Chor nênhs paz trâu cêr thôngx ziv tiv zix Việt Nam-Lào jông đuô

Nhoz sâuv thax tsav qơư yiêz, đêz chuôz zis, tsik siz thôngx lok luk hêik, vênhx huôv, xênhz huôx, cơưv ntơưr sik txơưr… tsik zos kror phiv liv trâu chor shux xênhz Lào thâuv tuôx trâu tỉnh Điện Biên, viv chor shux xênh tsik so tâu chor cưk kriê ntơưr, shux xênhz Việt Nam sir jos paz. Chor shux xênhz Lào tâu bax qơư nox nhoz ntơưv ký túc xá đros muôx cxix cxuô cxuô zav, taz por trâu zoz qơưx xênhz huôx, cơưv ntơưr. Shux xênhz Thạo Song Lắt Thạ Vy, shux xênhz cơưv tsêr cơưv Cao đẳng Y têr Điện Biên hêik pâuz:“Cur tuôx trâu Việt Nam txix shông 2020, cur tâu cơưv iz shông luk tsoz tsiz ntơưv Tsênhv qơư zoz zux thường xuyên tỉnh Điện Biên. Đhâu co, cơưv chuyên ngành cao đẳng điều dưỡng ntơưv tsêr cơưv y. Xuz thơưx cơưv ntơưr no mak cur pov lok six cxơưx lok luk hêik. Taz sik tâu chor cưk kriê ntơưr thiêz chor fôngx zưs hâur lớp paz, cur tưz tso siêz đuô thiêz pâuz tâu jông đuô têx txux chi zuk tưz cơưv”.

Shông cơưv 2021-2022, tỉnh Điện Biên tsênhv thox cxov trâu zuôr xar 190 lênhx shux xênhz têx tỉnh Bắc Lào ntơưv têx qơư zoz zux li: Tsêr cơưv Cao đẳng sư phạm, Tsêr cơưv Cao đẳng Y têr, tsêr cơưv Cao đẳng Kinh têr-Kthuật. Zơưv Trần Bá Uẩn, Qênhx Hiệu trưởng Tsêr cơưv Cao đẳng Kinh têr-Kỹ thuật Điện Biên puz pâuz, zos iz hâur têx taz viv tâu choz jênhv vưv thox cxov trâu chor shux xênhz Lào cơưv txux chi cao đẳng, cơưv ndê muk đại học lơưr đề án sik côngv thox cxov nhoz Điện Biên đros têx tỉnh Bắc Lào, têx shông đhâu, tsêr cơưv lok six tsov cưv txos hâux lưv gra siêz tsơưr lươngv thox cxov chiê zaz zâuv shux xênhz; taz por chế độ, tsênhv chêi chiê chor shux xênhz tso siêz cơưv ntơưr:“Tsêr cơưv tưz kriz uô ntâu tsưr ziv, tsik so hlôngr yiêz gra siêz tsơưr lươngv thox cxov. Tiv zix zos tuôr jông coangz siv đros chor shux xênhz Lào hâur ntu cơưv ntơưr thiêz đhâu thâuv cơưv tiêr tror lok trâu têz qơưk. Đhâu qênhz yuôx, thâuv tror lok têz qơưk mak tưz phuôx huiz tâu jông zuk têx txux chi cơưv tâu hâur tsêr cơưv, đhâu co paz uô tâu têx hâux lưv ntơưv zuk têz qơưk”.

