Pêz hêir nênhs Hmôngz nhoz Lai Châu tsênhv tuôr truôx luôs hâux lưv muôz chiêz mur sâu cok ntâuz cxôngx nzor

           Pêz hêir nênhs Hmôngz nhoz thax tsav faz Bắc Lai Châu tsênhv tuôr tâu truôx ntâu luôs hâux lưv ntok ntâuz cxôngx nzor. Ntơư zos tsuv hêik txos pêz Hmôngz têx tsưr ziv muôz chiêz mur sâu cok txêix pax jông jav trâu sâuv têx ntâuz tưz ntok tâu, tsênhv tâu tsôngv px Hmôngz hâur thax tsav co tuôr tâu truôx, muôx đros đrêiv hâur luz nênhx đhâu ntâu tiêv txos trâu nhiv no tsik chiê pôngz plox. Tus muôv Zax xênhv Hav, nhoz jos  Pá Khoang, xã Pha Mu, huyện Than Uyên shir phaz lul hêik pâuz tiêk: Phênhv ntâu tsôngv pox niêv Hmôngz hâur jos, txix thâuv hloz lox tiêr nênhx, tsuv pâuz sơưk nthuôs ntok ntâuz, xơưk tiêz, xơưk tsôngk yo cxuô zav. Luôs hâux lưv sơưk nthuôs ntok ntâuz co, tưz tâu chor niêv pos, chor niêv lâuk kriê trâu têx nxêik zâu cơưv shâuv, tuôr tsês chiê cov muôx đros đrêiv hâur luz nênhx niêx hnuz tsik chiê pôngz plox:

 Txix thâuv xênhz zus hloz lox, cur tưz pov chor niêv pos muôz chiêz mur kriê sâu cok trâu sâuv têx ntâuz tưz ntok tâu txêix pax jông jav thiêz thâuv hloz tiêr nênhx cur cux cơưv shâuv ntơưv chor niêv lâuk, têx nênhs cxênhz jê hâur jos. Txix ntơư txos trâu nhiv no, cur tưz huôv tsar truôx luôs hâux lưv muôz chiêz mur sâu cok trâu têx ntâuz thâuv tưz ntok tâu chox lok xơưk uô tsôngk tiêz hnar.

          Chiê ntok thiêz uô cov tâu iz đêiv tiêz ntâuz max chox lok hnar, tsuv uô tas ntâu six hơưv, hnuz nhôngs. Lar hêik zos thâuv muôz chiêz mur sâu cok, uô cov txêix pax jông jav, tsuv uô cov huv đros. Tix lâus Tuôv x Zax, nhoz jos Huổi Bắc, xã Pha Mu, huyện Than Uyên hêik pâuz:  Luôs hâux lưv muôz chiêz mur sâu cok trâu sâuv têx ntâuz tưz ntok tâu, zos iz luôs hâux lưv uô cxôngx nzor lok. Pêz chor hluôk nhiv no tsuv huôv tsar cov tâu truôx cov muôx đros đrêiv pêz Hmôngz luz nênhx tsik chiê pôngz plox.

        Zos uô cov tâu tiêr iz đêiv ntâuz txâuk xơưk iz chêr tsôngk tiêz, tsôngk yo, tsuv uô tas oz pêz luz hli, têx jiês tsuv uô iz shông thiêx uô tâu tiêr. Đhâu sâu cok cxuô zav pax trâu ntơưv đêiv ntâuz max ntok tâu co, tas ntơư, tsuv chox muk hâu thiêz tsâuk gax thiêz chox muk jiêz yar ntux thiêx uô tiêr. Tsênhz tiês, zos tus pox niêv tưs kruôs thiêx ntok thiêz sâu cok tâu iz đêiv ntâuz max txêix pax jông jav chox lok xơưk tsôngk tiêz, tsôngk yo hnar. Zơưv Hoàng Phi Hùng, Chủ tịch UBND xã Pha Mu, huyện Than Uyên (Lai Châu) hêik pâuz:

Nhiv no, hâur thax tsav xã Pha Mu muôx xar 50 lênhx pox niêv, vir ndâuk Hmôngz muôx txix 15 txos 45 shông tsênhv taz tov huôv tsar uô thiêz khơưk tsês zuk hêir nênhs Hmôngz luôs hâux lưv chox max chox lok sơưk ntuôs ntok ntâuz thiêz muôz chiêz mur sâu, cok têx pax txêix jông jav trâu sâuv đêiv ntâuz max co. Luôs hâux lưv muôz chiêz mur sâu cok txêix pax jông jav trâu têx ntâuz max, cux tsênhv tâu chor niêv pos kriê trâu têx nxêik hluôk cơưv shâuv tsik chiê zuk hêir nênhs têx luôs hâux lưv ntok ntâuz trâus pôngz plox  

Hâur ntu têz qơưs hlôngr yiêz nhiv no, cux muôx ntâu zav ntâuz txêix pax jông jav; taz sik peez tsôngv pox niêv, vir ndâuk Hmôngz luôs hâux lưv muôz chiêz mur chox lok sâu cok trâu têx ntâuz max chiê xơưk tsôngk tiêz, tsôngk yo hnar hâur luz nênhx, tsuv tuôr tsês cov tâu truôx muôx đros đrêiv hâur luz nênhx tsik chiê pôngz plox./.

