Txox cêr lox Him Lam

Jiês kriz thơưx ntâuk tros châuz ntơưv Him Lam hâur jiês ntâuk tros châuz Điện Biên Phủ-Hnuz 13/3/1954 tưz đhâu muk muôx 70 shông, taz sik cux tsênhv nhoz đrêiv hâur kuz Chiến sĩ lâul Điện Biên Phủ Nguyễn Hữu Chấp, kuk khẩu đôiv trưởng fov lox 82 ly, Đại đôiv 290, Tiểu đoàn 166, Trung đoàn 209, Đại đoàn 312-taz viv tâu hêik cov kriz thơưx tuô fov ntâuk tros châuz ntơưv Điện Biên Phủ shông co li siêz tsik plox. Zơưv puz pâuz, qơư Him Lam tâu Bán Lữ đoàn Lê dương sôr 13 sêiz car. No zos tos tros châuz Pháp li iz hâur têx taz viv txơưx ntâuk, tâu sơưr đơưk hêik zos chor quân txơưx tir ntâuk tsav txix Tsav txênhz ntiêx têz jiês tiv 2. Chor quân muôx ntơưv kror qơư no zos 750 lênhx nênhs, cxiv tsa chor fov lox sâuv 3 luz trôngz zos yênhx pêz kror qơư lok six truôx, zôngx ziv muk siz paz tâu thâuv trâus ntâuk.

Njênhs siêz trâu kror qơư Him Lam no, tros châuz Pháp tưz tsik cxơưx đaz tsi hlo thiêz tsik so yax kriê, tso loa hêik tiêk Tập đoàn Điện Biên Phủ zos iz kror qơư ntov truôx thiêz hênhr, zos ntâuk trâu mak zuôr trâus tuôs xưz tsik chiê nênhs tror lok đros chuôz zis thiêz têz qơưk lơưv. Taz sik, đros sir jos por vêv tsưr qênhx tas nro têz qơưk, ntâuk châuv tros châuz tuôx txênhz têz qơưk, txox 5 six 5 phênhz zuôr tsâuk ntux hnuz 13/3/1954, lok six ntâu pêz chor bôv đôiv têx fov lox chor muôk txưr tưz tâu tuô muk trâu qơư Him Lam, qơư tsênhv qơư, qơư tsar đrêk yêz za thiêz tros châuz têx qơư tso têx fov lox uô trâu Him Lam muôx pa pâus tsâuk nti; tros châu têx qơưk co chor fov lox xưk li tuô tsik tâu tuôx hlo. Txos 10 six 30 phênhz iz tas hmo đros hnuz, tas nro thax tsav qơư Him Lam no tưz trâus ntâuk tsav zênhx, zos pêz chor bôv đôiv li jiês ntâuk tsav xuz thơưx ntâuk tâu zênhx ntu thâuv co:

“Zos tiêk jiês ntâuk xuz thơưx co pêz tsik sir jos ntâuk cov zênhx mak zuôr uô trâu sơưr đơưk pôngz siêz lox, hok tros châuz Pháp cux zuôr sir jos ntâuk cov zênhx paz trâu lơưr truôx siêz. Viv li thâuv cơưv pêz saz lênhx tưs cux sâu ntơưr tsês tsik nyêi tuôs sir jos ntâuk cov zênhx xưz, muôx têx lênhx tsênhv sâu ntơưr tsês txix zuk chor nyar thiêz, lo luk sâu trâu sâuv câuk mov zos “Sir jos ntâuk thiêz sir jos cov zênhx liv”.

Txix têx sir jos siêz li co, qơư Him Lam no tưz tâu pêz ntâuk zênhx, kriz cêr lox đar trâu pêz chor quân sơưr tơưv txênhz ntâuk thax tsav Mường Thanh trâu hnuz 7/5/1954.

