Têx lênhx pox niêv uô bluô nux trâu jêx jos nhoz Lào Cai         

          Tâu xênhz zus hâur iz chuôz zis nênhs Cho nhoz jos Làng Câu, xã Tân Hợp, niêv lâuk Đặng Thị Thêm, xênhz shông 1986 txix ciês thâuv tsênhv zâu tưz shưv đros hâux lưv chos ciêv fix- zav tsoz chos chox lok kinh têr siêz nhoz niêv lâuk têz qơưk. Gruôs uô hâux lưv, viv li txix ciês thâuv tsi tâu zuôr txir, niêv lâuk tưz muôx trâu zuk têx trôngz ciêv fix thiêz chox lok phênhv sâu tâu siêz.

          Ciês thâuv zuôr txir, niêv lâuk Thêm đros zuk tul txir tror chos ciêv fix sâuv mênhv chêx ar têz tâu niêv txir pheiz, thôngx cxix cxênhx txuôk nhiêx txiêx zuôr cxaz ar chiê krêz đar mênhv chêx chos. Txos nhiv no, niêv lâuk chuôz zis tưz muôx 50 hecta ntâu ciêv fix hữu cơ, iz shông sâu lok muôx nhos 300 tsov đeiv txix muôs blôngx, txiêr chês...Thâuv muôx hâux lưv tưs zuôr trâus txos, niêv lâuk txiêr muôs tas nro thiêz tror chos đuô. Khov co, niêv lâuk chuôz zis tưz cxiv uô tâu tsêr yiêz jông nhoz, zuôr tâu yêz ô tô, mê nhuôk tâu muk cơưv ntơưr cxix cxuô.

          Tsi taz uô bluô nux trâu zuk, niêv lâuk Thêm tsênhv muôz hâux lưv uô yax six trâu 6-8 lênhx nênhs lox tôngv, pheiz kênh chênhz zênhv huôv tsar uô nox trâu pox niêv hâur jos. Niêv lâuk Thêm puz pâuz, pox nhuôk nhoz no lênhx tưs cux gruôs chos ciêv fix, têx lênhx muôx ntâu, têx lênhx muôx tsơưs, tsi muôx ar mak ntiêr ar chiê chos, viv li luz nênhx ziv hnuz ziv truôx tul, tsi tsuv muk uô nox đêz thiêz. “ Phênhv ntâu pox niêv nhoz no lênhx tưs cux sir jos cơưv shâuv thiêz sik đros cơưv shâuv chênhz zênhv. Khov co, iz lênhx lênhx nhiês muôx nhiês hâux lưv uô truôx, tsi tsuv muk uô ntơưv têx công ty nhoz đêz. Txơưv phênhv sâu tsi tâu siêz, taz sik muôx hâux lưv uô cxuô, txâuk chiê cxơưx trâu chuôz zis xênhz li, li tưz zos lok six jông lơưv”

          Cux nhoz xã Tân Hợp, niêv lâuk Triệu Thị Linh xênhz shông 1989, nhoz jos Gốc Gạo, muôx ntu njiz ntâu phêv liv chiê huôv tsar uô nox, thâuv cơưv tiêr nganhx sư phạm taz sik tsi muk uô cưk kriê. Thâuv cxiv tsa chuôz thênhx, shông 2016, niêv lâuk oz niêv txir cuiz tênhv txeik pênhr huôv tsar uô nox txix iz luz yêz teiv thâux chuôz zênhx cxiv tsa trâu tsôngv box hâur thax tsav. Txix tsênhv tsênhz hâux lưv uô, niêv lâuk Linh jênhv pov zoz qơưx lok chuôz zênhx cxiv tsa ziv hnuz ziv ntâu. Shông 2019, đros mê njik nhiêx txiêx cxênhx txuôk tâu, niêv lâuk Linh yênhx lix Công ty TNHH Hải Linh Văn Yên, muôv muôs chuôz zênhx cxiv tsa, luôv ar, uô têx côngz tsinhx mê.

          Txix iz luz yêz teiv mê, txos nhiv no niêv lâuk li doanh nghiệp tưz tax phênhv sâu 3-5 tỷ đeiv iz shông, muôz hâux lưv uô truôx trâu 10 lênhx nênhs lox tôngv tiv phaz. Niêv lâuk Linh heik: “ Cur huôv tsar uô nox tsuôk đros iz luz yêz teiv, chiv chir muk thâux gra hax huv trâu pox nhuôk li têx côngz tsinhx. Hâur ntu uô, cur thâuv tưs cux xar muôz cxaz hâux lưv uô trâu ntâu lênhx nênhs, tâu pox nhuôk tiv phaz thôngx ziv. Khov co, oz niêv txir truôx siêz yưv pênhr zuôr cxaz yêz, meir thiêz yênhx trus krêz đar muôz hâux lưv uô trâu ntâu lênhx nênhs đuô...”

          Txix têx lênhx pox niêv jông li niêv lâuk Linh, niêv lâuk Thêm, phongz yaox pox niêv sik đros paz max huôv tsar uô nox, txu grês cêr pluôk truôx tul nhoz xã Tân Hợp ziv hnuz ziv krêz uô đêz đar.

