Tsaz yenhx nta suoz luk Hmongz hnuz 19-8-2023
Thứ sáu, 16:21, 18/08/2023 VOVTB VOVTB
Tsaz yenhx nta suoz luk Hmongz hnuz 19-8-2023

Txix Sơn La thax tsav qơư tir ntâuk tros châuz txos qơư huôv tsar uô nox

          Nền bom đạn…………..

     Tror sêiz shuôk thax tsav qơư tir ntâuk tros châuz đrav ntêx nhoz faz Bắc shông 1952, chiê tir ntâuk zênhx tros châuz pháp qơư nhoz Nà Sản; tuz lênhv thiêz px VN pêz têz qơưs tưz sik côngv đas jos tsưr ziv tir ntâuk tros châuz, tsik chiê tros châuz pháp nhoz qơư txơưr tuôx chuôs njiz tâu tros châuz pháp nhoz Nà Sản. Txix tir ntâuk zênhx tros châuz nhoz têz qơưs Lok Tsuôk, pêz chor tuz lênhv thiêx chêx chôngk tir ntâuk tros châuz tsik tsênhr lênhx tros châuz tưs khiêr tơưv. Hnuz xiêz 10/8/1953, tir ntâuk uô tros châuz Pháp xưz plơưk thiêx khiêr tơưv đhâu Nà Sản, Mai Sơn-Sơn La. Huyện tror cxiv tsa hâu nov ntơưv qơư, đros tir ntâuk tros châuz Pháp, paz phênhv tir ntâu tros châuz lịch sử Điện Biên Phủ  shông 1954. Hâur ntơư, thax tsav qơư cêr yuôv Cò Nòi tưz yênhx qơư nto bê tir thêir ntâuk tros châuz, viv chor yêz tuz lênhv thâux xa cxuô zav nox, triêv fov tuôx trâu qơư tir ntâuk tros châuz Điện Biên phủ puôr lênhx tuôx đhâu ntu cêr yuôv co.

        Faz Bắc tir ntâuk zênhx tros châuz, têz qơư thax zênhz, Đảng bộ, hâu nov thiêz px cxuô hêir nênhs huyện Mai Sơn tưz sik côngv đros huôv tsar uô nox.

Txos ntu 1965-1975, cxuô hêir nênhs nhoz huyện Mai Sơn yênhx cxênhz lênhx tuz nxêik tưz shir phaz lul sơưr cêr muk uô tuz lênhv tir ntâuk tros châuz trâu miền Nam thiêz paz tuz lênhv têz qơưs Lok Tsuôk tir ntâuk zênhx tros châuz, cxiv kho têz qơưs thax zênhz.

          Nền nhạc dân tộc vui tươi………..

        Hâur 35 shông ntâu uô trơưk Đảng têz qơưs têx chêi tso tơưv, hlôngr yiêz huôv tsar uô nox, huyện Mai Sơn tưz uô tâu tiêr ntâu luôs hâux lưv jông, muôx liv trâu px thiêz têz qơưs. Xav txos trâu nhiv no,tsôngv px cxuô hêir nênhs hâur thax tsav huyện Mai Sơn, tưz hlôngr yiêz huôv tsar truôx kinh tế huv đros hâur ntu têz qơưs hlôngr nhiv no.

          Lar hêik, Mai Sơn zos huyện fuô uô tâu trơưk tỉnh Sơn La luôs hâux lưv tso tơưv zos hlôngr yiêz tsoz chos, tsiêx tu zus, sir zôngv công nghệ tsiv uô, zuôr muôs. Txos trâu nhiv no, Mai Sơn muôx 11.000 ha tsoz chos ntông nox txir tâu chos trơưk tsưr ziv yiêz li: Txir Na, jâuz caz tây, chanh leo... muôx phênhv sâu tâu 300 triệu nhiêx /ha/shông; 19.000 ha tsoz chos công nghiệp, zos cà phê, caz tsiz, vơưs kok ntông... Uỷ ban tỉnh Sơn La tưz quyết  tênhv côngk nhav thax tsav chos tsoz chos na zos đrêiv công nghệ yiêz trâu ntơưv đrôngl Hát Lót, xã Cò Nòi, xã Nà Bó, xã Chiềng Lương đros trâu 3 HTX, 166 chuôz zis, sik côngv đros uô zos 334 ha. Pos Vì Thị Thanh, Phưv Chủ tịch Uỷ ban xã Chiềng Mung, huyện Sơn La hêik pâuz: Pêz luz xã no muôx 600ha tsoz chos ntông nox txir, 500 ntâu chuôz zis muôx phênhv sâu tâu txix 300 triệu nhiêx tror sâu thiêz nhiv no chor chuôz zis pluôs hâur xã tsuôk yuôr 3% tror hâur. Hâur ntu zuôr txos no, pêz tsênhv zuôr sir jos cxiv tsa Chiềng Mung yênhx iz xã tax tâu xã jêx jos yiêz jông jav.

