Hloz Hôx đros đrêiv sơưr đơưk luz nênhx

              “Sêiz pov zơưv Hloz Hôx tuôx, pêz jông siêz hênhr. Hloz Hôx, zox têk cov pêz chor mê nhuôv sđ jâuv chiê mnôngs Hloz Hôx thav luk. Hloz Hôx hêik ntâu njiêz luk, taz sik kror uô trâu cur ndo njôngr zos Hloz Hôx hêik txos luôs hâux lưv kriê cơưv ntâuz ntơưr trâu thax tsav tox siêz đêz đrôngl. Zơưv Hloz Hôx têx luk hêik tsênhv nhoz trơưr cur siêz tsik plox”

           Nhiv no tưz zuôr xar 90 shông, taz sik pos Cầm Thị Chiêu, zos iz lênhx cưk kriê ntơưr xuz thơưx hâur ngênhx tỉnh Sơn La, nhiv no tsênhv uô nênhx nhoz trâu đrôngl Sơn La thiêz tsênhv ndo njôngr zơưv Hloz Hôx têx luk hêik trâu ngênhx zoz zux thiêz hêik trâu tsôngv px thax tsav faz Bắc

            Nền bài hát về Bác….

          Shông 1956, pos Chiêu tưz tâu muk trâu Hà Nội đros cơưv hội nghị zoz zux hur si têz qơưs thiêz tâu njiz zơưv Hloz Hôx. Thâuv njiz co, hur si cxuô lênhx sđ tưz shir phaz lul sơưr hơưv tok zơưv Hloz Hôx. Shông 1956 zos ntu faz Bắc nhiv kruôr truôx tuk, chuôz piz cxiv kho têz qơưs. zơưv Hloz Hôx tưz hêik, cxuô lênhx cưk kriê thiêz cán bộ ngênhx zoz zux, tsuv uô truôx jông cxuô luôs hâux lưv trâu Đảng thiêz px. Sir jos cơưv shâuv, gra siêz tsưr ziv, txux chi cxiv kho têz qơưs truôx khor. Lar hêik, tsuv uô truôx jông luôs hâux lưv kriê cơưv ntâuz ntơưr trâu tsôngv px cxuô hêir nênhs tsơưs nhoz thax tsav tox siêz, đêz đrôngl cov cxuô lênhx sđ tâu tuôx trâu tsêr cơưv ntơưr.

          Shông 1959, ndax trâu chiv nhênhv 5 ntâuk zênhx tros châuz Điện Biên Phủ, Hloz Hôx thiêz Đoax cán bộ Trung ương tuôx sêiz shuôk tuz lênhv thiêz px thax tsav faz Bắc ntơưv Sơn La. Pos Chiêu đros trâu chor shuv xênhz cơưv uô cê thiêx tâu njiz zơưv Hloz Hôx jiês tiv 2 đros trâu Hloz Hôx têx luk hêik kriê tsôngv px thiêz tuz lênhv tsuv sir jos khưr huôv tsar cêr uô nox cov sđ hla đhâu cêr yêiz pluôs muôx luz  nênhx tsâu sor. Lar hêik zos yax kriê cán bộ cxuô hêir nênhs ntơưv qơư tsuv muôx cêr côngv siêz, sir jos cơưv ntâuz ntơur cxiv kho têz qơưs truôx khor. “Hloz Hôx hêik kriê ntâu njiêz luk; hâur ntơư muôx njiêz luk hêik tsôngv px cxuô hêir nênhs tsuv muôx cêr thôngx siêz jông thiêz nox hâuk tsuv uô cov siêr, sir jos cơưv ntâuz ntơưr. Shông 1959, đhâu Hloz Hôx tuôx sêiz shuôk thax tsav faz Bắc, Hloz Hôx tưz tso 300 lênhx cưk kriê tuôx uô hâux lưv trâu ngênhx zoz zux tỉnh Sơn La”

           Xênhz zus thiêz hloz lox trâu Mường Chanh, huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La, pos Chiêu truôx siêz cơưv ntâuz ntơưr yênhx iz lênhx cưk kriê xuz thơưx hâur txix shông 1950. Đhâu ntâu ntu cơưv thiêz cơưv trung cấp kriê ntơưr, muk kriê ntơưr trâu ntâu thax tsav tox siêz. Hâur ntu so lâuk, pos Chiêu pos Chiêu cux tsênhv muk kriê hâur pâuk ntơưr trâu tsôngv px nhoz thax tsav jêx jos, tox siêz: “Hloz Hôx hêik, zav tưs muôx liv trâu px, txơưv phiv liv bâuv tưs tsuv uô cov tâu tiêr; zav tưs uô ruôr hiêv txos px tsuv tso tsês, tsik cxoz uô. Ntơư zos luôs hâux lưv zôngx ziv cơưv shâuv tâu”.

           Trơưk li pos Lạc Hồng Mai, thâuv ntêx uô tsar Ban Dân vận tỉnh ủy Sơn La, zos pox Chiêu tus nxêik: Chênhr zos cơưv shâuv nưs niêv têx cêr nênhx jông, pos Chiêu tus nxêik thiêz têx tuz nxêik xênhz nzưr puôr lênhx sir tas đas jos tsưr ziv uô tâu tiêr ntâu luôs hâux lưv jông, muôx liv trâu chuôz zis thiêz muôx liv trâu jêx jos thax tsav qơư nhoz: “Txơưv cur niêv tưz lâuk, taz sik tsênhv niêx hnuz yax kriê têx tuz nxêik hâur chuôz zis uô nênhx tsiv txiêx muôx liv trâu têz qơưs; tsuv sir jos cơưv shâuv, uô trơưk Hloz Hôx têx cêr nênhx jông. Thiêz thâuv tưs pêz cux cơưv shâuv uô trơưk cur niêv têx tsưr ziv đros cxiv kho têz qơưs thiêz đros cxiv kho thax tsav qơư nhoz muôx liv trâu côngv thôngx”

           Nền bài hát về Bác Hồ…..

