Phuôx huiz pưs txux đangv viên nhoz thax tsav ntus đriv txov nhêv

          Nriêr pâuz lok nôngz tsoz chos, tsiêx tu zus yiêz chiê muôz siêz phênhv sâu, 4 shông ntâu tov ntêx, hluôk nênhs hluôk Ly Seo Lưv nhoz jos ntus đriv Lũng Pô, xã A Mú Sung, huyện Bát Xát tưz zuôr 100 tsoz txir trâuv nhux lok chos sâuv chuôz zis li mênhv chêx ar têz. Tix lâuk cux vênhv tôngv pox nhuôs hâur jos sik đros chos chiê yênhx lix thax tsav hax huv. Tix lâuk Lý Seo Lử pheiz kênh:

          “Chos tsơưz mak khênhr trâus caz uô hiêv, chos kok ntông ntâu uô mak uô ar tsuôs tas viv li cur hlôngr chiê chos ntông nox txir, co zos txir trâuv nhux. Qir thơưx chos tsơưs txâuk chiê zuk tsoz phưz, taz sik txix shông tiv 3 tsoz chos no chox lok chêx cuk siêz”.

          Zơưv Ma Seo Lằng, Bí thư Chi bộ jos Lũng Pô, xã A Mú Sung puz pâuz, tas nro mênhv chêx txir trâuv nhux nhoz hâur jos zos 4 hecta. Hâur co muôx ntâu mênhv chêx qir txos six hơưv sâu đê shông xuz thơưx, tiv 2 thiêz txir trâuv nhux zuôr zos tsoz chos tsênhv chiê huôv tsar kinh têr hâur jos.

          “Tâu xã tsov cưv zuôr chox tsoz txir trâuv nhux Lũng Pô yênhx xiv huv OCOP nhoz xã A Mú Sung. Cur pov no cux zos iz tsoz chos paz txu yeiz cxuôv pluôk truôx vênhs nhoz jos Lũng Pô”.

          Cux đros thiêz siêz xar njôngr muôx têx trus huôv tsar jông hâur huôv tsar kinh têr nhoz tiv phaz, 2 shông tov ntêx, tix lâuk Chảo Láo Tả, Phưv chủ tịch Hội nôngx mênhx xã Dền Sáng zos 1 hâur 10 ziv chuôz zis uô ntêx nyuôk cxaz chuôz dự án chos tsoz txir lưs hmaz. Txos nhiv no, txir lưs hmaz tưz paz tix lâuk Tả chuôz zis muôx cxaz phênhv sâu truôx tul:

          “Uô ntêx nyuôk chos siv 40 tsoz. Qir thơưx tso lok phênhv sâu zuôr xar 10 tsov đeiv. Cux lok six xar njôngr pox nhuôs hâur xã thiêz nhoz têx xã txơưr zos muôx qiv hơưv huv đros mak chos tsoz chos no, no zuôr zos tsoz chos paz cxuôv yeiz thiv pluôk, huôv tsar truôx vênhs”

          Tix lâuk Tẩn Láo Tả, nhoz jos Nậm Giàng, xã Dền Sáng, huyện Bát Xát cux xar njôngr cơưv shâuv trâur nuv no chiê chos yiêz chuôz ndê chor txir lưs hmaz tâu chos, chuôz cxaz phênhv sâu trâu chuôz zis.

          “Cur chuôz zis jiês no cux đăng cir chos taz sik chos tsơưs xưz. Jiês no cux xar muk seiz shuôk têx ziv chuôz zis chos ntâu sei tsoz chos hloz lox li chas chiê cur chos cxaz 3-400 tsoz thiêz, huôv tsar kinh têr muôx cxaz phênhv sâu trâu chuôz zis”.

