Ntâu phiv liv thâuv hâur shôngk shông cơưv yiêz nhoz huyện ntus đriv Nậm Nhùn (Lai Châu)

Chor cưk kriê nơưr ntơưv têx jêx jok nhoz Tsêr cơưv nhuôs zâu Nậm Hàng, huyện Nậm Nhùn, tỉnh Lai Châu 1 hli ntâu lok no tsik so muôx njêx muôs ntơưv chor jêx jok chiê njiz shux xênhz niêv txir thiêz hêik chor shux xênhz tuôx tsêr cơưv chiê cơưv ntơưr. Tsêr cơưv tưz chiê chor cưk kriê ntơưr pâuz tsôngv box chor luk muk njiz thiêz hêik cov zôngx ziv uô tâu hâux lưv no. Chênhr viv li, shux xênhz niêv txir cir jênhv chiê chor nhuôs tuôx cơưv ntơưr tax tâu siêz.

Cưk kriê Đặng Thị Vân, nhoz Yên Bái – lênhx nênhs xar muôx 20 shông kriê ntơưr trâu chor shux xênhz nhoz ntơưv no hêik pâuz: Tsêr cơưv nhuôs zâu Nậm Hàng qơư cưk kriê tsênhv uô côngz xưv muôx têx tsêr cơưv kuôk đêz tsêr cơưv tsênhv qơư xar muôx 100 cêik cêr… Hâur shôngk shông cơưv cux zos six hơưv muôx nas lok nhoz Tây Bắc, cêr muk lok phiv liv, viv li chiê muk tâu txos trâu têx jex jok hêik chor shux xênhz tuôx cơưv ntơưr têx thâuv tsuv muk tas oz pêz hnuz cêr: “Pez kror phiv liv tiv zix njiz trâus zos muôx ntâu ziv chuôz zis pêz muk txos njiz tsik tâu viv niêv txir tsik nhoz tsêr. Muôx têx ziv chuôz zis muk uô nox đêz, muôx têx chuôz zis muk muk uô nox ntơưv chor công ty nhoz têx tỉnh qơư kik; muôx têx ziv mak uô ciês ntơưv thax tsav qơư nhoz xưz taz sik cux lax njiz tâu…. viv li pêz cux njiz tsik tâu shux xênhz niêv txir”.

Tsôngv box nhoz tox siêz Nậm Nhùn luz nênhx tsênhv yuôr ntâu txov nhêv, muôx tsik txâuk; shux xênhz niêv txir yênhx shông sir jos khưr uô liêx têz, viv li tsik tâu moz siêz txos têx tuz nhuôs cêr cơưv ntơưr. Taz sik, khov muôx Đảng, têz qơưk thiêz tas nro xar hôiv li sir jos paz; đros cxuô cấp, cxuô nganhx ntơưv thax tsav qơư cux xưk li chor cưk kriê ntơưr li sir jos, pêx xênhv li jênhv pâuz lok zoz zux tưz jux juk tâu hlôngr yiêz. Pos Cà Thị Tọ, nhoz jok Nậm Dòn, xar Nậm Hàng, huyện Nậm Nhùn, tỉnh Lai Châu hêik: “Cur ziv chuôz zis zos uô kôngz nuv, tsuôk pâuz tu zus nhux tưv, uô liêx têz, viv li lok six khưr. Cur chor tuz nhuôs tsuôk pâuz khưr uô nox, uô jos chiê nriêr kror nox xưz, tsik pâuz uô đaz tsi hlo. Chor cưk kriê ntơưr tuôx hêik chiê mê nhuôv muk cơưv ntơưr mak cux tsuôk vav tiêk chor cưk kriê sir jos kriê cov têx tuz nhuôs pâuz ntơưr thiêz txơưx njê xưz”.

Shông cơưv no, Tsêr cơưv Nhuôs zâu Nậm Hàng muôx 9 tsêr cơưv, xar muôx 400 lênhx shux xênhz, phênhv ntâu zos têx tuz nhuôs tsôngv box mênhx cxưx tsơưs nênhs. Txos nhiv no, tsênhv yuôr oz tsêr cơưv nhoz kuôk đêz tsênhv qơư xar muôx 100 cêik cêr zos Nậm Lay thiêz Lồng Ngài tsik tâu muôx tênhv tênhz têz qơưk.

