Têx heik lol chuôz zis por hưv, tuôr tsês zuk heir nênhs “têx txux chi vênhx huôv” nhoz Sơn La  tsi chiê pôngz plox

Thâuv tưs txos kaz ciêz hâur niêx ciêz, lok sik thâuv têx tuz nhuôs tuôx uô cê xênhz huôx cheix so sor li no, pos Hoàng Thị Mai, 75 shông, nhoz jok Bó, phường Chiềng An, TP Sơn La, tỉnh Sơn La ho kriê chor nhuôs sênhr suôz heik nênhs Poz Ziz li têx cưr cxiêx.

Xênhz thiêz hloz lox ntơưv Yên Châu-suôv qơư to bê muôx nênhs Poz Ziz Sơn La li têx txux chi vênhx huôv jông, pos Mai hloz lox, nhoz uô nênhx đros têx suôz kênhx, suôz cưr cxiêx Poz Ziz hâur niêx hnuz; jux juk têx txux chi cêr lov jêv co uô trâu pos nhiêv thiêz xar sênhr chêr, sênhr suôz heik. 12, 13 shông, pos tưz pâuz sênhr suôz heik tâu jông, đhiê tâu têk tơư muôs thiêz tâu xeir zuôr nhoz hâur Sơn La têx paz tuz nxeik hluôk nthuôr uô lov jêv thâuv co. Txix thâuv so tsi đros nthuôr uô cêr lov jêv shông 1989 txos nhiv no, pos tưz sir jos moz siêz lus kriê têx txux chi đhiê pax vuôk xoè, sênhr suôz heik cưr cxiêx trâu chor tuz nhuôs hâur chuôz zis thiêz hâur jok, hâur xã:“Jok li paz tuz nxeik xuz thơưx nthuôr uô cêr lov jêv tsuôk muôx 6 lênhx. Txos têx shông 2005, thâuv muôx ntâu têx đoanx kruô tuôx txos hâur jok, cur yênhx lix 2 paz, chor pox niêv vir ndâuk thiêz hluôk nênhs. Nhiv no hội pox niêv, hluôk nênhs, nênhs lâul hnuz nhôngs siêz puôr lênhx muôx têx paz nthuôr uô lov jêv, đhiê pax vuôk hur si, muôx nzir 2 paz txơưr đuô nthuôr uô lov jêv thiêz, mak nhiv no jok muôx 5 paz. Cxuô lênhx sơưr đơưk lơưr puôr lênhx tiêk, pos Mai chor tuz nxeik nthuôr uô cêr lov jêv, cur lok six jông siêz hênhr”.

Zơưv Hặc, pos Mai 2 niêv txir muôx 4 tus nhuôv, 8 lênhx nhuôv xênhz nzưr. Txix ciês thâuv tsênhv zâu, chor nhuôs puôr lênhx tâu pos zơưs tu, choz kriê têx cêr uô nênhx jông, shâuv sênhr chêr, heik nênhs Poz Ziz têx suôz cưr cxiêx uô si lov lêv, chênhr viv li, lênhx tưs cux tâu hâux lưv uô, cơưv coz, lar heik zos tus tưs cux pâuz  nênhs Poz Ziz têx ntơưr sâu, lul heik thiêz pâuz thôngz lok zuk heir nênhs li txux chi cêr nênhx phôngz cxưx. Pos thiêz zơưs gơưk tus tuz nzơưs nhiv no tsênhv uô tuz lênhv pênhz phax lok six txơưx yuôz trax, yuôz kênhx hênhr. Lù Quỳnh Hương, zơưv Hặc tus nhuôv xênhz nzưr heik:“Cur lok six jông siêz thiêz shir phaz, tsi tiêk pâuz heik zuk heir nênhs lul, cur tsênhv sâu tâu ntơưr Poz Ziz hur si thiêz. Cur uô tsâus ntâu zơưv Hặc, pos Mai tưz kriê trâu cur thiêz têx tuz nxeik hluôk lol zuk heir nênhs txux chi vênhx huôv jông. Cur zuôr sir jos đros tsưx phưv jông têx txux chi co tsi chiê pôngz plox”.

