Cách mạng hli 8 thiêz hnuz 2/9 zos xor xưv nto bê hâur lịch sử mênhx cxưx Việt Nam

Hli 8 shông 1945, đros muôx Đảng cộng sản Việt Nam zos Chủ tịch Hồ Chí Minh xar tơưv thiêz lênhx tov li lênhx tov huv zos, pêx xênhv Việt Nam tưz sir jos sơưr tơưv txênhz tâu zênhx liv, paz trâu pêz têz qơưk txix zos iz luz têz qơưk uô krêr yênhx luz têz qơư dân chủ cộng hòa, pêx xênhv pêz têz qơưk txix zos chor nênhs uô krêr yênhx chor nênhs tự do, uô tsưr têz qơưk. Thiêz hnuz 2/9/1945, ntơưv Quảng trường Ba Đình lịch sử, Chủ tịch Hồ Chí Minh tưz nhênhv “Tuyên ngôn độc lập” kriz xênhz têz qơưk Việt Nam dân chủ cộng hòa nhiv no zos Cộng hòa xar hôiv chủ nghĩa Việt Nam, luz têz qơưk công nông xuz thơưx ciês nhoz Đông Nam Châu Á.

Cách mạng hli 8 thiêz hnuz 2/9 zos têx kror ntâuk chiv nto bê lox hâur lịch sử mênhx cxưx Việt Nam. Co tưz paz trâu iz mênhx cxưx zâu muôx tâu iz ntu nênhx yiêz tưz sir jos sơưr tơưv txênhz zênhx liv tâu tros châuz, cxuôv por tsês têx kror cêr uô nênhx tsik jông ntu đrav ntêx, paz muôx tâu Cộng hòa dân chủ nhân dân. Zênhx liv co zos kror paz lok six lox trâu pêx xênhv tas nro têx têz qơưk trâus tros châuz tuôx txênhz thiêz iz đraz têz qơưk trâus tros châuz txênhz sâuv ntiêx têz .

Xav txix chêix ntux lax shông 1945 co, tror tis njiê ntu nênhx muôx 77 shông njiz ntâu kror cêr txov thiêz phiv liv co, pêx xênhv pêz têz qơưk lok six tso siêz lok mênhx cxưx li têx zênhx liv lox thiêz nto bê no. Pêz têz qơưk txix iz têz qơưk uô krêr tưz zos yênhx iz luz têz qơưk tâu tiêx tuk, tự do, muôx qơư sơưr thiêz nto bê sâu ntiêx têz. Nhiv no, côngv thôngx ntiêx têz pâuz txos Việt Nam tưz tsik zos iz mênhx cxưx sir jos sơưr tơưv txênhz, paz chơưv têz qơưk, ntâuk châuv tros châuz tuôx txênhz têz qơưk xưz mak, tsênhv zos iz mênhx cxưx sir jos hâur cxiv tsa luz nênhx cov tsâu sor, shir phaz đuô, cxiv tsa têz qơưk cov huôv tsar cxix cxuô thiêz truôx jông, vav mênhx đuô./.

Tsu Vưx BT-Lik Thox cxêik nhênhv)

Tror phuôx huiz cêr chax chês jông sâuv têz qơưk cơưx mênhv

          Hnuz 19/8/1945, jiês sơưr tơưv txênhz nhoz Mường Chanh, Mai Sơn zênhx liv tưz paz tôngv vênhx, cxơưz cxiz tsôngv box têx mênhx cxưx tỉnh Sơn La sơưr tơưv txênhz tir ntâuk tros châuz, chơưv têz qơưk. Ciês đhâu co, ntơưv Mường La, hmo 22/8/1945, đros đồng chí Lô Xuân thiêz Nguyễn Tử Du li chỉ huiz, lưx lươngv vũ trang muôx 50 lênhx thiêz chôngz tsôngv box sđ tưz sơưr tir ntâuk thiêz ntês Bế Văn Điềm, đhâu co Bế Văn Điềm thor shưz tsav thiêz heik lính tso tsês tsi siz ntâuk thiêz. Txênhz tâu chính quyênx, Bế Văn Điềm tâu cơưx mênhv choz jênhv vưv coar lik hành chính nhoz thax tsav qơư. Jiês tơưv txênhz chiê txênhz chính quyênx nhoz Mường La tâu zênhx liv tas nro.