Uô lơưr ntâuz ntơưr cir jênhv nhoz tỉnh Sơn La thiêz têx tỉnh Bắc Lào, txix shông 1696 txos nhiv no, tỉnh Sơn La tưz thox cxov paz trâu tex tỉnh Bắc Lào yênhx cxênhz lênhx canr bôv shux xênhz ntơưv têx qơư zoz zux sâuv thax tsav. Thôngz sâu txix shông 2015 txos nhiv no, tưz muôx zuôr xar 3.000 lênhx shux xênhz Lào tuôx cơưv ntơưr ntơưv tỉnh Sơn La; 2.100 ntâu lênhx hâur chor no tưz cơưv tiêr tsaz yênhx thiêz tror muk têz qơưk Lào chiê uô hâux lưv. Đuô li, tsênhv muôx têx tỉnh Bắc Lào li 600 ntâu lênhx canr bôv tâu kriê luk Tsoz Tsiz ntơưv tỉnh Sơn La. Chon Ny Phu Thon, tuôx txix tỉnh Xay Nhạ Bu Ly hêik pâuz:“Cur xêir tuôx cơưv ntơưv Sơn La viv  đhâu nriêr pâuz, cur pâuz tâu tuêk tsêr cơưv Cao đẳng Sơn La muôx ntâu shông kriê luk Tsoz Tsiz trâu chor shux xênhz Lào thiêz tsêr cơưv Đại học Tây Bắc muôx chuyên nganhx mak cur xar cơưv zos Công nghệ thôngz mông. Cur zuôr sir jos cơưv ntơưr chiê tov kaz no lok paz cxiv tsa zuk têz qơưk Lào”.

Zơưv Nguyễn Văn Chiến, Giám đốc Sở Ngoại vụ tỉnh Sơn La puz pâuz: Chor shux xênhz Lào tuôx cơưv ntơưv tỉnh Sơn La lơưr yênhx shông puôr lênhx chôngz đuô, hâur co muôx tas ro chor shux xênhz zos chor nênhs tâu nhiêx txiêx têz qơưk paz thiêz chor shux xênhz tsik tâu têz qơưk paz nhiêx txiêx cơưv ntơưr. Kror co puz pov têx tỉnh têz qơưk Lào muôx siêz njênhs njôngr trâu Sơn La thiêz cux hêik tơưv tâu têx sir jos hâur huôx tôngv sik côngv lok zoz zux hêik taz thiêz coangz siv sik côngv cxix cxuô nhoz tỉnh Sơn La đros têx tỉnh Bắc Lào hêik cxuô:“Hâux lưv sik côngv thox cxov shux xênhz trâu têx tỉnh Băc Lào tâu Sơn La sir jos tsov cưv txos. Shông 2022-2023, Sơn La tưz muôx tsưr ziv zuôr xêir zuôr nzir 405 lênhx shux xênhz têx tỉnh Bắc Lào. Pêz cux tưz hêik trâu Ủy ban tỉnh chox kriê têx qơư zoz zux tror hlôngr yiêz, sêiz car, gra siêz tsơưr lươngv thox cxov trâu chor shux xênhz Lào”.

Têx uô tâu jông hâur sik côngv thox cxov pênhr jos muôx tsiv gri lok sox zov chênhr hâur hâux lưv tuôr tsês chiê thiêz phuôx huiz cêr coangz siv jông nhoz tỉnh Điện Biên, Sơn La đros têx tỉnh Bắc Lào, têz qơưk Lào. Thôngx cxix, khav tênhv cxuô thax tsav qơư nhoz thax tsav ntus đriv li pưk txux, qơư sơưr hâur côngz xưv cxuô por vêv thiêz uô truôx jông đuô cêr sik côngv siêz thôngx ziv tiv zix nhoz Việt Nam thiêz Lào./.

(Lê Hạnh-Lik Thox cxêik nhênhv)

BHYT shux xênhz shông cơưv 2022-2023: Têx xor mông zuôr trâus pâuz

          Chiê têx lênhx uô niêv uô txir thiêz têx shux xênhz pâuz tsênhz đuô lok chính sách BHYT shux xênhz hâur shông cơưv 2022-2023, zâuv tsôngv cưr tix fôngx zưs đros nriêr pâuz hâur phênhv “Đas jos thiêz siv nênhx” hnuz no.

