Tuôr tsês têx txux chi vênhx jông cxôngx nzor hâur cxiv tsa jêx jok yiêz nhoz thax tsav tsôngv box heir nênhs tsơưs tỉnh Kon Tum

Đros trâu hêir nênhs Xơ Đăng nhoz jok Mô Bành 2, xã Đăk Na, huyện Tu Mơ Rông, tỉnh Kon Tum, nthuôr uô cêr lov jêv khoz đruôl tôngx nxêz tôngx thiêz zav nox cxôngx nzor nhiv no tưz yênhx iz kro jông hu zâuv tsôngv kruô tuôx ndis seiz uô si. Khov li co, hâux lưv cxiv tsa jêx jok yiêz nhoz jok Mô Bành 2 cux zôngx ziv lok six ntâu. Niêv lâul Nguyễn Thị Thiên Nga muôx lênhx txir zos nênhs Choz Tsiz, niêv zos nênhs Xơ Đăng nhiv no uô Phưv Chủ tịch Hội Liên hiệp pox niêv xã Đăk Na heik pâuz, tsôngv niêv txir lax pêx xênhv hâur jok lok six jông siêz thiêz shir phaz viv muôx nzir iz hâux lưv yiêz, cê muôx phênhv sâu tâu cê por hưv, tuôr tsês zuk heir nênhs têx txux chi vênhx huôv tsi chiê pôngz plox: “Hâur xã Đăk Na muôx tsas đêx Siu Puông lok six jông, tsôngv pêx xênhv por hưv tâu truôx têx jôngr ntông viv li đêx ntưk sik, nyiêz si yênhx shông. Chiê phưx vưv tsôngv kruô ndis shuôs têz qơưk uô si, tsôngv box khênhr uô nênhs Xơ Đăng têx zav nox cxôngx nzor li: Moz trax, nduôr cuz tưv, njêl cxiêz....Txix hnuz uô tâu ju lix côngv thôngx, tsôngv box hâur jok muôx siêz sir jos huôv tsar uô nox đuô”.

Đăk Na zos xã thax tsav tox siêz lok six txov nhêv thiêz kuôk đêz tsênhv qơư huyện Tu Mơ Rông, tỉnh Kon Tum muôx 50 cêik lol faz Tây. Xã muôx 12 jok, 3 cxênhz ntâu lênhx nênhs, phênhv ntâu zos heir nênhs Xơ Đăng, khưr uô liêx têz. Txix tsôngv box sơưr đơưk nhoz no luz nênhx tsênhv yuôr ntâu txov nhêv, chiê uô tâu têx luôs hâux lưv cxiv tsa jêx jok yiêz, Đảng bộ, hâu nov xã Đăk Na xav inhv, qir txix hu zâuv, tuôr tsês tsôngv box têx txux chi vênhx huôv tsi chiê pôngz plox. Txix têx hâux lưv uô tâu xuz thơưx lok huôv tsar ju lix côngv thôngx, tsôngv box muôx nzir cêr njênhs njôngr đros uô têx nuv zuôr muôs xiv huv, lax luôv....Uô tâu luôs hâux lưv chos thiêz tsiv sâm Ngọc Linh, sâm dây, têx nuv zuôr muôs xiv huv, niêv lâul Y Za Nhi, nhoz jok Mô Bành 1, xã Đăk Na zos iz hâur têx lênhx hluôk nênhs Xơ Đăng uô ntêx nyuôs, car xar car uô li heik sâuv: “Chor hluôk nênhs xar huôv tsar kinh tế chuôz zis, cxiv tsa têz qơưk tsuv siêz truôx bo, sir jos huôv tsar uô cov txos qơư thiêx uô tâu. Zos muôx tsưr ziv, siêz xar, sir jos mak zênhx muôx têx huôv tsar uô tâu bluô nux sâuv chênhr zuk li qơư nhoz txix chos têx sâm Ngọc Linh.....Nhiv no têx yuôx đrox njuôz co nhoz Tu Mơ Rông muôs tâu lok six jông”.