          Txơưv tưz muôx hnuz nhôngs siêz, taz sik tiv phaz li têx chax chês jông hâur têx shông tsav txênhz tsênhv nhoz trơưr hâur zơưv Quàng Văn Lẻ xênhz shông 1932, kuz Bí thư Đảng ủy xã Mường Chùm, huyện Mường La, tỉnh Sơn La (ntu txix shông 1960 txos shông 1981)li siêz tsi plox:“Thâuv co, cur tsênhv zâu, tâu mnôngs têx hloz, têx lênhx uô tix piêr kriê thiêz pov tâu tsôngv box li chinhz yênhx cơưx mênhv hâur jiês tơưv txênhz tir ntâuk tros châuz. Tas nro Mường Chùm, đros lưx lươngv txix Mường Bú muk saz niêv đêx Đas đros quân giải phóng, dân quân du kích sơưr tir ntâuk tros châuz”

          Zơưv Quàng Văn Lẻ tsênhv ndo njôngr, thâuv tsôngv box Mường Chùm muk Đán Đanh yênhx lix cơưx mênhv li qơư uô xưv, zơưv nhiv kruôr muôx 10 shông. Thâuv co, zơưv pov tâu chinhz yênhx cơưx mênhv đhâu tsôngv box têx jêx jos hâur xã li hâux lưv tso vax tsêr tsês chiê muk pêv har jôngr cxiv tsa cơưx mênhv li qơư uô xưv. Iz cxiê hluôk nênhs uô ntêx nyuôk đros têx taz viv tsênhv cxaz chuôz tơưv txênhz...Hâur têx shôngk tir ntâuk tros châuz Pháp thiêz Mỹ, tưz muôx cxênhx nênhs tsôngv box Mường Chùm sir tas đas jos trox nya viv mênhx cxưx li độc lập. Xã Mường Chùm tâu khơưk muôz bê Zênhz shôngx lưx lươngv vũ trang lok yênhx tix jông hâur tơưv txênhz tir ntâuk trâus châuz Pháp. Cêr chax chês cơưx mênhv co tsênhv tror tâu tuôr truôx hâur ntu cxiv tsa têz qơưk, huôv tsar KTXH. Zơưv Lường Văn Hồng, Bí thư Đảng ủy xã Mường Chùm puz pâuz: Shông 2018, xã Mường Chùm tâu côngz jênhv tax nôngx cxênhz yiêz. Txos shông 2022, đảng bộ tror tso tơưv Nghị quyết lênhs tov cxiv tsa xã nôngx cxênhz yiêz hlôngr yiêz. Tsôngv box luz nênhx ziv hlôngr yiêz, chor ziv chuôz zis pluôk txu grês yuôr 4% ntâu. Six cxiv no, Đảng bộ xã Mường Chùm tưz xav tênhv 2 hâux lưv tsênhv chiê uô zênhx liv têx tsưr ziv tso tơưv: “Pêz chêx chôngk huôv tsar kôngz nuv zôngv KHKT yiêz reik đros têx doanh nghiệp, HTX uô kôngz nuv. Yênhx lix têx thax tsav tsêz chos kôngz nuv chêx chôngk, xav tênhv têx zav tsoz chos tsênhv hâur xã chiê chos reik đros tsiv uô phưx vưv muôs tơưv saz đrâuv têz qơưk thiêz niêv ciêz lox. 2 zos chêx chôngk yưv pênhr uô cêr zaoz thôngz muk lok tax ploz tsênhr nôngx cxênhz yiêz hlôngr yiêz”.

          Xã Nặm Păm, huyện Mường La cux muôx ntu zos têx cán bộ cơưx mênhv ntu tsav txênhz cơưx mênhv hli 8 li thax tsav huôx tôngv. Thax tsav no ntu co trâus tros châuz ntâuk zov chênhr, uô tsôngv box lok six txov nhêv. Hâur têx shông tir ntâuk tros, tsôngv box xã Nặm Păm tưz sir tas đas jos txox siê tơưv txênhz tir ntâuk tros châuz. Shông 2003, Nặm Păm tâu Đảng thiêz têz qơưk khơưk muôz bê Zênhz shôngx lưx lươngv vũ trang. Zơưv Quàng Văn Loa, Bí thư Đảng ủy xã Nặm Păm, huyện Mường La, tỉnh Sơn La pheiz kênh:“Phuôx huiz cêr chax chês cơưx mênhv, đảng ủy xã tưz lênhs tov, chox kriê, huôv tsar KTXH, reik đros taz por côx phax txiv ngaz, taz por luz nênhx chinhz yênhx trâu tsôngv box. Xã vênhv tôngv, heik kriê tsôngv box hlôngr yiêz tsoz chos tsi jông chiê chos tsoz chos ntêr shông. Tiv zix zos vênhv tôngv tsôngv box sik côngv đas jos cxiv tsa nôngx cxênhz yiêz, sir jos txos shông 2025 xã tax ploz tsênhr nôngx cxênhz yiêz”

