Têx paz trâu kôngz nuv Sơn La tâu muôs txos trâu ntâu qơư

Txix chor nôngz cà phê arabica nhoz thax tsav faz Bắc, têx lênhx uô hâux lưv hâur HTX Ara-tay Coffee, xar Chiềng Mung, huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La tưz uô yênhx têx hax huv nto bê, hâur co muôx hax huv cà phê Aratay zos tỉnh Sơn La li hax huv OCOP hov 4. Niêv lâuk Cầm Thị Mòn, Giám đốc HTX Ara-tay Coffee puz pâuz: txix thâuv yênhx lix shông 2020, chor uô hâux lưv hâur HTX thiêz 300 ntâu ziv chuôz zis sik côngv tưz xêir tsov uô chor zav cà phê nto bê, cà phê tsơưr lươngv siêz.. Tiv zix, HTX tưz cxiv tsa côngz bê trâu hax huv cà phê hâur thax tsav Sơn La, faz Bắc:“Pêz xêir tsov bê trâu HTX zos Ara-tay Coffee, “ara” zos hêik txos Arabica, “tay” zos mênhx cxưx Thái, zos hêik txos chor pox niêv mênhx cxưx thái li têx sir jos uô, zos hêik txos Tây Bắc… Muôx ntux, đêx ar paz trâu Sơn La, cux li pêz xar Chiềng Mung chos tâu chor cà phê arabica no. Nhiv no cà phê zos pox nhuôs li tsoz chos chênhr, paz trâu pox nhuôs huôv tsar kinh têr, muôx tâu vax tsêr jông, têx tuz nhuôs tâu muk cơưv ntơưr cxix cxuô, sik txov nhêv li ntu đrav ntêx tsênhv chos poz cưk, chos kok ntông lơưv”.

Đros muôx 11.000 ntâu héc ta, sâu tâu muôx 90.000 tấn ntâu txir iz shông, Yên Châu zos iz hâur têx thax tsav qơư muôx thax tsav chos thiêz sâu tâu ntâu txir ntông tiv zix tỉnh Sơn La. Hâur chor no muôx zuôr xar 1.000 héc ta tâu uô lơưr tsưr ziv VietGAP, hữu cơ; muôx 67 mã thax tsav chos, tas nro muôx 1.140 héc ta… Thax tsav txir tsơưz kaz jiz, txir mo môngk tsư ha no ziv hnuz ziv muôx chôngz nênhs pâuz txos viv muôx têx hax huv jông, tâu uô, cxiv tsa thiêz piêr pâuz lok côngz bê ntâu đuô pir đros tsưr ziv uô li thâuv ntêx no. Zơưv Cao Xuân Dũng, Trưởng phòng Kôngz nuv thiêz Huôv tsar jêx jok tox siêz huyện Yên Châu puz pâuz:“Kôngz nuv Yên Châu muôx thax tsav chos truôx tuk, uô lơưr saz hax huv, shông 2023, nganhx tưz tsêx trung uô hax huv lơưr ploz tsênhr, viv li chor hax huv uô tau tưz muôx qơư muôs truôx. Tiv zix, huyện sir jos huôv tsar chor hax huv uô, muôx 11 hax huv OCOP, thiêz ntu zuôr txos tror uô pêz thax tsav kôngz nuv công nghệ siêz zos thax tsav xir lưv tsiz sôngz, txir khơưz đuz, txir mo môngk; tsêx trung huôv tsar kông nuv lơưr saz hữu cơ, uô cov muôx tâu tê hax huv hur muôs sâuv ciêz đrôngs”.

Đros cxiv tsa thiêz huôv tsar chor hax huv jông, muôx côngz bê, kriz uô thiêz uô truôx jông sik côngv uô, sâu zuôr muôs tâu sêi zos têx kror zov chênhr paz trâu uô nox truôx đrênhk, gra siêz tsiv gri, gra siêz côngz bê trâu têx hax huv kôngz nuv Sơn La. Iz zav li sik côngv truôx jông nhoz pêx xênhv, ziv chuôz zis, HTX thiêz công ty cổ phần caz tsiz uô suôz thax njêr Sơn La tưz paz muôx tâu truôx thax tsav chos caz tsiz zos 9.000 ntâu héc ta, đros shông no sâu tâu muôx 650.000 tấn. 100% chor ziv chuôz zis cxaz chuôz sik côngv chos caz tsiz đros Công ty tưz hla đhâu chuôz zis pluôs, ntâu ziv chuôz zis bluô nux jux juk txix chor caz tsiz no.

Shông 2023 tror zos shông kôngz nuv Sơn La uô tâu ntâu kror, xưk li tsiv gri hax huv kôngz nuv muôs tơưv saz đrâuv têz qơưk tâu muôx 177 triệu ntâu USD; hâur co tsiv gri têx hax huv txir nhôngk thiêz têx kôngz nuv uô yênhx hax huv puôr lênhx chuôz ndê pir li shông 2022. Chor hax huv kôngz nuv muôs tơưv saz đrâuv têz qơưk muôx 173.000 ntâu tấn, phênhv ntâu zos txir ntông, yuôx zêx, cà phê, kok ntông, txir pôngr lux, poz cưk kaz jiz.

Txos nhiv no, Sơn La muôx 5 thax tsav uô kôngz nuv sir zôngv công nghệ siêz; uô jông, huôv tsar 280 qơư cungz têx hax huv kôngz nuv, tsiêx đêx ngaz tuk; cungz 294 mã sôr thax tsav chos  đar muôx 3.150 ntâu héc ta; 28 hax huv tâu por vêv côngz bê nhoz tỉnh; 150 hax huv OCOP…Zơưv Nguyễn Thành Công, Phưv Chủ tịch Ủy ban tỉnh Sơn La hêik:“Shông 2024 tỉnh xav jênhv lok six tsênhz mênhx, chor hax huv chênhr, muôx ntâu li txir lưv tsiz sôngz, txir mo môngk, txir khơưz đuz, txir tuôz ziz, txir thanh long thiêz chos tsoz chos txơưr nhiv no muôx… zuôr tsuv tâu xav jênhv chêix chiv đros trâu paz sâu zuôr muôs, paz trâu uô chiê muôs tơưv saz đrâuv têz qơưk; xav jênhv thax tsav chos trâu yênhx tsêr mêir uô, yênhx thax tsav muôs tơưv saz đrâuv têz qơưk, thax tsav chos trâu muôs sâuv ciêz đrôngs. Đros co, tror muôx têx kôngz nuv lok uô thiêz uô têx hax huv OCOP; shông no pêz xar uô cov tâu muôx 200 hax huv OCOP, viv no cux zos iz chor hax huv muôs tâu lok six jông”.

Cấp ủy, chinhr quyền thiêz chor pêx xênhv sir jos uô, txơưx xar tơưv nhoz tỉnh tox siêz Sơn La tsênhv sir jos uô tsưr ziv paz trâu thax tsav qơư no zos yênhx Tsênhv qơư uô têx hax huv kôngz nuv nhoz thax tsav Trug du thiêz tox siêz Bắc Bộ; tror khav tênhv tâu Sơn La li têx kôngz nuv hâur tas nro nganhx kôngz nuv Việt Nam./.

                                                                           Lê Hạnh-Lik Thox cxêik nhênhv