          Zuôr xar 90 shông hnuz nhôngs, 62 shông nhoz Đảng, zos pos Cầm Thị Chiêu têx cêr shir phaz thiêz têx tsưr ziv cơưv shâuv, uô trơưk zơưv Hloz Hôx têx cêr nênhx jông tsênhv nhoz trơưr đruôz siêz tsik plox./.

                        Tsu cxêik nhênhv- Bích Thủy VOV Tây Bắc

Pox niêv Bố Y li tsôngs tiêz tsôngs yo mênhx cxưx jông

          Nền nhạc…

          Chiê muôx tâu chêr tsôngs yo jông, pox niêv nênhs Bố Y tsuv uô jông uô chiê uô tâu zuk mênhx cxưx li chêr tsôngs tiêz tsôngs yo jông jav. Pos Lộc Thị Phương, mênhx cxưx Bố Y, nhoz jos Nậm Lương, xã Quyết Tiến, huyện Quản Bạ, tỉnh Hà Giang, shông no tưz muôx 63 shông hnuz nhôngs puz pâuz: txix ciês thâuv tsênhv zos iz lênhx hluôk nxeik, pox tưz tâu têx pos, têx niêv kriê ntok ntâuz, xơưk pax ntâuz uô tsôngs tiêz tsôngs yo. Chiê uô tâu pox niêv li iz chêr tsôngs yo jông tsuv pôngz lok six ntâu côngz uô, nênhs uô tsuv uô jông yênhx ntu txix xuôz ntuôs, ntok ntâuz txos xơưk pax ntâuz…: “Uô nênhs Bố Y li tsôngs tiêz tsôngs yo mak pôngz lok six ntâu côngz. Mak zuk tsuv chiv chir xơưk thiêx li jông, thiêx li huv”.

          Pox niêv nênhs Bố Y li tsôngs tiêz tsôngs yo muôx: yo, fuôv ntông thiêz khâu ntâuz chiv chir xơưk. Luz yo muôx yo hnar saz hâur thiêz yo hnar saz đrâuv. Luz yo hnar saz hâur tâu xơưk 2 luz hnaz 2 saz; yuôr yo hnar saz đrâuv muôx chax đaz yo thiêz tês yo xơưk pax ntâuz. Tiv zix, ntơưv tês yo tâu xơưk têx pax, bâux beiv lok six jông. Niêv lâuk Ngũ Thị Hiền nhoz jos Nậm Lương, xã Quyết Tiến, huyện Quản Bạ, tỉnh Hà Giang puz pâuz: “Cur xơưk pax ntâuz ntơưv chax đaz yo thiêz tês yo, tư yo txeix jông. Thâuv xơưk tsuv xeir têx pax huv đros chiê xơưk”.

          Pox niêv nênhs Bố Y li tsôngs tiêz tsôngs yo muôx kror txơưr viv muôx txox fuôv ntông tâu xơưk pax txeix lok six jông. Chiê ntông fuôv jông; pox niêv tsuv kuôr chor plâuz hâu cov siêz thiêx li ntông fuôv đros co zos chox câux tês, sơưk, fleiz, krưk njêx….ziv uô trâu chêr tsôngs yo jông jav đuô. Đrâuv co, pox niêv chêr tsôngs yo tsênhv muôx cxaz đeiv sêr tâu xơưk pax lok six jông, tiêz muôx tiêz đơưz tiêz đuz. Pox niêvb khênhr zôngv ntâuz đơưz cok chiêz mur cov jông mav li tsâus gax. Niêv lâuk Hiền puz pâuz cxaz: “Chiêz mur cok sâuv sâuv đeiv ntâuz mak lok six lax uô. Tsuv muôz cxiêz cov zax, zôngv fix cok sâuv đeiv ntâuz đơưz thiêx li mav chox muk tsâuk gax”

          Tsi taz hnaz cov jông hâur luz nênhx niêx hnuz, têx hnuz ntênhs, tsôngv pox niêv nênhs Bố Y li tsôngs yo tsênhv lok six coaz tsôngv  tso pov siêz ndo txiêx njik. Pos Lộc Thị Phương nhoz jos Nậm Lương, xã Quyết Tiến, huyện Quản Bạ, tỉnh Hà Giang puz pâuz cxaz: “Hâur ntênhs nox yôngz tul hnhaz zuôr hnar tsôngs tiêz tsôngs yo trâur lâuk muk pov cov pos zơưs tas thiêx li muk tsêr. Hâur ntênhs tuôs, lênhx tưs cux hnhaz mak cux tsuv uô phongz qơưx no”

          Nhạc nền…

          Nênhs Bố Y li tsôngs tiêz tsôngs yo muôx lok six ntâu ziz njiêz. Viv li, pox nhuôk tuôr tsês txix cxênhx nênhs no txos cxênhx nênhs tov kaz, jông li iz zuk mênhx cxưx li iz vênhx huôv txơưr tsuôk nênhs Bố Y thiêx li muôx./.

Lường Hạnh-Txâur Vax cxeik nhênhv