Cưk kriê Đinh Thị Tám, Hiệu trưởng tsêr cơưv puz pâuz: đrâuv cêr muk lok đaz tuôs, vax tsêr cxuô zav muôx tsik tâu txâuk, phiv liv tiv zix zos nhiv no tsêr cơưv tsênhv muôx tsik tâu txâuk 3 lênhx cưk kriê ntơưr thiêz tsik muôx nhiêx txiêx chiê ntiêr nênhs uô jâuz mor nox trâu chor shux xênhz niêv txir zus mor. Chiê khưx phưx qênhx shênhx no, tsêr cơưv tưz muôx tsưr ziv kriê chor lớp cơưv uô cê; iz chas co, đrâuv six hơưv kriê pêv lớp mak cưk kriê ntơưr tsuv sik côngv đros shux xênhz niêv txir tu thiêz bax cxuô zav nox trâu chor nhuôs: “Tsêr cơưv Nhuôs zâu Nậm Hàng muôx tsêr cơưv ntơưr Huổi Van muôx 70 ntâu lênhx nhuôs mênhx cxưx Mảng thiêz mênhx cxưx Hmôngz. Phiv liv ntơưv luz tsêr cơưv no zos muôx 39 lênhx nhuôs vax tsêr nhoz đêz, viv li zuôr muk lok tsik tâu hâur hnuz, niêv txir tsuv chiê mê nhuôv nhoz ntơưv tsêr cơưv txix thưr 2 txos thưr 6 yênhx ciêz. Tsêr cơưv cux tưz uô jông côngz xưv xar hôiv hóa zoz zux, tuz huiz tôngv tâu chor nênhs siêz jông, chor tsưr tsix siêz jông paz tu zus chor nhuôs”.

Shông cơưv 2023-2024, tas nro huyện ntus đriv Nậm Nhùn, tỉnh Lai Châu muôx 29 luz tsêr cơưv, 359 lớp, zuôr xar 10 cxênhz lênhx shux xênhz; hâur co muôx 10 luz tsêr cơưv zâu nhoz ntơưv têx jêx jok.

Pos Nguyễn Thị Thu Thủy, Phưv Trưởng phongx zoz zux huyện puz pâuz: Lơưr Bôv Zoz zux li cui tênhv, huyện tsênhv muôx tsik tâu txâuk zuôr xar 250 lênhx cưk kriê ntơưr, phênhv ntâu zos kriê chor môn luk Anh, Tin học thiêz cxênhx nhuôs zâu. Chiê taz por tâu jông tiv zix tsơưr lươngv kriê thiêz cơưv ntơưr ntơưv têx tsêr cơưv, nhiv no phòng tưz cxiv tsa tsưr ziv uô tsênhv tsênhz chiê khưx phưx qênhx shênhx muôx tsik txâuk chor cưk kriê ntơưr nhiv no: “Đros cưk kriê ntơưr Tin học, Phòng tưz tso 20 lênhx cưk kriê ntơưr cxênhx iz muk cơưv nzir tin học chiê lok kriê ntơưr. Đros cưk kriê ntơưr môn luk Anh mak chor tsêr cơưv nhoz siz jê mak chiê iz lênhx cưk kriê ntơưr kriê ntơưv oz pêz luz tsêr cơưv. Hok ntơưv têx tsêr cơưv nhoz đêz mak tsưr tsix kriê trực tuyến đros trâu kriê ciês ntơưr trâu chor shux xênhz. Đuô li, Phòng cux tsik so hêik trâu Ủy ban huyện uô ntâuz ntơưr chiê hux thôngx cưk kriê ntơưr, chiê taz por muôx txâuk cưk kriê kriê ntơưr hâur shông cơưv yiêz”.

Chiê tax tâu jông tiv zix hâur shông cơưv yiêz, yênhx lênhx cưk kriê ntơưr ntơưv Nậm Nhùn thiêz tỉnh Lai Châu tsênhv sir jos khưx phưx têx phiv liv đros siêz xar “Tas nro viv têx shux xênhz nziv hluz”. Taz sik chiê zoz zux nhoz tox siêz uô tâu truôx jông; cxuô bôv, nganhx tsuv đros paz, tiv zix zos têx tsênhv chêi paz trâu chor cưk kriê ntơưr truôx siêz thiêz sir jos uô hâux lưv kriê ntơưr./.

