Nôngx mênhx Mường La shir phaz sâu txir trâuv nhux

Têx hnuz no, pox nhuôs xã Mường Bú, huyện Mường La, tỉnh Sơn La tsênhv shir phaz lul sâu đê txir trâuv nhux, zav tsoz chos muôx phênhv sâu ngaz tul trâu ntâu ziv chuôz zis nhoz no. Shông no qiv hơưv kruôr gis truz ntêr hnuz, chor txir sâu tâu tsi chuôz ndê, taz sik grê muôs ho ngaz tul. Pos Lò Thị Ủy chuôz zis, nhoz tiểu khu 2, xã Mường Bú tưz chêx chôngk sâu txir trâuv nhux zuôr xar 1 ciêz no, đros 2 hecta txir trâuv nhux pos Ủy njuôs xav sâu tâu muôx nhos 20 tênhr:

          “ Shông no sâu tsi tâu li niêx shông viv yar ntux cuz sor ntêr, shông no njuôs xav tax muôx nhos 20 tênhr. Grê muôs mak ngaz tul đuô, tsêz no moz covid mak grê txu grês, shông no mak muôs tâu 9 cxênhz đeiv iz cir”.

          Đros thiêz qiv hơưv cuz sor, txir trâuv nhux siêr nzor, txix đraz hli 5 tror lok no, pox nhuôk xã Mường Bú tưz qir sâu đê. Ndaz ndơưv qiv hơưv kruôr jông, têx chuôz zis tsênhv chêx chôngk đê chiê muôs trâu têx HTX hâur thax tsav. Niêv lâuk Lò Thị Thu nhoz tiểu khu 2, xã Mường Bú puz pâuz:

          “ Thâuv muôx HTX thiêz têx tuz luôv tuôx sâu zuôr mak tsôngv box pov lok six shir phaz viv zuk uô tâu mak muôx qơư sâu zuôr xiv huv trâu pox nhuôs”.

   Đros zuôr xar 400 hecta, chiv txir trâuv nhux shông no xã Mường Bú sâu đêx tâu 2 cxênhz ntâu tênhr txir. Têx HTX sâuv thax tsav huyện Mường La tsênhv paz tsôngv box sâu zuôr txir muk têx siêu thị hâur têz qơưk thiêz muôs tơưv trâu Trung Quốc. Pos Bùi Thị Lan, HTX Đảo Ngọc, xã Mường Bú, huyện Mường La, tỉnh Sơn La heik:

          “Pêz sâu zuôr txix hnuz 18/5, sâu zuôr đros grê txix 7 txos 9 cxênhz đeiv tsov lơưr yênhx zav txir, iz hnuz sâu zuôr txix 30-40 tênhr, chor txir ntông no phênhv ntâu muôs trâu Trung Quốc đhâu trôngx đriv Tân Thanh”.

          Huyện Mường La, tỉnh Sơn La nhiv no muôx 2 cxênhz 500 hecta ntâu txir trâuv nhux, chêx chôngk nhoz têx xã Tạ Bú, Mường Bú, Chiềng San, Pi Toong...Chiv txir trâuv nhux shông no, tas nro huyện cungz trâu niêv ciêz yênhx châuv cxênhz tênhr txir nhôngs. Đros cxơưz tiês muôs hâur têz qơưk mak Mường La tsênhv muôx tsưr ziv muôs tơưv saz đrâuv têz qơưk, hâur co têx HTX muôx pưs txux cuiz tênhv sik côngv, krêz đar niêv ciêz muôv muôs. Pos Lò Thị Thủy, Giám đốc HTX Đoàn Kết puz pâuz:

          “HTX tưz chuv tôngv sik côngv đros qơư sâu zuôr, têx fôngx zưs nhoz Trung Quốc thiêz têx niêv ciêz nhoz têx tỉnh hâur têz qơưk chiê taz por sâu zuôr tas nro têx zav hax huv trâu pox nhuôk. Njuôs xav chiv shông no tax muôx nhos 500-600 tênhr”.

          Lơưr tsưr ziv, chiv txir trâuv nhux shông no huyện Mường La sir jos muôs hâur têz qơưk cov tâu 5 cxênhz tênhr thiêz muôs tơưv trâu saz Trung Quốc 1 cxênhz tênhr txir nhôngs; chor tsênhv yuôr muôs trâu têx tsêr meir tsiv uô. Chiê paz tsôngv box sâu zuôr tas chor txir trâuv nhux, huyện chox kriê têx chiz coaz chuyên môn nriêr, sik côngv đros têx doanh nghiệp sâu zuôr txir chiê muôv muôs hâur têz qơưk thiêz muôs tơưv saz đrâuv têz qơưk./.

