Tok njôngr muôx iz luz kror đêx hur trâu yênhx puô lênhx shux xênhz nhoz Nậm Kè sir zôngv
Nhoz tox siêz ntus đriv xã Nậm Kè, tỉnh Điện Biên, tsêr cơưv Phổ thông dân tộc niêv txir zus mor cxênhx 2 Nậm Kè zos qơư yênhx puô lênhx shux xênhz heir nênhs tsơưs cơưv txux chi thiêz nox nhoz xênhz huôx. 98% têx nhuôs zos nênhs Hmôngz, Poz Ziz, Cho, Cống....., phênhv ntâu zos vax tsêr txov nhêv.
10 tơưv shông yênhx lix, tsêr cơưv jux juk tâu yưv pênhr cxiv tsa qar tsêr cơưv, qơư nox mor, qơư nhoz. Taz sik, iz phiv liv lox đơưk uô tsi tâu, co chênhr zos đêx xênhz huôx. Tas nro tsêr cơưv nhiv no muôx 611 lênhx shux xênhz, hâur co 483 lênhx nox nhoz hâur tsêr cơưv, cơưv txux chi, taz sik tsuôk muôx iz qơư trâu đêx mê, tok đêx đêz lok thiêz tsi txâuk sir zôngv. Zơưv Lò Văn Tiến, thơưx seiz car tsêr cơưv Phổ thông dân tộc niêv txir zus mor cxênhx 2 Nậm Kè heik li no: “Tsi yuô muôx đêx, tsuôk txâuk uô jâuz mor nox thiêz zôngv mê njik nzuôr muôs, têk tơư xưz. Shux xênhz tsuv muk đa đêx, nxuô tril yo đrav đêx lox, cheix ntux sor mak nhoz khênhr, hok cheix ntux no lok six phiv liv cơưk. Pêz pâuz têx tsi jông, riêz nênhs zôngx ziv muôx yưv, lar heik zos têx hnuz lok nas lox, đêx huôv hloz, taz sik tsi muôx faz tsưr ziv tưs. Xar khơưz kror đêx mak nhiêx txiêx tas ntâu, khơưz tsi tâuk”.
Zar hnuz kêix tưs cux li ntơư, tus đêx Nậm Kè yênhx qơư trâu têx nhuôs shux xênhz đa đêx, nxuô tril yo. Chor nhuôs muôz tril yo, fiêz uz no tso tiv ntus, grêk muk hâur đêx đa đêx txiêk. Ký Xênhv Zax, shux xênhz lớp 6A1 heik: “Cur nyei tsav plav tơư, trâus ntos xưz, taz sik tsi muk đrav đêx cux tsi pâuz muk đa đêx thiêz nxuô tril yo kror tưs”.
Thâuv tưs txos cheix ntux no, chuô phir lus, lok six no njiv, seiz têx nhuôs shux xênhz đa đêx txiêk, chor cưk kriê ntơưr lok six moz siêz cơưk. Tsi tiêk zôngx ziv trâus pôngz đêx, zôngv thiêz cor têx đêx tsi hur tsênhv uô ntâu lênhx shux xênhz zôngx ziv trâus muôx moz thiêz. Qơư nhoz, têx côngz trênhx muôx tsi txâuk, xênhz huôx nox nhoz muk lol phiv liv, uô chor cưk kriê ntơưr Nậm Kè ziv njiz trâus phiv liv đuô hâur luôs hâux lưv kriê txux chi nhoz tox siêz Tây Bắc.
Sâu ntơưr, xa têx tsưr ziv txos trâu têx tsưr tsix, nênhs siêz jông, xar cov muôx tâu iz luz kror đêx khơưz chiê muôx txâuk đêx trâu shux xênhz zôngv
Nhiv kruôr đhâu, tsêr cơưv Phổ thông dân tộc niêv txir zus mor cxênhx 2 Nậm Kè tưz xa ntơưr trâu têx tsưr tsix, nênhs siêz jông thor paz tsêr cơưv khơưz iz luz kror đêx. Hâur traz ntơưr co, Ban giám hiệu heik mênhx: Tsêr cơưv muôx 16 lớp, 611 lênhx shux xênhz; hâur ntơư 483 lênhx nox nhoz hâur tsêr cơưv, cơưv txux chi. Tsêr cơưv no ho nhoz trâu tox siêz, tsôngv pêx xênhv tsi nhoz uô cê, cêr muk lol phiv liv, ziv uô muôx tsi txâuk đêx hur sir zôngv.
