Jêx jok yiêz-têx tsưr ziv uô yiêz nhoz Yên Bái

Iz hâur têx uô tâu jông hâur cxiv tsa jêx jok yiêz nhoz Yên Bái ntu đhâu zos pêx xênhv tưz pâuz sir zôngv khoa học kỹ thuật trâu uô nox, đros co zos sir zôngv têx tsưr ziv uô ngaz tuk chiê uô tâu kôngz nuv ngaz tuk truôx đrênhk; đhâu co, jux juk paz muôx tâu phênhv sâu siêz đuô.

Niêv tix Nguyễn Thị Hà, nhoz xar Thịnh Hưng, huyện Yên Bình puz pâuz, iz shông niêv tix ziv chuôz zis muôs trâu ciêz đrôngs yênhx châuv cxênhz tuk njêl nôngz, paz sâu tâu muôx yênhx puô triệu đêiv: “Tu zus njêl nôngz mak tsik tas ntâu li zus njêl muôs grêix, zus njêl nôngz mak zuôr muôs tâu thâuv muôx 2 hli, 5 hli, 7 hli lok sik 1-2 ciêz zos muôx nênhs xar zuôr mak zuk cux thâux muk muôs ciês trâu chor nênhs zuôr chiê tror muôx tâu pênhr nhiêx lok tu zus”.

Zơưv Trần Bá Đức, nhoz jok 8, xar Nghĩa Lộ, thị xar Nghĩa Lộ cux shir phaz hêik pâuz, chiê muôx tâu phênhv sâu 500 triệu đêiv iz shông, zơưv chuôz zis chos ntâu zav tsoz chos li: thanh long, txir lưv tsiz, txir vú sữa, txir lưk jôngr, txir khơưz đuz lơưr yênhx thax tsav chiê zôngx ziv trâu hâux lưv tu thiêz sâu đê: “Kror liv ntơưv pêz no zos muôx lok nas tsơưs viv li têx txir ntông lok six kaz. Đêx zưs mak zos chor đêx txix têx cưx ha tok lok zưs, muôx tâu ntâu kror li li co”.

Ciês ntơưv têx huyện tox siêz li Trạm Tấu thiêz Mù Cang Chải, paz gra siêz phênhv sâu trâu pêx xênhv, tax tâu têx luôs hâux lưv cxiv tsa jêx jok yiêz cux tưz muôx tâu tsưr ziv uô thâuv pêx xênhv tưz hlôngr yiêz đuô tsưr ziv uô nox. Zơưv Lý A Sử, Phưv Chuv tịch Ủy ban Nậm Khắt, huyện Mù Cang Chải puz pâuz, khov hlôngr yiêz đuô tsoz chos, pêx xênhv sâuv thax tsav phênhv sâu tưz tâu muôx 46 triệu đêiv iz lênhx nênhs iz shông, siêz đuô 3 jiês pir li hâur six cxiv: “Txix shông 2019 tror lok no mak xar hlôngr đuô 105 héc ta ar têz chiê chos pax buôs thiêz têx tsoz chos txơưr li: txir lưk suôr, kok zax zưv, cuô txoz, ndêz… Tsênhv tsênhz puz pov zos chos blêx iz chiv iz shông mak phênhv sâu zuôr tsik tâu ntâu thiêz tsik truôx, thâuv hlôngr yiêz đuô tsoz chos mak tas nro pêx xênhv thiêz doanh nghiệp puôr lênhx sâu tâu hur si”.

Hêik lok tsưr ziv kriz uô chiê zos yênhx xar jêx jok yiêz jông, zơưv Lương Xuân Trường, Chủ tịch Ủy ban xar Thịnh Hưng, huyện Yên Bình hêik pâuz: Đảng bôv, chinhr quyền xar tưz xav jênhv tsênhz mênhx tsênhv njiêz côngz xưv, tsưr ziv thiêz phêiz côngz txơưx jênhv tsênhv tsênhz trâu yênhx canr bôv, công chức hâur sik côngv đros chor jêx jok tsưr tsix kriz uô. Shông 2022 xar tưz uô tiêr cxiv tsa jêx jok yiêz jông, nhiv no tsênhv tâu uô truôx, jông têx luôs hâux lưv, sir jos zos yênhx xar jêx jok yiêz uô tâu cxuô luôs hâux lưv jông trâu shông 2025 no:  “Đảng bôv, chinhr quyền thiêz pêx xênhv xar Thịnh Hưng xav jênhv tsaz yênhx cxiv tsa jêx jok yiêz zos jênhv vưv tsênhv njiêz hâur kriz uô Đảng bôv xar li Nghị quyết. Đros têx luôs hâux lưv pêz tưz uô tâu mak yênhx hli, yênhx quý, yênhx shông pêz ntâuk gri têx luôs hâux lưv tsênhv uô tsik tâu truôx jông tsuv tâu sir jos uô đuô, li luôs hâux lưv lok zoz thôngz, tênhv qơư… cov chor luôs hâux lưv cov uô tâu tiêr jông chiê cxiv tsa cov tâu zos jêx jok yiêz jông”.

