Ntux yiêz sor so nhoz thax tsav đêx Đas

Nhạc nền sông nước…

Pak đêx Tênhv Sơn La txos chêix ntux yiêz zos chêix jông tiv zix hâur shông-chêix đêx pur siêz. Cxuô qơư puôr lênhx muôx đêx pur tuôx, pak đêx njuôz xiêz lok six jông. Piz txix hli 8 shông uô ntêx xos hli 3 shông tov kaz, chêix đêx pur siêz nhoz Quỳnh Nhai tưz tsik zos paz trâu hâux lưv zuôr muôs hax huv, muk lok tâu zôngx ziv đuô, mak tsênhv paz trâu pêx xênhv tu zus, huôv tsar têx njêl hâur vax thêir.

Xav txos kuôk no muôx 20 shông tror uô ntêx, nhoz huyện Quỳnh Nhai tưz kriz uô jiês txar qơư nhoz trâu pêx xênhv chiê uô tsêr mêir đêx tênhv Sơn La – Luz tsêr mêir đêx tênhv lox tiv zix Việt Nam thiêz thax tsav Đông Nam Á (ntu thâuv co); 8.435 ziv chuôz zis tâu txar qơư nhoz muk đhâu thax tsav pak đêx, bâuv 2/3 hâux lưv txar qơưk nhoz trâu pêx xênhv hâur tas nro tỉnh.

Viv tênhv tênhz têz qơưk, zơưv Lò Văn Khặn, xar Chiềng Bằng cux xưk li chôngz lênhx nênhs nhoz ntơưv qơư thâuv co tưz muôz têx liêx têz chiê cxiv tsa côngz trinhx. Txar muk nhoz trâu têx qơư siêz đuô, ciês ntơưv ntus pak đêx đros muôx ntâu kror cxơưx; taz sik luz pak đêx lox đar no cux tưz paz muôx tâu têx tsưr ziv uô nox yiêz. Zơưv Khặn zos chuôz zis xuz thơưx ciês nhoz Chiềng Bằng tâu têz qơưk paz uô siv tsưr ziv tu zus njêl hâur vax thêir sâuv pak đêx tênhv Sơn La. “Thâuv zuôr piz txar muk trâu qơư nhoz yiêz cur chuôz zis cux lok six cxơưx, tsik pâuz qơư nhoz yiêz puôk zuôr jông thiêz truôx tuk, đêx pur tuôx mak luz nênhx zuôr jông li chak. Thâuv muôx  pak đêx mak pêz piz tu zus njêl hâur vax thêir. Txix thâuv tu zus njêl, cur chuôz zis tưz muôx đuô, phênhv sâu siêz đuô chos blêx li thâuv ntêx. Nhiv no chuôz zis muôx 100 luz vax zus njêl, sâu tâu iz shông 12-15 tấn, xav tas cxuô kror tâu muôx 600-800 triệu đêiv iz shông”.

(Nền tiếng động đánh bắt cá…)

Cux xưk li zơưv Khặn, zênhx cor cav uô liêx, chos poz cưk, chos kok ntông, tix lâus Lò Văn Sơn, xar Chiềng Ơn nhiv no tưz muôx chênhz zênhv tu zus njêl sâuv pak đêx tênhv. Tix lâus Sơn tsênhv zus muôx 30 luz vax njêl, luz nênhx ntơưv qơư nhoz yiêz cux tưz truôx tuk đuô: “Thâuv ntêx no cur chuôz zis nhoz Chiềng Bằng, đhâu co txar lok trâu ntơưv Chiềng Ơn, tsik muôx ar uô nox mak sir jos tu zus njêl xưz. Tâu huyện cxơưz cxiz cov tu zus suôz njê, cur chuôz zis tâu kruôz kriê, cơưv shâuv kỹ thuật zus njêl. Cur chuôz zis tu zus ntâu zos njêl lăng, tâu chor nênhs uô lax luôv nhoz Hà Nội zuôr đros gri txix 100-120 cxênhz đêiv iz cir. Txix tu zus njêl hâur vax luz nênhx cux tưz muôx đuô, muôx nzir phênhv sâu paz truôx tuk luz nênhx”.

10.000 ntâu pak đêx tênhv Sơn La truz ntêr trơưk thax tsav 9 xar, zos kror liv chiê huyện Quỳnh Nhai huôv tsar tu zus suôz njêl. Tas nro huyện muôx 7.000 ntâu luz vax zus njêl, tax tâu muôx 1.700 tấn iz shông. Tưz tsik zos đơưk kho tâu muôx tsik txâuk ar uô nox, paz hlôngr yiêz hâur uô kôngz nuv, Quỳnh Nhai tsênhv muôx têx hax huv jông sâuv pak đêx, hâur co tsuv hêik txos chor njêl tép dầu tax ploz tsênhr OCOP hov 4, grêix njêl đêx Đas jov mok tax tâu OCOP hov 3… Pos Điêu Thị Hà, Trưởng phòng kôngz nuv thiêz huôv tsar jêx jok huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La puz pâuz: “Hâux lưv kriz uô hax huv OCOP thiêz têx hax huv txix njêl đêx đas tưz paz tâu trâu uô nox, tu zus suôz njêl sâuv thax tsav huyện Quỳnh Nhai. Cxiv tsa chor hax huv OCOP cux paz trâu chor hax huv muôx gri đuô, paz muôx hâux lưv uô, chuôz ndê phênhv sâu trâu pox nhuôs. Thôngx cxix, cux paz gra siêz jênhv pâuz trâu hợp tác xã, doanh ngiệp, ziv chuôz zis hâur uô nox, zok nriêr qơư muôs…”

