“Bộ đội pênhz phax” nhoz ntus têz qơưk têx luôs hâux lưv uô tâu truôx jông

 “Vax txir khơưz bộ đội thiêz tsôngv box” zos luz bê mak tix lâuk Tếnh Ngọc Thái- tsôngv box nhoz xã Chiềng Tương, huyện Yên Châu (Sơn La) thiêz pox nhuôk nhoz no khênhr hu lok thax tsav ar têz qơưk tsuôk tâu cán bộ, chiến sĩ Zênhx pênhz phax Chiềng Tương sik côngv tês paz tsêz chos txir ntông. Đhâu ntâu cheix tơưs pax, txi txir, têx chiến sĩ bộ đội pênhz phax thâuv tưs cux sik côngv đros pox nhuôk tsoz phưz tsêz chos txir khơưz….Tix lâuk Tênhr Ngọc Thái pheiz kênh:

          “Thâuv ntêx cur tsuôk chos poz cưk, ar têz nxaz viv li poz cưk sâu tsi tâu jông. Đhâu co tâu cán bộ Zênhx pênhz phax Chiềng Tương paz txưv chos txir khơưz. Chos sâu tâu jông, muôs tâu grê siêz đuô chos poz cưk, chuôz zis muôx nhiêx txiêx krêz đar tsiv uô xênhz yar thiêz uô tsêr yiêz nhoz”

          Hla đhâu 1 đrav tiêv nênhx nhoz uô nênhx phêv liv viv li pâuz ntơưr, zơưv Zax Tồng Lâu 2 niêv txir nhoz jos Sam Quảng, xã Mường Lèo, huyện Sốp Cộp thâuv tưs cux xar njôngr tâu muk cơưv ntơưr. Siêz xar njôngr co tâu uô thâuv cán bộ Zênhx pênhz phax Mường Lèo, Bộ đội pênhz phax tỉnh Sơn La tuôx txos ciês ntơưv qơư paz cxuôv đis muôs ntơưr; kriê yênhx tưv, heik kriê pox nhuôk chênhz zênhv uô lox tôngv xênhz yar…Zơưv Zax Tồng Lâu shir phaz heik:

          “ Shông no cur tưz muôx 51 shông hnuz nhôngs, lâuk li ntơưv lơưv tsi tâu muk cơưv ntơưr. Nhiv no krêz lớp cơưv trâu pêz mak cur 2 niêv txir zuôr sir jos muk cơưv ntơưr cov pâuz ntơưr, chiê tov kaz no muôs keiz, muôs cxur, muôs poz cưk cux txơưx njuôs xav”

          Têx lênhx bộ đội pênhz phax tsênhv zos têx lênhx txir, lênhx nênhs paz têx mê nhuôk shux xênhz muôx luz nênhx txov nhêv nhoz thax tsav ntus đriv, đhâu têx trâur nuv “paz mê nhuôk mul cơưv ntơưr”; “mê nhuôk puôs zênhx pênhz phax”…

          Xưk li chuôz zis tix lâuk Vì Văn Tuyền, xã Lóng Phiêng, huyện Yên Châu, chuôz zis pluôk, muôx 3 tul mê nhuôk, hâur co tul zâu môngr tsi jông trâus sêv khiz lok luz chêr, chuôz zis txov nhêv ho ziv txov nhêv đuô. Thâuv mê nhuôk li txox cêr muk cơưv ntơưr chuôk li ziv đêz thiêz lax đuô, chuôz zis tưz jênhv tâu têx cán bộ, chiến sĩ Zênhx pênhz phax Chiềng Tương li phênhv paz txưv.

          “Chuôz zis txov nhêv hênhr, lok six jông siêz tâu zênhx pênhz phax paz mê nhuôk, paz chuôz zis muôx cxaz nhiêx txiêx bax trâu mê nhuôk muk cơưv ntơưr, xênhz huôx…chiê mê nhuôk tâu muk cơưv ntơưr, tâu nox tsâu, hnhar sor”.