          Jiês đêx cuôr yôngz lix xưv shông 2917 tưz uô 8/11 jêx jos nhoz xã Nặm Păm trâus ruôr hiêv hnhar, yênhx puôk ziv chuôz zis tsi muôx tsêr nhoz, txix têx phêv liv co đros cêr chax chês zênhz shôngx, nhiv no xã Nặm Păm tưz jux jus hôx phưx. Tiv zix zos têx liêx têz trâus poz jêz thiêz ar vôngz đhâu jiês đêx cuôr yôngz shông tưs nhiv no txix tsôngv box li siêz sir jos têx liêx têz co tưz tâu tsêz chos blêx njuôz jông. Zơưv Lò Văn Đoàn, Bí thư Chi bộ jos Ít, xã Nặm Păm, huyện Mường La puz pâuz: “Pêz vênhv tôngv pox nhuôs uô ar, sâu por tsês têx poz jêz, hôx phưx chos blêx. Iz shông tsôngv box chos 2 chiv blêx. Tiv zix zos blêx blâuv tso lok tsơưr lươngv siêz, tsi taz paz pox nhuôs muôx kôngz krâur ngaz tul, mak tsênhv yênhx xiv huv hax huv paz pox nhuôs muôx cxaz phênhv sâu , hlôngr yiêz luz nênhx”./.

(Lê Hạnh-Txâur Vax cxeik nhênhv)

Cxur Séng Cù Lai Châu- Tox siêz Tây Bắc li zav nox kaz

Đras liêx Mường Tha, huyện Than Uyên zos đras liêx lox tiv 3 sâuv thax tsav Tây Bắc thiêz zos đras liêx lox tiv zix nhoz tỉnh Lai Châu, muôx mênhv chêx tsêz chos kôngz nuv zos muôx nhos 2 cxênhz hecta. Nhoz no muôx tâu thax tsav ar jông, hâur đêx hur, qiv hơưv jông, paz uô tâu cxur Séng Cù Than Uyên tsư ha thiêz lok six kaz nto bê.

          Zơưv Tòng Văn Phát, nhoz jos Pom Pó, xã Mường Cang, huyện Than Uyên pheiz kênh: Cxur Séng Cù nhiv no muôx nôngz chos zos txix nôngz tiv phaz thâuv ntêx. Thâuv uô siêr njiêz lok six blâuv thiêz tsư kaz. Viv zos nôngz blêx tsi trâus txuôv đros têx zav nôngz txơưr viv li yar lengx sâuv tâu kis đuô pir đros thiêz têx nôngz blêx txuôv txơưr, taz sik tsiv grê mak siêz đuô lok six ntâu jiês thiêz tsuôk muôx nhoz HTX pox nhuôs thiêx li chos ntâu:"Cur chuôz zis tưz cir ntơưr đros HTX cxiv tsa Thanh Xuân. 2 shông đhâu krêz uô mak nôngz chos zos HTX cungz, liêx mak sik côngv tsêz chos cur chuôz zis đăng cir 2 sào. Chuôz zis thôngx ziv muôs tas nro cxur uô tâu trâu HTX Thanh Xuân, zos ntux lok nas mak HTX zuôr lok tsi chiê cxur trâus tuôx pưv, zos nyar ntux mak cur chuôz zis chiv chir jiêz thiêx li mav muôs, grê muôs cux ngaz tul".

