Điện Biên huôv tsar jông txix têx Tsaz yênhx têz qơưk li qơư tsov txos

          Nhoz xã Mường Pồn, tỉnh Điện Biên, ntâu ziv chuôz zis tưz truôx siêz chos siv tsoz sa nhân xiêr lơưr Tsaz yênhx têz qơưk li qơư tsov txos lok huôv tsar KTXH thax tsav tsôngv box mênhx cxưx tsơưs nênhs thiêz tox siêz. No cux zos iz hâur 110 dự án paz huôv tsar tsiv uô lơưr tsiv grê, thax tsav chos yuôx njuôz muôx tsiv grê, huôv tsar muôv muôs thiêz zaz zâuv yưv pênhr tâu krêz uô ntơưv Điện Biên hâur ntu 2021-2025.

          Đhâu iz shông tsoz phưz, tsoz sa nhân xiêr tsi taz hloz lox jông, mak tsênhv sâu tâu nzor đuô njuôs xav. Txos nhiv no, tas nro xã tưz muôx 40 ntâu ziv chuôz zis chos đros tas nro mênhv chêx zos zuôr xar 60 hecta.

          Pos Lò Thị Lả, iz hâur têx chuôz zis uô ntêx nyuôk chos sa nhân xiêr shir phaz pheiz kênh: qir thơưx lênhx tưs cux cxơưx, hâux lưv ntâu thiêz khưr. Taz sik khov muôx cán bộ cxiz kôngz yax six tuôx heik kriê tsưr ziv uô viv li pox nhuôk truôx siêz đuô. Tsêz no sâu tâu nzor, pheiz tâu iz ziv 2,3 tsov đeiv. Chor nhiêx txiêx no txơưv tsi ntâu taz sik tưz paz pox nhuôk muôx cxaz phênhv nhiêx cxơưx trâu xênhz huôx thiêz chuôz cxaz đas jos tsêz chos zav tsoz chos yiêz no.

          Tsi taz chos yuôx njuôz, Tsaz yênhx têz qơưk li qơư tsov txos lok huôv tsar KTXH thax tsav tsôngv box mênhx cxưx tsơưs nênhs thiêz tox siêz tsênhv paz tsôngv box tsưr ziv huôv tsar uô nox đros por vêv jôngr thiêz huôv tsar tsiv uô kôngz jôngr nuv truôx tul. Hâur 5 shông đhâu, Điện Biên tưz chos yiêz 277 hecta jôngr tsiv uô, paz huôv tsar 390 hecta xiv huv jôngr nuv đrâuv ntông, pheiz por vêv 43 cxênhz 600 ntâu hecta jôngr phax phưv. Têx dự án no tsi taz paz pox nhuôk muôx cxaz phênhv sâu, mak tsênhv gôngr phênhv por vêv tênhx qơư, tuôr jông trôngz jôngr chiv xênhz đrox tsuôk.

          Yuôr ntơưv xã Mường Nhà, ntâu chuôz zis tâu paz zuz nôngz tsoz chos txix Tsaz yênhx cxiv tsa nôngx cxênhz yiêz. Tix lâuk Lường Văn Đảo chuôz zis, thâuv ntêx tsuôk shưv chos poz cưk, chos blêx, nhiv no tưz muôx vax chos txir thênhx caz, txir lưs jôngr, txir trâuv nhux khov uô trơưk tsưr ziv kỹ thuật thiêz muk cơưv shâuv chênhz zênhv ntơưv Sơn La: “ Qir thơưx cur lok six cxơưx, taz sik thâuv tâu heik kriê tsênhz mênhx, cur truôx siêz yưv pênhr zuôr cxaz qir zuôv, tsoz phưz lơưr tsưr ziv heik kriê. Nhiv no vax txir ntông tưz tơưs pax, txi txir, njuôs xav 2,3 shông zuôr txos zuôr muôx phênhv sâu truôx trâu chuôz zis, paz chuôz zis hla đhâu cêr pluôk truôx tul”, tix lâuk Đảo pheiz kênh.

