
Suôz trax đror lov jêv nhoz têx jêx jok Hmôngz hâur shông yiêz
Pêz Hmôngz têx trax blêiv, trax njiê khênhr tâu zôngv têx shôngz lok jêik uô, taz sik chiê đror tâu jông đuô mak cux zos chor shôngz hlor, iz txưv txơưv muôx nhoz trâu tox siêz têz ntơư, Hmôngz chor trax yuôz txơưv tsi lox thiêz tsi ntêr taz sik suôz đror jông thiêz gôngr uô zênhv lus, lênhx tưs hnor tưz kho siêz ziv. Zơưv Tsưr Triêv Xênhv Thox, nhoz xã Long Hẹ, huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La cê zos lênhx txơưx yuôz trax, cê zos iz tus pâuz jêik uô pêz Hmôngz têx trax ntơư heik pâuz: Trax mak muôx 2 zav, co zos trax blêiv thiêz trax njiê. Trax njiê thâuv yuôz luz suôz zuôr đror sôngz đuô, hok trax blêiv mak suôz đror lâul thiêz gôngr đuô. Trax Hmôngz muôx 2 grê chênhr, iz zos ndâux trax, 2 zos chêr trax. Trax blêiv mak zuôr jêis iz tus blêiv tôngx lok đhok trâu ntơưv iz saz ndâux tras, thâuv yuôz, yuôz tus blêiv ntơư thiêx đror jông. Tsi tas li tsênhv jêis uô iz blêis ntông nhiêk lol đhok yôngx, tuôr tus blêiv cê chiê por hưv tus blêiv trax, cê chiê uô qơư yuôz thiêz lâuv chor kror trax ntơư zuôr tsuv lâuv 8 luz. Taz sik chor trax njiê mak tsi thôngx li co, tsi muôx tus blêiv, tsuôk zos lâuv tho 6 luz kror, txiêr tus ntông txir đuôx lok jêis, joz njiê, njơưk trâu luz ndâux trax, tho luz kror chuô sâuv tox, max mav njơưk cov zar ntông ntơư nti gâuk ntơưv kror bông luz kror chuô sâuv luz ndâux trax thiêx yuôz tâu đror, zos tiêk luz njiê tsi nti mak yuôz tsi đror, luz njiê đhâu kror chuô lok cux yuôz tsi tâu. Iz luz trax khênhr jêis uô ntêr muôx 1-2 đok. Chor cưk trax nhiêk cux muôx nhiêk tsưr ziv jêis uô, kênh luz thâuv jêis uô tâu mak đror sôngz, têx luz đror lâul.....
Chiê uô tâu iz luz trax trơưk tsưr ziv, tsuv xeir txiêr chor shôngz muôx iz shông tsi lâul tsi mok, tsi trâus caz tho nox ntơư, thâuv jêis uô thiêx tsi yuô tơưs thiêz đror jông.
Thâuv yuôz luz trax cux tsuv txơưx uô pa siz luôs thiêx đror jông. Thiêz yuôz zuôr tsuv 2 cxeik têk tuôr trax hur si, chor ntir têk niêk pok chor kror trax, ndâux buôr tus blêiv zos tiêk co zos trax blêiv thiêz uô pa huv đros siz luôs jok.
Chor tuz hluôk Hmôngz khênhr gra trax đros chiê tâu yuôz uô si lok sik yuôz trâu lưv tus mnôngs thâuv siz chuôs njiz, jâuv thav pêv lok sik yuôz hâur têx ntênhs nthuôr uô cêr lov jêv ntơư. Suôz trax Hmôngz đror zênhv lus trâu thax tsav tox siêz, uô cxuô lênhx cxuô tus kho siêz jiv, mnôngs lok mnôngs tsi đhuôr, viv ntơư zos têx suôz trax hu zâuv sơưr đơưk sik đros tuôx côngv cêr lov jêv, uô si hâur shôngk shông yiêz. Tsi tas li, suôz trax tsênhv tâu chor tuz hluôk muôz yuôz uô pax luk heik xa zuk têx cêr ndo yuô trâu têx tus nxeik zuk hluz thiêz nhiêv trâus thâuv nhoz đêz lok sik zuôr siz ndêiv nhiêk muk nhiêk iz kro ntơư, xưk li zơưv Tsưr Triêv Xênhv Thox heik thiêz zơưv suôz trax đrav no:
Hnuz nênhs Hmôngz tâu siz chuôs njiz, siz shuôs, siz zâuv nox kaz hâuk luôs, thav pêv uô si đros têx cưr tix nênhx tsa, fôngx zưs, suôz trax đror tsi tiêk chiê lov jêv, tsênhv uô trâu cxuô lênhx cxuô tus muôx cêr thôngx siêz, ndo txos zuk heir nênhs têx txux chi vênhx huôv jông, sik đros por hưv, tuôr tsês tsi chiê pôngz plox. Zơưv Xor Lôngx Xênhv Lâux, nhoz jok Por Xaz, xã Hua Thanh, huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên heik:
Nênhs Hmôngz xar tiêk “zos iz lênhx tuz tsi pâuz yuôz trax, tsi pâuz têx txux chi, zuôr tsi yuô muôx fôngx zưs, zuôr tsi yuô tâu pox niêv”. Cux muôx têx zos li heik ntơư, phênhv chôngz cxuô lênhx hluôk tuz Hmôngz puôr lênhx pâuz yuôz trax. Thiêz txix iz cxênhx đhâu iz cxênhx, iz tiêv đhâu iz tiêv, tsôngv box Hmôngz thâuv tưs tưz seiz hloz thiêz tsưx phưv truôx jông zuk heir nênhs zav txux chi uô si co. Têx lênhx cưk jêis uô trax, chor nênhs txơưx yuôz li zơưv Tsưr Triêv Xênhv Thox tưz thiêz tsênhv sir jos kriê txux chi tsưr ziv jêis uô thiêz yuôz trax trâu têx tuz nhuôs chiê đros tsưx phưv truôx pêz Hmôngz têx trax yuôz uô si lov jêv tsi chiê pôngz plox./.
