Têx lênhx nênhs “cxiv tsa”cêr uô nênhx yiêz trâu jêx jos nhoz

 tox siêz Sơn La

Tsi fêv phưx luz nênhx yeiz pluôk ntâu cxênhx nênhs lok no, zơưv Di Xênhv Thox nhoz jos Suối Cù, xã Phù Yên, tỉnh Sơn La tưz tsês 10 shông chiê cơưv shâuv thiêz cxiv tsa trâur nuv huôv tsar uô nox trâu chuôz zis. Jux jus, hâux lưv tu zus paz niêv tsiêx cxu đros yênhx châuv tul nhux tưv nhux đas, chos jâuz, tu zus keiz chiê muôs trâu niêv ciêz, tsi taz paz zơuv chuôz zis muôx phênhv sâu truôx tul, txu grês têx phêv liv mak tsênhv yênhx chênhz zênhv jông chiê pox nhuôk hâur jos cơưv shâuv uô lơưr. Zơưv Sồng A Chờ, tsôngv box nhoz jos Suối Cù heik:

          “Zơưv Di zos iz lênhx txir ndâux txir luk, yax six tuôx paz cur chuôz zis, heik kriê tsưr ziv uô, tôngv vênhx pêz sir jos hla đhâu cxuô phêv liv”.

         Nhoz jêx jos tox siêz tsênhv yuôr ntâu phêv liv, 100% zos tsôngv box mênhx cxưx Hmôngz nhoz uô nênhx li Suối Cù, lênhx nênhs uô tâu li zơưv Di Xênhv Thox muôx tsi ntâu, viv li, pox nhuôk lok six njênhs njôngr thiêz cơưv shâuv uô lơưr zơưv. Yênhx jos li iz lênhx txir ndâux txir luk txix shông 2020, zơưv Di txix zuk li siêz jông tưz paz pox nhuôk hlôngr yiêz siêz xar, tsưr ziv uô, txix huôv tsar uô nox txos cxiv tsa cêr uô nênhx yiêz. Zơưv Trang Xênhv Muôk, Bí thư chi bộ, Tsar jos Suối Cù, xã Phù Yên puz pâuz:

          “Đồng chí Di Xênhv Thox zos iz lênhx txir ndâux txir luk hâur jos, heik kriê pox nhuôk huôv tsar uô nox truôx tul. Tiv zix zos đros iz cxiê phongz qơưx pôngz kaz tsi huv đros nhiv no lơưv, đồng chí tưz heik kriê pox nhuôk uô thiêz pêz sik đros uô lơưr, pir li nênhs tuôs mak tsuv muôz tso hâur hux txiês, tsi tsês chiê li thâuv ntêx lơưv thiêz”.

          Luz nênhx yiêz jux jus pov muôx yưv nhoz Suối Cù, thâuv têx cêr uô nênhx vav mênhx tâu krêz uô, luz nênhx yeiz pluôk txu grês, chor ziv chuôz zis pluôk hâur jos txu grês yênhx shông. Lơưr zơưv Di Xênhv Thox- lâuk jos, lênhx txir ndâux txir luk nhoz Suối Cù, tsưr ziv vênhv tôngv pox nhuôk uô jông co zos zuk tsuv zos lênhx nênhs uô uô ntêx, chuôz zis, xênhv nênhs tsuv zos lênhx nênhs uô uô ntêx chiê tsôngv pox nhuôk pov thiêz uô lơưr.

          “Cur kriê tuz nhuôk, tsuv sir jos muk cơưv ntơưr, têx phongz qơưx pôngz kaz mak cxuôv por tsês thiêz jux jus tâu hlôngr yiêz, nhiv no xã hội hlôngr yiêz tsuv muôx tsưr ziv nhoz uô nênhx hlôngr yiêz cov jông đuô”.

          Yuôr ntơưv xã Mường Bang, Sơn La, têx lênhx lâuk jos, txir ndâux txir luk tsi taz gôngr phênhv cxiv tsa cêr uô nênhx yiêz, mak tsênhv zos têx lênhx nênhs muôx ntu uô cxâuv cêr chei, uô zuôv cêr li qơư khov txos. Li tix lâuk Lò Văn Xoa nhoz jos Suối Han, lênhx nênhs tưz hla đhâu ntu uô nênhx zuôv cêr chiê tror sir jos đuô hâur luz nênhx, khov muôx têx cấp chính quyênx txix xã txos jêx jos li tôngv vênhx, paz max, tiv zix zos têx lênhx txir ndâux txir luk, tưz seiz tix lâuk Xoa jông li iz lênhx nênhs cxênhz jê hâur chuôz zis:

          “ Cur muôx ntu uô nênhx zuôv cêr, trâus tik cêr cxâuv. Ntu tâu tror lok tsêr, cur tâu tiv phaz tsov cưv, tiv zix zos tsar jos. Zơưv zos iz lênhx txir nzơưv, iz lênhx txir ndâux txir luk hâur jos, khênhr tuôx tôngv vênhx cur, paz cur sir jos đuô hâur luz nênhx”.