Nhiv no Quỳnh Nhai tsênhv tsêx trung têx pênhr jos, đros cxuô thax tsav qơư kriz uô tỉnh Sơn La li tsưr ziv zos txos shông 2030 cxiv tsa thax tsav pak đêx tênhv Sơn La zos yênhx thax tsav qơư du lịch Têz qơưk. Thôngx cxix, sir jos uô cov tâu tiêr zos luz huyện cxiv tsa jêx jok yiêz xuz thơưx ciês nhoz tỉnh Sơn La trâu shông 2025. Zơưv Cầm Văn Huy, Phưv Chủ tịch Ủy ban huyện Quỳnh Nhai puz pâuz: “Huyện tưz huiz tôngv cxuô pênhr jos chiê uô cov tiêr cxuô kror lơưr Đề án tưz tâu ủy ban tỉnh tso tơưv, taz por cxix cxuô, siz txuôk đros nhoz xar thiêz thax tsav. Tsêx trung chox kriê huôv tsar uô nox, phuôx huiz têx hax huv jông ntơưv huyện,, uô tâu qơư uô nox tsêx trung lox đar, taz por muôx txâuk cxuô zav trâu chor tsêr mêir uô thiêz muôs tơưv saz đrâuv têz qơưk. Hu grus, zaz zâuv chor doanh nghiệp lox yưv pênhr trâu sâuv thax tsav, cêv kuôk, cxiv tsa thiêz muôz lok huôx tôngv chor qơư công nghiệp, cxiv tsa tsêr mêir uô sâuv thax tsav chiê gra siêz tsiv gri trâu têx hax huv”.

(Nhạc nền….)

Lok six lax hêik tâu tas têx hlôngr yiêz jông ntơưv thax tsav qơư nhoz yiêz Quỳnh Nhai hâur xar muôx 20 shông đhâu. Tsuôk pâuz tiêk, têx sir jos hâur luz nênhx, têx tsưr ziv uô nox yiêz co tưz paz trâu pêx xênhv sơưr đơưk muôx tâu iz luz nênhx hlôngr yiêz jông đuô./.

(Lê Hạnh-Lik Thox cxêik nhênhv)

Lênhx nênhs xar tơưv uô cxuô zav paz trâu pêx xênhv nhoz tox siêz

Đọc trên nền nhac….

Yênhx shông, pêx xênhv thiêz doanh nghiệp nhoz tỉnh Yên uô ntâu tâu zav kôngz nuv, iz zav li kok ntông, kok tsơưz, cuêv fix, yuôx zêx, txir tuôz ziz… đros thax tsav muôx yênh châuv cxênhz héc ta iz zav. Uô li chak chiê huôv tsar tâu truôx đrênhk thiêz gra siêz tsiv gri trâu chor kôngz nuv cux zos yênhx lênhx nênhs thiêz doanh nghiệp nhoz ntơưv no li xar njôngr. Cux pâuz sir jos hlôngr yiêz công nghệ đhâu sâu tâu; muôz mêir uô cov jông zos kror tsưr ziv uô muk ntêr thiêz truôx jông đuô. Taz sik, kror phiv liv zos chor zav mêir uô kôngz nuv txix thâuv ntêx txos nhiv no phênhv ntâu tsuv zuôr txix Trung Quốc lok, lok sik zuôr ntơưv iz cxiê tỉnh thành qơư kik đros gri thâux xa thiêz gri muôs siêz, txix oz pêz puô triệu txos tiv đêiv, iz phênhv nhiêx tsik tsơưs đros thiêz pêx xênhv nhoz tox siêz.

