Hlôngr yiêz sâuv jêx jos Cho Phiêng Bay

          Têx hnuz hâur shôngk shông yiêz tuôx txos jos nênhs Cho Phiêng Bay, pax txir đuôx, txir khơưz tơưs đơưz vok sâuv têx nta trôngz. Têx luz tsêr lơưx kuz cux tâu hlôngr cxiv uô yênhx têx luz tsêr yiêz jông hâur jêx jos. Zơưv Tẩn A Kiên, tsôngv box nhoz hâur jos puz pâuz: Thâuv ntêx zơưv chuôz zis zos chuôz zis pluôk. Shông 2018, uô xã li phongz yaox hlôngr yiêz tsoz chos, tsiêx tu zus thiêz tâu paz txưv zuz nôngz, zơưv tưz truôx siêz krêz phaz ar têz chiê chos mắc ca thiêz ciêv fix. Txos nhiv no, zơưv chuôz zis tưz chos tâu zuôr xar 2 hecta mắc ca thiêz 2 hecta ciêv fix, njuôs xav zơưv zuôr krêz đar cxaz mênhv chêx chos hâur ntu zuôr txos. Zơưv chuôz zis tsênhv chos blêx, tu zus nhux tưv, nhux đas, keiz, buô tso lok phênhv sâu iz shông yênhx puôk tsov đeiv ntâu. Luz nênhx tsi txov nhêv li ntu đrav ntêx thiêz, luz tsiêz shông no bax tâu cxix cxuô đuô, cxuô lênhx nênhs hâur chuôz zis lênhx tưs cux shir phaz luk tos tsiêz yiêz: “Têx shông tov ntêx, chuôz zis luz nênhx lok six txov nhêv. Tâu têz qơưk tsov cưv paz chuôz zis zuz nôngz, tsiêx tu zus, muôx phênhv sâu tâu truôx viv li mê nhuôk tâu muk cơưv ntơưr cxix cxuô, luz nênhx tsi khưr li ntu đrav ntêx thiêz”.

Cux xưk li zơưv Kiên, chuôz zis pos Tẩn Phan thiêz pox nhuôk hâur jos lok six shir phaz viv moz Covid-19 tâu tir tar, muôv muôs jông đuô, kinh têr chuôz zis ngaz tul đuô: “Cur bax trâu cxuô lênhx nênhs hâur chuôz zis tsôngs yo yiêz thiêz hnhar jông tiv zix chiê muk đros pox nhuôs hâur jos uô si hâur têx hnuz tsiêz yiêz”.

Jos Phiêng Bay muôx 180 ziv chuôz zis, phênhv ntâu zos tsôngv box mênhx cxưx Cho. Uô hâux lưv hlôngr yiêz tsoz chos tsiêx tu zus, txos nhiv no pox nhuôs tưz chos yiêz tâu 10 hecta ntâu mắc ca, ntông nox txir cxuô zav thiêz 12 hecta ntâu ciêv fix, 70 hecta ntâu poz cưk, kok ntông; tsoz phưz thiêz por vêv 70 hecta ntâu jôngr; thôngx cxix uô jông hâux lưv tu zus tsiêx cxu, keiz ok. Kinh têr ngaz tul, tsôngv box luz nênhx chinhz yênhx ziv hnuz ziv tâu muôz siêz, pox nhuôs muôx txơưx jênhv tuôr tsês jông zuk mênhx cxưx li vênhx huôv jông li: luk heik, tsôngs yo thiêz têx phongz cxưx nox yôngz cok...Pos Hà Thị Ha, Phưv chủ tịch UB xã Chiềng Khay, huyện Quỳnh Nhai puz pâuz: “Pox nhuôk nênhs Cho nhoz jos Phiêng Bay tsênhv tuôr tsês tâu ntâu phongz cxưx, cêr uô nênhx jông, vênhx huôv mênhx cxưx li luk heik, tsôngs yo thiêz têx ntênhs phêv cheix ntux yiêz. Pêz tror yax mông, heik pox nhuôk tuôr tsês thiêz phuôx huiz vênhx huôv mênhx cxưx jông, tiv zix zos têx nghệ nhân chiê kriê trâu cxênhx nênhs tov kaz”.

Đros chính quyênx thiêz pox nhuôk li sir jos, tas nro jos Phiêng Bay nhiv no tsuôk yuôr 25 ziv chuôz zis zos chuôz zis pluôk, txu grês lok six ntâu pir đros thâuv ntêx. Ciês thâuv nox tsiêz tas, pox nhuôk tưz qir muk uô kôngz, đros siêz xar zuôr tax tâu ntâu yênhx côngz jông hâur shôngk shông yiêz./.

                                                                 (Triệu Biên-Txâur Vax cxeik nhênhv)

Nôngx mênhx Điện Biên shir phaz lus grêk uô liêx thâuv hâur shôngk shông yiêz

Chiv Châux yiêz no, pos Lường Thị Chiến, nhoz jok Pom Loi, phường Nam Thanh, thành phố Điện Biên Phủ, tỉnh Điện Biên chos muôx iz héc ta blêx liêx. Chiê taz por chos tâu huv chêix chiv, txix ciês xiêz 5 tsiêz, pos chiến thiêz sơưr đơưk tưz muk shuôk chuôz zis chor liêx. Qiv hơưv sor tuôx lênhx tưs cux shir phaz:“Hla trâu shông yiêz muk uô liêx mak shir phaz hênhr, qiv hơưv sor chiê chor blêx hloz lox jông. Sơưr đơưk cux uô jông uô, sêiz shuôk đêx cov txâuk chiê chor blêx huôv tsar jông”.

Sâuv tas nro đrak liêx Mường Thanh (huyện Điện Biên), hâur cêr lov jêv shir phaz thâuv hâur shôngk shông yiêz, pox nhuôs nôngx mênhx lênhx tưs cux sir jos khưr uô nox, vav muôx tâu iz chiv kôngz sâu tâu ntâu. Pos Bạc Thị Xuân thiêz zơưv Lò Văn Sơn, nhoz xar Thanh Xương, huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên hêik pâuz:“Pêz muk shuôk đêx tsik chiê trâus kưx nox blêx, iz hnuz muk shuôk iz txos oz jiês thiêz yiz blêx, hnuz no cux zos hnuz xuz thơưx ciês tuôx shuôk thiêz yiz blêx, lok six shir phaz hênhr”.“Pox nhuôs nox tsiêz tas mak cux tsêx trung muk uô liêx chiê shuôk đêx thiêz yiz blêx liêx. Shông no lok six shir phaz viv hâur shôngk shông yiêz cux tsik yuô no luôx tưs, blêx huôv tsar jông”.

Chiv châux yiêz shông no, tas nro tỉnh Điện Biên njuôk xav tsêz chos xar muôx 9.700 héc ta blêx; hâur co ciês huyện Điện Biên tsav xar muôx 50%. Đros bax jông cxuô kror lok zuz nôngz thiêz chuôz zênhx cxuô zav txix uô ntêx, đros cêr lov jêv shir phaz thâuv kriz uô liêx chor hnuz xuz thơưx hâur shôngk shông yiêz, vav tiêk pêx xênhv nhoz Điện Biên zuôr muôx  tâu iz chêix kôngz lôngk huôv tsar jông thiêz sâu tâu ntâu./.

                                                   (Vũ Lợi-Lik Thox cxêik nhênhv)