          Lênhx txir nzơưv mak tix lâuk Xoa thav txos zos zơưv Đinh Công Trưởng, lênhx txir ndâux txir luk nhoz jos Suối Han 10 shông đhâu. Tsi taz sik côngv siêz paz max tix lâuk Xoa thiêz pox nhuôk hâur jos, zơưv Trưởng tsênhv yax six đros lưx lươngv por vêv txiv ngaz jêx jos thiêz công an xã, muk txos yênhx ziv chuôz zis yax mông, vênhv tôngv pox nhuôk tơưv txênhz đros têx tiv nanv xã hội, car chêx txos qơư têx txuz plâuz muôx yưv, tuôr truôx txiv ngaz jêx jos, gôngr phênhv por vêv jêx jos tâu truôx tul…

          “ Cê uô côngz xưv mặt trận, cê zos iz lênhx txir ndâux txir luk hâur jos, cur thâuv tưs cux sik côngv đros têx đoanx thêv, tuêv por vêv txiv ngaz jêx jos seiz car pâuz tâu pox nhuôk li têx siêz xar njôngr, yax mông chiê sđ muôz siêz tsưr ziv siêz xar, uô trơưk Đảng, têz qơưk li chủ trương, cêr chei”.

          Iz lênhx nênhs nhiês muôx nhiês têx gôngr côngv, hâux lưv uô tâu jông, têx lênhx lâuk jos, txir ndâux txir luk nhoz têx jêx jos tox siêz, ntus đriv tsôngv box mênhx cxưx tsơưs nênhs nhoz Sơn La tsênhv chuôz cxaz siêz njênhs njôngr trâu pox nhuôk thiêz cấp uỷ chính quyênx tiv phaz viv lơưr thâuk tưs cux truôx siêz bo hla đhâu cxuô phêv liv, cxiv tsa luz nênhx hlôngr yiêz, vav mênhx ciês sâuv thax tsavqơư zuk nhoz./.

(Lê Hạnh-Txâur Vax cxeik nhênhv)

Txix 03 tus yis nôngz zus siv, lênhx hluôk Hmôngz nhoz Sơn La tưz hla đhâu yeiz pluôs, uô bluô nux

Nhoz thax tsav tox siêz Chiềng Sung, tỉnh Sơn La, muôx iz lênhx tuz hluôk nênhs Hmôngz tưz sir jos huôv tsar uô nox, hla đhâu cêr pluôs. Co zos Yênhx Xênhv Hơưx, xênhz shông 1999, tưz sir jos huôv tsar tu zus yis, muôx phênhv sâu tâu truôx tuk 100 tsov đeiv ntâu iz shông.

Uô ntêx shông 2015, Yênhx Xênhv Hơưx chuôz zis zos ziv chuôz zis pluôs hâur jok Yên Bình. Cux xưk li phênhv chôngz tsôngv box hâur thax tsav, chuôz zis phênhv sâu tâu chênhr tsuôk zos khov trâu têx liêx têz poz cưk, kok ntông. Ar têz tsuôs, ntux txơưr txar phiv liv, têx kôngz uô tâu gri tsi truôx tuk, chênhr viv li luz nênhx yeiz pluôs, txov nhêv tas li. Txơưv sir jos khưr huôv tsar uô nox, cux txoz cxơưx tsi tâu trâu chuôz zis, iz chas co cux tsi muôx pênhr chiê huôv tsar uô nox uô hnar lơưr tsưr ziv yiêz. “Yênhx tưz ntâu jiês xar, zos six khưr uô liêx têz li no xưz, txos thâuv tưs thiêx hla đhâu cêr pluôs?”, Yênhx tror ndo đuô lok têx hnuz nhôngs txov nhêv thâuv ntêx ntơư li no. Têx li heik co tsi tiêk zos iz tus txir, iz lênhx txir cêr cxơưx, tsênhv zos tas nro chuôz zis tsưr ziv sir jos hlôngr yiêz luz nênhx.