                                                     Tsu cxêik nhênhv-Khắc Kiên

Mộc Châu huôv tsar ju lix txuôk đros tuôr tsês têx txux chi, vênhx huôv jông cxôngx nzor

Jok Vặt, xã Đông Sang tâu huyện Mộc Châu xeir tsov zos qơư huôv tsar ju lix côngv thôngx. Têx chuôz zis hâur jok tâu cơưv shâuv tsưr ziv  huôv tsar qơư ndis uô si, cxiv kho têx vax tsêr cov jông jav, kriê tsưr ziv phưx vưv kruô txix uô têx zav nox muôx ntơưv qơư. Nhiv no jok Vặt tưz muôx 30 chuôz zis uô qơư tok kruô tuôx nhoz so, nox hâuk, hu zâuv tâu chôngz lênhx kruô ndis shuôs têz qơưs uô si tuôx nhoz, so. Zơưv Hà Văn Trọng, Tsar jok Vặt heik pâuz:

“Iz txix thâuv huôv tsar uô ju lix, tsôngv box li txux chi tưz tâu gra siêz, hâur jêx jok kror tưs cux hur si, đu lus, têx ntus cêr mak chos pax trâu, chaz xor tênhv, tơưk tênhz chis cax lus. Nhiv no jok tưz uô tâu têx luôs hâux lưv huyện choz lok cxiv tsa jêx jok yiêz, têx vax tsêr lok cux tâu cxiv kho, uô jông hur si”.

Tuôx jok Vặt ndis seiz têx vax tsêr, qơư tsôngv box uô tok kruô tuôx nhoz so uô si, niêv lâul Lê Thị Thanh nhoz Hà Nội tuôx heik:

“Zos tuôx nhoz so trâu têx qơư tok kruô lox mak pêz tưz nhoz ntâu lơưv, muk kror tưs cux nhoz so hâur têx qơư co, iz lênhs iz qar. Hnuz no tuôx ntơưv nor, pêz xar tâu nhoz hâur tsêr lơưx, chiê tas nro chuôz zis tâu nhoz so uô cê iz kro qơư, cov sơưr đơưk muôx cêr sik thôngx siêz đuô, viv jâuv no cur chuôz zis tuôx ndis shuôs ntux uô si mak muôx tas nro niêv thiêz txir gơưk, chor cưr tix, vir ndâuk, nuk muôs thiêz têx mê nhuôv hur si. Co zos kror mak cur xar njôngr hâur jiês tuôx ndis seiz têz qơưk uô si no”.

Niêv lâul Đinh Thị Bình nhoz jok Vặt chuôz zis li Homestay zos lơưr txeik tok kruô tuôx nhoz so hâur luz tsêr tsar lơưx chor lâul iz txưv uô nhoz thâuv ntêx ntơư. Cux tsênhv zos luz tsêr kuz, taz sik niêv lâul Bình cxiv kho iz kro mê njik trâu cov jông nhoz, hâur yôngx iz, kaz tsar lơưx mak xor thêir jông, đei têx đuôz, muôx qơư ntok ntâuz, uô ntâuz xor muôs trâu tsôngv kruô hur si, thiêz co cux cê zos qơư chiê kriê têx tuz nhuôs tsưr ziv shâuv uô pax ntâuz, tsôngk yo hnar…..:

“Cur chuôz zis muôx luz tsêr tsar lơưx pos thiêz zơưs lơưr cxiv uô tsês, khov nhoz Mộc Châu muôx jông qơư thiêz lax nziês, viv li muôx ntâu kruô tuôx ndis shuôs têz qơưk uô si. Cur chuôz zis cux sir jos cxiv kho têx vax tsêr cov jông chiê uô qơư txeik tok tsôngv cưr tix nênhx tsa sơưr đơưk tuôx nhoz so ndis seiz têz qơưk uô si. Thâuv ntêx chuôz zis tsuôk uô liêx têz, chos têx tsoz chos nox txir xưz, txix thâuv uô ju lix lok chuôz zis phênhv sâu tâu iz hnuz tsar ndê jux juk”.

 Đros trâu têx txux chi vênhx huôv jông, tsôngv box heir nênhs tsơưs nhoz Mộc Châu tưz thiêz tsênhv huôv tsar uô ntâu zav ju lix, hâur co ju lix côngv thôngx huôv tsar uô tâu jông, zos six hơưv chiê por hưv, tuôr tsês têx txux chi vênhx huôv thâuv nzor. Co cux zos qơư chuôz jos chiê Mộc Châu huôv tsar ju lix truôx hâur ntu zuôr txos. Pos Đinh Thị Hường, Tsar phongx Vênhx huôv thiêz thôngz xor xa mông huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La heik pâuz:

“Huôv tsar ju lix hâur thax tsav huyện Mộc Châu muôx ntâu kror jông, hâur co huôv tsar ju lix côngv thôngx mak jông đuô hur si. Chiê uô ju lix côngv thôngx, por hưv thiêz tuôr tsês tsôngv box heir nênhs tsơưs hâur thax tsav têx txux chi vênhx huôv zos kror zov chênhr hu zâuv tsôngv kruô tuôx Mộc Châu ndis shuôs têz qơưk uô si”.

Đros thiêz côngk nhav zos “qơư jông sâuv ntiêx têz chiê tsôngv kruô tuôx ndis shuôs ntux uô si”, zuôr zos qơư chuôz jos, cxơưz Mộc Châu huôv tsar uô tâu jông đuô luôs hâux lưv ju lix, tror krêz têx muôx jông, uô qơư txeik tok kruô tuôx nhoz so ndis seiz têz qơưk uô si txuôk đros por hưv tsês têx txux chi vênhx huôv cxôngx nzor, txix ntơư huôv tsar uô tâu trơưk tsưr ziv lok têx muôx ntơưv qơư, tsưx phưx truôx têx txux chi vênhx huôv jông tsi chiê pôngz plox, paz cxơưz cxiz huôv tsar kinh tế xã hội hâur thax tsav qơư nhoz./.

                                Thanh Thủy-Riê Lâux cxeik, nhênhv