Muk Bắc Kạn mnôngs heik gâux Sli

(Tiếng hát Sli của ông Nông Văn Hồ)

Txơưv tưz 60 ntâu shông taz sik zơưv Nông Văn Hồ nhiv no nhoz jok Thôm Chản, xã Xuân Dương suôz heik gâux cux tsênhv sênhr heik tâu jông cơưk. Zơưv Nông Văn Hồ zos iz hâur tsơưs lênhx pâuz thiêz tuôr tâu tsês tsôngv box heir nênhs Nùng li têx txux chi hu gâux, heik cưr cxiêx. Pâuz heik gâux Sli, têx suôz sênhr cưr cxiêx siz lưr txix têx hnuz đros chor tix lâus, niêv lâul muk car ciêz uô si, thav hluôk gâux. Hloz lox jux juk, zơưv Nông Văn Hồ muk heik cưr cxiêx nhoz trâu cxuô jêx jok…., viv li zơưv xar, iz txưv cưr cxiêx, suôz gâux puôr lênhx zos vênhx huôv, zos têx lâul li txux chi kriê tsês trâu cxênhx hluôk iz tiêv đhâu iz tiêv tsi chiê pôngz plox:
“Cur thâuv 16 shông tưz pâuz heik gâux Sli, thâuv co đros chor txir nzơưv, txir hloz muk ciêz heik cưr cxiêx, hu gâux siz hu, siz lưr lok six lov jêv, chuôs njiz ntâu lênhx nxeik jông gâux. Iz zav li nhiv no 2 niêv txir  viv heik gâux Sli thiêx siz sưv, pâuz tâu jông lơưv li siz zuôr uô txix gơưv, tsi zos niêv thiêz txir lơưr nriêr, krêiz trâu zuk zuôr, khov heik têx gâux Sli siz lưr txơưv siz nhiêv, hluz trâul xưz. Kror phiv liv yax lok sâuv heik gâux Sli zos tsi cxoz sênhr luz suôz heik đror hênhr, cux tsi tâu heik zâu hênhr, zos tsi tâu pâuz heik mak thiêx lax sênhr suôz xưz, pâuz lơưv cux zôngx ziv thiêz tsi txax muôs li. Nhiv no zuk heik sưv lơưv, tsi txax muôs đaz tsi hlo, ziv heik ziv xar heik xưz”.
Sli zos pox niêv thiêz txir nênhx sênhr suôz heik cưr cxiêx siz lưr hâur têx hnuz hội, hnuz ciêz, nox yôngz cok, hnuz tsiêz….. Thâuv tưs tưz muôx iz tus  sênhr suôz heik uô ntêx, lênhx heik uô ntêx co khênhr zos tus muôx suôz sênhr heik tâu jông, muôx tsưr ziv, txơưx txeik tok luôs lưv tus têx txưv cưr cxiêx heik qiz. Thâuv tus no heik zuôr suôx câuv, xâuk suôz cưr cxiêx mak tus tov tsuv bax txeik tok, sênhr suôz heik hlo tuôx lưr thiêz. Lênhx nênhs sênhr suôz heik tsuv pâuz lâus luz suôz cưr cxiêx cov huv, jông mnôngs trơưk li têx txưv cưr cxiêx muk đhâu zox chêr zênhk, njêx muôs luôs nxi.
(Nền đoạn hát…..) 
Iz jiês heik cưr cxiêx siz lưr li co tsuv heik muôx txưv. Xuz thơưx zos sênhr heik têx suôz cưr cxiêx siz hu, siz nus bê, đhâu ntơư li heik jux juk lol sâuv cêr gâux đrâul, siz lưr siz qiz. No chênhr zos têx uô trâu lênhx nênhs heik cưr cxiêx Sli ziv heik ziv cuz siêz, viv têx txưv cưr cxiêx siz lưr muôz blôngx shôngz blôngx ntông, cxuô tsar zav lok pir uô pax lul heik ntơư chênhr zos heik lol sâuv zuk têx cêr siz hluz ndo yuô, uô gâux đrâul sưv jông….. Đhâu co zos têx jax, têx txưv uô kaz zos heik lol sâuv siz xa zuôr