          Hâur 5 shôngk đhâu hluôk nênhs lưx lươngv bộ đội pênhz phax Sơn La tsênhv gôngr đas jos cxiv tsa 16 yar lớp cơưv, 20 ntâu tsêr niêv cơưv siêz; 25 trâur nuv “txơưx vênhv tôngv”…paz max pox nhuôk ntus đriv. Têx lênhx bộ đội pênhz phax li tsaz yênhx muôx ziz njiêz tâu tsưr tsix hâur yênhx shông li Cheix ntux yiêz sor tsôngv box jêx jos li siêz; Hnuz ntênhs pênhz phax tas nro tsôngv box; sik côngv đros pox niêv nhoz ntus đriv….tưz chuôz cxaz cêr sik côngv siêz hâur cán bộ chiến sĩ pênhz phax thiêz tsôngv box nhoz ntus đriv. Đại tá Vũ Đức Tú, Phưv chính ủy Bộ đội pênhz phax Sơn La puz pâuz:

          “Chiê taz por tsưr qênhx ntus đriv têz qơưk, đros têx cêr ntus đriv, thax tsav phưx txuôx thiêz yuôr ntâu phêv liv, pêz xeir khov txos tsôngv box thôngz đhâu tsôngv box pâuz tâu qênhx shênhx txiv gnaz chiê bộ đội pênhz phax uô tiêr jông jênhv vưv. Xar uô tâu li ntơưv, pêz tưz muôx ntâu trâur nuv paz tsôngv box huôv tsar cêr uô nox, vênhx huôv, xã hội đros ntâu tsưr ziv uô jông, muôx chêx cuk. Đhâu co tso pov bộ đội pênhz phxx thâuv tưs cux tsov cưv, sik côngv đros tsôngv box. Cux đhâu co, tsôngv box zuôr phuôx huiz chinhz yênhx, txơưx jênhv sik côngv đros bộ đội pênhz phax por vêv tsưr qênhx têz qơưk”./.

(Lê Hạnh-Txâur Vax cxeik nhênhv)

Phàn A Páo –Hluôk nênhs mênhx cxưx Cho uô bluô nux txix tu zus njêl đêx txiêk

Tix lâus Phàn A Páo, nhoz xar Hồ Thầu, huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu zos iz lênhx hluôk nênhx mênhx cxưx Cho muôx siêz xar sir jos uô bluô nux txix tu zus njêl đêx txiêk. Niêv txir trâus tuôs nzor, luz nênhx txov nhêv, tsuôk zos khov trâu chor liêx, cơưv tas lớp 9 Páo tsuv so ntơưr nhoz tsêr khưr uô nox chiê txoz cxơưx trâu luz nênhx.

Cux xưk li chôngz lênhx hluôk nênhs txơưr đuô, yênhx hnuz Phàn A Páo muk uô liêx têz, luz nênhx cux tsik muôx đaz tsi hlo. Zênhx zos nênhs gruôs, sir jos, car xar, car uô, txơưx xar tơưv, lênhx hluôk nênhs no tsik so sir jos nriêr tsưr ziv uô nox cov hla đhâu tâu yêiz pluôs. Pov ntơưv zuk thax tsav qơư nhoz muôx chor đêx nyiêz hur, huv đros trâu tu zus chor njêl đêx txiêk viv li Páo tưz muk nriêr pauz, cơưv shâuv tsưr ziv tu zus chor njêl no ntơưv thị xar Sa Pa, Lào Cai.

Cơưv tâu tsưr ziv tu zus njêl, đhâu chor tsưr six xar hôiv, Phàn A Páo tưz kir txêik nhiêx txiêx hâur têx zênhx hangx zuôr nhiêx liv kik chiê kriz uô tu zus têx njêl hồi:

“Zuk tsênhv hluôk, viv li tưz cuêz tênhv  chox chor njêl hôiv no lok tu zus cux pov tâu tiêk zuk luz nênhx cux huôv tsar đuô lơưv, luz nênhx cux muôx đuô tsik yuô txov nhêv li thâuv ntêx lơưv”.