                                                                   Thanh Thủy-Txâur Vax cxeik nhênhv

        Niêv lâul Vax muôx tsưr ziv huôv tsar uô nox

Tsôngv box….! Xã Giàng Chu Phìn, huyện Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang muôx zuôr xar 100% jênh sôr zos heir nênhs Hmôngz. Txơưv thax tsav, suôv qơư nhoz phiv liv muk lol, taz sik chor pox niêv vir ndâuk hâur thax tsav thâuv tưs tưz sir jos khưr, cơưv shâuv tsưr ziv huôv tsar uô nox. Iz hâur têx lênhx uô tâu jông li heik co, zos niêv lâul Vax Xênhv Muôk nhoz jok Hố Quáng Phìn, huôv tsar uô bluô nux txix tu zus tsiêx cxu.

(Hlôngr suôz): Xênhz thiêz hloz lox hâur iz chuôz zis txov nhêv nhoz jok Hố Quáng Phìn, xã Giàng Chu Phìn, niêv lâul Vax Xênhv Muôk, xênhz shông 1992, heir nênhs Hmôngz thâuv tưs tưz xar njôngr zuôr uô li chas chiê muôx luz nênhx vav mênhx, hla đhâu cêr pluôs, iz chas cxuô ban, ngênhx, đoanx thêv heik kriê, paz max lok sâuv pênhr, tsưr ziv huôv tsar uô nox, niêv lâul chuôz zis tưz sir jos huôv tsar kinh tế ziv chuôz zis txix tu zus tsiêx cxu. Xuz thơưx niêv lâul chuôz zis tsuôk tu zus iz tus nhux thiêz 2, 3 tus keiz ok chiê phưx vưv chuôz zis xưz; taz sik, đhâu thâuv tâu yax kriê thiêz niêv lâul cux seiz njiê pov, zus buô sha mê nhuôv gra lok phênhv sâu siêz, niêv lâul chuôz zis tưz quyết tinhv tu zus nzir buô grêix thiêz niêv buô sha mê nhuôv. Niêv lâul Vax heik: Thâuv xuz thơưx pênhr nhiêx tsơưs viv li niêv lâul 2 niêv txir tsuôk zuôr 1-2 tus nhux lok zus cov trol maz chiê muôs, jux juk txix têx nhiêx txiêx cxênhx txuôs tâu, nhiv no chuôz zis tưz zus đreiv 5-7 tus nhux trol maz. Iz chas ntơư, zus nzir têx buô grêix thiêz niêv buô sha nhuôv. Ciês buô sha mê nhuôv, iz shông niêv lâul chuôz zis cux sâu tâu nhos 50 tsov đeiv nhiêx nju txix muôs têx mê nhuôv buô.

Nhạc cắt

Niêv lâul Vax chuôz zis tsênhv tu zus nzir yênhx châuv tus keiz ok cxuô zav chiê phưx vưv luz nênhx xênhz huôx hâur niêx hnuz. Iz chas ntơư, niêv lâul chuôz zis tsênhv chos iz ha ntâu têz tâux, cxuô zav jâuz tâuv thiêz chuz chơưr hur si chiê muôx nzir têx jâuz, krâur puz tsiêx cxu.

Khov uô lơưr jông têx tsưr ziv kriê lok sâuv tsêz chos kôngz, tu zus tsiêx cxu, niêv lâul chuôz zis ziv hnuz ziv truôx tuk, luz nênhx iz hnuz hlôngr yiêz jux juk, zuôr tâu ntâu zav chuôz zênhx jông phưx vưv huôv tsar uô nox uô hnar, chor tuz nhuôs tâu muk cơưv ntâuz cơưv ntơưr cxix cxuô. Iz chas tu zus tsiêx cxu huôv tsar kinh tế trâu chuôz zis, hur si niêv lâul Vax 2 niêv txir puôr lênhx tsênhv uô têx jâuz tâuv, zus tsiêx cxu muôs trâu chor tsêr cơưv hâur thax tsav xã. Niêx shông, xav kror đraz tas nro phênhv sâu tâu txix têx luôs hâux lưv uô heik sâuv, niêv lâul chuôz zis tâu nhos 200 tsov đeiv.

Tix lâus Shôngx Mir Chả, canr bôv cxiz kôngz xã Giàng Chu Phìn heik pâuz: Tsi tiêk huôv tsar uô nox uô hâuk coz, zos iz tus hluôk nênhs, niêv lâul Vax tsênhv sir jos, moz siêz đros cxaz chuôz têx phôngz yaox ntơưv qơư. Jông siêz, shir phaz lus sik pheiz kênh têx tsưr ziv huôv tsar uô nox, tu zus tsiêx cxu trâu tsôngv cưr tix nênhx tsa sơưr đơưk hâur jok.

Nhạc cắt

    Phênhv “Nôngx mênhx zuôr tsuv pâuz” hnuz no tsuôk muôx li no xưz. Phênhv no zos Đeix nta suôz Việt Nam nhoz iz suôv faz Tây Bắc đros Tsênhv qơư cxiz kôngz têz qơưk uô./.

                           Lik Thox BT–Riê Lâux cxeik, nhênhv