Txix tuôr tâu tsês têx txux chi vênhx huôv cxôngx nzor đros trâu têx uô tâu jông hâur cxiv tsa jêx jok yiêz, ntâu jok nênhs Xơ Đăng nhoz huyện Tu Mơ Rông, tỉnh Kon Tum nhiv no tưz yênhx qơư jông trâu tsôngv kruô sơưr đơưk tuôx ndis seiz uô si. Ntâu HTX, Tổ hợp tác chos yuôx đrox njuôz, huôv tsar ju lix côngv thôngx đros thiêz chor nênhs uô hâux lưv hâur têx qơư co zos nênhs Xơ Đăng huôv tsar uô tâu jông paz tsôngv pêx xênhv muôx phênhv sâu tâu, hlôngr yiêz luz nênhx xênhz huôx. Zơưv Võ Trung Mạnh, Chủ tịch Ủy ban huyện Tu Mơ Rông heik pâuz: “Huyện ủy, Ủy ban huyện Tu Mơ Rông xav tinhv, chiê uô tâu luôs hâux lưv huôv tsar kinh tế-xã hội, co zos seiz car, tsưx phưv jông têx jôngr ntông; chos yuôx đrox njuôz, tu zus tsiêx cxu hâur têx xuz jôngr thiêz huôv tsar uô ju lix zos hâux lưv zov chênhr. Txix co, huyện tưz muôx ntâu tsaz yênhx, tsưr ziv krêz uô têx muôx jông, njuôk hov qơư huôv tsar uô ju lix; xav tinhv yưv pênhr uô têx nuv zov chênhr tsôngv kruô zuôr trâul txos chiê hu zâuv chôngz lênhx ntâu tus kruô tuôx ndis shuôs uô si, tsôngv pêx xênhv muôx phênhv sâu tâu txix ju lix”.

Tuôr tsês têx txux chi vênhx huôv jông cxôngx nzor tsi chiê pôngz plox, tưz tâu tsôngv box heir nênhs tsơưs nhoz huyện Tu Mơ Rông heik taz, tỉnh Kon Tum heik cxuô tsênhv taz tov sir jos sik tưr huôv tsar uô nox, txuôk đros cxiv tsa jêx jok yiêz cov ziv hnuz ziv huôv tsar, vav mênhx. Xav txos kaz shông 2023 tưz muôx 32 luz jok tsôngv box heir nênhs tsơưs hâur thax tsav tỉnh Kon Tum uô tâu luôs hâux lưv cxiv tsa jêx jok yiêz. Cxuô xã hâur tỉnh uô tâu txix 15 luôs hâux lưv li heik sâuv. Tas nro tỉnh Kon Tum nhiv no muôx 42 xã uô tâu têx nuv cxiv tsa jêx jok yiêz./.

VOVTN-Riê Lâux cxeik, nhênhv

Têx lênhx pox niêv, vir ndâuk nhoz thax tsav tox siêz muôz chiêz mur sâu cok trâu têx ntâuz max txêix pax jông jav

Tus muôv Dinh x Lù đros trâu tsôngv pox niêv Hmôngz nhoz jos Púng Luông, xã Púng Luông, huyện Mù Cang Chải hâur têx hnuz bax ntâuz max thiêz zav chuôz zênhx tưz shir phaz lul đros tưr sâu cok chiêz mur trâu têx ntâuz max cov txêix pax jông jav ntơưv jiês côngz fố quyết tênhv côngk nhav pêz tsôngv pox niêv vir ndak Hmôngz têx tsưr ziv sir zôngv chiêz mur sâu cok trâu têx ntâuz max, zos iz zav vênhx huôv jông tâu sâu tsês trâu têz qơưs ntâuz ntơưr: “Pêz tsôngv pox niêv vir ndak Hmôngz têx tsưr ziv sir zôngv chiêz mur sâu cok trâu têx ntâuz max, tâu têz qơưs côngk nhav zos iz vênhx huôv jông li ntơư, pêz jông siêz hênhr thiêz pêz cux tsênhv zuôr hêik kriê trâu tsôngv kruô sđ pâuz txos zuk hêir nênhs têx vênhx huôv jông co’.

Chiê muôz chiêz mur chox lok sâu cok trâu ntâuz max cov txêix pax jông jav, tsôngv pox niêv vir ndâuk Hmôngz tưz muôz têx chiêz mur đax thiêz chiêz mur đuz chox lok hâu uô cê cov huv đros. Thâuv muôz sâu cok trâu têx ntâuz max thiêx txêix pax jông jav txơưr tsik siz thôngx. Hâur ntu sâu cok, lênhx pox niêv vir ndâuk co tsuv siêz ntêr max mav sâu cok cov huv đros. Pos Chang Thị Nhứ nhoz xã Púng Luông, huyện Mù Cang Chải hêik pâuz: “Pêz hêir nênhs Hmôngz têx txux chi, vênhx huôv jông tưz muôx đros đrêiv hâur luz nênhx niêx hnuz đhâu ntâu tiêv lok. Thiêz pêz cux tsênhv zuôr kriê trâu têx mê nhuôv tuôr tsês tsik chiê têx vênhx huôv jông ntơư trâus pôngz plox”.

