Tsôngv px Việt Bắc đros đrêiv Đêix nta suôz Việt Nam

Shông 1946, hâur ntu tas đros pêz têz qơưs tsênhv taz tov tir ntâuk tros châuz Pháp, thị xã Bắc Kạn (tỉnh Bắc Kạn) cux tsênhv zos qơư chiê Đêix nta suôz VN đrêiv tros châuz. Txix thax tsav qơư no, cxuô xor mông cxươz cxiz tir ntâuk tros châuz tưz tâu Đêix nta suôz VN fuô yax kriê txos trâu tsôngv px hâur hur si têz qơưs pâuz txos. Zơưv Nguyễn Quân iz lênhx tuz lênhv lâuk, muôx 93 shông tsênhv huôv tsar cêr uô nênhx nhoz trâu Phươngx Đức Xuân, đrôngl Bắc kạn, tỉnh Bắc kạn, thâuv ntu tir ntâuk tros châuz co, chuôs li tsik muôx lênhx tưs muôx Đêix mnôngs cxuô xor xưv,  hâur têz qơưs; Thị xã tsuôk muôx iz luz loa tso luk fuô cxuô xor xưv trâu tsôngv px sđ pâuz; phênhv ntâu zos cxuô xor xưv cxươz cxiz tsôngv px hur si têz qơưs tir ntâuk tros châuz; cxươz cxiz tsôngv px truôx siêz khưr tsêz chos kôngz lôngk cov hla đhâu têx cêr txov nhêv.

Shông 1947, txix thâuv tuz lênhv Pháp đhiê câuk lok trâu Việt Bắc, Đêix nta suôz VN, tưz yêik muk đrêiv trâu ntâu qơư txơưr, txix thax tsav qơư pak đêx Ba Bể muk trâu ciêz Đồn (Bắc kạn) thiêz muk trâu Yên Sơn, tỉnh Tuyên Quang…..Txơưv tros châuz Pháp tir ntâuk zok nriêr trâu cxuô qơư; taz sik Đêix nta suôz VN cux tâu tsôngv px Việt Bắc sir tas đas jos tsưr ziv chơưz paz; Đêix nta suôz VN cux fuô yax kriê zênhx max Đảng, têz qơưs cxuô chỉ thị, xor xưv, cxươz cxiz tsôngv px thiêz tuz lênhv VN pêz têz qơưs truôx siêz sir tas đas jos tsưr ziv tir ntâuk tros châuz, cxiv kho têz qơưs. Zơưv Nguyễn Quân tror ndo txos: “Viv hur si zos tir ntâuk tros châuz, tir ntâuk cov zênhx tros châuz; thâuv tưs tưz mnôngs njôngr cxuô xor xưv ntâuk zênhx tros châuz thiêz cxuô xor xưv khưr tsêz chos kôngz lôngk. Hâur ntu co, sik tưr tir ntâu cov zênhx tros châuz, sik tưr khưr tsêz chos kôngz lôngk. Txơưv njiz trâus ntâu cêr txov nhêv bâuv tưs; taz sik thâuv tưs tâu mnôngs luz suôz tso luk “Ntơưv no zos Đêix nta suôz VN”, ziv uô trâu tsôngv px thiêz tuz lênhv tas nro têz qơưs muôx cêr côngv siêz thiêz truôx siêz đuô tir ntâuk tros châuz”.

Tsôngv px Việt Bắc thâuv tưs tưz sêiz Đêix nta suôz VN li iz phênhv lịch sử hâur zuk thax tsav qơư nhoz. Thiêz hâur luz nênhx hnuz no, têz qơưs truôx tuk, tsôngv px luz nênhx muôx ntâu hlôngr yiêz, tâu nox tsâu, hnar sor; taz sik Đêix nta suôz VN cux tsênhv đros đrêiv tsôngv px cxuô hêir nênhs luz nênhx nox nhoz muk lok hâur niêx hnuz, txix cxuô xor xưv hêik lok cxuô hêir nênhs têx txux chi, vênhx huôv jông, hêik lok cêr khưr huôv tsar uô nox, muôx luz nênhx bluô nux, tsâu sor.

Huôv tsar đros têz qơưs, Đêix nta suôz VN cux jồn siêz zos pov tsir têz qơưs huôv tsar lok ntâu zav tso xor xưv li: Tso xor xưv Đêix nta suôz VN, pov tsir đuôz VN, pov tsir VN, pov tsir điện tử VN. Xav tênhv Đêix VN zos Đảng têz qơưs cơ quan thôngz xor xưv zov chênhr hâur pêz têz qơưs VN.