        Mai Sơn cux yênhx tỉnh Sơn La tsênhv qơư công nghiệp đros trâu cxuô tsêr máy li: Tsêr máy jov caz tsiz, Tsêr máy jov cà phê, Công cà phê Phúc Sinh Sơn La, Tsênhv qơư jov cxuô zav jâuz, txir ntông Sơn La, Tsêr máy uô qir Sông Lam Tây Bắc...Txix ntơư, tsôngv px cxuô hêir nênhs hâur thax tsav tưz muôx luz nênhx hlôngr yiêz, tsâu sor. Zơưv Nguyễn Việt Cường, Bí thư huyện uỷ Mai Sơn, Sơn La shir phaz lul hêik pâuz: Pêz tsênhv zuôr sir jos hlôngr yiêz cxuô luôs hâux lưv sêiz car, cxiv tsa Đảng, cxiv tsa hệ thống chính trị cov ziv hnuz ziv truôx khor, huv đros. Hâur ntơư, chêx chôngk cxiv tsa cấp uỷ chox car truôx jông, huv đros px hâur thax tsav thiêz huôv tsar truôx cêr côngv siêz đros cxuô hêir nênhs. Lar hêik zos “5  tsênhz mênhx; 6 car uô” hâur luôs hâux lưv chox car, fuô uô cxuô luôs hâux lưv tso tơưv.

          Nền nhạc vui tươi………

        Huyện Mai Sơn cux chêx chôngk huôv tsar uô nox, huôv tsar uô kôngz lôngk, huôv tsar chos cxuô zav tsoz chos tsiv grê, yênhx thax tsav qơư huôv tsar uô zos đrêiv công nghệ yiêz. Đros co, cxơưz cxiz cxuô tsưr tsix, lênhx nênhs siêz jông muôz pênhr nhiêx tuôx huôv tsar uô cov huv đros, cxơưz cxiz huyện Mai Sơn, yênhx tsênhv qơư tsiv uô thiêz jov cxuô zav txir ntông, kôngz lôngk nhoz tỉnh Sơn La thiêz cxuô tỉnh thax tsav faz Bắc pêz têz qơưs./

Tsu cxêik nhênhv-Lê Hạnh- VOV Tây Bắc

 

 

 

Tuôr tsês, phuôx huiz di sản vênhx huôv mênhx cxưx Thái nhoz Mường Lay

           Nền nhạc…

         Iz ciêz iz jiês, CLB vênhx ziv nênhs muôx hnuz nhôngs siêz phường Na Lay, thị xã Mường Lay ho tsưr tsix xênhz huôx, shâuv mênhx cxưx Thái li têx jax pax vuôs trâur lâuk, hâur co muôx pax vuôs xòe. Txơưv tưz muôx hnuz nhôngs siêz taz sik têx lênhx nênhs hâur CLB tâu sik đros đhiê pax vuôs tsi taz pov shir phaz lov jêv mak tsênhv xar tuôr tsês cov tâu zuk mênhx cxưx li cêr nênhx vênhx huôv jông chiê tror kriê trâu cxênhx nênhs tov kaz no.

          Pos Lò Thị Lả, Seiz car CLB vênhx ziv phường Na Lay, thị xã Mường Lay puz pâuz: Nhiv no chi hội nênhs muôx hnuz nhôngs siêz nhoz Mường Lay puôr lênhx muôx CLB, tuêv vênhx ziv, zaz zâuv yênhx puôk lênhx hội viên cxaz chuôz. Têx CLB thiêz tuêv vênhx ziv khênhr tsưr tsix nthuôr uô cêr lov jêv hâur têx jêx jos chiê sik đros cơưv shâuv, tuôr tsês têx jax cưr cxiêx, jax pax vuôs mênhx cxưx chax chês jông: “Chiê tuôr tsês mak pêz lok six khưr tsuv muk nriêr têx lênhx lâuk nênhs heik kriê yênhx tsưr ziv đhiê, txos tsôngs yo trâur lâuk. Pêz cux xar tuôr tsês zuk li vênhx huôv nhoz Mường Lay cxôngx nzor”.