          Nhoz Bát Xát, đrâuv paz chuôz tsar phongz yaox cxiv tsa kinh têr, cxuôv yeiz thiv pluôk, têx đangv viên cux uô ntêx nyuôk hâur hâux lưv yax mông, vênhv tôngv, gôngr côngv chiê cxiv tsa nôngx cxênhz yiêz. Li paz chuôz zis pluôk uô tsêr nhoz, côngz tsinhx vêv xênhz lok sik paz jos uô cêr muk lok...Bí thư Đảng ủy xã Trịnh Tường: Lầu A Páo tưz thiêz tsênhv gôngr phênhv chox phongz yaox cxiv tsa nôngx cxênhz yiêz nhoz no muôx têx trus huôv tsar tsênhv tsênhz:

          “Đ/c bí thư tưz paz pox nhuôs cxiv tsa tsêr nhoz”

          “ Cur luz tsêr kuz mak xơư nas tas. Muôx tix lâuk Páo tuôx seiz thiêz pov cur luz tsêr li ntơưv viv li thor trâu cur luz tsêr zâu no. Cur lok six jông siêz”.

          Zơưv Zax A Sáo thiêz niêv lâuk Tẩn Lở Mẩy nhoz jos Nà Đoong tsuôk zos 2 hâur têx ziv chuôz zis puôk hâur xã Trịnh Tường tâu paz uô tsêr nhoz. Thiêz chiê uô tâu hâux lưv co, bí thư đangv ủy xã Lầu A Páo muôx lok six ntâu gôngr côngv:

          “Cur đros têx đ/c cán bộ xã muk seiz têx ziv chuôz zis pluôk chiê pâuz tsênhz mênhx lơưr li luz nênhx, txix co khov muôx têx tsưr tsix, doanh nghiệp li paz txưv tưz cxiv tsa yiêz tsêr nhoz trâu tsôngv box”.

          Pâuz tâu ntâu lênhx tsôngv box hâur xã li kinh têr tsênhv txov nhêv, hâux lưv cxiv tsa tâu iz luz tsêr jông thiêz truôx chiê nhoz, lok sik uô tâu iz txox cêr jông muk lok zos tsi zôngx ziv. Bí thư đangv ủy xã Lầu A Páo tưz uô ntêx nyuôk gôngr côngv, vênhv tôngv têx taz viv doanh nghiệp paz cxiv tsa nôngx cxênhz yiêz. Tix lâuk Lý Xá Xe, Phưv tsar Ban vênhv tôngv xã Trịnh Tường, huyện Bát Xát heik:

          “Đros têx ziv chuôz zis txov nhêv mak đ/c Páo tưz vênhv tôngv lênhx nênhs siêz jông, chiz coaz taz viv doanh nghiệp sâuv thax tâv thiêz đrâuv tiv phaz paz lơưr cxiv tsa tsêr nhoz jông đuô, tax ploz tsênhr nôngx cxênhz yiêz”.

          Phuôx huiz pus txux uô ntêx nyuôk, Đảng bộ Bát Xát li têx lênhx đangv viên tsênhz tsênhz zos têx lênhx nênhs paz cxơưz tiês hlôngr yiêz kinh têr nhoz tiv phaz. 4 cxênhz 440 lênhx đangv viên hâur tas nro Đangv bộ zuôr zos lưx lươngv tsênhv chiê uô huyện li têx tsưr ziv lox hâur shông 2022 thiêz trâu têx ntu tov kaz no./.

VOV4-Txâur Vax cxeik nhênhv)

Xav lok têx tâu sơưv BHXH shông 2022

BHXH iz jiês zos li chas?

Trơưk li Chei BHXH 2014, BHXH zos pâux nzir iz phênhv têx nhiêx txiêx sâu tâu tsês trâu nênhs lox tôngv thâuv nênhs lox tôngv trâul muôx moz gênhk, xênhz zus nhuôv lok sik trâul muôx moz tiv uô hâux lưv, tas hnuz hnuz nhôngs lox tôngv lok sik tâu tas siv nênhx. Hâur co, chei BHXH iz jiês iz jiês tsuôk zos iz hâur têx chei nênhs cxaz chuôz BHXH tâu sơưv.

Têx ntâuz ntơưr, cui tinhv tâu sơưv BHXH iz jiês zos têx li chas?

