Pêz tsôngv box Hmôngz li phongx cxưx txi xưv caz

Hâur hnuz 30 tsiêz, tsôngv box Hmôngz muôx lok six ntâu phongx cxưx, cêr chêi đaz kruôk tsuv  uô. Hâur co tsuv hêik txos phongx cxưx txi xưv caz zos kror hâux lưv tsuv tâu uô trâu hmo 30 tsiêz, thâuv zuôr tas shông kuz piz hla trâu shông yiêz.

Hnuz 30 tsiêz, chiê txi xưv caz mak tsuv bax ntơưr thiêz iz tuk shôngz lox luôx chax đaz têk đros trâu iz tuk lâu kêiz đơưz lok sik lâu kêiz liêz. Thâuv bax tâu tiêr mak tsưr tsês zuôr piz txi tuk xưv caz no hlôngr trâu tuk xưv caz kuz. Tix lâus Vix Xênhv Vax nhoz jok Co Max, xar Co Max, huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La puz pâuz:

Chiê uô phongx cxưx txix xưv caz no mak uô ntêx tsuv txiêr ntơưr. Tuk shôngz mak ntêr muôx 1 thiêr 2 thiêz muôz chox lok cxok lok sik par cov khor kho trâu pêv faz nja, hlơưr pêz lok sik câuv oz tsưv shaz cxok trâu pêv tuk xưv caz thiêz txiêr pêz đêiv xar qênhx lok hlơưr thâuv txix tas chiê hêik trâu niêv txir xưv caz lok txêik têx ntâuz ntơưr thiêz kêiz chiê por hưv trâu zuk chuôz zis iz puô nênhk gâuv pêz châus lênhx iz shông yiêz câuv oz luz hli cov nhoz khax kha tsik muôx moz muôx gênhs. Zơưv Yuôk Lik Xênhv Vưx nhoz jok Pha Khoang, xar Co Max, huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La hêik:

Pêz Hmôngz tuk xưv caz tâu tso ciês trâu pêv faz nja qar luz đraz ndax ciês trâu kror trôngx tas. Tuk kêiz txi xưv caz mak tâu tuô ciês ntơưv tuk xưv caz, thâuv tuô tas mak ro pêz txos tsiz kror plâuz ntơưv kêiz chax đaz plênhr kêiz chor nyar chiê lo trâu đêiv ntơưr xưv caz. Lo tas li co mak chox tuk kêiz muk hâu cov siêr thiêz tror bo lok chiê txi xưv caz iz jâus nzir. Thâuv txi kêiz siêr tas mak cux zor uô tiêr tuk xưv caz noz lơưv. Zơưv Yuôk Lik Xênhv Vưx nhoz jok Pha Khoang, xar Co Max, huyện Thuận Châu puz pâuz nzir.

Txi xưv caz zos tsôngv box Hmôngz iz kror phongx cxưx, cêr đaz kruôk tsuv tâu uô hâur hnuz pêz châus tsiêz yênhx shông, chiê thor cov niêv txir xưv caz lok por hưv zuk vax tsêr niêv tuz txi nhuôs iz puô nênhk gâuv pêz châus lênhx iz shông yiêz tsik muôx moz muôx gênhs, tu tsiêx tâu tsiêx, tu cxur tâu cxur, uô nênhx cov huôv tsar./.

(Lik Thox cxiv sâu thiêz cxêik nhênhv)

Hêir nênhs poz ziz faz Bắc chêi đaz kruôk njêis, đêz thax txir côngv nox Tsiêz

Chêi đaz kruôk njêis, qêz thax txi côngv thiêz bax cxuô zav chiê txi côngv pox côngz zơưv côngz hâur hnuz tsiêz, hla trâu shông yiêz, thor pox côngz zơưv côngz por hưv iz tsêr nênhs muôx đas jos, tsik muôx moz gênhk, khưr tâu nox tâu hnar.

Chêi đaz kruôk njêis, qêz thax txi côngv, zos uô trâu hnuz kaz shông cơưs thiêz trơưk li zơưv Cà Văn Hịch, nhoz xã Chiềng Ngần, đrôngl Sơn La, tỉnh Sơn La hêik pâuz: hêir nênhs poz ziz xav tiêk, tsuv zos tus txir nênhx tsưr tsêr hâur chuôz zis co thiêx tâu njêis, qêz luz thax txi pox côngz zơưv côngz. Uô ntêx thâuv zuôr njêis, qêz luz thax txi côngv pox côngz zơưv côngz, tsuv bax iz fax pênhz laz, oz piz chơưr tso trâu sâuv thax, hlơưr shaz trâu thiêz ntuôk li no: “Shông lâuk tas shông yiêz tơưv tuôx, mê tuz mê nhuôv hâur chuôz zis zuôr uô tsiêz trâu pox côngz zơưv côngz nox. Nhiv no, mê tuz mê nhuôv zuôr njêis, qêz thax xưv caz cov đu lul hur si, tsik uô vuôz tsuôz kiêk nênhs. Pox côngz zơưv côngz por hưv trâu cur iz tsêr nênhs uô luz nênhx yar ntux đris”

