Lênhx nênhs kriê xơưk hêir nênhs Cho têx pax ntâuz, tsôngk yo

Nhiv kruôr 7 six 30 phênhz, chor pox niêv vir ndâuk tưz siz zâuv tuôx muk trâu ntơưv tsêr vênhx huôv jok Đồng Bé, xã Sơn Dương chiê cơưv shâuv xơưk hêir nênhs Cho têx tsôngk tiêz, tsôngk yo, xơưk pax ntâuz. Pos Trương Thị Đông (61 shông nhoz xã Bằng Cả kuôk lớp cơưv heik sâuv zuôr xar 20 cêik) tâu tus txir tsar yêz meir thâux xa tuôx kriê têx lênhx pox niêv vir ndâuk xơưs uô pax ntâuz, tsôngk yo. Tsi muôx ntơưr cơưv, ntơưr sâu, tsi muôx chưx mêv, têx chuôz zênhx phưx vưv cơưv tsuôk zos ntâuz xor tâu pos xeir tsov, pheiz siz bâus trâu sơưr đơưk iz lênhs iz kro. Thâuv qir cơưv cux zos têx lul pos heik kriê li: Xeir ntâuz, xeir xor xơưs uô, nriê têx pax, nak, nôngk trâu....cov kror pax ntâuz co khax jông jav. Tsi tas li, pos Đông tsênhv xơưs kriê uô iz kro mê mê sâuv đeiv ntơưr, kriê tuôr côngz, nriê xor hur si trâu sơưr đơưk..... Niêv lâul Triệu Thị Thùy, 18 shông nhoz jok Đồng Bé heik pâuz: “Cur cơưv fâux Đông lớp kriê txux chi uô pax ntâuz no txix thâuv hli 10 lok. Thâuv xuz thơưx nhiv kruôr cơưv ntơư, tsi tâu pâuz mak cux phiv liv, taz sik 1, 2 ciêz pêz cux xơưs uô tâu jux juk. Xuz thơưx zos shâuv xơưs uô têx zôngx ziv, đhâu ntơư li nriê xơưs uô têx tus nôngk, têx đeiv blôngx uz no.... Cur pov jông siêz thiêz shir phaz thâuv tâu cơưv têx txux chi uô pax ntâuz xơưs tsôngk yo li no, cur xar cơưv shâuv xơưs uô cov tâu nênhs Cho iz luz yo chiê puz trâu cur niêv lok sik chor nênhs hâur tsêr hnar”.

Pos Trương Thị Đông li lênhx pos thiêz niêv zus puôr lênhx zos nênhs pâuz thiêz txơưx xơưs uô nênhs Cho têx pax ntâuz, tsôngk hnar, pos Đông tus niêv lâul zos Trương Thị Quý cux zos iz lênhx hu gâux, heik cưr cxiêx tâu jông thiêz txơưx xơưs uô têx tsôngk yo hnar, khênhr chox pos Đông đros muk nthuôr uô cêr lov jêv, nox yôngz cok uz no. Tâu muk thiêz seiz njiê pov ntâu, jux juk pos Đông cơưv shâuv, tuôr tâu tsês têx txux chi, tsưr ziv jông li heik sâuv thiêz yênhx lênhx nênhs txơưx xơưs uô nênhs Cho têx pax ntâuz, tsôngk yo hnar jông yax. Lênhx pox niêv Cho chêr tsôngk hnar muôz têx xor liêz njuôz xơưs nriê uô khax chuôs têx trêr pax tơưs yiêz. Lar heik zos nriê uô têx nak nôngk, pax hmaz, pax ntông uz no lok six khax jông ntơưv ntiês yo, ntơưv đuôr lok sik luz hnaz êr. Pos Trương Thị Đông heik pâuz: “Txix shông 2013, cur kriê trâu sơưr đơưk xơưs uô ntơưv tsêr. Tâu Sở vênhx huôv kriê cov por hưv, tuôr tsês zuk heir nênhs têx txux chi vênhx huôv jông tsi chiê pôngz plox, krêz têx lớp kriê txux chi tsưr ziv uô nuv thiêz heik cov cur muk kriê, cur cux jông siêz hlo kriê têx txux chi ntơư trâu sơưr đơưk cơưv, đros xơưs, đros por hưv tsês. Đhâu lớp cơưv uô pax ntâuz no, cur pov zuk heir nênhs têx txux chi vênhx huôv tâu moz siêz txos, lênhx tưs cux pâuz xơưs uô, chuôz zis tưs nhiêk cux muôx nhiêk iz chêr tsôngk hnar...”.

