5 shông tsêr kho moz Sơn La tưx uô, tưx thêv nhiêx trâu têx nênhs muôx têx hlôngr yiêz li chak?

Txix shông 2017, Sơn La muôx 19 tsêr kho moz têz qơưs, tưx uô tưx thêv nhiêx trâu chor nênhs uô hâux lưv, đros phênhv tưx uô xuz thơưx zos 30%, nhoz trâu hov 3, lơưr Chinhr phuv li Nghị định 85 shông 2015. Đhâu iz shông kriz uô, Ủy ban tỉnh Sơn La tưz zok hâux lưv tưx uô, tưx sâu nhiêx, tưx thêv nhiêx nhoz 15 tsêr khoz moz nhoz hov 2 thiêz hov 3 trâu 4 tsêr kho moz.

Lơưr zơưv Trần Thanh Bình, Phưv Giám đốc Sở Y têr Sơn La, uô lơưr tsưr ziv no đros chor tsêr kho moz têz qơưs tưz muôx ntâu kror hlôngr yiêz jông, paz trâu têx taz viv hlôngr yiêz tâu hâur sêiz car, huiz tôngv tâu têx pênhr jos txix saz đrâuv phênhv nhiêx têz qơưk paz, uô tâu jông hâur tsênhv chêi cxơưz cxiz, zaz zâuv canr bôv y têr, nênhs nhênhz chơưv, đhâu co, gra siêz tsơưr lươngv njuôk, kho moz thiêz cungz têx dịch vụ y têr:“Đhâu 5 shông kriz uô lơưr tưx uô, tưx thêv nhiêx trâu chor nênhs uô hâux lưv, chor tsêr khoz moz nhoz Sơn La tưz muôx ntâu tsưr ziv chiê kriz uô hlôngr yiêz têx ntâuz ntơưr hành chính paz trâu pêx xênhv tuôx njuôk kho moz tâu zôngx ziv đuô. Đuô li, tsêr kho moz gra siêz tâu tsơưr lươngv njuôk, kho moz, paz zaz zâuv tâu chor nênhs moz tuôx njuôk, kho moz thiêz chor nênhs moz njênhs njôngr đuô trâu chor tsêr khoz moz thâuv tuôx kho moz”.

Iz chas têx kror uô tâu jông, chor qơư njuôk kho moz tưx uô, tưx thêv nhiêx trâu chor nênhs uô hâux lưv ntơưv tỉnh Sơn La cux tsênhv njiz trâus ntâu phiv liv, thâuv têx tsênhv chêi tsênhv tsik tâu uô cxix cxuô, hâux lưv uô lơưr hlôngr yiêz cux njiz ntâu kror phiv liv. Iz cxiê qơư y têr muôx nênhs moz tuôx njuôk, kho moz tsơưs uô trâu phênhv sâu trâus txo grêk, muôx tsik txâuk nhiêx txiêx chiê huôx tôngv…

Sâu jênhv ntơưv Tsêr kho moz Đa khoa huyện Quỳnh Nhai (Sơn La), chor nênhs tuôx njuôk kho moz muôx tsik chôngz. No zos tsêr kho moz li kror phiv liv tiv zix thâuv uô lơưr tưx nriêr nhiêx txiêx, thêv nhiêx trâu chor nênhs uô hâux lưv txix hli 6 shông 2018. Tâu pâuz, hâur chor shông xuz thơưx, taz viv taz por tâu têx nhiêx txiêx hêik sâur, taz sik, xav txix thâuv moz Covid-19 huôv xênhz tưz uô muôx yưv ntâu kror phiv liv txos trâu kror côngz xưv uô lơưr tsưr ziv no. Bác sĩ Vũ Duy Khang, Giám đốc Tsêr kho moz Đa khoa huyện Quỳnh Nhai puz pâuz:“Txix hli 1 txos nhiv no, taz viv nhiv kruôr thêv tâu chor nhiêx hli lơưr yênhx hli trâu cán bộ y têr, tsênhv yuôr têx nhiêx paz, nhiêx cxaz nzir mak tsênhv thêv tsik tâu tâu trâu chor cán bộ cưk yuôx y têr”.

Cux lơưr zơưv Khang, Tsêr kho moz Đa khoa huyện Quỳnh Nhai nhiv no muôx 118 lênhx canr bôv cưk yuôx kho moz. Txơưv tiêk tsênhv xar cov muôx nzir ntâu lênhx y, bác sĩ thiêz, taz sik phiv liv ntâu hâur thêv têx nhiêx hli thiêz têx tsênhv chêi paz, viv li tsêr kho moz tsênhv xêir zuôr nzir tsik tâu tâu lênhx nênhs tuôx uô hâux lưv trâu hâur tsêr kho moz. Ciês shông 2021, taz viv tưz tsuv thor nhiêx txiêx têz qơưk paz zuôr xar 1 tiv đêiv:“Txơưv tiêk phiv liv li co, taz sik tsêr kho moz cux sir jos chiê zuôr iz cxiê zav chuôz zênhx phưx vưv trâu chor nênhs moz, li mêir liv đêx cov lax trâu chor nênhs moz hâuk thâuv chêix ntux sor, mêir nxuôx chuô phưx vưv trâu chor nênhs moz hâur qar kho moz, ntơưv têx qơư nhoz tok chiê njuôk shuôk moz. Tsêr kho moz cux zuôr nzir iz cxiê mêir njuôk shuôk nyar chiê phưx vưv trâu njuôk, kho moz. Thôngx cxix, kriz uô têx dịch vụ kỹ thuật yiêz chiê txo grêk tsơưs chor nênhs moz yêv muk trâu thênhv siêz đuô”.