Đhâu ntơư, tok thâuv tưs chor shaz hlơưr co cuz tas iz đraz, tus tsưr tsêr mav li njêis, qêz thax txi côngv thiêz yêv luz têik yuôv shaz, fax tso piz, hưx chơưr gra chox muk nzuôr, so cov hur si; zos shông đhâu ntơư, chuôz zis co tsêr nênhs njiz trâus têx tsik jông, mak hâur shôngk shông yiêz co tsuv hlôngr đuô têik yuôv shaz yiêz. Thâuv hlôngr tas ntơư mav gra mor txâuv puôz, iz cuôv txir tsơưz, suôz thax, txir ntông gra chox lok tso trâu sâuv thax txi côngv. Đhâu bax tâu ntơư, tus tsưr tsêr muôx luk ntuôk li no: “Shông lâuk tas shông yiêz tơưv tuôx, mê tuz mê nhuôv hâur chuôz zis muôx mor txâuv puôz, txir tsơưz, suôz thax, txir ntông, hu pox côngz zơưv côngz lok đros nox đros hâuk chiê por hưv trâu cur iz tsêr nênhs uô luz nênhx yar ntux đris”

Hêir nênhs poz ziz thax tsav faz Bắc chêi đaz kruôk nox tsiêz, txi côngv pox côngz zơưv côngz tưz lês đhâu ntâu tiêv lok thiêz tâu hêir nênhs poz ziz sêiz tsiv grê tsik chiê pôngz plox./.

                            Tsu cxêik nhênhv-Cà Thành-VOV Tây Bắc

Mênhx cxưx Cho liêz nhoz Lào Cai li phongx cxưx tok tsiêz

Cux xưk ntâu mênhx cxưx txơưr đuô, mênhx cxưx Cho liêz nhoz Lào Cai nox tsiêz trơưk hli ntux. Khov trâu chuôz zis muôx lok tsik muôx mak bax  tsiêz lox lok zâu. Zơưv Tẩn Vần Siệu, nhoz jok Sả Séng, xar Tả Phìn, thị xar Sa Pa, tỉnh Lào Cai puz pâuz:“Mênhx cxưx Cho nhoz Lào Cai mak nox tsiêz xưk li cxuô zav mênhx cxưx txơưr, hâur mênhx cxưx Cho li luz tsiêz mak tsuv tuô buô, uô nduôr blêx hâur luz đraz mak ntiv nôngz tâuz đas, lok sik tâuv huôz xênhz. Chiê hêik trâu pox côngz zơưv côngz pâuz txos iz shông khưr uô kôngz lôngk đros siêz xar tiêk tơưv shông yiêz zuôr tsik muôx moz gênhs, uô tâu nox tâu hnar đuô hâur shông kuz”.

Tiv zix, mênhx cxưx Cho liêz Lào Cai muôx phongx cxưx tuô buô chiê uô tsuv mor txi côngv hnuz tsiêz. Chuôz zis tưs bluô nux mak zuôr tuô txix 2 txos 3 tuk buô, tsik muôx mak tuô iz tuk chiê uô txix 2 txos 3 tsuv mor txi côngv tsiêz. Buô thâuv tuô tâu mak zuôr muôz pak uô pêz kror: xuz thơưx zos tâuz hâu, oz chês têk thiêz oz chês tơư, đros 6 luz nduôr blêx, 3 khoz đêx, 1 khoz chơưr thiêz iz ntiv cxok shaz, xar qênhx tso trâu sâuv tsuv mor txi côngv. Bax tiêr đro sơưr đơưk hâur chuôz zis lok sơưr cxix cxuô mak nênhs txi côngv zuôr ntuôk hu pox côngz zơưv côngz lok đros chuôz zis nox tsiêz, thor trâu cxuô lênhx nênhs hâur chuôz zis tơưv shông yiêz muôx đas jos, tsik muôx moz gênhs, iz shông yiêz uô tâu nox tâu hnar, tsiêx cxu huôv vav, kôngz lôngk sâu tâu ntâu. Lý Sài Ngan, jok Vù Lùng Sung, xar Trung Chải, thị xar Sa Pa, tỉnh Lào Cai puz pâuz:“Hnuz no chuôz zis uô tsuv mor txi côngv hnuz tsiêz muôx grêix buô, nduôr, chơưr, nhiêx txiêx shaz ntơưr… hêik pox côngz zơưv côngz pâuz lok đros chuôz zis nox tsiêz thiêz por hưv trâu cxuô lênhx nênhs hâur chuôz zis. Thor uô tâu nox, tâu hnar, tsiêx cxu huôv vav, kôngz lôngk sâu tâu ntâu, cxuô lênhx nênhs hâur chuôz zis muôx đas jos, uô nênhx shir phaz”.