          Tas nro xã Tân Hợp nhiv no muôx 2 cxênhz ntâu lênhx hội viên pox niêv, đros muôx 100 ntâu trâur nuv huôv tsar uô nox zos pox niêv uô tsưr, huôx tôngv muôx chêx cuk li chos ciêv fix, tu zus nhux tưv nhux đas, tu zus buô sha nhuôk, muôv muôs cxuô zav...Têx trâur nuv no tsi taz chox lok phênhv sâu mak tsênhv gôngr phênhv tuôr truôx cêr sik côngv siêz jông hâur jêx jos, paz têx pox niêv chiv chir sir jos hla đhâu cêr yeiz pluôk, huôv tsar uô bluô nux. Pos Đặng Thị Đinh, Chủ tịch Hội LH pox niêv xã Tân Hợp, tỉnh Lào Cai puz pâuz: “Ntu zuôr txos, pêz zuôr tror yax mông, muôz siêz jênhv pâuz trâu hội viên lok pox niêv li pưs txux hâur huôv tsar kinh têr, krêz tơưv chinhz yênhx truôx siêz thiêz xar tơưv jông, car xar, car uô hâur cán bộ, hội viên. Hội zuôr sik côngv tsưr tsix kriê cxaz, choz KHKT, hlôngr yiêz tsoz chos, tsiêx tu zus cov huv đros tiv phaz. Thôngx cxix, vênhv tôngv pox niêv zôngv ứng dụng hlôngr yiêz số hâur tsiv uô thiêz muôv muôs xiv huv.”./.

Trịnh Xuân-Txâur Vax cxeik nhênhv

Điện Biên uô tâu ntâu hâux lưv yax kriê px hêir nênhs tsơưs huôv tsar uô nox, muôx luz nênhx hlôngr yiêz, tsâu sor

            Đhâu xar muôx 4 shông kriz uô, tỉnh Điện Biên tưz uô tâu ntâu kror lok côngz xưv mênhx cxưx:

             - Têz qơưk tsaz yênhx huôv tsar kinh têr xar hôiv thax tsav mênhx cxưx tsơưs nênhs thiêz tox siêz.

                - Tas nro chor pênhr chiê kriz uô tsaz yênhx zos 4.700 tiv đêiv ntâu, muôx nhiêx txiêx têz qơưk Trung ương, Pênhr sự nghiệp, pênhr tín dụng thiêz pênhr sik côngv paz huv chêi txơưr.

               - Txos 30/8/2025, tưz muôz tâu muôx 3.400 tiv đêiv ntâu, tax tâu muôx 72% tsưr ziv tso tơưv.

                - Ntâuk gri cxuô: Uô lơưr jênhv vưv tâu Thủ tướng Chinhr phuv choz trơưk Cuêz tênhv sôr 1719, njuôk xav txos 31/12/2025, tỉnh Điện Biên zuôr uô tiêr 15 hâur 23 luôs hâux lưv nhoz 5 Tsaz yênhx tso tơưv, li: Txo grêk tsơưs chor chuôz zis pluôs hâur tsôngv box mênhx cxưx tsơưs nênhs xav yênhx shông muôx 5,85%. Chor xar muôx cêr nhựa muk txos tsênhv qơư xar zos 100%. Chor tsôngv box mênhx cxưx tsơưs nênhs tâu sir zôngv đêx hur huv vêv xênhz muôx 94/90.

                 Têz qơưk Tsaz yênhx txo grêk yêiz pluôs truôx đrênhk.

                - Tas nro chor pênhr uô tsaz yênhx zos 2.700 tiv đêiv ntâu, muôx nhiêx txiêx têz qơưk Trung ương, pênhr sự nghiệp thiêz pênhr nhiêx ntơưv thax tsav qơư.

            - Ntu 2021-2024, chor chuôz zis pluôs tưz grêk tsơưs txix 34% ntâu shông 2021 txos yuôr 21% ntâu shông 2024, tas nro chor chuôz zis pluôs hâur tỉnh grêk tsơưs txos yuôr 30.327 ziv chuôz zis, xav mak grêk tsơưs 4,53% iz shông. Njuôk xav txos kaz shông 2025, chor chuôz zis pluôs grêk tsơưs muôx 5% iz shông tax tâu trơưk tsưr ziv tso tơưv. Chor chuôz zis pluôs hâur tsôngv box mênhx cxưx tsơưs nênhs grêk tsơưs muôx 5% ntâu, siêz đuô tsưr ziv tsaz yênhx tso tơưv (zos chor chuôz zis pluôs mênhx cxưx tsơưs nênhs grêk tsơưs muôx 3% ntâu iz shông). Chor chuôz zis pluôs nhoz chor huyện pluôs grêk tsơưs muôx 5% ntâu siêz đuô tsưr ziv tso tơưv yênhx shông.

               Têz qơưk tsaz yênhx cxiv tsa jêx jok yiêz

              - Pênhr uô têz qơưk tsaz yênhx cxiv tsa jêx jok yiêz zos 808 tiv đêiv, muôx pênhr nhiêx têz qơưk Trung ương thiêz pênhr nhiêx ntơưv thax tsav qơư.

               - Xav txos uô ntêx hnuz 1/7/2025, tỉnh Điện Biên muôx 2 taz viv cấp huyện zos thị xar Mường Lay thiêz thành phố Điện Biên Phủ txâuk cxuô kror chiê côngz jênhv uô tiêr hâux lưv cxiv tsa jêx jok yiêz; 26 hâur 115 xar tâu côngz jênhv uô tiêr cxiv tsa jêx jok yiêz, tsav muôx 22% ntâu; 5 xar uô tiêr cxiv tsa jêx jok yiêz jông; 2 xar uô tiêr cxiv tsa jêx jok yiêz truôx jông.

              Tsênhv chêi lok por vêv thiêz huôv tsar jôngr, Tsênhv chêi lok kriê hâux lưv uô, huôv tsar zoz zux, y têr, dân sôr thiêz sêiz shuôk đas jos cux uô tâu jông ntâu kror. Ciês canr bôv, công chức, viên chức mênhx cxưx tsơưs nênhs tâu thox cxov, kriê txux chi hâur ntu 2021-2025 zos 46 cxênhz ntâu lênhx nênhs./.

Thu Thùy-Lik Thox cxêik nhênhv