Txos shông 2024, Yên Bái muôx 119 hâur 150 xar tâu côngz jênhv uô tiêr cxiv tsa jêx jok yiêz, xar muôx 50 xar uô tiêr cxiv tsa jêx jok yiêz jông; 260 ntâu jêx jok uô tiêr jêx jok yiêz muôx ntâu luôs hâux lưv uô tiêr tâu jông; 4 taz viv cấp huyện uô tiêr cxiv tsa jêx jok yiêz.

Bax txêik tok ntux yiêz nhoz chor thax tsav muôx ntâu kror hlôngr yiêz, jông jav, pêx xênhv nhoz têx jêx jok yiêz Yên Bái zuôr tsuv sir jos đuô chiê cxiv tsa zuk jêx jok, zuk xar, huyện, tỉnh cov jông jav đuô zos yênhx têx thax tsav qơư jông nhoz thiêz muôx luz nênhx shir phaz./.

Đinh Tuấn-Lik Thox cxêik nhênhv

Pêz Hmôngz têx suôz sênhr cưr cxiêx siz lưr

Hâur pêz hêir nênhs Hmôngz luz nênhx, muôx ntâu txux chi, vênhx huôv jôngr; hâur ntơư muôx suôz sênhr cưr cxiêx siz lưr muôx njiêz luk hêik lok cxuô tsar cxuô zav hâur luz nênhx jông txơưr tsik siz thôngx. Cxuô njiêz luk suôz sênhr cưr cxiêx khênhr hêik trâu têx hnuz tsiêz hâur chêix ntux yiêz thiêz hâur têx hnuz nox yôngz cok, kriz ntênhk hội kriz ntuôr uô cêr lov jêv.

Lar hêik, pêz Hmôngz têx suôz sênhr cưr cxiêx siz lưr zos hêik lok cêr gâux cêr đrâus, hêik lok huôv tsar khưr uô nox cov muôx luz nênhx truôx tuk, tsâu sor. Thiêz hâur iz jax cưr cxiêx muôx njiêz luk jông txơưr tsik siz thôngx huv đros hâur luz nênhx nox nhoz muk lok hâur niêx hnuz, zơưv Zax Nênhz x Vưx nhoz xã Câuk Tông, huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La zos iz lênhx tsik so muk hêik cưr cxiêx siz lưr trâu têx hnuz kriz ntênhk hội lok zos têx hnuz tsiêz hâur chêix ntux yiêz shông yiêz shir phaz lul hêik pâuz:

Hêik cưr cxiêx siz lưr muôx ntâu zav hêik, iz zos têx tuz nzêik hluôk hêik lok cêr gâux cêr đrâus chiê siz sâu lok uô txix gơưv, oz zos hêik lok uô gâux uô đrâus jông tsik siz tâu mav uô pox chuôs zơưv chuôs siz hluz, pêz zos hêik lok siz tưr huôv tsar uô nox, pêz hêik lok siz chos huôv tsar cêr uô nênhx jông cov zos đrêiv Đảng têz qơưs têx chêi kriê thiêz hêik yax kriê têx tuz nzêik muk cơưv cov tiêr ntâuz ntơưr, muôx txâuk tsưr ziv txux chi siêz chiê đros cxiv kho jêx jos, têz qơưs huôv tsar truôx khor, sđ muôx luz nênhx vav mênhx. Chênhr zos li hêik ntơư, pêz Hmôngz têx suôz sênhr cưr cxiêx, txơưv zuôr hêik trâu luz six hơưv, luz chêix tưs cux zênhx muôx njiêz luk hêik lok cxuô tsar cxuô zav huv đros siêz nhiêv, siêz nyơư thiêz txox cêr xar hâur niêx hnuz. Niêv hluôk Đơưz x Zax nhoz xã Mường Bằng, huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La zos iz lênhx hêik cưr cxiêx siz lưr nto bê shir phaz lul hêik pâuz nzir:

Hêik cưr cxiêx siz lưr muôx ntâu njiêz luk hêik uô trâu chôngz lênhx ntâu tus mnôngs tsik pâuz đhuôr. Lar hêik zos hâur têx hnuz tsiêz shông yiêz, phênhv ntâu pêz hêir nênhs Hmôngz têx tuz nxêik hluôk cux li tsôngv niêv tsôngv txir sđ cux nhiêv hêik cưr cxiêx siz lưr, siz qiz nthuôr uô cêr lov jêv. Chênhr zos li hêik ntơư, muôx chongz lênhx ntâu tus cux zênhx cơưv shâuv hêik cưr cxiêx txix thâuv tsênhv zâu thiêz hâur ntu lâuk ho kriê trâu têx tuz nxêik hluôk sđ. Tus niêv lâuk Thêir x Lâux nhoz xã Chiềng Ngàm, Thuận Châu, Sơn La shir phaz lul hêik pâuz:

