“ Hla đhâu moz gênhs”, cxiv tsa luz nênhx shir phaz

Zuôr xar 70 shông, trâus pôngz lơưv 61% đas jos tiv trâus saz hâur jiês tsav txênhz tir ntâuk tros châuz, taz sik đros lênhx tuz lênhv li têx siêz sir jos khưx phưx têx phêv liv, txix ciês thâuv tror lok tiv phaz, bệnh binh Nguyễn Văn Thành nhoz jos Vạn Xuân, xã Phú Thịnh, huyện Yên Bình, tỉnh Yên Bái tưz sir jos uo lox tôngv, huôv tsar cêr uô nox. Đros thiêz ar têz đar, zơưv Thành đros chuôz zis chos jâuz tâuv cxuô zav thiêz iz cxiê tsoz ntông nox txir li: txir thanh long, txir lưs jôngr....thôngx cxix tu zus cxaz keiz ok chiê muôs. Tiv zix, têx shông jê ntơưv no, zơưv Thành tưz chos tâu 200 ntâu tsoz pax lan têx zav, phênhv ntâu zos Lan Phi Điệp, Hồ Điệp, Chồn, Tai Trâu... Cê chiê uô jông vax tsêr cê muôs trâu lênhx tưs xar zuôr. Phênhv sâu txix tu zus, tsêz chos thiêz chos pax Lan zơưv Thành chuôz zis sâu tâu 100 tsov đeiv ntâu iz shông:

“Tsi muôx đas jos, muôx ntâu moz gênhs taz sik zuk cux tsuv chir chir sir jos viv mê nhuôk mak cux muôx chôngz, tsênhv nhoz hov hnuz nhôngs muk cơưv ntơưr, zuk tsuv sir jos chiê muôx phênhv sâu tsoz phưz mê nhuôk”.

Đrâuv huôv tsar cêr uô nox trâu chuôz zis, bệnh binh Nguyễn Văn Thành tsênhv sir jos cxaz chuôz têx huôx tôngv hâur xã, hâur jêx jos. Zơưv Thành muôx 5 shông tsi so zos Phưv Chủ tịch Hội bộ đội lâuk xã Phú Thịnh, tov kaz no zos công an viên jos Vạn Xuân. Txơưv uô hâux lưv tul tsi zơưv cux uô tiêr jông jênhv vưv, tâu tsôngv box njênhs njôngr, tâu chính quyênx tiv phaz sâu jênhv. Txos nhiv no, zơưv tưz muôx hnuz nhôngs siêz taz sik zơưv Thành cux uô ntêx nyuôk hâur tiv phaz li cxuô phongz yaox, huôx tôngv li: cxiv tsa chuôz zis vênhx huôv, cxiv tsa jêx jos yiêz; zos đeiv iêr chi cax luk chiê tuz nhuôs uô lơưr. Zơưv Lê Hồng Quân, Phưv Chủ tịch UB xã Phú Thịnh, huyện Yên Bình puz pâuz:

“Chuôz zis hloz Nguyễn Văn Thành zos iz hâur têx chuôz zis jông chiê hội viên Hội bộ đội lâuk cux xưk li hội viên, đoàn viên txơưr cơưv shâuv uô lơưr”.

Đrâuv thương binh, bệnh binh thiêz chuôz zis chính sách li sir jos “hla đhâu moz gênhs”, ntu đhâu tỉnh Yên Bái thiêz têx tiv phaz tưz muôx têx tsov cưv, paz txưv jông trâu chuôz zis nênhs muôx côngz. Hâur co tsuv heik txos hâux lưv paz cxiv tsa tsêr nhoz đros 780 ziv chuôz zis đros tas nro pênhr yưv uô zos 28 tỷ đeiv. Đrâuv co zos ntâu chính sách paz txưv pênhr huôv tsar kinh têr trâu chuôz zis nênhs muôx côngz thôngz đhâu têx Hội sơưr paz txeik pênhr li Hội pox niêv, Hội nôngx mênhx, Hội bộ đội lâuk...

“Tâu têz qơưk tsov cưv paz txưv mak cur lok six uô tsâus ntâu txos Đảng txos têz qơưk”.

Zơưv Phạm Tuấn Chung, Phưv giám đốc Sở lox tôngv, thương binh thiêz xã hội tỉnh Yên Bái puz pâuz: Nhiv no, sâuv thax tsav tỉnh Yên Bái muôx 5 cxênhz 800 ntâu lênhx thương bệnh binh, nênhs muôx côngz thiêz nênhs muôx côngz li nênhs cxênhz jê. Hâux lưv uô têx tsênhv chêi tsov cưv trâu nênhs muôx côngz zos tas nro cxix luôk chính trị thiêz xã hội:

“Pêz heik tỉnh chox kriê thiêz tsưr tsix krêz uô uô cê, thôngx ziv thiêz uô jông tas nro têx chính sách tsov cưv txos nênhs muôx côngz đros cơưx mênhv; uô trơưk, cxix cxuô, huv đros, côngz fênhx thiêz tsênhz mênhx têx chế độ tsov cưv. Cxơưz tiês phongz yaox “ndo txiêx njik” chuôz tsar tas nro cxix luôk chính trị li tsov cưv tsoz phưz đas jos, luz nênhx chinhz yênhx, sir jos uô tiêr tsưr ziv chuôz zis nênhs muôx côngz đros cơưx mênhv muôx luz nênhx jông li côngv thôngx sđ nhoz qơư lơưr nhoz uô nênhx”