Iz chas cxuô tsaz yênhx tso luk choz tsiz, cux tsênhv muôx cxuô tsaz yênhx tso luk cxuô hêir nênhs tsơưs huv đros tsôngv px cxuô hêir nênhs luz nênhx nox nhoz muk lok hâur niêx hnuz thiêz paz phênhv huôv tsar truôx cxuô hêir nênhs VN têx txux chi, vênhx huôv jông tsik chiê pôngz plox. Pos Bế Thị Điều, nhoz xã Hồng Việt, huyện Hòa An, tỉnh Cao Bằng hêik pâuz: “Txix hnuz Đêix nta suôz VN tso luk Tày, Nùng tưz paz tâu trâu tsôngv px nhoz thax tsav tox siêz, đêz đrôngl cơưv shâuv, pâuz tâu cxuô xor xưv hêik lok huôv tsar cêr khưr uô nox, tsêz chos kôngz lôngk, tu zus tsiêx cxu cov tsôngv px muôx luz nênhx truôx tuk, tsâu sor”.

Hli 4 shông 2021, Tsênhv qơư tso luk têz qơưs Chiêu Lầu Thi, nhoz xã Hồ Thầu, huyện Hoàng Su Phì, tỉnh Hà Giang, zos qơư txuôk tso  Đêix nta suôz VN têx luk hâur têz qơưs, tưz paz tâu trâu tsôngv px hâur thax tsav tox siêz faz Bắc mnôngs tâu Đêix VN cxuô xor xưv. Zơưv Vàng Đức Quy, ở huyện Hoàng Su Phì, tỉnh Hà Giang shir phaz lul hêik: “Qơư tso luk Chiêu Lầu Thi, mnôngs tâu tsênhz Đêix VN cxuô tsaz yênhx cxuô xor xưv hêik lok huôv tsar cêr khưr uô nox, hêik lok suôz gâux Then, hêik lok cxuô hêir nênhs têx txux chi, vênhx huôv jông”

77 shông cxiv tsa thiêz huôv tsar, Đêix nta suôz VN zos Đảng têz qơưs cơ quan thôngz xor mông, xor xưv zov chênhr, thiêz zos cơ quan uô ntêx hlo hêik lok Đảng têz qơưs cxuô tsênhv chêi, chêi têz qơưs, cê hêik tsôngv px sđ tsưr ziv siêz xar xa txos trâu đảng têz qơưs pâuz txos tsôngv px luz nênhx nox nhoz muk lok hâur niêx hnuz. Ntơư zos iz luôs hâux lưv lox, chiê Đêix nta suôz VN sir jos đuô thiêz hlôngr yiêz cxuô luôs hâux lưv uô cov ziv hnuz ziv huv đros tsôngv px nhiêv mnôngs Đêix thiêz tsiv nhos zos têz qơưs Đêix nta suôz VN./.

                                               (Nền cuối: Lắng tiếng quê hương)
                                 Tsu cxêik nhênhv- Công Luận- CQTT Đông Bắc

Gia Lai: Tsar ndê têx lênhx nênhs cxaz chuôz bảo hiểm y tế  nhoz thax tsav txov nhêv

Niêv lâul Kpă Bli nhoz jok Plei Tel B, xã Ia Sol, huyện Phú Thiện, tỉnh Gia Lai chuôz zis tưz quyết tinhv tror zuôr têx ntơưr seiz njuôk shuôs moz chiê tsưx phưv đas jos trâu zuk thiêz chor nênhs hâur chuôz zis. Trơưk li niêv lâul Kpă Bli, thâuv ntêx, niêv lâul chuôz zis zos ziv chuôz zis tâu paz max 100% zuôr ntơưr seiz njuôk shuôs moz gênhk, taz sik iz shông ntâu lok no  tưz tsi tâu paz max lơưv. Hâur ntu co, iz phênhv viv luz nênhx txov nhêv tiv muôx moz Covid-19, iz chas ntơư cux zos tiv tso siêz viv li niêv lâul Bli tsi zuôr ntơưr seiz njuôk shuôs moz. Li ntơư, đhâu thâuv muk nhoz tsêr kho moz viv uô cuz uô no thiêz tsuv thêv tas nhiêx ntâu, niêv lâul seiz pov zuôr têx ntơưr heik sâuv zos lok six zuôr trâul txos. “Thâuv ntêx mak tâu têz qơưk paz zuôr ntơưr seiz njuôk shuôs moz, taz sik nhiv no têz qơưk lơưr tsi paz lơưv. Nhiv kruôr no cur muk nhoz tsêr kho moz mak tsuv thêv 100% nhiêx, jiês cur muk co tas 1,2 tsov đeiv. Zos muôx ntơưr seiz njuôk shuôs moz, cur tsi tas ntâu nhiêx li ntơư. Đhâu no, cur pâuz tâu tiêk, zuôr tsuv zuôr chor ntơưr heik sâuv thâuv muôx moz gênhk thiêx tsi yuô njiz phiv liv”.

Cux iz zav li heik tas co, niêv lâul Rmah H’Brang  nhoz jok H’Lil 2, xã Ia Mrơn, huyện Ia Pa, tỉnh Gia Lai cux nhiv kruôr zuôr têx ntơưr seiz njuôk shuôs moz. Niêv lâul H’Lil heik pâuz, thâuv ntêx chuôz zis tâu têz qơưk paz 100% zuôr ntơưr seiz njuôk shuôs moz, viv li tsi trâul cxơưx lok têx nhiêx khiêz kho moz thâuv muôx moz gênhk mul nhoz tsêr yuôx. Nhiv no, tsuôk tâu têz qơưk paz 40% xưz, chuôz zis quyết tinhv zuôr hur si trâu 7 lênhx nênhs hâur tsêr viv têx ntơưr co lok six muôx liv trâu zuk: “Viv chor nênhs hâur tsêr khênhr muk uô hâux lưv trâu uz trâu no, tsi pâuz shor thâuv tưs zuôr njiz trâul têx tsi jông, chênhr zos li co tsuv zuôr chor ntơưr heik sâuv bax tsês trâu chuôz zis chiê tso siêz đuô thâuv muk uô hâux lưv”.

