Faz Bắc: Ntâu ziv chênhv gôngr côngv trâu Chêi đêx ar (kho đuô)

Tsênhv chêi sâu ar zos iz hâur têx tsênhv njiêz tâu pêx xênhv nhoz huyện tox siêz, ntus đriv Điện Biên, tỉnh Điện Biên tsov cưv txos tiv zix. Lơưr zơưv Nguyễn Thanh Lâm, Trưởng phòng Tài nguyên thiêz Tênhv qơư huyện, cui tênhv lok sâu tsês ar chos tsoz chos yênhx shông tsik sir zôngv tsik so muôx 12 hli ntâu thiêz sâu tsês têx ar jôngr tsik sir zôngv hâur 24 hli tsênhv yuôr ntâu kror phiv liv đros thiêz pêx xênhv tox siêz:“Pêx xênhv tox siêz li cor cav zos chos tsoz chos yênhx shông pêv têx liêx têz, fênhx six mak pox nhuôs tsik so chos shơư uô cê, zuôr chos tâu sâuv iz thax tsav ar muôx 1-2 chiv thiêz tsuv chiê ar txix 2-3 shông mav tror uô ar. Viv pêx xênhv tsik tâu sir zôngv khoa học kỹ thuật lok trâu uô liêx têz, viv li zos uô ar têz tsik so zuôr taz por tsik tâu tsơưr lươngv têx hax huv kôngz nuv. Lok ar jôngr tsik sir zôngv hâur 24 luz hli mak xar sâu tsês chiê cux lok six lax. Viv tsênhv tsênhz, tỉnh tsênhv cxơưz cxiz pox nhuôs tror chos thiêz tu đuô jôngr; nhoz tox siêz huôv tsar jôngr phênhv ntâu zos tror tu đuô jôngr xưz tsik zos chos jôngr. Chiê zôngx ziv trâu pox nhuôs, chêi đêx ar tsuv muôx cui tênhv txơưr trâu tsôngv box mênhx cxưx tsơưs nênhs tox siêz, huv đros trâu hâux lưv sir zôngv đêx ar sâuv thax tsav”.

Tỉnh Lào Cai têx shông jê lok no huôv tsar hênhr lok kinh têr cxuô zav, viv li muôx ntâu dự án tsuv tâu kriz đar thax tsav qơư. Taz sik, thax tsav muôx txos 80% dân sôr nhoz thax tsav kôngz nuv. Ntu kriz uô chor tsaz yênhx, dự án njiz lok six ntâu phiv liv, zos đơưk kho tsik tâu mak zuôr uô phiv liv trâu pêx xênhv. Zơưv Nguyễn Duy Thanh, Tsênhv qơư Huôv tsar Cuiv ar thành phố Lào Cai hêik pâuz:“Chor nênhs sir zôngv ar zos chor zivchuôz zis, tiz nênhs uô ciês kôngz nuv, tsik muôx ntơưr lok sik txâuk chiê cungz ntơưr mak zuôr tâu pâux nzir trơưk li phênhv tâu cuiz tênhv. Phiv liv zos Chêi tsuôk hêik txos six hơưv sir zôngv ar uô ntêx hli 7/2004, li co tsênhv tsik huv đros trâu chor chuôz zis sir zôngv ar txix đhâu hnuz 1/7/2004 puôk zuôr  tâu paz, pâux nzir lok tsik tâu, mak tsuv tâu uocov tsênhz mênhx vênhv thix no”.

Chor cơ quan sêiz car têz qơưk li ntâu ziv chênhv lok hâux lưv no mak tsov cưv txos hâux lưv uô cxix cxuô lok cêr chêi têzqơưk, tiv zix zos Chêi đêx ar thiêz Chêi jôngr nuv; lok sik nhoz Chêi Đêx ar đros Chêi tài sản công thiêz Chêi đấu giá rài sản. Zơưv Mai Văn Thạch, Giám đốc Sở Tài nguyên thiêz Tênhv qơư tỉnh Lai Châu puz pâuz:“Tsuv cxiv tsa cêr chêi têz qơưk đêx ar cxix cxuô đros têx tsưr ziv txơưr, têx ntâuz ntơưr kik đuô cêr chêi tsuv huvđros trâu têx cui tênhv txơưr; têx kror tưs cui tênhv trâu thax tsav qơư mak thôngx ziv nhoz cxuô thax tsav qơư chiê zôngx ziv hâur ntu tsưr tsix kriz uô. Hâux lưv kho đuô Chêi đêx ar tsuv tsêx trung trâu têx vênhv thix pêx xênhv, tsưr tsix tsênhv tsov cưv txos; tiv zix zos đhâu qênhz yuôx, kiểm toán thiêz  cxuô thax tsav qơư li têx hêik pâuz chiê uô chak chêi đêx ar kho đuô dơưk kho têx phiv liv ntơưv thax tsav qơư”.