          Tsênhv tsênhz tso pov, txix têx trâur nuv mê li chos sa nhân, ntông nox txir txos têx dự án njuôs xav lox lok chos jôngr thiêz tu zus... têx Tsaz yênhx têz qơưk li qơư tsov txos tưz krêz tơưv tsưr ziv uô yiêz, paz muôz hâux lưv uô, chuôz cxaz phênhv sâu trâu yênhx cxaz ziv chuôz zis tsôngv box, thôngx cxix khav tênhv pưs txux hâur côngz xưv txu grês cêr pluôk truôx vênhs nhoz Điện Biên.

          Điện Biên tưz sâu jênhv ntâu chêx cuk jông txix têx Tsaz yênhx têz qơưk li qơư tsov txos. Txos hli 6/2025, phường Mường Lay thiêz phường Điện Biên Phuv tâu côngz jênhv uô tiêr hâux lưv cxiv tsa nôngx cxênhz yiêz; tas nro tỉnh muôx 2 xã tax ploz tsênhr nôngx cxênhz yiêz, 5 xã tax ploz tsênhr muôz siêz, 26/115 xã kuz tax plzo tsênhr, fênhx pheiz tax 14/74 tiêu chí iz xã. Đrâuv co, 267 jêx jos tax ploz tsênhr nôngx cxênhz yiêz thiêz nôngx cxênhz yiêz hlôngr yiêz.

          Hâur côngz xưv cxuôv cêr pluôk, chor ziv chuôz zis pluôk tưz txu grês 34% ntâu shông 2021 yuôr 21% ntâu shông 2024, bâuv 16 cxênhz 900 ntâu ziv chuôz zis hla đhâu cêr pluôk. Njuôs xav txos kaz shông 2025, ziv chuôz zis pluôk tas nro tỉnh yuôr muôx nhos 17% ntâu, txu grês fênhx pheiz 4% ntâu iz shông; hâur co, têx xã pluôk txu grês 6% ntâu iz shông. Tiv zix, chor ziv chuôz zis pluôk hâur tsôngv box mênhx cxưx tsơưs nênhs txu grês fênhx pheiz 5% ntâu iz shông zos têx tsênhv tsênhz tiv zix tso pov txix têx tsênhv chêi paz./.

Vũ Lợi-Txâur Vax cxeik nhênhv

Lào Cai sêi đrơưv vêv xênhz tênhv qơư, phax tar caz moz đhâu muôx ntux nas chuô

         Pêx xênhv ntơưv têx qơưk trâus đêx ngaz cuôr li kror cxơưx hlo nhiv no tưz tsik zos vax tsêr, cxuô zav trâus puôk tsuôx, tsik jông tas mak tsênhv zos têx caz moz zuôr huôv xênhz. Pos Phạm Thị Hoa, nhoz thax tsav cêr Thanh Niên-iz hâur têx qơư trâus đêx ngaz tok ntơưv phường Yên Bái hêik: “Pêz cxơưx hlo nhiv no zos đêx xênhz huôx thiêz caz moz huôv xênhz đhâu muôx đêx ngaz. Pêz vav tiêk cxuô cấp chinhr quyền zuôr sir jos paz chiê sơưr đơưk nhoz ntơưv no cux li chor qơư trâus đêx ngaz cuôr nzor truôx tuk tâu luz nênhx”.

          Ciês đhâu thâuv đêx grêk, nganhx y têr tỉnh Lào Cai tưz huiz tôngv lưx lươngv txix tỉnh txos thax tsav qơư, sik côngv đros chinhr quyền ntơưv qơư kriê trâu pêx xênhv uô vêv xênhz vax tsêr, tsuôs yuôx tuô lov caz moz thiêz xưv lik đêx. Ntơưv ntâu thax tsav qơư pêx xênhv nhoz, canr bôv y têr muôz ciês chor yuôx CloraminB thiêz kriê trâu pêx xênhv tsưr ziv xưv lik đêx, vêv xênhz têx chuôz zênhx sir zôngv.

