Zaoz thôngz krêz dar huôv tsar trâu têx jêx jos nhoz Lai Châu
Sâuv txox cêr bê tông jông txix tuêv jênhv phố Sáy San 3, phường Tân Phong txuôk đros cêr muk chênhr Nội Bài-Lào Cai, tix lâuk Juôs Xênhv Thox đros pox niêv tsênhv thâux poz cưk muk ciêz. Đrês yêz tov cêr, tix lâuk Juôs shir phaz pheiz kênh, txix thâuv cêr tâu krêz uô đar lox txuôk Lai Châu đros cêr muk chênhr Nội Bài-Lào Cai, tix lâuk thiêz pox nhuôk hâur jos li hâux lưv muk lok, thâux hax huv tâu zôngx ziv đuô lok six ntâu.
“Tâu têz qơưk paz uô cêr, tsôngv box muk lok zôngx ziv, muôv muôs hax huv cux zôngx ziv thiêz luz nênhx jông đuô tuôx. Thâuv ntêx muk đrav ciêz tsuv pôngz 1 six hơưv, nhiv no muk tsuôk pôngz 15 phênhz. Nhiv no cêr lox đar, pox nhuôk hâur jos lênhx tưs cux shir phaz”.
Cêr txuôk tsênhv qơư tỉnh Lai Châu đros cêr muk chênhr Nội Bài-Lào Cai ntêr zuôr xar 15 cei cêr, tâu krêz côngz uô txix kaz shông 2021, njuôs xav uô tiêr lok shông 2025. Thâuv chox lok sir zôngv, cêr zuôr txuôk Lai Châu đros têx cêr muk chênhr têz qơưk, txu grês six hơưv muk lok, nhiêx txiêx thâux hax huv thiêz krêz đar hâux lưv muôv muos đros têx tsênhv qơư kinh têr thax tsav Tây Bắc cux xưk li niêv tiêx đras Bắc Bộ. Zơưv Hoàng Phi Hùng, Phưv Chủ tịch UB xã Mường Than puz pâuz, cêr txuôk Lai Châu đros cêr Nội bài-Lào Cai ntu đhâu thax tsav ntêr 14 cei cêr ntâu. Chính quyênx xã cux tưz cxiv tsa tsưr ziv, đề án chiê krêz uô cêr, paz têx jêx jos qơư muôx cêr muk đhâu sir jos huôv tsar KTXH.
“Cêr muk chênhr Nội Bài-Lào Cai txuôk đros tỉnh Lai Châu zos côngz tsinhx muôx ziz njiêz coaz tsôngv đros xã Mường Than. Cêr muk đhâu thax tsav xã tsi taz txu grês six hơưv muk txix Lai Châu txos xã Mường Than đros têx thax tsav niêv tiêx đras Bắc Bộ, mak tsênhv krêz đar hâux lưv huôv tsar, yưv pênhr uô ju lix đros xã Mường Than”.
Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Lai Châu jiês tiv 14, six cxiv 2020-2025 xav tênhv cxiv tsa zaoz thôngz cxuô zav zos jênhv vưv zov chênhr. Chiê uô Nghị quyết no, ntu đhâu Lai Châu tưz huiz tôngv tas nro têx pênhr jos, chêx chôngk yưv pênhr uô cxuô zav yiêz jông, muôx chêx cuk thiêz truôx tul. Txos nhiv no, tiv phaz tưz muôx 7 cxênhz 200 cei cêr ar, chuôz ndê 150 cei cêr pir đros shông 2020; 100% xã muôx cêr yêz muk txos tsênhv qơư, zuôr xar 100% jêx jos muôx cêr yêz meir, ô tô muk lok tâu jông hâur yênhx shông. Zơưv Tạ Đức Hùng, Phưv giám đốc Sở cxiv tsa tỉnh Lai Châu puz pâuz, đros txox cêr txuôk Lai Châu đros cêr muk chênhr Nội Bài-Lào Cai, ntâu dự án txơưr cux tsênhv tâu krêz uô, pir li cêr kror ar Hoàng Liên txuôk Lai Châu đros Sa Pa (Lào Cai). Dự án no njuôs xav krêz côngz uô hâur hli 11/2025; thâuv uô tiêr zuôr txu grês cêr muk đhâu đơưv Ô Quý Hồ 20 cei, txu grês six hơưv muk lok txix 1 six hơưv tsuôk yuôr 11 phênhz.
