Y têr thax tsav qơư nhoz Lai Châu sir jos uô côngz xưv cxax yuôx phax moz gênhk

Pâuz tâu six hơưv cxax yuôx txix canr bôv Trạm y têr xar hêik kriê, viv li txos hnuz xiêz 5 yênhx hli, niêv tix Pàng Dua Xênhv Cưr, nhoz jok Ngải Thầu thấp, xar Khun Há, tỉnh Lai Châu ho chox mê nhuôv tuôx cxax yuôx phax moz. Uô sưv li no zos khov muôx Trạm y têr xar tưz tsik so tsưr tsix yax mông ciês ntơưv côngv thôngx chiê paz trâu pêx xênhv pâuz tâu txos têx kror liv hâur cxax yuôx phax moz, txix co chor uô niêv pâuz tâu tsênhz đuô thiêz sir jos chox chor mê nhuôv tuôx trạm y têr chiê cxax yuôx phax moz cov cxix cxuô, huv six hơưv, hnuz nhôngs, paz trâu chor uô niêv thiêz cxuô lênhx nênhs hâur chuôz zis pâuz tsênhz txos kror zov chênhr hâur cxax yuôx phax tar caz moz:

“Cur pâuz Trạm cxax yuôx phax moz trâu hnuz xiêz 5 yênhx hli thiêz uô ntêx hnuz zuôr cxax yuôx trạm cux hêik lok trâu y têr jêx jok pâuz chiê heik trâu chor ziv chuôz zis muôx chor nhuôv zâu pâuz chox mê nhuôk tuôx cxax yuôx thiêz njuôk shuôk moz. Thâuv chox mê nhuôv tuôx trạm y têr xar, chor bác sỹ cux sir jos paz, cxax yuôx thiêz njuôk shuôk moz trâu chor nhuôv”.

Tsik so txix hnuz xiêz 5-7 yênhx hli, Trạm y têr xar Khun Há, tỉnh Lai Châu tsưr tsix cxax yuôx phax moz trâu chor nhuôv zâu thiêz pox niêv xênhz nhuôv hâur chêr. Đrâuv sâu trâu hâur ntơưr, kriê six hơưv tênhv cxax yuôx phax moz ntơưv trạm, zuôr txos hnuz cxax yuôx phax moz, Trạm tsik so hêik trâu chor jêx jok hêik chor uô niêv uô txir muôx mê nhuôv hâur hnuz nhôngs chox mê nhuôv tuôx cxax yuôx cov huv six hơưv. Trạm cux tưz kriz uô trang facebook, zalo chiê hêik pâuz lok hâux lưv thiêz six hơưv cxax yuôx phax moz, pâuz tâu tsênhz chor nhuôv muôx pêk tsơưs tuk; muk trâu yênhx chuôz zis hêik pâuz lok sik canr bôv sêiz car côngz xưv cxax yuôx phax moz hu tênhv muk hêik chor uô niêv uô txir chox chor mê nhuôv tuôx ntơưv trạm cxax yuôx phax moz cov huv six hơưv, hnuz nhôngs. Trạm y têr Khun Há tsênhv hêik chor uô niêv đăngk cir dịch vuv tror hêik txos six hơưv cxax yuôx trâu chor nhuôv thôngz đhâu tin nhắn điện thoại, txar jav tâu tsik ndo kaz txos hnuz cxax yuôx trâu chor mê nhuôv. Niêv tix Nguyễn Thị Hồng, nhoz jok Nậm Đích, xar Khun Há, tỉnh Lai Châu hêik pâuz:

“Đhâu canr bôv y têr trạm li chor jiês yax kriê cur pâuz tâu kror zov chênhr hâur côngz xưv txoz cxơưx trâu chor nhuôv, viv li tsik so hâur yênhx hli cur chox mê nhuôv tuôx ntơưv trạm chiê cxax yuôx phax moz cov cxix cxuô”.

Thâuv ntêx côngz xưv cxax yuôx phax moz ntơưv Lai Châu njiz tsik tsơưs phiv liv tiv pêx xênhv jênhv pâuz tsênhz kik, xar tsik tâu thôngz txos hâux lưv cxax yuôx, viv li côngz xưv cxax yuôx hâur yênhx shông trâu chor nhuôv tsik tâu muôx 1 shông tsênhv kik. Têx shông jê lok no, Trạm y têr Khun Há tưz sir jos uô côngz xưv yax kriê ciês trâu pêx xênhv thiêz yax kriê đhâu cxuô zav chuôz zênhx txos trâu pêx xênhv pâuz, tiv zix zos chor niêv xênhz nhuôv hâur chêr thiêz tu zus chor nhuôv zâu, tưz paz gra siêz đuô pêx xênhv li jênhv pâuz. Txos nhiv no côngz xưv cxax yuôx phax moz tưz tâu sơưr đơuk sir jos uô trơưk.