Xav tinhv tsênhz mênhx qir tiv têx cêr tsi siz thôngx siêz li uz li no puôr lênhx zos viv pâuz tsi cxix cxuô têx txux chi cêr nênhx phôngz cxưx, iz chas heik chor tuz nhuôs tsuv cơưv shâuv, pâuz ntâuz pâuz ntơưr chiê muôx txux chi, yênhx lênhx nênhs tsiv txiêx, txix shông 2009, zơưv Hặc tưz xar tsưr ziv yênhx lix Chi hội cxiz cơưv txơưx njê chuôz xênhv Quàng nhoz jok Bó. Đhâu 10 ntâu shông uô đreiv, huôv tsar “chuôz xênhv sik đros cơưv txơưx njê” , chor tuz nhuôs xênhv Quàng nhoz thax tsav no tưz muôx lok six ntâu tus chôngz lênhx cơưv tas ntơưr siêz, muôx hâux lưv uô, tsênhv tsênhz zos 60 ntâu lênhx cơưv tas thạc sỹ, cao đẳng, đại học; ntâu lênhx tsênhv uô hâux lưv nhoz hâur bôv đôiv, công an. Zơưv Lường Văn Đích, Bí thư Chi bộ, tsar jok Bó heik pâuz: “Pos Mai, zơưv Hặc txơưv hnuz nhôngs tưz siêz, taz sik lok six sir jos, moz siêz lus kriê zuk heir nênhs têx txux chi cêr nênhx vênhx huôv jông trâu chor tuz nhuôs. Txix phôngz yaox, txux chi chor lâul iz txưv chox nox chox uô kriê tsês, tuôr uô đreiv, jok Bó tâu cxuô lênhx sơưr đơưk thiêz kruô ndis shuôs têz qơưk uô si tuôx txos ntâu đuô, tsôngv pêx xênhv hâur jok luz nênhx tâu hlôngr yiêz ntâu. Jok muôx 305 chuôz zis, 60-70% zos chuôz zis bluô nux”.

Shông 2020, zơưv Quàng Văn Hặc hmôngr jông tâu muk đrav đrôngs lênhk txeik T.Ư Hội cxiz cơưv njê Việt Nam muôz ntơưr kruôs trâu chuôz xênhv Quàng jok Bó li Chi hội cxiz cơưv njê. Pos Hoàng Thị Mai-zơưv Hặc pox niêv mak hli 4 nhiv kruôr đhâu cux hmôngr jông tâu muk đrav Chủ tịch têz qơưk li qơư uô hâux lưv dưv jiês chuôs njiz têx lênhx lâul jok, tsar jok, chor txơưx hu gâux, heik cưr cxiêx heir nênhs tsơưs hâur tas nro têz qơưk. Trơưk li pos Mai, iz jiês siz chuôs njiz li no tsi tiêk jông siêz, shir phaz, tsênhv cxơưz paz trâu sơưr đơưk moz siêz sik đros tsưx phưv, tuôr tsês jông têx txux chi vênhx huôv jông Việt Nam tsi chiê pôngz plox:“Cur cux tsi phax tiêk, zuk zuôr tâu tuôx đrav đrôngs njiz chor hâu nov Đảng, têz qơưk li no. Chor hâu nov lơưr tiêk pêz tsuv shir phaz lok zuk heir nênhs; tsi tâu uô lơưr, trơưk luôs lưv heir nênhs têx txux chi, zuk uô nênhx nhoz trơưk li zuk cêr nênhx phôngz cxưx. Seiz nêx hnar têx tsôngk lok six jông, heir nênhs Poz Ziz, Choz Tsiz, Hmôngz….nhiêk muôx nhiêk tsôngk, nhiêk hnar txơưr nhiêk tsi siz thôngx, xưk li iz vax pax uô jông jav trâu têz qơưk. Cur jâuv mnôngs heik li ntơư cur lok six jông siêz, xar cov cxuô lênhx sơưr đơưk sik đros por hưv, tuôr tsês zuk heir nênhs têx txux chi cêr nênhx vênhx huôv jông tsi chiê pôngz plox”./.

(Thu Thuỳ-Riê Lâux cxeik, nhênhv)

Đhâu oz shông  ntâu moz Covid-19 huôv xênhz uô phiv liv, tsik muôx txâuk lênhx nênhs đros uô hâux lưv huôv tsar du lix

         Hâur ntu tsêr kruô Menrva (Hải Phòng) tso tsês so iz ntu ntêr, viv  caz moz Covid-19 uô ruôr hiêv, muôx 70% lênhx uô hâux lưv hâur luz tsêr tok kruô no tưz so tsik muôx hâux lưv uô, tsuv muk zok nriêr têx hâux lưv txơưr uô. Txix tir thêir tâu caz moz Covid-19, du lix tưz tror kriz kror trôngx, taz sik tsuôk yuôr 30% lênhx thiêx tror tuôx uô hâux lưv trau têx doanh nghiệp; đuô li chor tưz zok nriêr tâu hâux lưv uô truôx. Pos Nguyễn Thị Thùy Chi, sêiz car chor uô hâux lưv nhoz tsêr tok kruô Menrva  cux hêik pâuz tiêk: doanh nghiệp tsênhv zok nriêr tsik tâu txâuk lênhx nênhs tuôx uô hâux lưv: Tsuôk đhâu hnuz xiêz 1/5, hli 6, ngênhx Du lịch tưz tror kriz kror trôngx-huôv tsar jông; taz sik ho tsik muôx txâuk lênhx nênhs uô hâux lưv. Txơưv li ntơư, cux muôx ntâu faz tsưr ziv xêir zuôr lênhx nênhs uô hâux lưv. Ntơư zos xêir zuôr hâur mạng, xêir zuôr đhâu tsênhv qơư. Taz sik kror zov chênhr zos phênhv sâu tâu nhiêx tsơưs