Zơưv Nguyễn Hữu Hạ, Giám đốc Bảo hiểm xã hội huyện Ia Pa heik pâuz, txix thâuv fuô uô lơưr Thủ tướng Chính phủ Quyết tinhv sôr 861/QĐ-TTg cir bê chor xã thax tsav III, II, I hâur thax tsav tsôngv box heir nênhs tsơưs thiêz tox siêz ntu 2021-2025, tas nro huyện txo grêk zuôr xar 10 cxênhz lênhx nênhs zuôr ntơưr seiz njuôk shuôs moz, phênhv ntâu zos tsôngv box heir nênhs tsơưs nhoz chor xã thax tsav txov nhêv, nhiv no tsi tâu thax tsav txov nhêv ntơư. Chiê khưx phưx têx li heik no, taz viv thâuv tưs tưz sir jos đros hâu nov cxuô cấp ntơưv qơư yax kriê chiê tsôngv pêx xênhv pâuz tsênhz, to tâuz lok têx jông thiêz muôx liv thâuv zuôr ntơưr seiz njuôk shuôs moz, cov sơưr đơưk tror zuôr têx ntơưr co. “Txix ciês hâur shôngk shông 2022, Bảo hiểm xã hội huyện Ia Pa tưz đros hâu nov ntơưv qơư hâur cxuô xã, đoanx thêv sâuv thax tsav huyện sir jos uô luôs hâux lưv yax kriê, vênhv tôngv tsôngv niêv txir lax pêx xênhv zuôr têx ntơưr seiz njuôk shuôs moz, lar heik zos têx lênhx tsôngv box heir nênhs tsơưs, lơưr tsi yuô zuôr chor ntơưr co thâuv tsi tâu têz qơưk paz max. Txix hâur shôngk shông txos nhiv no, đhâu yax kriê, vênhv tôngv, tas nro huyện cux tưz muôx chôngz lênhx ntâu tus zuôr ntơưr seiz njuôk shuôs moz gênhk, xav txos iz jiês no, hur si huyện muôx nhos 47.600 lênhx nênhs zuôr têx ntơưr heik sâuv, tsav xar bâuv 80% jênh sôr zuôr têx ntơưr co”.

Tas nro tỉnh Gia Lai nhiv no muôx zuôr xar 1,27 tsov lênhx nênhs zuôr têx ntơưr seiz njuôk shuôs moz, tax 82% ntâu jênhv sôr. Tỉnh cux sir jos txos tas shông 2022 cov tax 90% jênh sôr zuôr ntơưr seiz njuôk shuôs moz. Iz chas luôs hâux lưv yax kriê, vênhv tôngv lơưr tsưr ziv “muk yênhx jêx jok, yênhx chuôz zis heik sơưr đơưk zuôr ntơưr seiz njuôk shuôs moz” Bảo hiểm xã hội tỉnh Gia Lai cux tsênhv đros cxuô sở, ban, ngênhx, đoanx thêv sir jos fuô uô ntâu faz tsưr ziv chiê tsar ndê chôngz lênhx ntâu tus zuôr ntơưr seiz njuôk shuôs moz gênhk. Xuz thơưx, taz viv zuôr fuô uô tsưr ziv paz max têx lênhx pêx xênhv muôx luz nênhx txov nhêv, tsôngv box heir nênhs tsơưs zuôr têx ntơưr heik co. Zơưv Lê Quốc Khánh-Phưv Chủ Giám đốc Bảo hiểm xã hội tỉnh Gia Lai, heik pâuz: “Hâur shông 2022 no, Bảo hiểm xã hội Gia Lai tưz nhênhz chơưv trâu Hôiv đôngx tỉnh tso tơưv Nghị quyết 11 chiê paz max iz cxiê lênhx nênhs muôx luz nênhx txov nhêv. Sir jos uô luôs hâux lưv co thiêz tsar ndê nzir iz cxiê lênhx nênhs đros zuôr têx ntơưr seiz njuôk shuôs moz. Iz chas ntơư, Bảo hiểm xã hội Gia Lai cux tưz đros Đảng uỷ Khối têx Cơ quan, nhênhz chơưv trâu Đảng uỷ Khối co thiêz doanh nghiệp tỉnh tso tơưv tsưr ziv sôr 48 vênhv tôngv têx chi bộ, cxuô taz viv đros paz chor nênhs zuôr ntơưr seiz njuôk shuôs moz”./.

(Hoàng Qui VOVTN-Riê Lâux cxeik, nhênhv)