Shông 2015, seiz pov hâur thax tsav qơư jông huôv tsar tu zus tsiêx, lar heik zos zus yis, Yênhx Xênhv Hơưx tưz quyết định zuôr 3 tus nôngz yis lok zus siv. Thâuv nhiv kruôr zus ntơư, tsi tâu muôx tsưr ziv, Yênhx tưz cê tu zus cê cơưv shâuv đhâu luôs lưv tus sâuv ntơưr pov tsir tsưr ziv zus chiê têx yis tsi yuô trâus muôx moz ơưk, hloz lox jông. Đhâu iz ntuk tsi ntêr, Yênhx chor yis tưz hloz lox, jông muôs, gra lok phênhv sâu tâu ntâu. Têx li heik sâuv ziv uô Yênhx muôx nzir đas jos thiêz truôx siêz huôv tsar tu zus yis.

Têx uô tâu yênhx côngz xuz thơưx tưz cxơưz cxiz Yênhx Xênhv Hơưx krêz đar qơư tu zus. Shông 2018, Yênhx sir jos kêr txeik Tsêr nhiêx tsênhv chei xã hội 30 tsov đeiv chiê zuôr nzir 10 tus nôngz yis lok zus. Đros thiêz ntâu chuôz zis pluôs, kêr txeik pênhr zos iz phiv liv, taz sik đros thiêz Yênhx, no zos iz kro jông, paz krêz hâu cêr huôv tsar uô nox, hlôngr yiêz luz nênhx.

Khov tu zus jông, têx yis tưz hloz lox, sha mê nhuôv, vav ntâu jux juk, muôx phênhv sâu tâu truôx. Txos shông 2020, Yênhx Xênhv Hơưx chuôz zis tưz hla đhâu chuôz zis pluôs. Cux hâur shông co, Yênhx chuôz zis tưz thêv tas têx nux grik, nhiêx kêr txeik têz qơưk.

Nhiv no, Yênhx chuôz zis xav hur si muôx 70 tus yis, hâur co 30 tus niêv yis. Heik kriê têx tsưr ziv tu zus yis, Yênhx heik li no: Iz tus niêv yis mak iz shông sha 2 fâuv mê nhuôv, iz fâuv 2 tus. Khov li ntơư, tsuôk chor niêv yis xưz tưz sha mê nhuôv vav muôx 50 ntâu tus iz shông. Đhâu 8-10 luz hlik, yis hloz lox muôx 25-30 cir, muôx têx jông muôs, xav kror đruôz đraz iz cir zos 130 cxênhz đeiv. Iz shông, Yênhx chuôz zis muôs txix 20-30 tus yis grêix, sâu lok tâu 70-100 tsov đeiv.

Lok sâuv tsưr ziv tu zus, Yênhx chuôz zis tso têx yis lak yar, nưk zok nưk jâuz đrox nox, tsuôk muôz têx yis cơư, hlêis jâuz puz trâu thâuv ntu sơưr đơưk uô kôngz jov jơưk ntơư (txix hli 2 txos hli 11) xưz chiê tsi uô ruôr hiêv, nox têx kôngz lôngk. Hâur ntu no, mak Yênhx bax muôx txâuk jâuz trâu yis nox li: Krâur cưk đo shơư jâuz tâux thiêz muôz cxaz nzir têx tsơưr pưr puz yis chiê yis muôx đas jos phax tir thêir moz ơưk, hloz lox jông.

Đhâu thâuv sâu tas kôngz lôngk, ho muôz chor yis tso muk zok jâuz đrox nox, ndis uô si pêv têx trôngz. Uô li co, cê txuôs tâu nhiêx txiêx zuôr jâuz krâur puz, cê paz yis đhiê muk lol cov iz chêr nyênh, grêix chênhr đuô.

Yênhx Xênhv Hơưx luôs hâux lưv huôv tsar uô nox ntơư tsi tiêk chiê muôx cêr tsâu sor, tsênhv zos iz hâu cêr jông trâu sir jos hla đhâu phiv liv, cêr txov cov luz nênhx vav mênhx. Txix 3 tus yis zus siv thiêz thêv tas têx nux grik, Yênhx tưz paz cxơưz chuôz zis luz nênhx hlôngr yiêz, sir jos huôv tsar uô bluô nux sâuv chênhr zuk thax tsav qơư nhoz.

Phênhv “nôngx mênhx zuôr tsuv pâuz” hnuz no, zos cơ quan Đeix nta suôz Việt Nam thax tsav faz Bắc đros Tsênhv qơư cxiz kôngz têz qơưk uô./.

Vàng Lan-Riê Lâux cxeik, nhênhv