        Iz chas xêir zuôr lênhx nênhs pâuz uô hâux lưv hâur tsêr tok kruô Menrva thiêz hâur ngênhx du lix nhiv no cux tsik zôngx  ziv thiêz  zos xêir zuôr cov tâu têx lênhx muôx txâuk tsưr ziv, txux chi uô hâux lưv cux tsênhv phiv liv đuô. Pos Đào Thị Vân Anh, sêiz car tsêr tok kruô Kovie Hải Phòng cux tsik so nus cxuô luz tsêr cơưv đại học, cao đẳng sêz pok kriê cơưv cxaz nzir uô cxuô zav hâux lưv hâur tsêr tok kruô, zuôr muôs hax huv; taz sik cux uô trâu sơưr đơưk tsik truôx siêz, viv muôx caz moz Covid-19: Đhâu oz shông muôx yưv caz moz Covid-19 uô phiv liv, cxuô lênhx sđ cux pov tâu tiêk, ngênhx du lix zuôr huôv tsar tsik truôx ntêr. Viv li, chor tso tsês tsik uô hâux lưv hâur ngênhx du lix muôx chôngz lênhx. Zos tsik muôx txâuk lênhx nênhs, zav  hâux lưv tưs cux uô tsik tâu tiêr

          Chênhr zos li hêik ntơư, cxuô qơư zuôr muôs hax huv, uô hâux lưv hâur ngênhx du lix, tsuv xêir zuôr têx lênhx nênhs yiêz tuôx cơưv cxaz nzir tsưr ziv, txux chi chiê uô hâux lưv. Zơưv Trần Văn Ngọc - Phưv Giám đốc Sở Du lịch Hải Phòng cux hêik pâuz tiêk: Chiê đơưk cov tâu têx phiv liv uô ntêx, Sở Du lịch Hải Phòng  tưz sik côngv đros Tổng Cục Du lix thiêz cxuô luz tsêr cơưv kriê cơưv cxaz nzir uô hâux lưv huôv tsar du lix:  Hâur ntu đhâu, Phôngx so (Sở Du lix Hải Phòng) tưz kriz tâu 3 jiês kriê cơưv uô hâux lưv hâur tsêr tok kruô. Cxuô lớp kriê cơưv, cux paz trâu cxuô lênhx muôx txâuk tsưr ziv, txux chi uô hâux lưv hâur ngênhx du lix thiêz pêz tsênhv zuôr sik côngv đros cxuô tỉnh li: Lào Cai, Lạng Sơn, Sơn La, Hòa Bình chiê xêir zuôr lênhx nênhs uô hâux lưv hâur ngênhx du lix, tsêr tok kruô.

        Iz chas ntơưv Hải Phòng  cux muôx ntâu tsênhv qơư txơưr njiz têx phiv liv, tsik muôx txâuk lênhx nênhs uô hâux lưv hâur ngênhx du lix, đhâu muôx yưv caz moz Covid-19 huôv xênhz uô phiv liv. Pos Trần Nữ Ngọc Anh, Tổng Giám đốc, Công ty Tập đoanx tsêr tok kruô Đông Á, zos iz lênhx nhênhz chơưv kriê cơưv lok tsưr ziv huôv tsar du lix cux hêik pâuz tiêk: Ngênhx du lix cxuô tsênhv qơư li: Quảng Ninh, Hòa Bình, Lào Cai, Thái Nguyên… cux sik côngv đros Công ty kriz cxuô lớp kriê cơưv tsưr ziv, zuôr muôs hax huv du lix huv đros têz qơưs: Caz moz Covid-19 huôv xênhz phiv liv hâur iz ntu ntêr, chor muôx txâuk tsưr ziv, txux chi uô hâux lưv hâur ngênhx du lix tưz hlôngr uô têx hâux lưv txơưr; chor nhiv kruôr tuôx cux tsik pâuz uô têx hâux lưv ntơư. Chênhr zos li hêik co, chor uô hâux lưv hâur tsêr tok kruô, ngênhx du lix cux zov chênhr cơưs

Tror kriz huôv tsar du lix, cux zos cêr shir phaz, taz sik xar cov ngênhx du lix  muôx cxaz nzir phênhv sâu tâu nhiêx txiêx paz trâu têz qơưs, cux tsênhv zos iz kro phiv liv. Chênhr zos li hêik co, ngênhx du lix tsuv sir cov tas đas jos, tsưr ziv hlôngr yiêz huôv tsar uô huv đros, ngênhx du lix thiêx tror huôv tsar tâu truôx, đhâu iz ntu ntêr muôx yưv caz moz Covid-19 huôv xênhz uô phiv liv./.

Tsu cxêik nhênhv-Thanh Nga- CQTT Đông Bắc