10 ntâu shông sir jos muk trâu cxuô jêx jok kriê têx pox niêv vir ndâuk sơưr đơưk xơưs uô pax ntâuz, tsôngk yo hnar, pos Trương Thị Đông tưz tsi ndo shor zuk tưz kriê tâu pêk tsơưs lênhx txơưx xơưs uô têx tsôngk li heik sâuv. Ntâu lênhx nênhs cơưv đhâu ntơưv pos Đông nhiv no tưz yênhx cưk kriê, muk kriê têx txux chi ntơư trâu luôs lưv tus txơưr đuô, lar heik zos chor hluôk nênhs. Pos Triệu Thị Thu, 46 shông nhoz jok Đồng Bé, xã Sơn Dương, TP Hạ Long muôz zuk têx pax ntâuz tsa seiz thiêz shir phaz heik trâu têx lênhx đros cơưv uô cê li no: “Tsi pâuz shor muk cơưv pok cơưv shâuv uô tâu, xơưs tâu? Thâuv muk uô liêx têz lok, cur nox mor, đa đêx tas zênhx max muk pêv lớp cơưv, pos Đông kriê pêz xơưs uô iz kro jux juk. Muk txos siz thav, siz kriê lok têx cêr uô nox, uô hâuk hâur niêx hnuz, kriê tsưr ziv uô pax ntâuz, xơưs tsôngk hnar. Cur cux xar thâuv tưs kruô tuôx ndis shuôs têz qơưk uô si txos no, lơưr zuôr pâuz ntâu đuô lok têx txux chi jông thiêz paz zuôr pêz têx pax ntâuz, tsôngk yo co”.

Pos Trương Thị Đông heik: Ntâu lênhx pox niêv vir ndâuk muôx txux chi thiêz pâuz xơưs uô tâu jông têx tsôngk yo hnar mak tsuv sir jos kriê têx txux chi ntơư trâu cxênhx hluôk, luôs lưv tus txơưr đuô đros cơưv shâuv, xơưs uô thiêz, chiê đros por hưv tsês zuk heir têx tsôngk hnar tsi chiê pôngz plox, iz chas co cux xơưs uô têx chêr tsôngk tsês trâu ntơư chiê kruô tuôx ndis seiz uô si, chiê txi côngv, tâu uô đaz uô kruô, hnar nox tsiêz, hu gâux, heik cưr cxiêx uô si lov jêv..... Co cux zos iz tsưr ziv chiê lênhx pox niêv Cho por hưv, tuôr tsês zuk heir nênhs têx txux chi cêr nênhx vênhx huôv jông tsi pôngz plox hâur đrôngs đêx hiêr thiêz uô ntâu tus chôngz lênhx kruô, tsôngv fôngx zưs pâuz txos./.

VOVĐB-Riê Lâux cxeik, nhênhv

Cxuô hêir nênhs tsơưs Lai Châu têx txux chi, vênhx huôv jông nhoz trơưr tsôngk kruô siêz

Iz chas zuôr thiêz muôs cxuô zav hax huv kôngz lôngk đros trâu têx tsôngk tiêz, tsôngk yo, pax ntâuz, đuôr tưk, kênhx Hmôngz…. zos tsôngv px ntơưv qơư uô tơưv tưz tâu thâux gra tuôx muôs trâu hnuz kriz ciêz jos Sin Suối Hồ. Chiê hêik kriê cxuô hêir nênhs ntơưv qơư têx txux chi, vênhx huôv jông cxôngx nzor trâu tsôngv kruô sđ pâuz txos; hâur ntu đhâu, tsôngv px hâur thax tsav tưz muôz zuk li têx txux chi, vênhx huôv jông muôs hâur mạng xã hội, muôx chôngz lênhx kruô zuôr thiêz pâuz txos. Tus niêv hluôk Ke x Hav, nhoz jos Sin Suối Hồ, xã Sin Suối Hồ, huyện Phong Thổ (Lai Châu) shir phaz lul hêik pâuz: “Cur tso trâu sâuv tiktok thiêz sâuv facebook,  mạng xã hội, li ntơư cur cux muôs tâu ntâu hax huv. Phênhv ntâu zos muôs tsôngk tiêz tsôngk yo pox niêv đros trâu têx trik yo txir nênhx thiêz têx hnaz ntâuz ntok. Txix cur zôngv mãng xã hội muôs hax huv, cux muôx chôngz lênhx kruô zuôr txos”