“Phuôx huiz têx chêx cuk tưz tax tâu hâur ntu 2020-2025, Sở zuôr tror heik UB tỉnh, Bộ cxiv tsa chêx chôngk têx pênhr jos chiê uô uô cê, muôx chêx cuk têx dự án huôv tsar zaoz thôngz cxuô zav”.
Txix tsênhv qơư tỉnh txos têx jêx jos tox siêz, têx txox cêr yiêz tsênhv paz uô hlôngr yiêz luz nênhx nhoz tox siêz Lai Châu. Krêz cêr txos tưs, tênhv tênhz, tsêr cơưv, trạm y tế muôx txos co; tsiv uô hax huv, ju lix côngv thôngx cux jux jus hlôngr yiêz. Zaoz thôngz tsênhv paz krêz cêr chiê huôv tsar têx jêx jos tox siêz nhoz no. Thâuv têx côngz tsinhx, dự án zaoz thôngz uô tiêr tsi taz paz têx thax tsav siz jê đuô mak tsênhv paz uô tâu tsôngv box têx mênhx cxưx nhoz tiv phaz li siêz xar njôngr lok iz luz nênhx hlôngr yiêz thiêz huôv tsar truôx tul đuô./.
(Khắc Kiên-Txâur Vax cxeik nhênhv)
Phax moz trâu njêl hâur ntu hlôngr chêix
Kho đuô pak njêl:
- Kho đuô pak njê thiêz bax nôngz njêl:
Thoz câuk chor cuô ar hâur kaz pak njêl por tsês muk uô ntêx zuôr piz zus fâuv njêl yiêz.
Mfông hmôngr jêz siz chiê tuô caz moz txix 7-10 cir 100 thiêr ndis pak njêl.
- Khov lơưr pak njêl li lox đar, toz chiê tso njêl zus cov huv đros. Zos zus ntâu hênhr mak zuôr uô phiv liv txos chor njêl li hloz lox.
- Uô ntêx zuôr tso chor njêl nôngz trâu hâur pak njêl mak tsuv muôz chor njêl nông tso trâu hâur chor cuô njêr txix 2-3 gam iz lir.
Zav nox trâu njêl:
- Tsik puz trâu njêl nox têx zav nox tưz tsư, tsik jông, puz nox oz pluôs hâur iz hnuz: thâuv têis cik thiêz zuôr tsâuk ntux
- Nzuôr têx chuôz zênhx puz trâu njêl nox cov hur si.
- Đêi chor hnaz hmôngr jêz siz 3-5 cir iz luz trâu iz ndis qơư puz njêl nox.
- Cxaz nzir Vitamin C hâur chor zav nox chiê paz trâu njêl muôx jos (40 cir trâu 100 cir njêl, puz nox oz jiês hâur iz ciêz).
Cxaz nzir đas jos trâu njêl txix puz njêl nox chor yuôx đrox njuôz:
- Tsơưz: Muôz chor car tsơưz tsuôr cov mok, txiêr uô yênhx zar lur zâu puz trâu njêl nox.
- Chor nhọ nồi: Muôz jov tso zuôr cuô, jov cov mok puz trâu njêl nox (3 cir trâu 100 cir njêl nox hâur iz hnuz).
- Kix: Jov cov chor kix mok, tor shơư zav nox txix 100-300 cir puz trâu 100 cir njêl nox, puz trâu nox tsik so hâur iz ciêz.
- Jâuz luôv lơưk: Tsuôr cov mok, hâu cov siêr zuôr chor cuô tor shơư đros zav nox puz trâu njêl nox. Puz trâu njêl nox 300 gam car, blôngx nhôngk trâu 100 cir njêl nox hâur 3-6 hnuz tsik so (tsik puz trâu chor njêl nox ntâu hênhr).
- Tsoz jâuz sam: Puz trâu njêl nox txix 1,5-3 cir trâu 100 cir njêl nox (tsuv nzuôr cov hur si txix chor cuô njêr).
Phênhv cxơưz cxiz uô kôngz hnuz no tsuôk xâuk li no xưz. Phôngv tsôngv box thiêz fôngx zưs sơưr đơưk nhoz jông./.
Thanh Thủy-Lik Thox cxêik nhênhv
Viết bình luận