Tsôngv pêx xênhv zos “têx lênhx uô ntêx nyuôs qênhz pov, paz phax tir thêir” chor nênhs zuôr muôs uô luôv zax zênhz

Uô nênhx nhoz trâu jok Ta Khoang, xã Chiềng Pha, huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La, niêv lâul Cà Thị Thân cux xưk iz zav li ntâu chuôz zis tsôngv box Poz Ziz hâur jok pâuz lok six tsênhz lok zax zênhz li têx uô ruôr hiêv, tsi jông. Ntâu shông uô ntêx, thâuv hâur jok muôx ntâu tus chôngz lênhx đros luôs lưv tus cor, muôx zênhk zax zênhz, uô ntâu chuôz zis muôx têx cêr pôngz siêz, luz nênhx trâul txovnhêv, yeiz pluôs.

Đros trâu hâu nov ntơưv qơư, lưv lươngv công an hâur thax tsav têx sir jos, tsôngv box nhoz no tưz sik thôngx siêz txo grêk tsơưs têx lênhx nênhs trâul muôx zênhk zax zênhz. Cxuô lênhx sik đros uô jông trơưk Đảng, têz qơưk li tsưr ziv, têx chei kriê, tsi shênhx chor chuôz zis muôx lênhx nênhs trâul muôx zênhk zax zênhz, trâul moz HIV/AIDS; sir jos đros yơưz phơưz têx nênhs fêv, uô cxâuv chei têz qơưk. Niêv lâul Cà Thị Thân heik:“Cur tưz bax, sir jos đros cấp uỷ, hâu nov ntơưv qơư thiêz lưv lươngv công an xã yax kriê txos trâu pêx xênhv, chor nênhs hâur tsêr uô jông lơưr Đảng, têz qơưk li tsưr ziv, chei fuô kriê, lar heik zos tsi đros luôs lưv tus cor, sir zôngv zax zênhz, uô cxâuv chei têz qơưk, txix ntơư paz txo grêk tsơưs têx lênhx trâul muôx zênhk zax zênhz”.

Iz chas tuôr truôx, gra siêz 100 paz têx lênhx nênhs uô hâux lưv seiz car jêx jok li nuv uô lok tsưx phưv truôx tuk qơư nhoz; 100% chuôz zis, jok, tsêr cơưv, công ty, doanh nghiệp, HTX nhoz xã Chiềng Pha, huyện Thuận Châu tưz cir ntơưr chos luk siz chos cxiv tsa xã uô ntêx nyuôs lok phôngz yaox “Tas nro tsôngv pêx xênhv sik đros tsưx phưv truôx têz qơưk”; cxiv tsa trâur nuv “Xã truôx tuk, tsi muôx lênhx nênhs fêv, uô cxâuv chei têz qơưk”. Zơưv Lò Văn Hoan, Chủ tịch Uỷ ban xã Chiềng Pha, huyện Thuận Châu heik pâuz:“Têx lênhx tror lok đros côngv thôngx nhoz uô nênhx txix nhos 5 shông đrav ntêx lok no, phênhv ntâu lơưr uô jông trơưk têx cui tinhv jêx jok, chei têz qơưk. Têx lênhx li heik co, pêz tưz phênhz côngz trâu chor uô hâux lưv seiz car jêx jok seiz kaz, trâu tsar jok, công an hâur jok, công an xã đros seiz shuôs, muôz jông six hơưv trâu lơưr truôx tuk luz nênhx, đros sơưr đơưk khưr huôv tsar cêr uô nox”.

Txix hâur shôngk shông txos nhiv no, huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La tror seiz car 900 ntâu lênhx nênhs trâul muôx zênhk zax zênhz, uô ntâuz ntơưr choz kriê 120 ntâu lênhx cêr uô nênhx tsiv txiêx, moz siêz đros luôs lưv siz tưr huôv tsar uô nox uô hnar, chox 91 lênhx muk chiv zênhk zax zênhz. Pir li shông uô ntêx 2021 ntơư, chor nênhs trâul muôx zênhk zax zênhz muôx ntơưr seiz car txo grêk tsơưs 600 ntâu lênhx. Đros trâu têx li heik co, chor lưv lươngv muôx vax huôv tưz qênhz pov, ntêk 100 txuz, 120 ntâu lênhx nênhs uô cxâuv chei têz qơưk, zuôr muôs zax zênhz tsi trơưk chei. Thượng tá Nguyễn Đình Khiêm, Phưv tsar Công an huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La heik pâuz:“Lâul Hôx tưz heik “zos tâu pêx xênhv thôngx siêz, paz max ntâu mak zuôr uô tâu ntâu luôs hâux lưv yênhx côngz, paz tsơưs mak uô tâu tsơưs, paz uô tâu tiêr zuôr uô tâu tas nro cxuô luôs hâux lưv”, muôx têx txuz nuv, zos tsi khov trâu pêx xênhv lok sik pêx xênhv tsi muôz têx xor mông mak pêz zuôr uô tsi tâu tiêr hâux lưv co”.