70 shông tưz đhâu muk, Him Lam nhiv no tưz zos yênhx iz kror qơư jông jav, sơưr đơưk sir jos cxiv tsa luz nênhx yiêz jông; zos iz hâur têx phường zov chênhr lok huôv tsar đô thị, kinh têr thành phố Điện Biên Phủ ntu nhiv no. Zơưv Lò Văn Chựa, tsar jok Him Lam 2, phường Him Lam, thành phố Điện Biên Phủ puz pâuz:

“Cxênhx nênhs uô ntêx tưz ntâuk châuv tros châuz Pháp tsês chiê trâu têx tuz nhuôs ntu tov ntêx no têx ar tez, luz nênhx hux fênhx sâuv thax tsav Điện Biên, thax tsav Him Lam. Viv li sơưr đơưk tsik so sir jos cxiv tsa thax tsav thành phố Điện Biên Phủ cov ziv hnuz ziv huôv tsar jông đuô”.

Txix iz qơư ntâuk tros châuz đros yuôr lok six ntâu cxuô zav muôx thâuv ntu ntâuk tros châuz li têx xor hlâu pok, hôngz poz, fov, muôk txưr… Thax tsav qơư Him Lam thâuv co nhiv no tưz zos yênhx thành phố Điện Biên Phủ li qơư chi cax lok huôv tsar kinh têr-xar hôiv, muôx têx côngz trinhx lox jông tsik so tâu cxiv uô; cêr lox đar txêik tok tsôngv kruô nhoz đêz jê tuôx trâu Điện Biên hâur Shông du lịch têz qơưk 2024 thiêz chiv nhênhv 70 shông ntâuk zênhx Điện Biên Phủ zuôr txos. Zơưv Nguyễn Thanh Tùng, Chủ tịch Ủy ban phường Him Lam, thành phố Điện Biên Phủ puz pâuz:

“Têx shông jê lok no, phường tsik so txêik tâu tỉnh, thành phố li têx paz thiêz sik côngv siêz jông nhoz cấp ủy, chinhr quyền thiêz Pêx xênhv cxuô mênhx cxưx sâuv thax tsav. Txix co ntâu kror tâu yưv pênhr cxiv uô jông li cêr, tênhv, tsêr cơưv ntơưr; ntâu qơư pêx xênhv nhoz yiêz tâu yưv pênhr cxiv uôlox jông đuô”.

Quân đôiv li jiês ntâuk zênhx ntơưv qơư Him Lam hâur jiês sơưr tơưv txênhz ntâuk châuv tros châuz xuz thơưx ciês tưz kriz cêr lox đar paz ntâuk tâu zênhx liv lox, nto bê hâur jiês ntâuk châuv tros châuz ntơưv Điện Biên Phủ. Phuôx huiz têx uô tâu co, Him Lam nhiv no tưz zos kror qơư zov chênhr, paz trâu Điện Biên Phủ jux juk huôv tsar, vav mênhx, jông jav đuô./.

Vũ Lợi-Lik Thox cxêik nhênhv

Lênhx nênhs cxiv tsa suôz bê yuôx zêx Phổng Lái

Đros đreiv tsoz chos yuôx zêx txix thâuv tsênhv zâu, pos Nguyễn Thị Bình, nhoz xã Phổng Lái, huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La pâuz tsênhz lênhx nênhs chos yuôx zêx têx phiv liv, cêr khưr. Hla đhâu ntâu phiv liv, tưz muôx kênh jiês tưk cêr tsi pâuz uô li chas thâuv yuôx zêx muôs tsi tâu gri, tsi muôx qơư muôs, tưz xar muôz txiêr por tsês. Taz sik, đros trâu têx sir jos, siêz truôx đrênhk tưz cxơưz cxiz trâu pos Bình cxiv tsa suôz bê trâu têx xiv hu no.

“Pêz zos têx lênhx nênhs chos tsoz chos yuôx zêx, lok six moz siêz txos yuôx zêx, yuôx zêx txơưv uô tsi tâu bluô nux sei taz sik ho paz cxuz cêr yeiz pluôs trâu tsôngv box hâur thax tsav huyện Thuận Châu. Chiê gri truôx tuk thiêz ziv hnuz ziv muôs tâu gri mak tsuv jiêz kra jông, muôx suôz bê cov chôngz lênhx ntâu tus pâuz txos”.