Zơưv Tăng Kế Tôn nhoz jok Ngòi Đông, Xar Giới Phiên, thành phố yên bái puz pâuz: txix thâuv muôx chor zav mêir uô kôngz nuv zos zơưv Vũ Hữu Lê uô mak cxuô kror phiv liv tưz tâu txo grêk tsơưs ntâu. Zơưv chuôz zis đhâu iz ntu sir zôngv siv iz cxiêz av mêir uô cuz thaz kruôr muôx hâur thiêz đrâuv tỉnh, tưz cuêz tênhv zuôr tas nro zơưv Vũ Hữu Lê chor mêir uô cuz thaz kruôr no trâu hâur zuk chuôz zis qơư uô: “Pêz zuôr zơưv Lê chor mêir mak xưk li nhiêx txiêx thâux xa tsik tsuv thêv, nênhs uô paz tas lơưv. Zos tiêk zuôr ntơưv Hà Tây kuz mak siêz đuô ntơưv no txix 5 txos 10 triệu, ciês ntơưv Hà Tây xưz tsik  tau hêik txos Trung Quốc. Sơưr đơưk nhoz ntơưv no mak muôx txos chuôz châuv ntâu phênhv puô zos zuôr zơưv Lê chor mêir, cxuô kror li kho đuô cux tâu uô sêiz thiêz zôngx ziv đuô”.

Muôx 89 shông-zos hnuz nhôngs mak cxuô lênhx nênhs tưz zênhx puôr lênhx nhoz so trâu zar lâul lơưv, sik zơưv Vũ Hữu Lê cux tsênhv yênhz hnuz, yênhx six hơưv sir jos uô têx zav mêir, chuôz zênhx zuk xar tơưv tâu chiê phưx vưv trâu pox nhuôs hâur uô nox, uô kôngz jôngr nuv… Zơưv Lê thâuv ntêx no zos Giám đốc Công ty cơ khí tỉnh Yên Bái, txos shông 1990 tâu têz qơưk chiê so lâul. Đhâu iz ntu sir jos uô ntâu kror hâux lưv thiêz nhênhz chơưv, tsês chiê nhiêx txiêx, shông 1997, zơưv Lê Cuêz tênhv yênhx lix Công ty TNHH Cơ khí thiêz cxiv tsa lôngx đhok Hồng Hà, uô têx zav mêir phưx vưv hâux lưv uô kôngz jôngr nuv. Zơưv Vũ Hữu Lê puz pâuz: “Cur piz txix lênhx pêx xênhv viv li pâuz tâu tsênhz txos pêx xênhv têx cêr khưr. Viv li thâuv uô muôs trâu uô kôngz nuv, pêx xênhv thiêz jêx jok mak cur uô lơưr tsưr ziv: gri muôs kik, khor truôx jông, zôngx ziv sir zôngv, zôngx ziv kho, thôngx cxix muôx têx paz thiêz co zos chiê pox nhuôs max mav thêv jux juk viv pox nhuôs tsik muôx nhiêx, tsênhv txov nhêv lok ntâu kror”.

20 ntâu shông đhâu, yênhx puô zav mêir phưx vưv trâu uô kôngz jôngr nuv tưz tâu zơưv Lê thiêz chor nênhs đros uô hâux lưv kriz uô, tâu Cục Sở hữu trí tuệ, Bôv Khoa học-Công nghệ cungz qênhx uô, li: mêir uô yuôx zêx, mêir uô cuô car zâux cuêv fix, mêir uô cuz thaz kruôr, kror kra kôngz nuv…

Txix zuk li têx gôngr côngv, zơưv Vũ Hữu Lê tưz tâu Trung ương khơưk muôz ntâuz ntơưr kruôk, khơưk kruôk lok xar tơưv khoa học công nghệ; ntâu shông zơưv tax tâu giải iz Giải khơưk kruôk Khoa học xar tơưv zos tỉnh Yên Bái tsưr tsix. Shông 2021, công ty TNHH Cơ khí thiêz lôngx đhok Hồng Hà tưz txêik tâu qix sik tưr trâu taz viv uô tâu hâux phongz yaox uô tâu hâux lưv jông hâur zos Chinhr phuv khơưk kruôk; zơưv Vũ Hữu Lê tâu Chủ tịch têz qơưk khơưk muôz Huân chương Lox tôngv hov 2. Hêik lok zơưv Vũ Hữu Lê, zơưv Võ Thiện Cảm, Phưv Bí thư Đảng ủy phường Nam Cường, thành phố Yên Bái puz pâuz: “Zơưv Vũ Hữu Lê zos iz lênhx nênhs lâul lok six sir jos khưr uô nox. Zơưv chor hax huv tưz tâu cxuô cấp, cxuô nganhx ntâuk gri siêz. Đros sir jos uô lox tôngv, cơưv shâuv thiêz uô lơưr zơưv hloz Hôx li cêr uô nênhx jông, zơưv zos lênhx nênhs uô ntêx hlo hâur Đảng bôv, chinhr quyền thiêz pêx xênhv ntơưv thax tsav qơư”.

Zơưv Vũ Hữu Lê phêiz kênh, tsênhv yuôr đas jos mak zơưv tsênhv zuôr sir jos uô, tror nriêr pâuz, xar tơưv uô têx zav mêir chiê paz trâu pêx xênhv hâur uô nox thiêz gra siêz phênhv sâu; paz trâu kinh têr ntơưv thax tsav qơư huôv tsar./.                          

(Đinh Tuấn-Lik Thox cxêik nhênhv)