Shông 2018, thôngz đhâu Đoanx hluôk nênhs xar, Phàn A Páo tưz tâu txêik chor pênhr nhiêx paz trâu chor hluôk nênhs huôv tsar uô nox hâur zênhx hangx Tsênhv chêi xar hôiv, đros chor nênhs cxênhz jê têx nhiêx muôz kir txêik paz nzir, tix lâus tưz piz tu zus chor njêl no. Taz sik thâuv uô pak đêx zus njêl mak thiêx pov njiz ntâu kror phiv liv tiv thax tsav nxaz tox, cux lok six lax cxiv uô têx pak đêx zus njêl no. Đhâu njuôk xav Páo tưz ntiêr mêir câuk ar khơưz têx luz pak đêx zâu, muôz tax thêir vor thiêz tso njêl chiêz zus.

Ntu xuz thơưx, tiv tsik tâu muôx tsưr ziv tu zus chor njêl no uô trâu njêl tsik so trâus moz thiêz trâus tuôs. Shông 2019 thâuv chor njêl piz jông sâu muôs fâuv xuz thơưx chêk hmôngr tsik jông, luz trôngz nhoz saz kâuv pak njêl trâus poz uô trâu chor đêx nro, tsik muôx đêx hur ntưk lok hâur chor pak đêx uô trâu 2/3 chor njêl trâus tuôs. Tsik pôngz siêz, Phàn A Páo tror muôz luz tsêr zuk tsênhv nhoz chiê xav gri kir txêik nhiêx hâur zênhx hangx. Đros têx tsưr ziv, txux chi muôx tâu hâur tu zus njêl, đros co zos đhâu thâuv caz moz Covid-19 tâu tir tar, kinh têr tror tâu khưx phưx, gri muôs chor njêl hồi ziv hnuz ziv ndê siêz. Tix lâus Phàn A Páo hêik:

“Zuk vax tsêr nhoz jê đêx mak cux cơưv shâuv nzir thiêz kriz đar tu zus njêl đêx txiêk. Iz shông cur cux sâu tâu lok xar muôx 1 tiv đêiv. Nhiv no cur cux yưv pênhr chiê kriz đar tuz zus nzir chor njêl no”.

Đros thax tsav tu zus đar muôx 5.000 thiêr ndis liêx, têz tâu niêv txir tsês chiê lok, Phàn A Páo tuz muôz hlôngr chiê chos txir lưk kâuz hmaz, chos kok tsơưz thiêz ntiêr oz lênhx nênhs ntơưv thax tsav qơư đros uô, đros nhiêx hli xar muôx 5 triệu đêiv iz lênhx nênhs iz hli.

Tưz tsik zos sir jos huôv tsar kinh têr ziv chuôz zis, tix lâus Páo tsênhv sir jos cxaz chuôz trâu chor huôx tôngv xar hôiv ntơưv thax tsav qơư, sir jos paz trâu chor hluôk nênhs, ziv chuôz zis luz nênhx txov nhêv hâur jok, hâur xar lok pênhr, nôngz njêl, sik thav lok têx chênhz zênhv, tsưr ziv tu zus njêl chiê sik đros huôv tsar kinh têr. Niêv tix Phàn Mẩy Lảy, Bí thư Đoàn xar Hồ Thầu, huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu puz pâuz:

“Đros lênhx hluôk nênhs Phàn A Páo tưz sir jos huôv tsar uô kinh têr, tiv zix hâur 2 shông tror lok no tưz kriz đar thiêz huôv tsar uô tsưr ziv tu zus njêl đêx txiêk paz muôx tâu phênhv sâu xar muôx 1 tiv đêiv iz shông thiêz tưz paz muôx hâux lưv uô trâu pêx xênhv ntơưv thax tsav qơư. Ntu zuôr txos pêz zuôr sir jos kriz uô nzir tsưr ziv uô nox no”.

Khov sir jos huôv tsar uô nox thiêz tu zus chor njêl đêx txiêk tâu truôx jông, nhiv no Phàn A Páo tưz zos yênhx ziv chuôz zis bluô nux hâur jok, zos yênhx lênhx nênhs trâu cxênhx hluôk cơưv shâuv thiê uô trơưk chiê uô bluô nux ciês ntơưv zuk qơư nhoz./.

Nguyễn Thủy-Lik Thox cxêik nhênhv