Ndax chiv nhênhv 75 shông hnuz thương binh-liệt sĩ, tỉnh Yên Bái tưz thiêz tsênhv tsưr tsix têx đoanx côngz xưv muk seiz nus, tôngv vênhx, khơưk muôz huv trâu niêv VN zênhz shông, thương bệnh binh, chuôz zis tâu sơưv cêr chei sâuv thax tsav. Đrâuv co têx chiz coaz, đoanx thêv, tiv phaz thiêz ntâu tsưr tsix, lênhx nênhs cux tsênhv muôx ntâu huôx tôngv tsênhv tsênhz hâur “Hli 7 siêz jông” gôngr phênhv chox têx phongz yaox “ndo txiêx njik”; “Tas nro tsôngv box tsoz phưz têx chuôz zis thương binh, liệt sĩ thiêz nênhs muôx côngz đros cơưx mênhv”, yênhx huôx tôngv yax six hâur luz nênhx xã hội./.

Đinh Tuấn-Txâur Vax cxeik nhênhv

Tsuv bax tsưr ziv phax tir thêir cxuô zav moz gênhk

Trơưk li Sở Y y tế Hà Nội heik pâuz, txix hâur shôngk shông txos nhiv no, sâuv thax tsav TP Hà Nội muôx 2 cxênhz ntâu lênhx nênhs trâul moz khâuz thuôs A. No zos têx lênhx tuôx qơư y tế chiê seiz njuôk shuôs đal jos thiêz kho moz. Chor nênhs trâul moz tsênhv ziv hnuz ziv tsar ndê chôngz lênhx. Tsênhv tsênhz, hâur 4 luz hlik hâur shôngk shông, xav kror đruôz đraz iz hlik qênhz pov xar muôx 400 lênhx nênhs trâul moz. Taz sik, txos hli 5 tsar ndê 550 ntâu lênhx nênhs thiêz hli 6 muôx zuôr xar 900 lênhx trâul moz li heik sâuv, tsar ndê 60% pir li hli 5. Tiến sĩ Nguyễn Lương Tâm, Phưv Cục tsar Cục Y tế dưv phax (Bộ Y tế) heik pâuz:

“Ntơưv Hà Nội, chor nênhs trâul moz tsar ndê taz sik tsi tâu tâu chôngz hênhr. Têx lênhx nênhs moz phênhv ntâu zos moz siz thiêz tsi tâu muôx lênhx tưs trâul tuôs hlo”.

Txix têx muôx ntâu zav caz moz uô moz khâuz thuôs thiêz tsi zos zav moz tưs cux riêz nênhs, Thứ trưởng Bộ Y  tế Nguyễn Thị Liên Hương heik mênhx:

“Trơưk li cxix luôs seiz kaz têx moz txơưx siz cik, chor nênhs trâul moz khâuz thuôs A tsi muôx tus tsi txơưr pir li têx shông uô ntêx. Taz sik chor nênhs tuôx nhoz tsêr kho moz hâur ntu jê lok no tsar ndê chôngz lênhx. Nhiv no phênhv ntâu zos moz khâuz thuôs A, B, moz H3N2 thiêz H1N1. Nhiv nor tsi tâu pov muôx lênhx nênhs tưs trâul moz têx moz riêz nênhs li: H5N1, H7N9….hlo”.

Cux ntơưv jiês cơưv, Bộ Y tế heik pâuz, txix hâur shôngk shông txos nhiv no, tas nro têz qơưk muôx 113 cxênhz ntâu lênhx nênhs trâul moz suôz liêz, hâur co 64 lênhx tưz trâul tuôs. Chor tỉnh thành faz Nam muôx lênhx nênhs trâul moz thiêz tuôs tiv moz suôz liêz ntâu đuô hur si. Thax tsav muôx lênhx nênhs trâul moz tsơưs đuô zos faz Bắc, tsav 1% chor nênhs trâul moz hâur tas nro têz qơưk.

Moz kror ndâux têk tơư nhoz têx nhuôs zâu cux huôv xênhz ntơưv iz cxiê thax tsav qơư.

Lok sâuv moz Covid-19, chor nênhs trâul moz hâur tas nro têz qơưk iz hnuz tsar ndê chôngz jux juk txix hnuz 16/7, xav kror đruôz đraz iz hnuz muôx nhos iz cxênhz lênhx nênhs trâul moz, đros thiêz têx caz moz yiêz li: BA.4 thiêz BA.5. Iz chas co, têx lênhx hlôngr njêx muôs chor nênhs nhênhz chơưv Tsưr tsix Y tế ntơưv Việt Nam khav tinhv, txơưv tsênhv yuôr ntâu ziv chênhv tsi tâu thôngx ziv taz sik moz Covid-19 cux zos hâux lưv zov chênhr, sơưr đơưk sâuv tas nro ntiêx têz tsuv zênhx max phax tir thêir.

Hâu nov Bộ Y tế tưz heik Cục Y tế dưv phax thiêz cxuô thax tsav qơư tsuv bax tsưr ziv jông đuô thiêz chiê phax tar tâu jông cxuô zav moz gênhk. Lar heik, tsuv sir jos uô luôs hâux lưv yax kriê, gra siêz tsôngv pêx xênhv li txux chi tsưr ziv jênhv pâuz hâur cxax yuôx phax phôngz moz côngz tiv 3, tiv 4 chiê phax tir thêir tâu moz Covid-19 txix muôx têx caz moz yiêz huôv xênhz./.

(VOV-Riê Lâux cxeik, nhênhv)