Muôx tsi txâuk đêx xênhz huôx, ntâu shông đhâu chor cưk kriê ntơưr thiêz shux xênhz tsuv muk nzuôr têk nzuôr tơư, nxuô tsôngk tril yo đrav đêx, zôngx ziv muôx yưv têx tsi jông, riêz nênhs, buôk ti uô ruôr hiêv txos đas jos. “Chiê đơưk tu têx phiv liv zov chênhr co, tsêr cơưv xar thor txos sơưr đơưk paz khơưz iz luz kror đêx chiê muôx txâuk đêx hur trâu têx shux xênhz sir zôngv, phưx vưv xênhz huôx, cơưv txux chi thiêz truôx tuk đuô trâu shux xênhz. Sơưr đơưk têx cêr paz, côngz đas jos zuôr zos lok six zov chênhr chiê cxơưz cxiz chor cưk kriê ntơưr, shux xênhz Nậm Kè hla đhâu phiv liv, cêr txov nhêv, tso siêz uô hâux lưv kriê thiêz cơưv ntâuz ntơưr”, zơưv Lò Văn Tiến, thơưx seiz car tsêr cơưv Phổ thông dân tộc niêv txir zus mor cxênhx 2 Nậm Kè heik mênhx li co.
Iz luz kror đêx khơưz xar chuôs li zôngx ziv, taz sik ntơư zos 400 ntâu lênhx shux xênhz nox nhoz hâur tsêr cơưv, cơưv txux chi siêz xar njôngr. Têx li heik co tsi tiêk muôx đêx hur, tsênhv gra cêr truôx tuk trâu chor nhuôs shux xênhz, por hưv đas jos, iz chas ntơư cxơưz paz jos chiê têx lênhx cưk kriê ntơưr thiêz shux xênhz nhoz no tror sir jos kriê, cơưv txux chi.
Nậm Kè nhiv no cux tsênhv yuôr ntâu txov nhêv, zos muôx lênhx nênhs tưs siêz jông sik đros pheiz kênh phiv liv mak chor nhuôs shux xênhz nhoz tox siêz ntus đriv no zuôr tsi yuô trâus txov, zuôr muôx kror đêx hur nhoz jê ciês tsêr cơưv chiê niêx hnuz têx lênhx cưk kriê ntơưr, shux xênhz tso siêz uô hâux lưv kriê thiêz cơưv txux chi./.
Vũ Lợi-Riê Lâux cxeik, nhênhv
Lâul jok Điểu Dray-Lênhx nênhs uô ntêx hlo nhoz ntus đriv Quảng Trực
Shông 2022, đhâu thâuv so lâul txix Chủ tịch Hôiv Nôngx mênhx xar Quảng Trực, zơưv Điểu Dray tror tâu bâux uô Phưv Bí thư Chi bôv, Tsar jok Bu Prăng 1, đros uô Tôv phưv Tôv chiv chir sêiz car ntus đriv. Uô kror hâux lưv tưs, zơưv puôr lênhx sir jos uô tâu jông, sir jos viv côngv thôngx.
Hâur uô nox, lâul jok Điểu Dray zos nênhs uô ntêx hlo hâur hlôngr yiêz têx tsoz chos, chor ar têz, paz muôx tâu kinh têr siêz. Shông 2010, Tsaz yênhx cxơưz cxiz têz qơưk muôz chor mắc ca lok chos sâuv ntus đriv Quảng Trực. Thâuv muôx ntâu ziv chuôz zis tsênhv tsik tâu car chos, mak zơưv Điểu Dray ziv chuôz zis jênhv chos muôx 1 héc ta ntâu mắc ca. Txix têx uô tâu xuz thơưx, zơưv chuôz zis kriz đar nzir thax tsav chos mắc ca shơư đros cà phê, hưx txoz. Lâul jok Điểu Dray puz pâuz: “Nhiv no, tas nro chuôz zis thax tsav chos mắc ca zos 8 héc ta, hâur co muôx 1,5 héc ta tưz sâu tâu, 1 shông sâu tâu 2 jiês, iz jiês tâu xar muôx 2 tấn, gri muôs xar muôx 70 triệu đêiv iz tấn (chiv thâuv hli 3-4) hok chiv (thâuv hli 9-10) mak muôs tâu gri siêz đuô”.