Huyện Thuận Châu xav tinhv tsênhz mênhx luôs hâux lưv phax tar thiêz qênhz shuôs, tir thêir zax zênhz zos hâux lưv zov chênhr tsuv fuô uô, huyện tưz hux jos, chox kriê chor lưv lươngv muôx vax huôv cik txos, hâur co muôx Công an zos têx lênhx uô ntêx nyuôs uô lơưr cxuô faz tsưr ziv, sir jos sơưr tơưv txênhz, phax tar têx lênhx nênhs uô cxâuv chei, paz cxiv tsa Thuận Châu truôx tuk, huôv tsar. Zơưv Đinh Mạnh Hùng, Phưv Chủ tịch Uỷ ban huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La heik pâuz:“Huyện Thuận Châu tưz huiz tôngv tas nro cxix luôs chính trị sik đros uô luôs hâux lưv heiks âuv, tiv zix zos chor lưv lươngv muôx vax huôv li cêr sik hux jos, siz paz phax tar zax zênhz; sir jos ruôr por tsês têx lênhx nênhs , têx qơư siz zâuv cor, sir zôngv, zuôr muôs zax zênhz, seiz car jông thiêz truôx chor nênhs trâul muôx zênhk zax zênhz, txo grêk tsơưs zax zênhz, paz tsưx phưv truôx tuk chính trị, xã hội hâur thax tsav qơư”.

Luôs hâux lưv sơưr tơưv txênhz, phax tar zax zênhz tâu huyện Thuận Châu fuô uô đêz đar txos trâu cxuô thax tsav  tsôngv box nhoz; yax kriê, vênhv tôngv cux tâu fuô kriê jông, huv đros trâu yênhx thax tsav, suôv qơư, yênhx lênhx nênhs…tưz hu zâuv tâu chôngz lênhx ntâu tus pêx xênhv đros cxaz chuôz qênhz pov, yơưz phơưz chor nênhs fêv, nênhs uô cxâuv chei, txix ntơư txo grêk tsơưs têx uô tsi jông, tsi truôx tuk xã hội, paz uô tiêr hâux lưv huôv tsar kinh tế-xã hội tưz tso tơưv./.

                              (Trấn Long-Riê Lâux cxeik, nhênhv)

Sêiz car thiêz por hưv har jôngr

          Têx hâux lưv muôx lênhx coaz txos jôngr trâus pháp luật txưr tsi uô:

          - Ntor luôx jôngr tsi trơưk cêr chei.

          - Ntês, chuôz, tu zus, tuô tsiêx kuk pêv har jôngr tsi trơưk chei.

          - Sâu tsês têx mẫu vật tsi trơưk chei hâur har jôngr.

          - Ruôr hiêv trôngz jôngr ntông pêv har jôngr.

          - Uô cxâuv têx cui tênhv lok phax cuz tuô cuz jôngr.

          - Uô cxâuv cui tênhv lok phax tar tuô tsiêx kuk, uô ruôr hiêv jôngr.

          - Txênhz, hlôngr tsưr ziv sir zôngv jôngr tsi trơưk chei.

          - Uô ruôr hiêv txos tênhx qơư thiêz têx jix vuv kôngz nuv.

          - Thâux, tsiv uô, heik kriê, muôv muôs, sir zôngv, cxênhx tsês, sâu zuôr muôs tơưv tsiêx kuk, jôngr ntông tsi trơưk cui tênhv.

          - Liv zôngv hâux lưv uô, qênhx liv uô tsi trơưk cui tênhv lok coar lik, por vêv thiêz huôv tsar jôngr.

          - Tso tsiêx cxu lok hâur thax tsav jôngr chos yiêz tâu por vêv jông.

          - Tu zus, tso lok hâur har jôngr têx zav tsiêx cxu, jôngr ntông tsi pâuz tsênhz hâur pâus thâuv tsi tâu tâu chiz coaz muôx qênhx tso chei.

          - Ntor luôx, nriêr zok khoáng cxax thiêz têx muôx pêv har jôngr; uô ruôr hiêv txos trôngz jôngr ntông; uô zênhr saar txos tsiêx kuk pêv har jôngr li qơư nhoz, gra tsi trơưk chei hóa chất muôx tưx, fov, têx zôngx ziv cuz jôngr muk hâur har jôngr.

          - Choz jôngr, puz ntiêr jôngr, hlôngr tsưr ziv sir zôngv, khơưk muôz, gôngr pênhr txix tsiv grê qênhx sir zôngv jôngr, tsiv grê tsiv uô jôngr zos jôngr chos tsi trơưk cêr chei.

          - Ruôr hiêv têx côngz tsinhx phưx vưv hâux lưv por vêv thiêz huôv tsar jôngr.

          - Têx hâux lưv txơưr uô hiêv txos jôngr ntông./.

(Tuyết Lan-Txâur Vax cxeik nhênhv)