Trơưk Chei BHXH cui tinhv, têx li đrav kaz tâu sơưv BHXH iz jiês:

-Lênhx nênhs txâuk shông tâu sơưv nhiêx so lâul, tsi tâu txưv 20 shông gôngr BHXH

-Lênhx nênhs muôx 55 shông, tsi tâu txưv 15 shông gôngr BHXH thiêz tsi tror cxaz chuôz BHXH txưv zênhv (đros thiêz têx lênhx lox tôngv pox niêv uô hâux lưv hâur xã, phường, thị trấn);

-Lênhx nênhs muk uô nênhx nhoz trâu saz đrâuv luôs 2 chas têz qơưk;

-Lênhx nênhs tsênhv trâul muôx moz hnhar, uô ruôr hiêv txos txox siê li: moz trưx phax, moz tuôs têk tuôs tơư, moz siêz hnhar, moz kruô njưk hnhar, HIV hnhar thiêz têx moz txơưr đuô lơưr Bộ Y tế cui tinhv;

-Công an, tuz lênhv thâuv muk lês uô hâux lưv tsưx phưv têz qơưk tror lok, so hâux lưv tsi tâu txâuk shông chiê sơưv nhiêx hli so lâul;

-Lênhx nênhs cxaz chuôz BHXH đhâu 01 shông so hâux lưv lok sik cxaz chuôz BHXH txưv zênhv đhâu co 01 shông tsi tror gôngr nhiêx BHXH, taz sik tsi tâu txưv 20 shông gôngr.

Xav BHXH iz jiês zuôr xav li chas

Trơưk li Bộ Lox tôngv-Xaz pênhz thiêz xã hội cui tinhv, paz BHXH iz jiês tâu thêv trơưk li six hơưv, hnuz nhôngs nênhs lox tôngv cxaz chuôz BHXH thiêz phênhv xav kror đruôz đraz nhiêx hli gôngr BHXH (xav trơưk li cui tinhv).

Têx ntâuz ntơưr uô chiê tâu sơưv BHXH iz jiês zos:

-Sổ BHXH (bản chính)

-Ntơưr heik cov tâu sơưv nhiêx BHXH iz jiês trơưk cui tinhv

Đros thiêz lênhx nênhs muk uô nênhx nhoz saz đrâuv luôs 2 chas têz qơưk tsuv uô nzir iz đeiv ntơưr xav jênhv tsi zos nênhs Việt Nam, muôx cơ quan muôx vax huôv cir.

Ntâuz ntơưr gra nhiêx BHXH iz jiês zos têx ntâuz ntơưr zov chênhr, lênhx nênhs sơưv chei BHXH zuôr tsuv bax uô cxix cxuô  uô ntêx thâuv tâu xa trâu qơư lênhk txeik chor ntâuz ntơưr co chiê lơưr uô, muôz nhiêx BHXH iz jiês.

Qơư nộp têx ntâuz ntơưr chiê tâu sơưv BHXH iz jiês

-Nênhs lox tôngv zuôr nộp sổ BHXH đros trâu chor ntâuz ntơưr uô chiê tâu sơưv BHXH iz jiês trâu cơ quan BHXH cấp quận lok sik huyện lok sik BHXH tỉnh, ntơưv qơư lênhx nênhs lox tôngv uô nênhx nhoz lok sik nhoz tax lơưr chei têz qơưk cui tinhv.

Têx ntâuz ntơưr uô tâu chiê sơưv BHXH iz jiês: Nênhs lox tôngv zuôr tâu têx ntâuz ntơưr gra nhiêx BHXH iz jiês li:

-Têx ntâuz ntơưr cik txos lơưr cui tinhv tưz đas cir, uô hâur ntâuz ntơưr.

-Nhiêx BHXH iz jiês: Buôk ti gra ntơưv cơ quan BHXH, lok sik gra nhiêx BHXH iz jiês đhâu thẻ gra nhiêx hâur tsêr nhiêx./.

(Thu Thùy –Riê Lâux cxeik, nhênhv)