Chiê cxiv tsa suôz bê trâu xiv huv, pos Bình pâuz tsênhz tsuv cxiv tsa thax tsav chos yuôx zêx hur, taz por têx cui tinhv lok tsơưr lươngv, taz sik zos zuk iz lênhs xưz mak zuôr uô tsi tâu. Shông 2013, HTX tsiv uô, zuôr muôs têx hax huv Bình Thuận tâu yênhx lix. Hâur ntu 2013-2019, pos Bình thiêz têx lênhx nênhs đros pos uô hâux lưv uô cê tưz muk yênhx chuôz zis, txos lơưr têx liêx têz chos yuôx zêx chiê vênhv tôngv pêx xênhv hlôngr yiêz tsưr ziv tsiv uô truôx tuk thiêz hur jông:

“Chiê tsôngv kruô nhiêv zuôr thiêz ziv hnuz ziv muôx ntâu tus chôngz lênhx pâuz txos, HTX tsuv sir jos uô hâux lưv txix tu têx yuôx zêx, sâu đê txos trâu jiêz kra puôr lênhx uô trơưk cui tinhv, truôx tuk zav nox”.

Đros trâu gra siêz tsơưr lươngv xiv huv, pos Bình tưz muk ntâu qơư, cơưv shâuv luôs lưv tus ntâu tsưr ziv uô nox thiêz lar heik zos xiv huv yuôx zêx Phổng Lái thâuv tưs tưz đros cxaz chuôz têx tsaz yênhx cxiz muôv muôs, piêr kriê xiv huv hâur thiêz đrâuv luôs 2 chas tỉnh. Đhâu têx sir jos li heik sâuv, txos kaz shông 2019, suôz bê “Yuôx zêx Trọng Nguyên-Phổng Lái Thuận Châu” tưz tâu Ủy ban tỉnh Sơn La côngk nhav zos xiv huv OCOP. Xiv huv yuôx zêx Trọng Nguyên tâu ciêz đrôngs, ntâu tus chôngz lênhx zuôr txos thiêz ntâuk grê siêz. Niêv lâul Trương Thị Vân, nhoz jok Quỳnh Tiên Hưng, xã Phổng Lái heik:

“Txix thâuv chuôz zis đros HTX huôv tsar uô yuôx zêx, HTX cir ntơưr chos luk trâu tsôngv pêx xênhv zuôr sâu zuôr têx xiv huv thiêz truôx tuk gri trâu tsôngv box, co zos iz kro jông cxiz chuôz zis chos thiêz tu jông têx yuôx zêx”.

Txix cxiv tsa suôz bê yuôx zêx Trọng Nguyên-Phổng Lái, Thuận Châu yênhx côngz, pos Nguyễn Thị Bình thiêz HTX Bình Thuận tưz tâu cxuô cấp, cxuô ngênhx muôz ntâu ntơưr kruôs. Pos Bình cux chênhr zos lênhx nênhs muôx côngz đas jos lox yênhx lix thiêz huôv tsar tsưr ziv sik côngv têk tsiv uô yuôx zêx hâur thax tsav qơư. Pos Nguyễn Thúy Ngọc, Chủ tịch Hội Nôngx mênhx huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La heik:

“Co zos iz hâur têx lênhx nênhs uô ntêx nyuôs hâur huôv tsar uô nox chiê tsôngv pêx xênhv sơưr đơưk hâur tas nro huyện cơưv shâuv, uô trơưk. Niêv lâul Bình chênhr zos lênhx cxiv tsa suôz bê yuôx zêx Phổng Lái, niêv lâul tưz nthuôr kriê thiêz cxơưz paz tâu lok six ntâu trâu xã Phổng Lái thiêz Thuận Châu huôv tsar kinh tế”.

Txix cxiv tsa thax tsav đar chos tsoz chos yuôx zêx reik đros cxơưz cxiz tsiv uô thiêz sâu zuôr xiv huv, huôv tsar cêr sik côngv têk uô nox, pos Nguyễn Thị Bình tưz yênhx lênhx nênhs uô ntêx nyuôs hâur cxơưz cxiz huôv tsar kinh tế xã hội ntơưv qơư  tâu truôx vênhk./.

Nguyễn Thủy-Riê Lâux cxeik, nhênhv