Hồ Sự Chà- nênhs Hà Nhì li tsiêz trâur lâus jông

          Txix ciês thâuv tas cik sơưr nzor, jos Ka Lăng, xã Thu Lũm, tỉnh Lai Châu cxuô ziv chuôz zis hâur jos tưz trâur tơưs hâu nduôr blâuv thiêz chuz chơưr poz cưk. Đros nênhs Hà Nhì nhoz no, Tsiêz trâur lâus Hồ Sự Chà khênhr tâu tsưr tsix lok hnuz xiêz 5/10 zênhz lix. Taz sik, viv shông no muôx cxaz iz luz hlik thiêz viv li six hơưv nox tsiêz tsưr tsix lis đuô iz luz hlik thiêz no cux zos ntu pox nhuôk tưz sâu kôngz lôngk tas, viv li muôx ntâu six hơưv chiê tâu nhoz so uô si.Pos Ly Xạ Pu, nhoz jos Ka Lăng pheiz kênh:

          “ Txos Tsiêz Hồ Sự Chà, pêz khênhr qêz suô vax tsê, uô nduôr blâuv, tuô buô chiê txi côngv pos zơưs. Chuôz zis tưs cux uô iz trôngx mor muôx greix, chơưr, nduôr thiêz hlơưr shaz uô tsâus txos đaz xênhz têz xênhz qơư tưz paz pox nhuôk muôx tâu chiv cheix jông, tuz nhuôk lênhx tưs cux muôx jông đas jos. Tsiêz zos jiês chiê tuz nhuôk tror lok tsêr, lok kuz têz qơưk chiê nox tsiêz, nênhs Hà Nhì lok six shir phaz”.

          Tsiêz trâur lâuk shông no tsênhv tâu tsưr tsix trơưk hnuz ntênhs vênhx huôv têx mênhx cxưx nhoz tiv phaz thiêz zos hnuz ntênhs vênhx huôv jông. Hâur têx chêr tsôngs tiêz tsôngs yo chax chês jông, pox niêv nênhs Hà Nhì siz zâuv xơưk pax ntâuz, txir nênhx mak sik tưr tuô hnênhr, sik truz hluô, leiv poz…Ntâu tsưr ziv uô si trâur lâus tâu tsưr tsix ciês hâur jos, zaz zâuv chôngz tsôngv kruô thiêz pox nhuôk txix têx jêx jos tuôx cxaz chuôz. Zơưv Chu Té Hừ, nhoz jos Mé Gióng shir phaz heik:

          “ Uô ntêx thâuv nox tsiêz cur chuôz zis tưz bax buô chiê txos hnuz xiêz 1 tuô buô. Thâuv tuô tâu chuôz zis zuôr seiz buô luz siêz chiê seiz shông zuôr txos kôngz lôngk jông li chas. Têx hnuz tsiêz mak chuôz zis uô trôngx mor, zâuv cưr tix nênhx tsa, fôngx zưs, tsôngv kruô ndis shuôk uô si tuôx đros chuôz zis nox tsiêz”.

          Zơuv Nguyễn Trường Giang, Bí thư Đảng uỷ, Chủ tịch HĐ xã Thu Lũm puz pâuz: Xã Thu Lũm đar zuôr xar 252 cei cêr ndis, muox 51 cei cêr ntâu zos ntus đriv thiêz muôx 17 jêx jos, hâur co phênhv ntâu zos têx mênhx cxưx Hà Nhì, Cho, La Hủ nhoz uô nênhx. Nênhs Hà Nhì nhoz uô nênhx chêx chôngk ntơưv 15 jêx jos, tsav 91% jênh số, chor ziv yeiz pluôk thiêz zuôr xar pluôk tsav 55%. Viv li, hâux lưv tuôr tsês tsưr ziv cxiv uô tsêr nhoz chax chês, phongz qơưx, cêr uô nênhx thiêz huôv tsar têx xiv huv jông li chơưr poz cưk, nduôr blâuv, pax ntâuz chiê zaz zâuv tsôngv kruô tuôx ndis shuôk uô si zos tsưr ziv mak cấp uỷ, chính quyênx tiv phaz ndar txos:

          “ Ban chỉ huiz Bộ đội pênhz phax tỉnh cux tưz heik têx đồng chí đảng viên bộ đội pênhz phax nhoz sâuv thax tsav cxaz chuôz xênhz huôx Đảng đros têx chi bộ. No zos hâux lưv coaz tsôngv chiê yax mông txos tsôngv pox nhuôk tuôr tsês jông têx vênhx huôv, reik đros huôv tsar ju lix côngv thôngx. Tiv zix zos tsôngv box ntus đriv 2 saz puôr lênhx muôx mênhx cxưx Hà Nhì li iz zav. Nox tsiêz trâur lâuk li no cux zos jiês chiê pox nhuôk sik njiz đhâu co sik thav, nriêr pâuz lok yênhx tiv phaz li vênhx huôv jông”.

                    Hâur têx suôz đruôs tôngx, nxêz tôngx lov jêv côngv đros têx pa chơưr poz cưk, pa chuz nduôr blâuv lok six tsư kaz, nênhs Hà Nhì nhoz xã Thu Lũm shir phaz nox tsiêz Hồ Sự Chà đros siêz xar njôngr iz shông yiêz muôx cxix cxuô đuô, shir phaz đuô./.

