Hêir nênhs Jarai, chax chêk  txi côngv blêx yiêz, zos iz vênhx huôv, cxơưz cxiz cêr côngv siêz jông

            Hêir nênhs Jarai, chax chêk txi côngv blêx yiêz, tâu kriz uô txix hli 10 txos hli 12 hli ntiêx têz niêx shông, ntơưv yax tiêx tsêr rông đros trâu tsa ndêx cxông. Đhâu thâuv chuôz zis tưz saz lax trâu lênhx txir ndâux txir luk thiêz tsưr jos, txos trâu thâuv têis cik sơưr nzor, tsôngv px hâur jos tuôx cxix cxuô, iz lênhx bax uô iz zav hâux lưv uô jâuz mor, grêix. Sâuv trôngx txi côngv, thâuv tưs tưz muôx mor trax, grêix cxiêz, iz poz blêx yiêz, iz huz chơưr xơưk. Têx jiês, tsuv muôx iz tus mê nhuôv buô lok sik iz tus lâuk kêiz chiê txi côngv. Đhâu thâuv bax tâu cxix cxuô, zơưv Kpuih Ôh –nhoz xã Ia Dơk, tỉnh Gia Lai, hlôngr njiêx muôs trâu tsôngv px hâur jos lêis li no:  “Ô Yang, hnuz no jông hnuz jông nhôngs, cur gra tus buô, tus kêiz txi côngv, hu pox côngz zơuv côngz đaz xênhz têz, xênhz qơư, đaz hâur tox hâur har lok đros nox đros hâuk, thor por hưv tsôngv px sđ hâur jos tsik muôx moz gênhk, khưr tâu nox tâu hnar, muôx luz nênhx tsâu sor”

            Đhâu co, huz chơưr xơuk, lênhx lâuk txi côngv co thiêx hêik trâupox côngz zơuv côngz đaz xênhz têz, xênhz qơư, đaz hâur tox hâur har pâuz tsôngv px hâur jos têx cêr khưr sâu tâu kôngz lôngk hâur shông đhâu thiêz hla trâu shông yiêz thor cov muôx ntux yar ntux nas paz tsôngv px sđ khưr sâu tâu ntâu kôngz lôngk, muôx luz nênhx bluô nux, tsâu sor.

             Đhâu phênhv txir côngv, tsôngv hluôk tuz, hluôk nxêik hâur jos tưz kriz nthuôr uô cêr lov jêv, hêik cưr cxiêx, sênhr chêr đros trâu suôz đruôk tôngx, cxêz tôngx đror lov jêv lul. Pos Rah Lan H’ Tiết, hêir nênhs Jrai nhoz xã Ia Dơk phêiz kênhk: “No zos jiês xuz thơưx cur tuôx đros hêir nênhs Jaraicôngv cêr lov jêv, nox mor blêx yiêz; cur shir phaz hênhr thiêz pâuz tâu nzir zuk hêir nênhs têx txux chi, vênhx huôv jông cxôngx nzor. Đhâu co, cxươz cxiz tâu trâu côngv thôngx sđ ziv muôx cêr côngv siêz jông”

            Tsênhz tiês, đhâu hâur iz ntu ntêr txos trâu nhiv no luz nênhx muôx ntâu hlôngr yiêz, ntâu thax tsav qơư, hêir nênhs Jarai têx txux chi, vênhx huôv txi côngv co tưz trâus pôngz plox lơưv jux juk. Lar hêik zos, hâur ntu nhiv no tsôngv px sđ hlôngr tsêz chos oz chiv blêx hâur iz shông, tsik muôx six hơuv hnuz nhôngs kriz uô chax chêk txi côngv blêx yiêz. Zơuv Ksor Thất, nhoz xã Ia Tul tỉnh Gia Lai hêik pâuz: “Chax chêk txi côngv blêx yiêz, hur si cxuô chuôz zis sđ tsuv sik côngv uô, txix ciês thauv txi côngv blêx ntơưv đêiv têz blêx, thâux chox lok tsês trâu hâur juk, tsuv tâu txi côngv kriz juk; txir hâur tsêr zos nox mor blêx yiêz, hu tsôngv cưr tix nênhx tsa cxênhz jêv tuôx đros nox, đros côngv cêr lov jêv”

           Hêir nênhs Jrai ntênhk txi côngv blêx yiêz muôx txix cxôngx nzor lok thiêz lês uô đhâu ntâu tiêv thiêz ntơư zos chax chêk txi côngv ndos txiêx njis txos pox côngz zơưv côngz, đaz xênhz têz, xênhz qơư, đaz hâur tox hâur har por hưv trâu tsôngv px hâur jos khưr sâu tâu ntâu kôngz lôngk. Zơuv Siu Yon,  nhozxã Ia Pia, tỉnh Gia Lai hêik pâuz nzir: “Ntênhk txi côngv no lok siv zov chênhr trâu hêir nênhs Jarai luôs hâux lưv khưr uô kôngz lôngk hâur luz nênhx. Tsôngv px sđ shir phaz lul, truôx siêz khưr uô nox hâur shông đhâu. Thâuv zuôr txi côngv, muôx cxix cxuô chor tuz nxêik hluôk tuôx nthuôr uô cêr lov jêv khoz đruôk tôngx cxêz tôngx, sênhr chêr…Co zos iz vênhx huôv jông tsuv tuôr tsês cov muôx đros đrêiv hâur luz nênhx tsik chiê pôngz plox”

           Hêir nênhs Jrai ntênhk txi côngv blêx yiêz, zos ndo txiêx njis txospox côngz zơuv côngz, đaz xênhz têz, xênhz qơư, đaz hâur tox hâur har đros por hưv tsôngv px sđ hâur jos tsik muôx moz gênhk, khưr sâu tâu ntâu kôngz lôngk, muôx luz nênhx tsâu sor./.   

         VOVTN-Tsu cxêik nhênhv