          Ntơưv phường Nam Cường, thax tsav qơư tâu chiê phường Nam Cường thiêz chor xar Tuy Lộc, Minh Bảo, Cường Thịnh (Yên Bái kuz) lok uô cê muôx 2.000 ntâu ziv chuôz zis trâus đêx ngaz, muôx qơư đêx ngaz toz muôx 2 thiêr ntâu. Đhâu ciês thâuv đêx grêk, canr bôv Trạm y têr tưz muk trâu yênhx qơư pêx xênhv nhoz kriz uô têx tsưr ziv phax tar caz moz. Niêv tix Đỗ Thị Hồng Chuyên, canr bôv Trạm Y têr phường Nam Cường puz pâuz: “Tưz kriz uô têx tsưr ziv xưv lik chor kror đêx chiê paz muôx tâu đêx hur trâu pêx xênhv sir zôngv hâur yênhx hnuz. Lok côngz xưv tênhv qơư, nganhx muôx vax huôv tsưr tsix tsuôs yuôx tuô lov caz moz, kriê trâu pêx xênhv uô vêv xênhz, nzuôr cov hur si têx chuôz zênhx trâus đêx ngaz, đhâu co tsuôs yuôx phax tar caz moz hâur thiêz iz ndis vax tsêr. Chor tsiêx cxu trâus tuôs mak kriê trâu pêx xênhv khơưz kror phâuk por tsês thiêz tsuôs yuôx phax tar caz moz iz ndis chiê paz uô jông vêv xênhz tênhv qơư”.

          Jiês lok nas đêx ngaz cuôr nhiv kruôr đhâu tưz uô xar muôx 10 cxênhz luz tsêr nhoz Lào Cai trâus ruôr hiêv, hâur co muôx 8.800 ntâu ziv chuôz zis trâus đêx ngaz thiêz 15 qơư y têr trâus puôk tsuôx, ruôr hiêv. Ciês đhâu thâuv chor đêx grek, lưx lươngv y têr tỉnh Lào Cai tưz sêi đrơưv kho đuô chor qơư y têr, sir jos uô cov tâu jông hâux lưv njuôk kho moz xuz thơưx trâu pêx xênhv; sik côngv đros chor tsưr tsix, đoanx thêv thiêz pêx xênhv xưv lik tênhv qơư, vêv xênhz têx vax tsêr, qơư pêx xênhv nhoz, tsêr cơưv ntơưr, têx ciêz, chor cêr muk lok… chiê phax tar têx caz moz huôv xênhz li: moz poz đrâuv tơưr grêix, moz kror muôs liêz, moz thox plaz lok sik têx zav moz cik txos plaz hnhur, nox hâuk tiv chor đêx tsik hur. Đros co, nganhx y têr cux bax cxix cxuô têx chuôz zênhx, yuôx phưx vưv trâu côngz xưv njuôk kho moz trâu pêx xênhv. Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Song Hào, Phưv Giám đốc Sở Y têr tỉnh Lào Cai puz pâuz: “Nganhx Y têr tưz chox kriê chor qơư y têr sêi đrơưv thoz huk, uô cov tênhv qơư hur si, tsuôs yuôx tuô lov caz moz ntơưv têx qơư y têr, tsêr cơưv ntơưr, qơư công côngv thiêz têx qơư trâus đêx ngaz chiê phax tar têx caz moz huôv xênhz, siz cik moz. Đros tsưr ziv “4 ntơưv qơư” muôx chox kriê, paz tsik so, chor qơư nhoz iz ndis zuôr paz trâu chor qơư trâus ruôr hiêv hnhar; chor tsênhv qơư y têr thax tsav, tsêr kho moz chuôz cxaz sik côngv, siz paz; tsêr kho moz tỉnh thiêz têx taz viv tsik trâus đêx ngaz cux sir jos paz lơưr kror hâux lưv tâu phêiz côngz, uô cov phuôx huiz tâu lưx lươngv ntơưv qơư, cê muôx têx paz ndar six hơưv txix thênhv siêz”.

            Nganhx Y têr tỉnh Lào cai cux hêik pêx xênhv tsuv uô jông sêiz lok ngaz tuk vêv xênhz zav nox, viv hâur ntu muôx ntux nas chuô, tsik muôx tênhv tênhz, chor zav nox tsês chiê zôngx ziv trâus tsư pok, tsik jông. Cxuô lênhx nênhs tsuv kriz uô cov jông lơưr tsưr ziv “nox siêr, hâuk bâu” chiê paz por vêv tâu jông đas jos trâu zuk thiêz sơưr đơưk./.

Thừa Xuân-Lik Thox cxêik nhênhv