siz ndêiv nhiêk mul nhiêk, tus nhoz thiêz tus muk lol ndo njôngr chiê têx luk 2 lênhs tâu chos tsês….. Heik cưr cxiêx siz lưr hâur têx hnuz ciêz, hnuz lov jêv shông yiêz tưz yênhx heir nênhs Nùng nhoz thax tsav Xuân Dương no li txux chi vênhx huôv jông. Zơưv Nông Văn Hồ thiêz têx lênhx nhiêv heik cưr cxiêx Sli nhoz Xuân Dương nhiv no tưz yênhx lix câu lạc bộ heik cưr cxiêx Sli hâur xã. Lơưr cxơưx tsav chor lâul têx txux chi cêr lov jêv co trâul pôngz plox, têx lênhx nhoz hâur câu lạc bộ tưz muôz sâu tsês ntâu hâur têx ntơưr chiê por hưv, kriê trâu cxênhx tuz nhuôs tov kaz. Iz chas zok nriêr têx txux chi co hâur têx fâu ntơưr chor lâul sâu tsês, têx lênhx hâur câu lạc bộ tsênhv chiv chir xar tsưr ziv, sênhr suôz heik thiêz muôz cxeik uô luk Choz Tsiz chiê ntâu lênhx chôngz tus đros pâuz, đros heik tâu thiêz. Tix lâus Bế Đức Diễn, seiz car câu lạc bộ cưr cxiêx siz lưr Sli hâur xã Xuân Dương, huyện Na Rỳ heik pâuz:
“Chiê por hưv, tuôr tâu tsês câu lạc bộ heik cưr cxiêx Sli têx hâux lưv uô, hâu nov ntơưv qơư thiêz câu lạc bộ tưz cxiv tsa tsưr ziv muôz uô uô cê đros têx jiês xênhz huôx hâur jok. Iz kro thiêz, zos đhâu têx jiês xênhz huôx vênhx huôv, nthuôr uô lov jêv hâur xã cux zuôr muôz lok nthuôr uô đros. Pêz tso tơưv tsưr ziv, tsơưs tsơưs iz hlik xênhz huôx iz jiês cê chiê yax mông, cê kriê têx txux chi sênhr suôz, sênhr chêr uô lov jêv ntơư trâu sơưr đơưk”.
Co tsi tiêk uô si lov jêv, siz lưr siz qiz, gâux Sli tsênhv muôx iz phênhv heik lol sâuv heir nênhs Nùng luz nênhx jông thiêz choz kriê chor tuz nhuôs uô nênhx tsiv txiêx, ndo njôngr txos chor lâul li côngz txiêx njis….thiêz. Đros trâu têx jông, muôx liv co, hnuz xiêz 09/3/2021 heir nênhs Nùng xã Xuân Dương, huyện Na Rỳ (Bắc Kạn) txux chi heik cưr cxiêx Sli tưz tâu Bộ Vênhx huôv, Thêv thao thiêz ju lix côngk nhav zos Di sản vênhx huôv jông cấp têz qơưk. Zơưv Lương Thanh Luyện, Tsar phongx Vênhx huôv, Thêv thao thiêz ju lix huyện Na Rỳ heik pâuz:
“Heir nênhs Nùng txux chi heik gâux Sli tưz tâu tsôngv box por hưv, tuôr tsês đhâu ntâu tiêv lok, hâur six hơưv đhâu huyện cux tưz sir jos đros por hưv, tuôr tsês thiêz tưz cxiv tsa tâu 2 câu lạc bộ hei cưr cxiêx Sli. Hâur six hơưv zuôr txos, pêz zuôr nhênhz chơưv trâu huyện, chox kriê cxuô thax tsav qơư sir jos por hưv tsês thôngz đhâu yênhx lix têx câu lạc bộ”.
Txix têx jiês siz lưr heik cưr cxiêx uô si lov jêv li heik sâuv, sơưr đơưk ziv muôx cêr sik thôngx siêz, siz hluz siz paz thiêz hur si têx gơưv tuz nxeik hluôk heir nênhs Nùng lơưr uô gâux đrâul siz sưv jông, yênhx txix gơưv lok cux zos viv li ntơư./.
(Công Luận VOVĐB-Riê Lâux cxeik, nhênhv)