Lầu Chia VOVTB-Riê Lâux cxeik, nhênhv
Chor nênhs lâul nhiêv thể thao nhoz Sơn La
5 six sơưr nzor-tsênhv pov cêr tsik tâu tsênhz, pos Trần Hải Hòa, nhoz tôv 3, phường Quyết Thắng, TP Sơn La tưz sơưr muk trâu ntơưv chor nênhs lâul kror qơư tênhv đhiê Erobic. Hnar chêr tsôngk yo thể thao, đhiê uô thể thao đros sơưr đơưk, njiê pos Hòa xưk li hluôk đuô lok six ntâu pir đros pos hnuz nhôngs muôx 66 shông: “Thể thao zos iz kror tsuv muôx hâur luz nênhx, txix thâuv shâuv uô thể dục thể thao, tiv zix zos đhie erobic, cur pov cur thiêz sơưr đơưk hâur đôiv muôx jos đuô, hluôk đuô thiêz luz nênhx shir phaz đuô”.
Tsuôk muôx iz bôv loa đros luz điện thoại, chor pos, chor niêv đhiê Erobic nhoz tôv 3, phường Quyết Thắng, TP Sơn La tưz tâu shâuv thiêz đhiê trơưk zuk siêz nhiêv hâur yênhx hnuz. Lơưr xêir tsov trâu zuk têx zav đhiê, suôz trax chiê đhiê trơưk thiêz siz kriê đhiê cov jông, huv zos xưk iz zav. Nênhs sơưr thơưx chor nênhs lâul đhiê Erobic, pos Vi Thị San hêik pâuz: “Sơưr đơưk lok six nhiêv đhiê, sik côngv siêz, têis cik tưs cux sơưr txix 5 six sơưr nzor, chêix ntux no mak txix thâuv 5 six ntâu txos 6 six ntâu sơưr nzor. Đas jos hlôngr yiêz lok six ntâu. Hnuz nhôngs siêz mak cux muôx moz gênhs ntâu, taz sik tuôx đhiê li no mak cê lov jêv, shir phaz, cê paz muôx jông đas jos, pêz đhiê li co tsik so hnuz tưs hlo txix thưr 2 txos hnuz ciêz”.
Kuôk qơư chor nênhs lâul đhiê erobic tsik đêz, chor nênhs hâur câu lạc bộ Trường Thọ, phường Quyết Thắng cux tsênhv uô thể dục dưỡng sinh. Tưz tsik zos uô cov muôx đas jos, muôx luz nênhx shir phaz xưz, mak tsênhv zos kror paz trâu chor nênhs lâul đros iz fâuv nênhs tuôx sik njiz, sik đros uô nênhx jông, paz muôx đas jos jông hâur luz nênhx.
Pos Vũ Thị Hồng, thành viên câu lạc bôv Trường Thọ hêik pâuz: “Cur cux shâuv ntêr lok lơưv, txix shông 1990 txos nhiv no cux tsênhv uô trơưr kror thể dục no; têx thâuv muôx hâux lưv, muôx moz gênhs mak thiêx so xưz; hok tsik uô chak mak cux tsik so hlo, paz trâu zuk muôx đas jos đuô. Txos nhiv no muôx 83 shông lơưv, têis cik tưs cux tuôx uô thể dục li no chiê trâu chor tuz nhuôs cơưv shâuv thiêz chiê cov muôx jông đas jos”.
Txix erobic, txos thể dục dưỡng sinh, muk tơư, đhiê… yênhx têis cik sơưr nzor, chor nênhs uô thể dục thể thao muôx lok six chôngz thiêz lov jêv ntưk ntơưv cxuô tôv, jêx jok, qơư pêx xênhv thiêz cxuô ntu cêr nhoz tỉnh tox siêz Sơn La. Thiêz chênhr chor zơưs, chor pos muôx hnuz nhôngs siêz no têx sir jos co tưz paz trâu cxuô cxênhx nênhs nhoz ntơưv no sir jos cơưv shâuv uô thể dục thể thao đuô chiê paz muôx đas jos thiêz luz nênhx jông, shir phaz đuô”./.
Lê Hạnh-Lik Thox cxêik nhênhv
Viết bình luận