Chiê đơưk kho têx phiv liv, đros thiêz yưv pênhr, hlôngr yiêz đuô têx chuôz zênhx thiêz dịch vụ y têr, tsêr kho moz đa khoa huyện Quỳnh Nhai cux lok six tsov cưv txos côngz xưv thox cxov, tror kriê đuô, kriê nzir txux chi uô hâux lưv trâu chor canr bôv, y, bác sĩ cux xưk li hlôngr yiêz đuô têx tsưr ziv, chêi uô hâux lưv, đros tsưr ziv uô zos “xav nênhs moz zos chor nênhs tsuv tâu phưx vưv”. Bác sĩ Điêu Thị Quyên – Trưởng khoa Nhi, Tsêr khoz moz Đa khoa huyện Quỳnh Nhai hêik pâuz:“Sêiz chor nênhs moz thiêz lơưr têx kror moz xưk li zos zuk chor nênhs hâur tsêr trâus moz, pêz sir jos thiêz muôx txơưx jênhv chiê nênhs moz tso siêz, njênhs njôngr trâu chor bác sĩ li pêz”./.

(Lê Hạnh-Lik Thox cxêik nhênhv)

Gôngr BHXH pês tsơưs shông thiêx tâu sơưv nhiêx shar ntâu

 tiv zix

Tsov lơưr Grê 56 thiêz 74 Chei BHXH shông 2014, qir txix shông 2022, chor shông gôngr BHXH chiê nênhs lox tôngv zos txir nênhx tâu sơưv nhiêx shar so lâuk zuôr muôx têx hlôngr yiêz.

          Lơưr co, chiê tâu sơưv nhiêx shar 45%, nênhs lox tôngv zos txir nênhx tsuv gôngr txâuk 20 shông BHXH, chuôz cxaz nzir 1 shông pir đros cui tênhv nhiv no zos 19 shông. Đhâu co, cxaz nzir 1 shông gôngr BHXH mak nênhs lox tôngv li phênhv nhiêx shar so lâuk tâu xav cxaz 2% thiêz ntâu tiv zix zos 75%.

          Li ntơưv, xar tâu sơưv ntâu tiv zix 75%, nênhs lox tôngv zos txir nênhx tsuv gôngr txâuk txix 35 shông, chuôz cxaz 1 shông pir đros shông 2021.

          Đros nênhs lox tôngv zos pox niêv, phênhv nhiêx shar yênhx hli tâu xav bâuv 45% phênhv fênhx pheiz nhiêx shar hli gôngr BHXH thiêz bâuv 15 shông gôngr BHXH. Cux xưk li nênhs lox tôngv zos txir nênhx, đhâu co đros iz shông gôngr BHXH mak nênhs lox tôngv li phênhv nhiêx shar so lâuk tâu xav cxaz 2% thiêz ntâu tiv zix bâuv 75%.

          Chiê tâu sơưv phênhv nhiex shar ntâu tiv zix 75%, nênhs lox tôngv zos pox niêv tsuv gôngr txâuk 30 shông cxaz chuôz BHXH. Tsưr ziv njuôs xav no shông 2022 tsi muôx têx hlôngr yiêz pir đros shông 2021, viv li nênhx lox tôngv zos pox niêv li nhiêx shar so lâuk shông 2022 cux xav li shông 2021. Lok nênhs lox tôngv li hnuz nhôngs so lâuk hâur shông 2022 cux muôx têx hlôngr yiêz. Tsênhz mênhx, nênhs lox tôngv zos txir nênhx li hnuz nhôngs so lâuk zos txix txâuk 60 shông 6 luz hlik (chuôz ndê 3 luz hlik pir đros shông 2021) nênhs lox tôngv zos pox niêv txix txâuk 55 shông 8 luz hlik li ntơưv chuôz ndê 4 luz hlik pir đros shông 2021.

          Tâu têx tul tsi thâuv gôngr đhâu chor shông chiê tâu jênhv nhiêx shar ntâu tiv zix?

          Nênhs lox tôngv muôx six hơưv gôngr BHXH siêz đuô chor shông chiê tâu sơưv 75% nhiêx shar so lâuk mak thâuv so lâuk, đrâuv nhiêx shar so lâuk tâu sơưv tsênhv tâu sơưv phênhv paz txưv cxaz 1 jiês.

          Phênhv paz iz jiês tâu xav lơưr chor shông gôngr BHXH siêz đuô chor shông gôngr chiê tâu sơưv 75% nhiêx shar, iz shông gôngr BHXH mak tâu xav bâuv 0,5 luz hlik phênhv gôngr fênhx pheiz nhiêx shar hli gôngr BHXH./.

(Thu Thùy-Txâur Vax cxeik nhênhv)