         Têx đuôz muôs hax huv sâuv mạng xã hội, hâur ntu đhâu lok no, chor kruô tuôx ndis uô si, sêiz shuôk têz qơưs txos Sin Suối Hồ ziv hnuz ziv chôngz. Đros ntơư, tsôngv px hâur jos co cux sir tas đas jos tsưr ziv xơưk tsôngk tiêz, tsôngk yo, xơưk hnaz uô jav, câuv mov….muôs trâu tsôngv kruô oz chas têz qơưs. Chênhr zos li hêik ntơư, hâur iz jiês kriz ciêz muôs hax huv, jos du lix côngv thôngx Sin Suối Hồ muôx chôngz lênhx kruô tuôx ndis uô si. Iz lênhx kruô nhoz têz qơưs Pháp cux tuôx ndis uô si, sêiz shuôk têz qơưs txos jos Sin Suối Hồ cux hêik pâuz tiêk: “Tuôx sêiz shuôk txos luz ciêz no cux muôs ntâu hax huv, huv đros tsôngk kruô siêz nhiêv. Lar hêik zos muôx ntâu zav tsôngk tiêz tsôngk yo jông jav thiêz cux xar zuôr oz pêz zav chox muk sêiz đaz muôs, puz trâu têx fôngx zưs cxênhz jê”

        Pir li ciêz Sin Suối Hồ muôs pêz hêir nênhs Hmôngz cxuô zav tsôngk tiêz tsôngk yo, pax ntâuz đuôr tưk…huv đros pêz hêir nênhs Hmôngz luz nênhx nox nhoz muk lok hâur niêx hnuz.    

       Taz sik ntơưv qơư kriz ciêz San Thàng nhoz đrôngl Lai Châu cux muôx hêir nênhs Giáy ntâu zav nduôr cxôngx nzor huv đros tsôngv kruô siêz nhiêv. Lar hêik zos cxuô qar tsêr muôs cuz thaz nto bê, muôx chôngz lênhx kruô nhiêv nox. Tus muôv Nùng Thị Nga,  nhoz jos San Thàng, xã San Thàng, đrôngl Lai Châu shir phaz lul hêik pâuz: “Chor cuz thaz no, zos cur chuôz zis cơưv shâu uô txix thâuv tsênhv zâu; niêv thiêz txir kriê uô zav cuz thaz co tưz muôx 10 ntâu shông đhâu, muôx chôngz lênhx kruô nhiêv nox”

          Chor cuz thaz muôs ntơưv ciêz  San Thàng, tâu tsôngv pox niêv, vir ndâuk ntơưv no muôz zav cxur kaz chox lok uô, muôx chôngz lênhx kruô nhiêv nox. Zơưv Nguyễn Thanh Hải, iz lênhx kruô nhoz saz Hà Nội tuôx ndis shuôk têz qơưs shir phaz lul hêik pâuz: “Ntâu jiês cur tuôx ndis uô si trâu Lai Châu, taz sik zos jiês xuz thơưx cux tuôx ndis uô si txos ciêz Sa Thàng.  Tâu nox siv ntiv  cuz thaz no cux kaz cơưs; lar hêik zos muôx cxuô zav jâuz nhôngk nox đros”

       20 hêir nênhs siz chos huôv tsar uô nênhx nhoz hâur thax tsav tỉnh Lai Châu đros ntâu zav txux chi, vênhx huôv jông thiêz muôx ntâu zav nox kaz jông txơưr tsik siz thôngx huv đros tsôngv kruô siêz nhiêv.

          Lar hêik zos chor hluôk nhiv no tưz pâuz khơưk tsês thiêz huôv tsar  truôx zuk hêir nênhs têx txux chi, vênhx huôv jông cxôngx nzor chiê hêik kriê trâu tsôngv kruô pâuz txos. Txix ntơư, cxơưz cxiz huôv tsar kinh tế, vênhx huôv, xã hội chiê tỉnh Lai Châu zos iz qơư muôx cxuô zav jông jav, muôx chôngz lênhx kruô tuôx sêiz shuôk txos./.

                                  Tsu cxêik nhênhv-Khắc Kiên, CQTT Tây Bắc