Đhâu txi côngv tsiêz tiêr, tsuv mor zuôr tâu nyêis yêv lok trâu thiêz zâuv cưr tix nênhx tsa sơưr đơưk đros zuk chuôz zis nox tsiêz. Pox nhuôs sơưr đơưk tsik so nox tsiêz lơưr yênhx ziv chuôz zis thiêz tsuv muk nox cov cxix cxuô chor chuôz zis hâur jok.

Hnuz 30 tsiêz, cxuô lênhx nênhs hâur chuôz zis lok uô cê bax tok trâu iz hmo tas shông kuz thiêz piz hla trâu shông yiêz lov jêv shir phaz thiêz sor so. Têis cik hnuz xiêz iz tsiêz cux zos iz hnuz lok six zov chênhr hâur shông yiêz, mênhx cxưx Cho nhoz no xar tiêk: iz shông yiêz mak piz muôx ntâu kror jông, shir phaz txix ciês thâuv hnuz xuz thơưx, viv li nriêr tâu têx kror jông, shir phaz hâur hnuz no zos iz kror tâu mênhx cxưx Cho lok six tsov cưv txos. Zơưv Tẩn Vần Siệu nhoz jok Sả Séng, xar Tả Phìn, thị xar Sa Pa puz pâuz nzir:“Têis cik sơưr nzor hnuz xiêz iz tsiêz, tas nro cxuô lênhx nênhs hâur chuôz zis tơưv ntơưv luz kror trôngx tas muk trâu saz hnuz tuôx chiê thor iz shông yiêz muôx đas jos, uô nênhx shir phaz”.

Thâuv shông yiêz, lênhx nênhs tuôx uô ntêx ciês trâu hâur chuôz zis cux zos iz kror tâu mênhx cxưx Cho tsov cưv txos thiêz tuôr tsês chiê txix ntêr lok no. Viv li, nênhs tuôx uô ntêx ciês trâu hâur chuôz zis thâuv shông yiêz cux zos iz lênhx nênhs tâu xêir tsov lok six jông: zos nênhs muôx hnuz nhôngs, cêr uô nênhx jông…thiêz tsuv huv đros trâu zuk chuôz zis.

Tsiêz shông 2022 cux zos iz shông yiêz njiz ntâu phiv liv tiv caz moz, cxuô zav uô si lov jêv cux zuôr tsik muôx ntâu li cxiê shông. Nhiv no cấp ủy chính quyền cxuô thax tsav qơư puôr lênhx uô jông côngz xưv yax kriê, hêik pox nhuôs sơưr đơưk tok tsiêz cov lov jêv, shir phaz thiêz cxênhx txuôs, zov chênhr tiv zix zos tsuv uô truôx jông têx tsưr ziv phax tar caz moz Covid-19. Zơưv Lý Quẩy Dảo, Phưv chủ tịch Ủy ban xar Ngũ Chỉ Sơn, thị xar Sa Pa puz pâuz:“Tsuv hêik tiêk txos nhiv no, txơưv luz nênhx tưz huôv tsar ntâu lok cxuô kror, taz sik mênhx cxưx Cho liêz nhoz cxuô qơư cux tsênhv tuôr tsês chiê tâu phongx cxưx tok tsiêz cxôngx nzor, no tưz zos mênhx cxưx Cho liêz nhoz Sa Pa, Lào Cai li iz cêr nênhx vênhx huôv jông chiê paz trâu huôv tsar du lịch thiêz kinh têr, paz uô jông đuô trâu vênhx huôv cxuô mênhx cxưx Việt Nam. Đros tok shông yiêz, chính quyền ntơưv qơư cux lok six tsov cưv txos côngz xưv phax, tar caz moz Covid-19, đros tsưr ziv zos taz por jông đas jos trâu pêx xênhv”./.

 (Thiều Nghiệp-Lik Thox cxêik nhênhv)