          Shông 2021, cxur Séng Cù tưz tâu tỉnh Lai Châu côngz jênhv zos xiv huv OCOP thiêz tâu Cục sở hữu trí tuệ VN cungz ntơưr côngz jênhv đăng cir bê "Cxur nto bê Séng Cù Than Uyên". Chiê bê cxur Séng Cù ziv hnuz ziv tâu chôngz lênhx ntâu tul pâuz txos, huyện Than Uyên tưz krêz uô dự án zôngv tsưr ziv kỹ thuật yiêz lok tsêz chos thiêz tsiv uô, đros mênhv chêx ndê txos yênhx puôk hecta. Tsôngv box nôngx mênhx li tas nro siv huv thâuv sâu lok zos HTX sâu zuôr thiêz muôv muôs. Zơưv Nguyễn Văn Yên, Chủ tịch HĐQT xã cxiv tsa Thanh Xuân, huyện Than Uyên, tỉnh Lai Châu puz pâuz: "Ntu zuôr txos HTX cux bax iz cxiê njiêz luv chiê muôz siêz têx xiv huv, tiv zix zos cxur Séng Cù. Chiê uô tâu hâux lưv no HTX tưz sik côngv đros iz thax tsav chêx chôngk tsêz chos lơưr tsưr ziv VietGap. Nhiv no taz viv tưz bax cxix cxuô têx njiêz luv thiêz chiê tâu côngz jênhv VietGap mak ntu zuôr txos zuôr thor chiz coaz muôx txơưx jênhv côngz jênhv chuôz ndê xiv huv no"

          HTX cxiv tsa Thanh Xuân nhiv no tsênhv sik côngv đros muôx nhos 400 ziv chuôz zis nôngx mênhx chos blêx; hâur co muôx nôngz blêx Séng Cù zos zuôr xar 100 hecta ntơưv xã Mường Cang, Hua Nà. Đrâuv co HTX tsênhv sik congv tsêz chos têx xiv huv yiêz txix têx nôngz blêx Tan Pỏm, Tẻ Tròn, ntơưv xã Tà Hừa thiêz Mường Than.

          Đros qơư tsov txos zos chuôz ndê tsiv grê cxur Séng Cù hâur shông no thiêz tuôr truôx hâux lưv sik côngv uô chos lơưr tsưr ziv VietGap, HTX cxiv tsa Thanh Xuân tưz yưv pênhr zuôr cxix luôk meir jov, cxiv tsa tsêr, qơư jiêz kruôr; yênhx lix trang web thiêz chox têx xiv huv uô tâu trâu sâuv sàn muôv muôs điện tử chiê heik kriê txos cxuô lênhx nênhs pâuz txos.    Zơưv Lò Văn Hương, Chủ tịch UB huyện Than Uyên, tỉnh Lai Châu puz pâuz: Đros tsưr ziv uô nhiv no, huyện tưz tuôr tsês thiêz huôv tsar tâu nôngz blêx kaz nhoz tiv phaz, sik côngv jông hâur nôngx mênhx thiêz HTX. Khov trâur nuv sik côngv no mak tưz hlôngr yiêz tsôngv box nôngx mênhx li siêz xar, muôz siêz yar lengx tsoz chos thiêz pox nhuôs li phênhv sâu txix uô liêx têz nhoz zuk têz qơưk cux truôx tul:"Xiv huv kôngz nuv nhoz huyện Than Uyên ntu đhâu tâu tsov cưv jông, hâur co muôx 2 taz viv tâu Sở công thương tsov cưv paz txưv. Ntu nhiv kruôr đhâu HTX Thanh Xuân tâu Sở công thương tso tơưv cuiz tênhv muôz trang web chiê chox xiv huv kôngz nuv trâu sâuv co muôv muôs điện tử, chiê tsưr tsix krêz uô hâux lưv heik kriê zuk li xiv huv kôngz nuv".

          Chiê xiv huv cxur Séng Cù ziv hnuz ziv tâu chôngz lênhx ntâu tul pâuz txos, huyện Than Uyên tsênhv sir jos cxơưz tiês hâux lưv yax mông muôz siêz tsôngv box li jênhv pâuz lok hâux lưv tuôr tsês, cxiv tsa thiêz huôv tsar xiv huv nto bê nhoz tiv phaz. Tiv phaz heik tsôngv box nôngx mênhx tsêz chos tsuv uô trơưk tsưr ziv tsoz phưz li: chos nôngz, tsiv uô xiv huv, por coar cxur…Đros co, chuôz tsar coar lik quy chế suôz bê xiv huv, tsưr ziv sir zôngv thiêz coar lik tsơưr lươngv xiv huv, cxiv tsa têx kênh muôv muôs, txix co chiê xiv huv tsênhz tsênhz muôx qơư sơưr truôx tul sâuv niêv ciêz./.

Khắc Kiên- Txâur Vax cxeik nhênhv