          Đrâuv đhiê pax vuôs Xòe Thái lâus, heik cưr cxiêx Then cux zos iz hâur têx di sản vênhx huôv phi vật thêv tsênhv tâu tuôr tsês nhoz thị xã Mường Lay. Nghệ nhân Vàng Văn Thức đros 30 ntâu shông kriê heik cưr cxiêx Then, tâu seiz zos iz lênhx nênhs tuôr tsês tâu mênhx cxưx Thái nhoz Mường Lay li cưr cxiêx jông. Têx jax cưr cxiêx Then tâu zơưv heik hâur têx ntênhs phêv txơưr li ntênhs hu plis, ntênhs nox tsêr yiêz, ntênhs uô chơưr xênhz….

          Nghệ nhân Vàng Văn Thức pheiz kênh: Txix thâuv tsênhv zâu, zơưv tưz tâu mnôngs niêv heik cưr cxiêx Then, txơưv mnôngs tsi pâuz taz sik zơưv pov lok six jông. Thâuv hloz tiêr nênhs, tâu đros niêv muk cxuô jêx jos heik cưr cxiêx Then, zơưv ziv pâuz cxaz thiêz nhiêv cưr cxiêx Then đuô. Jux jus zơưv tâu niêv kriê heik cưr cxiêx Then lâus, đros thiêz zơưv li sir jos, zơưv tưz txơưx heik cưr cxiêx Then chiê muk heik hâur têx ntênhs phêv…

          Chiê cưr cxiêx Then lâus tsi trâus pôngz plox, zơưv Thức thâuv tưs cux sir jos kriê trâu tuz nhuôk hâur chuôz zis thiêz xar njôngr gôngr phênhv tuôr tsês mênhx cxưx li têx tsiv grê vênhx huôv tsiv grê mak cxênhx pos zơưs tsês chiê: “Tsôngv box Thái đơưz li phongz cxưx mak cur sir jos phuôx huiz thiêz kriê trâu cxênhx hluôk nênhs, tuz nhuôk. Nhiv no tsênhv tror sir jos thâuv zuk lâus têx tuz nhuôk zuôr tror huôv tsar, tuôr tsês cưr cxiêx Then li zơưv”.

          Uô đề án tuôr tsês thiêz huôv tsar vênhx huôv têx mênhx cxưx thị xã Mường Lay reik đros huôv tsar KTXH, hâur muôx nhos 10 shông tror lok no, thị xã Mường Lay cux tưz sir jos hôx phưx mênhx cxưx li têx tsiv grê vênhx huôv chax chês. Ntênhs phêv tưr gruôv gox tâu hôx phưx lok shjông 2015 thiêz txix co txos nhiv no puôr lênhx tâu tsưr tsix hâur niêx shông lok hnuz xuz thơưx hâur shôngk shông yiêz. Sik tưr gruôv gox zos tsôngv box Thái nhoz jê têx tul đêx li iz hâur têx ntênhs phêv chax chês jông. Hâux lưv hôx phưx yênhx côngz chiê paz tuôr tsês tsôngv box Thái nhoz Mường Lay li vênhx huôv jông thâuv txos hâur shôngk shông yiêz. Đrâuv co, chiê tuôr tsês mênhx cxưx li luk heik, ntơưr sâu, thị xã Mường Lay cux tsov cưv krêz lớp kriê ntơưr Thái trâu shux xênhz têx tsêr cơưv cxênhx 1, cxênhx 2 thiêz tsôngv box sâuv thax tsav; krêz lớp chiê nghệ nhân kriê cưr cxiêx, pax vuôs trâu cxênhx hluôk nênhs paz tuôr tsês, phuôx huiz côngv thôngx têx mênhx cxưx li vênhx huôv chax chês jông.

          Zơưv Quàng Văn Sinh, tsar phongx vênhx huôv thôngz xor mông thị xã Mường Lay, tỉnh Điện Biên heik: “Heik cxuô lok hâux lưv tuôr tsês di sản vênhx huôv mênhx cxưx Thái mak nhiv kruôr đhâu phongx cux tưz heik UB thị xã heik Sở vênhx huôv thiv thao thiêz ju lix côngz jênhv pax vuôs xòe trâur lâus sâuv thax tsav thị xã. Phongx vênhx huôv cux tsênhv tuôr tsês têx jax pax vuôs chax chês thiêz nênhs Thái sâuv thax tsav li tsôngs yo chax chês txix nzor”.

          Nền tính tẩu…

          Đros têz qơư jông jav sâuv tox siêz Tây Bắc, đros côngv thôngx mênhx cxưx Thái đơưz li têx vênhx huôv chax chês jông, thị xã Mường Lay tsênhv sik côngv uô jông côngz xưv tuôr tsês têx di sản vênhx huôv đros hâux lưv huôv tsar ju lix, chuôz cxaz phênhv sâu trâu tsôngv box nhoz no./.

Vũ Lợi-Txâur Vax cxeik nhênhv

VOVTB

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC