Cêr shir phaz lok têx tsơưz kê nhoz Sơn La

Zơưv Lò Văn Định, nhoz jok Cứp, xã Mường Bú, huyện Mường La (Sơn La) chuôz zis muôx 3 ha liêx têz chos tsơưz kê. Trơưk li  zơưv Định, tsơưz kê tsi xeir ar thiêz qơư chos, zôngx ziv chos thiêz tu. Zav tsơưz no tsơưs trâul caz tho nox uô ruôr hiêv, tsi tas ntâu nhiêx txiêx, côngz đas jos, huv đros trâu tsôngv pêx xênhv hâur thax tsav li cêr uô nox, muôx phênhv sâu truôx tuk. “Chos tsơưz muôx phênhv sâu tâu siêz đuô pir li uô poz cưk, chos kok ntông. Muôx kênh jiês tâu gri mak 7-8 cxênhz đeiv iz cir, xav kror đruôz đraz cux tâu 2-3 cxênhz đeiv iz cir. Luz hlik tưs cux muôx txir tsơưz txiêr muôs, tsơưs mak tâu 5-6 puô, hok zos txiêr tâu ntâu cux muôx nhos iz tênhr ntâu. Tsơưz tâu gri, xav kror đruôz đraz chuôz zis muôx phênhv sâu txix 6-7 tsov đeiv iz hlik”.

Đhâu thâuv txiêr tâu têx txir tsơưz, zơưv Định cux xưk li iz zav ntâu lênhx pêx xênhv chos tsơưz txơưr đuô hâur xã ho muôz yêz thâux xa lok trâu HTX kôngz nuv Mạnh Khôi, xã Mường Bú li qơư sâu zuôr txir tsơưz. HTX tưz yênhx qơư paz sâu zuôr tsôngv pêx xênhv têx xiv huv chiê muôx qơư muôs truôx tuk hâur ciêz đrôngs têz qơưk, jux juk buôk ti trâu luôs 2 chas ciêz đrôngs sâuv ntiêx têz.

Niêv lâul Phạm Thị Thúy, HTX kôngz nuv Mạnh Khôi, huyện Mường La heik pâuz: “3 hnuz sâu zuôr iz jiês, pêz muôx nhos 15 tênhr txir tsơưz thâux muk muôs trâu têx ciêz đrôngs nhoz Nghệ An, Hà Tĩnh…. Xưk li têx hnuz hli đra lok sik hli xiêz ntơư mak muôs tâu 20 ntâu tênhr txir tsơưz. HTX cux nhiv kruôr muôs siv iz cxiê muk trâu ciêz đrôngs Liên minh châu Âu”.

Iz chas txiêr sâu chor txir tsơưz, lênhx nênhs chos tsơưz nhoz Mường La tsênhv muôx nzir phênhv sâu tâu txix muôs têx blôngx, pax tsơưz thiêz car tsơưz hur si. Pêx xênhv txiêr têx blôngx muôs trâu chor qơư tsiv uô zav nox li: Krưr nduôr, krưr grêix….. Hok chor pax tsơưz mak lơưr muôs trâu têx qơư uô jâuz mor nox, ziv chuôz zis, zos zav nox hur tâu ntâu tus chôngz lênhx nhiêv nox txos. Car tsơưz cux nzaz nzơưv muôz uô jâuz puz têx tsiêx tu zus. Lar heik, nhiv kruôr no, hâur thax tsav muôx chuôz zis muôz têx car tsơưz tsiv uô têx ntâuz  xor, krêz hâu cêr yiêz trâu tsoz chos ntơưv Mường La huôv tsar.

(TĐ sản xuất sợi chuối)

Tix lâus Cà Văn Mua, chuôz zis uô lax luôv nhoz xã Mường Bú heik pâuz: Seiz pov ntơưv qơư muôx ntâu têx tsơưz uz no, đhâu thâuv zok nriêr thiêz cơưv shâuv tsưr ziv uô, chuôz zis tưz yưv pênhr zuôr meir, chuôz zênhx thiêz ntiêr nênhs chiê uô têx ntâuz xor. Chuôz zis sâu zuôr tsôngv cưr tix nênhx tsa sơưr đơưk têx car tsơưz, 5 cxênhz đeiv iz zar car tsơưz ntêr iz thiêr 2, tsov cưv xeir zuôr têx tus tsơưz tưz muôx txir, viv chor tsơưz lâul li co uô xor zuôr khor đuô. “Chor xor tsơưz tsiv uô tâu mak muôs trâu têx qơư zuôr muôs ntâuz xor nhoz Hà Nội, Lào Cai, iz cir xor hov iz jông gâux ntơư 180 cxênhz đeiv; hov 2 tsi yuô jông zos 125 cxênhz đeiv iz cir. Luz hlik nhiv kruôr đhâu muôs tâu 1,5 tênhr xor tsơưz kruôr, sâu lok 190 tsov đeiv. Zuôr txos no, pêz xa têx xor heik co muk muôs siv ntơưv Ấn Độ, zos muôx nênhs nhiêv zuôr txos  mak zuôr yưv pênhr zuôr nzir nhos 50 luz meir lok uô têx xor ntơư”.

Huyện Mường La nhiv no muôx 1.300 ntâu ha têz chos tsơưz, phênhv ntâu nhoz chor huyện Mường Bú, Mường Chùm, Chiềng San, Tạ Bú, Chiềng Lao thiêz thị trấn Ít Ong; iz shông têx txir tsơưz muôx nhos 10 cxênhz tênhr.

Zơưv Nguyễn Văn Tâm, Phưv Chủ tịch ủy ban huyện Mường La, Sơn La heik pâuz: Huyện tsênhv hux jos đros Chi cục tsêz chos kôngz thiêz por hưv đrox tsuôs tỉnh Sơn La, Cục tsêz chos (Bộ Kôngz nuv thiêz huôv tsar tox siêz) cxiv tsa 4 thax tsav chos têx tsơưz li heik sâuv trơưk cui tinhv, taz por muôs trâu luôs 2 chas têz qơưk đrâuv. Iz chas ntơư, sir jos cxiv tsa thax tsav chos têx tsơưz jông, uô trơưk VietGAP, cxiv tsa suôz bê, qơư piêr kriê trâu tsơưz Mường La chiê têx xiv huv txir tsơưz muôs tâu zôngx ziv hâur têz qơưk thiêz sâuv ntiêx têz, gra siêz phênhv sâu trâu tsôngv pêx xênhv. “Six hơưv zuôr txos, têx xiv huv txir ntông zuôr tâu muôs trâu ciêz đrôngs Liên minh châu thiêz iz cxiê têz qơưk thâuv taz por txâuk têx cui tinhv. Hok chor xor tsơưz li heik sâuv tsênhv tâu ciêz đrôngs châu Phi, Ấn Độ nhiêv zuôr txos. Đhâu thâuv muôs siv xuz thơưx, chor xiv huv uô tâu, tâu trơưk li ciêz đrôngs tsưr ziv nhiêv zuôr txos, nzaz nzơưv têx liêx têz tsuôs, uô tsi jông kôngz ntơư chiê chos tsơưz”./.

(Lê Hạnh-Riê Lâux cxeik, nhênhv)

Tsôngv box njênhs njôngr, paz max mak jênhv vưv tưs cux uô tâu tiêr

Hli 1/2020, thượng úy Nông Minh Tràng tsênhv uô Công an huyện Văn Yên tâu tso muk uô Tsar công an xã Đông Cuông, huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái. No zos xã tox siêz muôx 13 mênhx cxưx sik đros nhoz uô nênhx, yênhx tưv jênhv pâuz tsênhv kis, tsôngv box luz nênhx tsênhv yuôr ntâu phêv liv, viv li yax six trâus nênhs fêv liv zôngv chiê uô têx luôk hâux lưv cxâuv cêr chei têz qơưk...Đông Cuông zos thax tsav muôx ntâu cêr zaoz thôngz coaz tsôngv  muk đhâu, no zos iz kror muôx liv hâur huôv tsar kinh têr, taz sik cux tso tơưv trâu lưx lươngv công an xã ntâu phêv liv, tiv zix zos qênhx shênhx txênhz cêr chiê muôv muôs hax huv; tsôngv box tsar yêz cxaz chuôz zaoz thôngv thâuv tưz hâuk chơưr, bia....

          Chiê khưx phưx txos qơư qênhx shênhx no, Thượng úy Tràng tưz ndaz ndơưv têx thâuv muôx six hơưv, muk txos yênhx ziv chuôz zis chiê yax mông; thôngx cxix tsưr tsix trâu têx ziv chuôz zis cir ntơưr cam kết tsi txênhz cêr chiê muôv muôs hax huv uô tsi taz por zaoz thôngz muk lok, tsi uô cxâuv chei zaoz thôngz...Khov co, têx qơư khênhr muôx txiêz nanv zaoz thôngz sâuv thax tsav tưz tâu cxuôv por tsês. Ntâu qơư phưx txuôx lok txiv ngaz nhiv no cux tâu thượng úy Trầng đros têx lưx lươngv Công an xã car chêx txos qơư...Zơưv Vũ Ngọc Ứng, Ban coar lik Tsêr mnov Đông Cuông puz pâuz: “Pêz yênhx lix 1 tuêv por vê,v yax six jor, seiz car meir cxeik đuôz chiê qênhz yuôx tas nro têx thax tsav tsêr mnov. Thiêz tiv zix pêz cux sik côngv đros Công an xã muk qênhz yuôx thâuv hmo ntux têx qơư khênhr muôx nênhs phamv cxâuv liv zôngv chiê uô têx luôk hâux lưv cxâuv cêr chei”

          Hâur shôngk shông 2022, moz Covid-19 huôv xênhz phêv liv sâuv thax tsav xã. Zos lưx lươngv uô ntêx nyuôk phax tar moz, Thượng úy Tràng đros têx đồng đội tưz chuv tôngv muk txos yênhx ziv chuôz zis, yênhx jêx jos, qênhz yuôx yênhx lênhx nênhs chiê yax mông, vênhv tôngv tsôngv box uô jông cui tênhv hâur côngz xưv phax tar moz, gôngr phênhv tir tar moz cik đêz đar hâur côngv thôngx.

          Tsi taz txơưx xar tơưv, sei đrơưv hâur cxuô côngz xưv, đros chênhz zênhv muôx tâu đhâu uô côngz xưv nhoz ntâu taz viv, vênhv thix, Thượng úy Tràng tsênhv zos lênhx nênhs heik kriê tsưr ziv chuyên môn nghiệp vụ trâu lưx lươngv Công an xã, gôngr phênhv muôz siêz tsơưr lươngv, chêx cuk côngz xưv chuyên môn. Zơưv Bùi Đức Chính, Công an viên xã Đông Cuông puz pâuz: “Đồng chí Tràng yax six đros pêz muk thax tsav, heik kriê pêz yưr lir têx txuz hâux lưv muôx yưv ntơưv qơư, txix co côngz xưv nhoz ntơưv qơư tâu pêz car chêx muôx chêx cuk thiêz tsơưr lươngv”.

          2 shông txix thâuv tâu tso lok uô côngz xưv ntơưv thax tsav xã Đông Cuông, thượng úy Tràng đros đồng đội tưz pov thiêz sik côngv yưr lir 14 txuz, 20 lênhx nênhs sik tưr nhiêx, uô tuz saz tuz nhiês, jeik tsês zax zênhz, uô nxor loanv txiv ngaz jêx jos...sik côngv ntês yênhx côngz  lênhx nênhs phamv cxâuv riêz nênhs; car chêx txos qơư yênhx châuv txuz hâux lưv sik txênhz phưx txuôx truz ntêr. Ntâu thax tsav thâuv ntêx tâu seiz zos phưx txuôx lok txiv ngaz mak nhiv no tưz tâu hlôngr yiêz yênhx côngz...Thượng úy Nông Minh Tràng pheiz kênh: “Cur xar chiê uô jông côngz xưv mak tsuv jê tsôngv box, mnôngs tsôngv box heik, đros tsôngv box uô, viv côngz xưv taz por txiv ngaz jêx jos mak tsôngv box chênhr zos lưx lươngv Công an li luz kror muôk, zos uô jong vênhv thix no mak tsôngv box njênhs njôngr, paz lưx lươngv công an ngaz tul txiv ngaz tiv phaz”.

          Zơưv Nguyễn Thượng Phi, Bí thư Đảng ủy xã Đông Cuông, huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái heik: “Đồng chí Tràng cxaz chuôz Ba thường vụ Đảng ủy, tham mưu trâu cấp ủy, chính quyênx uô jông jênhv vưv taz por txiv ngaz taz por xã hội sâuv thax tsav xã, uô tsôngv box sâuv thax tsav xã njênhs njôngr, tso siêz uô lox tôngv xênhz yar”./.

(Đinh Tuấn-Txâur Vax cxeik nhênhv)