Ntơưv tỉnh Yên Bái, nhiv no chor sở, nganhx thiêz cxuô thax tsavq ơư hâur tỉnh tsênhv kriz uô zuôr pêx xênhv li ziv chênhv đros thiêz Chêi đêx ar (kho đuô) txix ntâu tsưr ziv li: zuôr ciês ziv chênhv; tsưr tsix jiês cơưv, hôiv thảo, tọa đàm; gôngr ziv chênhv đhâu cổng thôngz mông điện tử tỉnh. Zơưv Hoàng Quốc Việt, Chi cục trưởng Chi cục sêiz car đêx ar, Sở Tài nguyên thiêz tênhv qơư tỉnh Yên Bái puz pâuz, , chor cơ quan uô hâux lưv thiêz pêx xênhv thax tsav qơư vav tiêk Chêi đêx ar kho đuô zuôr khưx phưx tâu têx kror tsênhv phiv liv, huv đros trâu qênhx shênhx tsênhv tsênhz ntơưv thax tsav qơư:“Tsênhv chêi đêx ar huv đros lok six zov chênhr trâu têz qơưk hêik cxuô thiêz tỉnh Yên Bái hêik taz. Tiv zix zos khưx phưx têx phiv liv hâur Chêi Đêx ar kuz, paz uô cov tiêr jông đuô lok tsưr ziv, cêv kuôk; cui tênhv tsênhz mênhx đuô lok cxuô zav ar thiêz cux xưk li ciêz đrôngs zuôr muôs đêx ar, cux xưk li côngz xưv sâu tsês pâux nzir, txar qơư nhoz chiê taz por tâu huv đros kror liv nhoz oz têz qơưk, doanh nghiệp thiêz pêx xênhv, tiv zix cik txos chor nênhs trâus sâu tsês ar./.

                                                                        TTTB-Lik Thox cxêik nhênhv

Phax tar muôx chêx cuk moz khâuz thuôk trâu mê nhuôk zâu

1.Tsưr ziv tsoz phưz huv đros thâuv mê nhuôv trâus moz khâuz thuôk hâur tsêr.

Têx tul mê nhuôk trâu moz khâuz thuôk tâu bác sĩ heik kriê seiz thiêz tsoz phưz hâur tsêr, hâux lưv tsoz phưz tsuv tsov cưv têx li đrav kaz:

- Thâuv mê nhuôk iz chêr cuz sor txix 38 độ ndê muk tsuv zôngv yuôx Paracetamol hâuk chiê txu grês iz chêr cuz sor, hâuk 10mg-15mg/iz cir hnhar, 4-6 six tror hâuk đuô iz jiês, đros co zos zôngv fuôv sor so iz chêr, tsi cxoz zôngv Aspirin chiê paz uô mê nhuôk luz chêr tsi cuz sor.

- Puz mê nhuôk hâuk ntâu đêx, tiv zix zos têx zav đêx muôx ntâu vitamin C li cuô txir thênhx caz, cuô txir lưk kâuz…chiê paz mê nhuôk chuôz cxaz đas jos, jông moz sei. Puz mê nhuôk nox têx zav nox li cuô đik, nox sor, hâuk cuô mis…

- Zos mê nhuôk tsi pov jông moz, kâux ntâu, cuz sor siêz hâuk yuôx cux tsi txu grês mak tsuv ciêr chênhr chox ciês muk tsêr kho moz.

          2. Chuv tôngv phax moz khâuz thuôk paz mê nhuôk muôx jông đas jos phax moz hâur cheix moz huôv xênhz.

          - Heik mê nhuôk yax six zôngv yuôx phongx thiêz đêx hur nzuôr tês.

          - Tsi nhoz jê lênhx nênhs njuôs xav trâus moz khâuz thuôk.

          - Chox đeiv bos kror ndâux y tế thâuv muk têx qơư muôx chôngz lênhx nênhs li: tsêr kho moz, siêu thị, qơư uô si…

          - Kriê mê nhuôk pok kror ndâux thâuv nôngk.

          - Tuôr jông vêv xênhz iz chêr, tênhx qơư nhoz uô nênhx.

          - Phax tar jông thiêz muôx chêx cuk tiv zix zos chox mê nhuôk muk cxax yuôx phax moz khâuz thuôk…/.

                                                                    Tòng Anh-Txâur Vax cxeik nhênhv