(Khắc Kiên-Txâur Vax cxeik nhênhv)

Sơn La zos qơư ndis uô si, sêiz shuôk têz qơưs

        Tsik muôx tênhv tênhz, tsik muôx sóng hu xor tôngx, tsik muôx wifi, taz sik jos Hangr Tâux, jos Tà Số, phường Mộc Châu, tỉnh Sơn Lacux muôx chôngz lênhx kruô tuôx ndis shuôk, viv chor jos no, tsôngv px sđ tsênhv tuôr tâu tsêstêx vax tsêr, qơư nox nhoz muk lok cxôngx nzor huv đros tsôngv kruô siêz nhiêv thiêz cxơưz cxiz tâu chôngz lênhx kruô tuôx sêiz shuôk, ndis uô si. Iz lênhx kruô nhoz têz qơưs Australia hêik pâuz:

Têx tox trôngz câuv har đros trâu tsôngv px nhoz no huv đros tsôngv kruô siêz nhiêv. Txơưv nhiv kruôr tuôx nhoz ndis uô si tâu oz hnuz, cur sêiz pov cxuô zav jông hênhr; sêiz pov têx mê nhuôv nxêik Hmôngz hnar têx tsôngk tiêz tsôngk yo jông jav hênhr thiêz thâuv sêiz pov tsôngv kruô cux shir phaz thiêz tsa têk hơưv tok tsôngv kruô. Đros co, tsôngv px hâur thax tsav qơư no cxuô zav nox cux huv đros tsôngv kruô siêz nhiêv

        Ntơư zos iz hâur ntâu qơư chiê tsôngv kruô xêir tsov thâuv tuôx ndis uô si, sêiz shuôk têz qơưs txos thax tsav Mộc Châu, Sơn La-ntơư zos qơư hâur 3 shông siz lơư liês tâu xêir tsov zos qơư jông jav; oz shông siz lơư liês tâu côngk nhav thax tsav qơư muôx trôngz jôngr ntông nziv tsôngv kruô sâuv ntiêx têz siêz nhiêv.

       Iz chas tox siêz Mộc Châu; hâur thax Ngọc Chiến, tỉnh Sơn La tsôngv px cxuô luz tsêr đros trâu cxuô zav hâur chuôz zis, cux muôx ntâu zav jông jav cxôngx nzor tsênhv muôx đros đrêiv hâur luz nênhx niêx hnuz thiêz cxơưz cxiz tâu chôngz lênhx kruô tuôx sêiz shuôk, ndis uô si trâu Ngọc Chiến. Ntơư zos tsôngv px têx tsêr puôr lênhx muôz txiês ntông chiêz chox lok vor tsêr thiêz tsôngv px hâur thax tsav co cux muôx ntâu zav nox kaz cxôngx nzor huv đros tsôngv kruô siêz nhiêv. Zơưv Bùi Tiến Sỹ, Phưv Bí thư Đảng ủy xã Ngọc Chiến phêiz kênh:

          Pêz tror cxiv kho đuô tsôngv px sđ têx vênhx huôv tsiv grê cxôngx nzor, zos pox côngz zơưv côngz lês đhâu ntâu tiêv lok thiêz ntơư zos têx vênhx huôv tsiv grê, cxơưz cxiz tâu chôngz kruô tuôx ndis uô si. Lar hêik, Ngọc Chiến tsênhv taz tov huôv tsar qơư ndis uô si côngv thôngx thiêz cxiv uô qơư tsês cxuô hêir nênhs sđ têx vênhx huôv, txux chi jông đrav ntêx, cxơưz cxiz tsôngv kruô tuôx sêiz shuôk

        Zơưv Trần Xuân Việt, Phưv Giám đốc Sở Vênhx huôv tỉnh Sơn La cux hêik pâuz tiêk, tỉnh tưz tso tơưv luôs hâux lưv cxiv uô cxuô qơư ndis uô si, sêiz shuôk têz qơưs hâur thax tsav Mộc Châu thiêz thax tsav pak đêx tênhv tênhz Sơn La, cov yênhx qơư jông jav nto bê, muôx chôngz lênhx kruô tuôx sêiz shuôk

        Lar hêik zos, cxiv uô cxuô zav hax huv jông cov huv đros tsôngv kruô sâuv ntiêx têz siêz nhiêv thiêz xêir zuôr chor nênhs uô hâux lưv chox tsôngv kruô ndis uô si, sêiz shuôk têz qơưs

        Tỉnh Sơn La nhiv no muôx 15 thax tsav qơư jông jav, ndis uô si, sêiz shuôk têz qơưs; hâur ntơư muôx 13 qơư cấp tỉnh; 2 thax tsav qơư cấp têz qơưs. Txix shông shông 2020 txos nhiv no, Sơn La tưz tok tâu 20 ntâu triệu lênhx kruô tuôx ndis uô si, muôx phênhv sâu tâu 22 cxênhz tỷ đêiv. Ntơư, cux chênhr zos kro cxơưz cxiz Sơn La huôv tsar qơư ndis uô si, sêiz shuôk têz qơưs txos shông 2030, tok cov tâu 10-12 triệu lênhx kruô tuôx ndis uô si, phênhv sâu tâu tsar ndê txix 20-30% iz shông

          Cxuô luôs hâux lưv huôv tsar qơư ndis uô si, sêiz shuôk têz qơưs tsênhv tâu hâu nov tỉnh Sơn La taz tov uô huv đros thiêz yênhx qơư muôx phênhv sâu tâu nhiêx txiêx, cxơưz cxiz trâu tỉnh Sơn La huôv tsar hlôngr yiêz jông jav huv đros tsôngv kruô siêz nhiêv./.

             (Tsu cxêik nhênhv-Lê Hạnh)