Tus muôv Lý Thị Ninh nhoz jos Dề Thàng, xã Chế Cu Nha, huyện Mù Cang Chải zos iz hâur chôngz lênhx ntâu tus tsôngv pox niêv, vir ndâuk Hmôngz muôx tsưr ziv muôz chiêz mur chox lok sâu cok trâu têx ntâuz max. Têx tsôngk tiêz, tsôngk yo tus muôv co uô tưz tâu chôngz lênhx kruô hâur têz qơưs thiêz oz chas têz qơưs nhiêv zuôr chox muk sir zôngv thiêz pâuz txos. Tus muôv Ninh shir phaz lul hêik pâuz: “Cur cux jông siêz thâuv uô tâu têx ntâuz max co txêix ntâu zav pax jông jav, tâu côngk nhav zos zav vênhx huôv jông hâur têz qơưs. Cur zuôr huôv tsar, tuôr truôx jông zuk hêir nênhs co têx vênhx huôv cxôngx nzor tsi chiê pôngz plox”.

Chiê muôz chiêz mur chox lok sâu cok cov tâu iz đêiv ntâuz max txêix pax jông jav tsik trâus pôngz plox; hâur têx shông đhâu, hâu nov cxuô xã hâur thax tsav huyện Mù Cang Chải tưz cxơưz cxiz, yax kriê tsôngv pox niêv vir ndâuk Hmôngz huôv tsar truôx luôs hâux lưv muôz chiêz mur sâu cok trâu têx ntâuz max, txêix pax jông jav. Txix ntơư,  tsiv uô tâu ntâu zav hax huv jông thiêz cxơưz cxiz tâu tsôngv kruô tuôx sêiz shuôk têz qơưs, tsôngv px muôx phênhv sâu tâu nhiễ txiêx chox lok cxiv kho chuôz zis muôx luz nênhx tsâu sor. Zơưv Tuôv x Ly, Phưv chủ tịch  uỷ ban xã La Pán Tẩn, huyện Mù Cang Chải hêik pâuz:  “Hâu nov ntơưv qơư tsênhv zuôr tror yax kriê tsôngv pox niêv vir ndâuk muôx tsưr ziv ntok ntâuz max chiê yax kriê trâu chor cxêik hluôk zâuv, tuôr cov tâu truôx zuk hêir nênhs co têx vênhx huôv jông muôx đros đrêiv hâur luz nênhx”.

 Zơưv Nông Việt Yên, Bí thư Huyện ủy Mù Cang Chải cux hêik pâuz tiêk, hâur niêx shông, huyện tưz kriz cxuô jiês chiê tsôngv pox niêv, vir ndâuk hâur thax tsav tưr muôz chiêz mur sâu cok trâu têx ntâuz max txêix pax jông jav, chiê tuôr cov tâu truôx zuk hêir nênhs têx vênhx huôv jông cxôngx nzor muôx đros đrêiv hâur luz nênhx: “Pêz tưz sik thav đros cxuô công ty xơưk têx têx tsôngk tiêz tsôngk yo jông jav muôz têx pax ntâuz, đuôr tưk co chox lok xơưk trâu cxuô tsôngk tiêz tsôngk yo. Iz chas muôz têx hax huv chox lok huôv tsar uô cov yênhx hax huv du lix, huyện cux tso tơưv luôs hâux lưv muôz têx pax ntâuz, tsôngk tiêz tsôngk yo jông jav chox lok hêik kriê trâu têx tsêr cơưv ntơưr”.

Tsôngv pox niêv, vir ndâuk Hmôngz nhoz cxuô huyện Mù Cang Chải, Trạm Tấu, Văn Chấn (tỉnh Yên Bái) têx tsưr ziv sir zôngv chiêz mur chox lok sâu cok trâu têx ntâuz max uô txêix pax jông jav cxôngx nzor tưz tâu sâu tsês trâu têz qơưs ntâuz ntơưr thiêz paz cxơưz cxiz huôv tsar  qơư ndis uô si, sêiz shuôk têz qơưs hâur ntu 2021-2030, iz thênhv jux juk tsôngv px muôx luz nênhx tsâu sor./.

Tsu cxêik nhênhv-Đinh Tuấn-TTTB