Txos tas hli 10/2025, chor nhuôv zâu tsik tâu muôx 1 shông ntơưv Lai Châu tâu cxax cxix cxuô zav vắc xin phax moz tax tâu muôx 70% ntâu; chor pox niêv xênhz nhuôv hâur chêr tâu cxax yuôx phax moz uốn ván 2 côngz tax tâu muôx 83% ntâu; chor nhuôv zâu muôx 18 hli hnuz nhôngs tâu cxax yuôx phax moz kruô piêk rubela tax tâu muôx 70% ntâu… Bác sỹ Nguyễn Thị Thu Phương, Trưởng Trạm y têr xar Khun Há, tỉnh Lai Châu puz pâuz:

“Yênhx hli Trạm y têr qênhz shuôk đuô chor nênhs tsuv cxax yuôx phax moz cov tsik chiê yuôr lênhx nhuôv tưs tsik tâu cxax yuôx thiêz cxiv tsa tsưr ziv huv đros tsênhv tsênhz. Trạm cux kriz uô côngz xưv yax kriê txix ntâu tsưr ziv. Tsênhv njiêz cxax yuôx tâu kriz uô huv zos lơưr tsưr ziv kỹ thuật thiêz lơưr kruôz kriê cov paz ngaz tuk jông”.

Chiê phax tar chor caz moz siz cik phiv liv nhoz chor nhuôv zâu, chor uô niêv uô txir tsuv sir jos chox chor nhuôv tuôx trâu Trạm y têr ntơưv qơư chiê tâu njuôk shuôk, hêik pâuz thiêz tâu cxax cxix cxuô chor yuôx vắc xin phax tar cxuô zav moz cov truôx jông./.

Thanh Thủy-Lik Thox cxêik nhênhv

Tir thêir ntux têz uô ruôr hiêv

          Cxuô faz tsưr ziv tir thêir ntux no njiv trâu tsoz chos

Tsoz chos blêx:

a, Zuz blêx liêx: Muôz têx ntâuz tax vor tir thêir ntux no njiv, tsik so muôz đêx zưs cov chor zuz blêx co nông thiêz thâuv vor co tsik mfông qir ure lok sik MPKtrâu zuz blêx liêx hâur têx hnuz ntux no njiv truz ntêr hnuz. Taz sik tsuv ndo njôngr mfông qir lân, ka ly, yâur chiê tir thêir no njiv trâu zuz blêx liêx. Tsuv zơưk kriz chor tax vor zuz blêx liêx uô ntêx 5-7 hnuz mav ro chor zuz liêx co chox lok chos.

b, Chor ar liêx tsik tâu chos:

- Tsuv kho đuô têx cưx liês cov muôx txâuk đêx lok trâu cxuô jêk liêx chiv chêix ntux yiêz.

- Yax kriê px huôk njôngr hâur têx hnuz yar ntux sor chiê tsêz thiêz chos zuz blêx liêx cov ndax chêix, blêx liêx thiêx huôv hloz jông thiêz thiêx cxơưr jông, muôx hnaz.

- Tsuv bax cxix cxuô nôngz, qir, ntax vor tir thêir no njiv uô ntêx thâuv zuôr tsêz chos blêx liêx.

-Sêiz shuôk cxuô jêk ar liêx, zos jêk ar liêx tưs tsik muôx txâuk đêx, tsuv hlôngr chos cxuô zav tsoz chos txơưr thiêx muôx phênhv sâu tâu kôngz.

c, Chor blêx liêx tưz chos:

- Chor blêx liêx tưz chos, tsuv muôx txâuk đêx trâu cxuô jêk blêx liêx, thâuv co tsik cxoz mfông cxuô zav qir đạm; taz sik tsuv mfông qir lân; thâuv ntux yar sor, tsuv yiz têx blêx liêx tưz chos cov huv đros, blêx liêx thiêx huôv hloz jông.

- Sox sêiz njôngr cxuô jêk blêx liêx thâuv tưz chos tas, zos pov muôx yưv caz hmoz uô ruôr hiêv, tsuv zênhx max tsuôs yuôx tir thêir.

Cxuô zav tsoz chos jâuz, tâuv:

          - Tsuv tror mfông qir trâu jâuz tâuv cov huv đros, tsuv muôx faz tsưr ziv tir thêir tsik chiê caz hmoz uô ruôr hiêv txos cxuô tsoz chos jâuz tâuv.

          - Tsuv xêir cxuô zav jâuz tâuv lur hnuz nhôngs chiê siz hlôngr chos cov zos đrêiv tsưr ziv kriê, thiêx sâu tâu nju jâuz tâuv muôs trâu tuz luôv ciêz đrôngl.

Cxuô zav tsoz chos li caz tsiz, tâuv, tsoz chos ntông txi txir

- Cxuô zav tsoz chos co, hâur têx hnuz muôx ntux no njiv, tsuv muôz ntâuz tax vor thêir; thâuv tưs ntux yar sor mav li zơưk chor tax co thiêz tsik muôz chor tax co vor ntêr hnuz nhôngs thiêx tsik uô puôk tsuôx txos cxuô zav tsoz chos.

- Tsuv ndo njôngr mfông qir, tsuôs yuôx tir thêir caz hmoz cov zos đrêiv tsưr ziv kriê, zov chênhr zos hâur ntu tsoz chos tsênhv taz tov tơưs pax, txi txir./.

       (Tsu cxêik nhênhv-Thanh Thủy)