Lai Châu zuôr tror kriz têx qơư ndis uô si cov huv đros

 
Ntơưv trôngz Ô Quy Hồ thiêz qox tsov iêr, xã Sơn Bình, huyện Tam đường, zos oz thax tsav qơư  nto bê ndis uô si sêiz shuôk têz qơưs ntơưv tỉnh  Lai Châu, nhoz puôz ntus đriv qơư ndis uô si sêiz shuôk têz qơưs huyện Sa Pa, tỉnh Laox Cai. Têx qơư ndis uô si, sêiz shuôk têz qơưs hêik ntơư, muôx chôngz lênhx kruô hâur pêz têz qơưs thiêz tsôngv kruô oz chas têz qơưs pâuz txos hâur ntâu shông đhâu. Taz sik, đhâu iz ntu ntêr, tsik muôx kruô tuôx ndis uô si, viv caz moz Covid-19 huôv xênhz uô phiv liv; taz sik hâur ntu nhiv no tưz tror chuôz piz kriz ntâu qơư du lix uô si: Tus muôv Trần Diệp Anh, iz lênhx kruô nhoz Nam Định tuôx uô si, sêiz shuôk trôngz Ô Quy Hồ shir phaz lul hêik pâuz: “Hâur oz shông đhâu lok no, muôx yưv caz moz huôv xênhz uô tuôr thênhv txos chuôz zis, têx lênhx nênhs cxênhz jê cux li xã hội têz qơưs. Cur xar tiêk, shông no pêz têz qơưs cux zuôr tir thêir tâu caz moz Covid-19, muk đhâu têx phiv liv chiê uô cov tâu tiêr hauax lưv zok muôz”
Muk txos trâu thax tsav qơư uô si qox tsov iêr thiêz trôngz Ô Quy Hồ hâur têx hnuz no, tsôngv kruô cux zuôr tâu muk têx qox máy đhâu trôngz, sêiz shuôk qox tsov iêr siêz yax pêz têz qơưs VN. Zơưv Nguyễn Ngọc Sơn, cán bộ sêiz car thax tsav qơư uô si trôngz Ô Quy Hồ shir phaz lul hêik pâuz: “Xav txix kaz shông 2021 txos nhiv no, thâuv tưs têx qơư uô si kriz kror trôngx, cux muôx chôngz lênhx kruô tuôx ndis uô si, sêiz shuôk têz qơưs. Thiêz xav txix kaz shông 2021 txos nhiv no, muôx chôngz lênhx kruô tuôx uô si trâu thax tsav qơư no. Hâur têx hnuz kaz ciêz, muôx 1.500 txos 1.600 lênhx kruô hâur iz hnuz”.
Trơưk li sở vênhx huôv-du lix tỉnh Lai Châu thôngz sâu, tsôngv kruô tuôx sêiz shuôk têz qơưs oz luz hli hâur shôngk shông 2022 tax tâu 100 cxênhz lênhx, phênhv sâu tâu nhiêx txiêx xar muôx 100 tỷ đêiv, tsar ndê 30% pir li shông 2021. Zơưv Trần Quang Kháng, phưv Giám đốc sở vênhx huôv-du lix tỉnh Lai Châu hêik pâuz nzir: “Shông 2022, sở tưz tror đros Tổng Cục du lix tsưr tsix cxuô jiês chox têx doanh nghiệp cxuô tỉnh tuôx sêiz shuôk, huôv tsar uô cxuô zav hax huv du lix yiêz. Pir li ndis uô si, sêiz shuôk têx tox trôngz câuv har; qơư uô si sêiz shuôk jôngr ntông…thiêz pêz cux bax cxuô zav tok tsôngv kruô oz chas têz qơưs tuôx ndis uô si hâur tỉnh”
Cxuô thax tsav qơư ndis uô si, sêiz shuôk têz qơưs nhoz Lai Châu tsênhv taz tov hlôngr yiêz, zos ziv hnuz ziv muôx chôngz lênhx kruô tuôx sêiz shuôk. Ntơư cux zos iz luôs hâux lưv jông uô txuôk đros 8 luz tỉnh faz Bắc thiêz kriz đar txuôk đros đrôngl HCM hâur shông 2022./.

                   Tsu cxêik nhênhv-Khắc Kiên, VOV Tây Bắc