Hur tiz si cxuô tsar cxuô zav muôx hâur luz nênhx, pêz hêir nênhs Hmôngz puôr lênhx muôz xar uô cưr cxiêx hêik chiê xa trâu têx nênhs cxênhz jê, têx fôngx zưs sđ pâuz txos tus hêik cưr cxiêx co têx cêr uô nênhx hâur niêx hnuz thiêz cux chênhr zos chiê cxơưz cxiz tsôngv tuz nxêik hluôk sđ cơưv shâuv, tuôr tsês thiêz huôv tsar truôx pêz hêir nênhs Hmôngz têx txux chi, vênhx huôv jông cxôngx nzor cov muôx đros đrêiv hâur luz nênhx tsik chiê pôngz plox./.

                                              Tsu cxêik nhênhv-Vừ Chu- VOV Tây Bắc

Hâur shôngk shông yiêz muk tox siêz Hà Giang mnôngs tsôngv box Hmôngz heik cưr cxiêx chaz trax

          Tsi pâuz muôx pok thâuv tưs, taz sik txos nhiv no tsôngv box Hmôngz nhoz Hà Giang li tsưr ziv heik cưr cxiêx chaz trax tsênhv tâu tuôr tsês jông đhâu ntâu cxênhx nênhs thâuv txos têx hnuz tsiêz hnuz ntênhs hâur shôngk shông yiêz. Tsuôk txix têx chuôz zênhx li trax shôngz, iz txox xor max….taz sik ho uô yênhx iz chuôz zênhx heik cưr cxiêx lok six jông.

          Lok tsưr ziv uô trax heik cưr cxiêx, zơưv Xênhr Zoz Xênhv Vax nhoz jos Muôv Xêx, xã Thanh Vân, huyện Quản Bạ, tỉnh Hà Giang pheiz kênh:

          Heik cưr cxiêx chaz trax zos tsưr ziv heik cưr cxiêx siz lưr, iz lo cưr cxiêx puôr lênhx tso pov nênhs heik li tsưr ziv heik. Iz lênhx iz tos, cox heik trâu cur, cur tror heik tuôx trâu cox, gơưv hluôk tuz hluôk nxeik heik, lok sik 2 gơưv hluôl nxeik, 2 gơưv hluôk tuz lok sik yênhx paz sik đros heik cưr cxiêx. Lâuk nênhs, hluôk tuz  hluôk nxeik puôr lênhx heik tâu. Thâuv heik, iz tos trax tâu tuôr heik jông li iz luz micrô, iz tos trax lênhx nênhs tiv uz tuôr thiêz muôz tso ntơưv kror njêx chiê môngs, tul heik tas ho hlôngr trâu tul tiv iz. Six fênhx li ntơưv, suôz cưr cxiêx côngv đros têx suôz trax, suôz kênhx Hmôngz hâur hnuz tsiêz tsuôk li uô trâu tsôngv box sđ shir phaz đuô, tsi ndo txos têx cêr khưr hâur iz shông sir jos uô lox tôngv.

          Heik cưr cxiêx chaz trax tâu tsưr tsix ntơưv têx ntênhs phêv lok sik têx hnuz krêz ciêz tox siêz. Ntâu gơưv hluôk nênhs cux txix heik cưr cxiêx chaz trax mak tâu sik nriêr pâuz thiêz yênhx txix gơưv.

          Pos Txâur Xênhv Hơưx, nhoz jsó Muôv Xêx, xã Thanh Vân, huyện Quản Bạ, shông no tưz zuôr xar muôx 70 shông hnuz nhôngs, taz sik Tsiêz shông tưs thâuv xã tsưr tsix ntênhs phêv, pos cux puôr lênhx tuôx cxaz chuôz heik cưr cxiêx chaz trax. Pos Txâur pheiz kênh:

          Luz nênhx kinh têr xã hội ziv hnuz ziv huôv tsar, đros thiêz muôx ntâu vênhx huôv jông sik côngv, taz sik tsưr ziv heik cưr cxiêx chaz trax cux tsênhv tâu tsôngv box Hmôngz nhoz Hà Giang tuôr tsês jông, yênhx iz tsưr ziv heik cưr cxiêx lov jêv muôx đros đreiv hâur tsôngv box luz nênhx.

          Tuôx txos tox siêz Hà Giang hâur têx hnuz hâur shôngk shông yiêz, tâu nriêr pâuz tsôngv box Hmôngz li têx vênhx huôv jông, tâu mnôngs cưr cxiêx chaz trax, tsênhz tsênhz zuôr tsês hâur tsôngv kruô sđ siêz tsi plox lok tsưr ziv heik cưr cxiêx jông no./.

Txâur Vax cxiv sâu, nhênhv