Đêx nas cuôr yôngz, tox xưz poz tsênhv ziv hnuz ziv phiv liv

Ntux nas lox lok ntêr hnuz tâu ntâu tus chôngz lênhx xav tinhv zos qir tiv uô đêx ngaz, cuôr yôngz hâur têx hnuz đhâu. Iz chas co, txix hnuz xiêz 01-06/8, ntơưv tỉnh Sơn La lok nas lox; tiv zix muôx kênh qơư lok nas lok six hloz li: Chiềng Lao, Tạ Bú, Mường La..... Ntơưv huyện Mù Cang Chải (Yên Bái) txix 7 six tsâuk ntux hnuz xiêz 04-07/8 iz cxiê thax tsav qơư li: Lao Chải, Mồ Dề 2, Kim Nọi, Chế Tạo...cux lok nas lok six lox. Ntux nas hloz nhoz tox siêz, uô đêx cuôr yôngz, tox xưz poz ruôr hiêv tas ntâu têx shôngz ntông, côngz trênhx, vax tsêr, cêr muk lol.

Zơưv Jêz Xênhv Muôk nhoz jok Trống Là, xã Hồ Bốn heik, thâuv hmo xiêz 05/8 muôx đêx nas cuôr yôngz ntơư, chuôz zis tsênhv taz tov nox hmo. Thâuv hnor sơưr đơưk hâur jok hu kư chuôs tsi, tas nro chuôz zis tưz gra tsi zênhx iz zav đaz tsi hlo, tsuôk chox tâu chor nhuôs khiêr gâuv trâu qơư truôx tuk xưz, hmôngr jông hur si 7 lênhx nênhs hâur chuôz zis puôr lênhx tsi trâul uô chas. Chuôz zis luz tsêr cxiv uô tâu khor truôx thiêz têx chuôz zênhx chuôz tav tsiv gri nhos 2, 3 puôk tsov đeiv, iz njêik muôs tưz trâul đêx nas cuôr yôngz tas nro: “Đhâu thâuv hnor sơưr đơưk hu kư, cur tưz heik pox niêv cov chox chor nhuôs khiêr gâuv trâu qơư truôx tuk. Thâuv đhiê khiêr gâuv co txơưv tsâuk ntux tsi pov cêr hlo, taz sik cux sir jos khiêr đhiê tiês cov tsi trâul uô ruôr hiêv”.

Zơưv Lường Gia Uynh nhoz jok Khiết, xã Tà Mung, huyện Than Uyên (Lai Châu) cux heik nyei trưs li no: Thâuv 3 six sơưr nzor tas cik hnuz xiêz 06/8, jêx jok sơưr đơưk tsênhv pư tsâus jos txơưv hnor đror iz têk lox, đros trâu têx đêx nas đror đrông ntưk pêv hâur đêx lol uô zơưv tsiv đênhr đaz ntuz. Zơưv sơưr tơưv muk shuôs, pov đêx nas huôv lok six hloz yôngz ar, poz jêz ntưk chuôs tsi lok, zơưv li hu zênhx max sơưr đơưk sơưr thiêz khiêr gâuv trâu qơư truôx tuk: “Hâur pêz jok Khiết no niêx shông cux muôx đêx nas lox, taz sik cxiê shông tsi lox li no. Shông no mak đêx nas lox tiês tiês, uô ruôr hiêv tas ntâu cxuô zav. Iz cxiê luz tsêr nhoz jê ntus cêr cux trâul đêx ngaz, ar cxuz tsêr tas”.

Iz chas tox trôngz hâur pêk nxaz, iz hâur têx qir tiv ntux uô ruôr hiêv lox zos viv nhoz tox siêz, tsôngv box khênhr khơưz ar cxiv uô vax tsêr trâu đrav têx kaz tơư tox nhoz. Thâuv muôx ntux nas lox, uô tox xưz poz pêv têx tsas ar siêz lok cxuz, uô sơưr đơưk phax txar jav tsi zênhx. Niêv lâul Quàng thị Ngân nhoz xã Nặm Păm, huyện mường La (Sơn La) heik pâuz: “Thâuv muôx nhos 4 six sơưr nzor lok nas lox, 6-7 six ntơư tox qir xưz poz, pêz thiêx đhiê khiêr gâuv trâu têx qơư truôx tuk. Pêz lok six nyei, nyei tsav xưz poz tas nro iz saz trôngz, uô vax tsêr trâul puôk tsuôx. Cur tus txir muk uô hâux lưv tsi tâu lok, cur iz lênhs nhoz hâur tsêr đros chor nhuôs xưz, tsi pov kaz uô chas thâuv co tsuôk pâuz mê nhuôv kuôx. Hmôngr jông thâuv ntơư tsôngv cưr tix nênhx tsa sơưr đơưk lơưr tưz đhiê tuôx tas, đros paz njêik yêv têx đra uz no”.

Hok trơưk li zơưv Cao Viết Thịnh, Phưv Gáim đốc Sở Kôngz nuv thiêz huôv tsar tox siêz, Chánh Văn phongx Ban seiz car phax tar ntux uô ruôr hiêv thiêz zok nriêr chơưv paz lênhx nênhs tỉnh Sơn La, T.Ư Viện seiz njuôk shuôs têx trôngz hâur pêk tưz muôx jiês heik txos qir tiv tox xưz poz nhoz Mường La: “Tox siêz, tox trôngz hâur pêk nxaz, têx ar, poz jêz tsi yuô khor thiêz ntux ho lok nas ntêr li no tưz uô kror cxiê qơư cxênhv đêx tas, thâuv tưs lok iz coz nas lox mak txơưv trâul xưz poz, lok six riêz nênhs”.

Têx shôngz ntông nhoz Tây Bắc trâul ntor luôx tas ntâu hâur 2, 3 châuv shông đhâu, cux muôx têx seiz zos iz qir tiv uô muôx đêx cuôr yôngz lox li heik sâuv. Kror cxiê qơư zos por tox đo, tsi muôx shôngz ntông njuôz vor tox trôngz câuv har cux zôngx ziv trâul đêx nas cuôr yôngz đuô thâuv muôx ntux nas lox. Têx tsênhz tiês cux tso pov, hâur ntu jê lok no txơưv tưz muôx mê njik têx shôngz ntông njuôz vor tox trôngz hâur pêk, taz sik têx shông đhâu, pêz têz qơưk cux trâul đêx nas uô ruôr hiêv hnhar, viv têx jôngr ntông phax phưv tsi muôx ntâu, tsi taz por; iz cxiê suôv qơư jôngr ntông phax phưv trâul ntor luôx uô ruôr hiêv tsi trơưk chei, viv li phax tir thêir tsi tâu đêx nas chuô lox./.

VOVTB-Riê Lâux cxeik, nhênhv