Khắc Kiên-Lik Thox cxêik nhênhv

Têx lênhx nênhs tâu paz nhiêx hâur niêx luz hlik, pêx xênhv tsuv pâuz chiê tâu sơưv

Tiv iz: Chor nênhs tâu paz nhiêx hâur niêx luz hlik zos nhuôs zâu tsi tâu muôx 16 shông, tsi muôx lênhx tưs tu, zos iz hâur têx lênhx li đrav kaz: Nhuôs zâu xênhz zus tâu lok tsi muôx lênhx tưs tu, tsoz phưz, cux tsi tâu muôx lênhx nênhs tưs lênhk nhav tus nhuôs co uô nhuôv puôs; Mê nhuôv trâul uô njuôs niêv njuôs txir hur si; uô njuôs niêv lok sik njuôs txir thiêz tus niêv lok sik tus txir tsênhv nhoz ntơư tâu heik pâuz trâul pôngz plox mông lơưr chei têz qơưk cui tinhv; Trâul uô njuôs niêv lok sik njuôs txir thiêz tus niêv lok sik tus txir tsênhv nhoz co tsênhv tâu têz qơưk paz tu, tsoz phưz ntơưv têz qơưk têx qơư paz tu chor nênhs txov nhêv;

Tiv 2: Têx lênhx nênhs muôx luz nênhx xưk li heik sâuv tsênhv tâu têz qơưk paz hâur niêx hli, tsi tâu txưv 16 shông taz sik tsênhv cơưv ntơưr, cơưv tsưr ziv uô hâux lưv, cao đẳng, đại học....mak tâu têz qơưk paz nhiêx tax txos thâuv cơưv tas ntơưr, taz sik ntêr yax tsi đhâu 22 shông.

Tiv 3: Chor nhuôs zâu trâul moz HIV/AIDS muôx vax tsêr txov nhêv.

Tiv 4: Chor nênhs nhoz iz lênhs muôx nhuôv tsi tâu muôx 16 shông đros nhoz, luz nênhx txov nhêv lok sik muôx mê nhuôv txix 16-22 shông đros nhoz thiêz lênhx nhuôs co tsênhv cơưv ntơưr, cơưv txux chi tsưr ziv uô nuv, cao đẳng, đại học....

Tiv 5: Nênhs lâul hnuz nhôngs siêz zos iz hâur têx lênhx li đrav kaz: Nênhs lâul hnuz nhôngs siêz muôx vax tsêr txov nhêv, tsi muôx nênhs tu, đros nhoz lok sik muôx lênhx nênhs tu, tsoz phưz taz sik lênhx lâul co tsênhv tâu têz qơưk paz nhiêx niêx luz hlik; Nênhs lâul hnuz nhôngs siêz txix 75-80 shông zos chuôz zis pluôs, chuôz zis zuôr xar pluôs tsi zos têx lênhx tâu cui tinhv ntơưv điểm a yôngx no tsênhv uô nênhx nhoz hâur têx xã, jok thax tsav tsôngv box heir nênhs tsơưs thiêz tox siêz đêz đrôngs.

Tiv 6: Lênhx nênhs trâul sêv khiz luz chêr trơưk li chei têz qơưk cui tinhv lok nênhs trâul sêv khiz luz chêr.

Tiv 7: Chor nhuôs zâu tsi tâu muôx 3 shông muôx vax tsêr zos chuôz zis pluôs, zuôr xar pluôs tsi zos têx lênhx tâu cui tinhv ntơưv yôngx 1, 3 thiêz thiêz 6 Grê no tsênhv uô nênhx nhoz ntơưv têx xã, jok thax tsav tsôngv box heir nênhs tsơưs thiêz tox siêz đêz đrôngs;

Tiv 8: Nênhs trâul moz HIV/AIDS muôx vax tsêr zos chuôz zis pluôs tsi muôx phênhv sâu truôx tuk hâur niêx hli li: Nhiêx hli, nhiêx côngz, nhiêx so lâul, nhiêx paz BHXH, têz qơưk paz hâur yênhx hli./.

Thu Thùy-Riê Lâux cxeik, nhênhv