Chiê uô tâu nox truôx jông, zơưv Điểu Dray chuôz zis tưz nhoz trâu hâur HTX kôngz nuv ntơưv thax tsav qơư. Zơưv sir jos cơưv shâuv têx kỹ thuật, tsưr ziv tu, sâu đê, uô kôngz nuv lơưr saz truôx đrênhk. Zơưv cux hêik pox nhuôs sơưr đơưk đros nhoz hâur hợp tác xã chiê sik côngv huôv tsar tâu kinh têr truôx tuk. Txos nhiv no, xar Quảng Trực, tỉnh Lâm Đồng tưz muôx zuôr xar 1.500 héc ta mắc ca, paz muôx tâu tsưr ziv uô bluô nux trâu pêx xênhv, tiv zix zos tsôngv box mênhx cxưx tsơưs nênhs. Ntơưv jok Bu Prăng 1, muôx yênhx châuv ziv chuôz zis chos mắc ca; ntâu ziv chuôz zis muôx tâu phênhv sâu truôx yênhx puô triệu đêiv iz shông. Pos Thị Sư, canr bôv Phòng Vênhx huôv Xar hôiv xar Quảng Trực puz pâuz: “Zơưv Điểu Dray zos nênhs sir jos uô têx huôx tôngv hâur jok, zos nênhs uô ntêx hlo hêik sơưr đơưk tuôr tsês têx cêr nênhx vênhx huôv jông. Zos đôiv tsar đôiv đruôk tôngx nxêz tôngx, zơưv tsưr tsix ntâuk hâur têx jiês ntênhk hôiv, sik njiz, kriê trâu chor hluôk cơưv shâuv thiêz tuôr tsês têx vênhx huôv mênhx cxưx”.
Sâuv thax tsav ntus đriv Quảng Trực, tỉnh Lâm Đồng, lâul jok Điểu Dray tâu pâuz txos xưk li iz tuk ndêx chiv ntus đriv truôx khor. Hli 6 tsêiz no, zơưv tâu Bôv Tư lệnh Bôv đôiv Pênhz phax kruôk zos “nênhs uô tâu hâux lưv jông nhoz thax tsav ntus đriv, poz hiêr” hâur tsaz yênhx “Qơư khov vav trâu jêx jok”. Lâul jok Điểu Dray zos tôv phưv tổ chiv chir sêiz car ntus đriv nhoz Quảng Trực. Zơưv sik côngv jông đros Bôv đôiv Pênhz phax qênhz yuôx, por vêv ntus đriv; tsik so yax kriê trâu pox nhuôs tsik mnôngs lơưr chor nênhs fêv, sir jos đros uô jông phongz yaox “Tas nro pêx xênhv đros por vêv jông thax tsav ntus đriv têz qơưk”. Zơưv Điểu Minh Nhật, Phưv chủ tịch Ủy ban MTTQ, Bí thư Đoanx hluôk nênhs xar Quảng Trực puz pâuz, lâul jok Điểu Dray zos nênhs uô ntêx hlo trâu cxênhx hluôk cơưv shâuv uô trơưk: “Lâul jok Dray tsênhv sik côngv đros Đoanx hluôk nênhs xar tsưr tsix sik njiz, ntâuk đruôk tôngx nxêz tôngx, yax kriê trâu chor hluôk nênhs tuôr tsês têx vênhx huôv, uô jông lơưr chêi têz qơưk, por vêv jôngr, tsik mnôngs trơưk chor nênhs fêv chor luk nziêk đas muk uô hâux lưv tsik zos chêi…”.
Lâul jok Điểu Dray li têx sir jos uô tâu tưz paz trâu jok Bu Prăng 1, xar ntus đriv Quảng Trực (tỉnh Lâm Đồng) tuôr truôx tâu ngaz tuk, huôv tsar kinh têr, tuôr tsês tâu têx vênhx huôv jông. Lâul jok muôx ntâu jiês tâu cxuô cấp chinhr quyền thiêz Bôv đôiv Pênhz phax khơưk kruôk viv uô tâu jông hâur côngz xưv hêik sơưr đơưk, cxiv tsa jêx jok yiêz thiêz por vêv ntus đriv./.
TTTN-Lik Thox cxêik nhênhv
Viết bình luận