          1. Lênhx nênhs cxaz chuôz:

          Shux xênhz tsênhv cơưv ntơưr ntơưv têx tsêr cơưv thiêz qơư zaoz zux thox cxov ( tsi xav lênhx nênhs tưz cxaz chuôz BHYT lơưr têx paz txơưr lơưr Chei BHYT li Chei kho đuô, hlôngr yiêz, cxaz nzir).

          2. Phênhv gôngr.

          Hâur shông cơưv no, shux xênhz li phênhv gôngr BHYT tsi muôx têx hlôngr yiêz pir đros shông cơưv tov ntêx: Phênhv gôngr BHYT yênhx hli bâuv 4,5% phênhv nhiêx shar cơ sở ( hâur co nhiêx txiêx têz qơưk paz txưv 30% shux xênhz chiv chir gôngr 70%). Phênhv nhiêx txiêx gôngr tsênhz mênhx zos 804 cxênhz 600 đeiv iz shông.

          Hâur co, chor nhiêx txiêx shux xênhz gôngr zos 563 cxênhz 220 đeiv iz shông (zos tưz tâu têz qơưk paz 30% phênhv gôngr).

          Tiv zix, đrâuv hâux lưv tâu têz qơưk paz 30% phênhv gôngr BHYT shux xênhz, chiê tax qơư tsov txos 100% shux xênhz cxaz chuôz BHYT hâur shông cơưv 2022-2023, iz cxiê tỉnh, thành phố tror paz cxaz phênhv gôngr BHYT trâu shux xênhz txix nhiêx txiêx tiv phaz, viv li shux xênhz li chor nhiêx txiêx tsênhv tsênhz gôngr BHYT zuôr tror tâu txu grês.

          3. Phênhv tâu sơưv thâuv muk seiz njuôs thiêz kho moz

          Shux xênhz thâuv muk seiz njuôs thiêz kho moz trơuk cui tênhv mak tâu thêv nhiêx txiêx seiz njuôs thiêz kho moz li đrav kaz:

          3.1 Đros lênhx nênhs seiz njuôs thiêz kho moz BHYT trơưk qơư tâu sơưv BH

          - Shux xênhz tâu sơưv 100% nhiêx txiêx thêv seiz njuôs thiêz kho moz BHYT zos:

          + Tas nro nhiêx txiêx trâu iz jiês seiz njuôs thiêz kho moz kis đuô 15% phênhv nhiêx shar cơ sở (bâuv 223 cxênhz 500 đeiv).

          + Seiz njuôs thiêz kho moz ntơưv qơư y tế xã (trạm y tế xã, phường, thị trấn).

          + Muôx ntu cxaz chuôz BHYT 5 shông tso so ndê muk thiêz muôx chor nhiêx txiêx thêv trâu seiz njuôs thiêz kho moz hâur shông siêz đuô 6 luz hlik nhiêx shar cơ sở (bâuv 8 tsov 940 cxênhz đeiv).

          - Shux xênhz tâu sơưv 80% nhiêx txiêx thêv seiz njuôs thiêz kho moz hâur phênhv tâu sơưv BHYT, phênhv tsênhv yuôr zos nênhs moz chiv chir thêv trâu qơư seiz njuôs thiêz kho moz.

          3.2 Đros thiêz lênhx nênhs seiz njuôs thiêz kho moz BHYT tsi trơưk qơư tâu sơưv BH.

          - Ntơưv tsêr kho moz nhoz Trung ương 40% nhiêx txiêx kho moz hâur tsêr kho moz.

          - Ntơưv tsêr kho moz tỉnh: 100% nhiêx txiêx kho moz hâur tsêr kho moz.

          - Ntơuv tsêr kho moz huyện: 100% nhiêx txiêx seiz njuôs thiêz kho moz txơưv tsi nhoz hâur tsêr kho moz lok sik nhoz kho moz hâur tsêr kho moz.

          4. Six hơưv sir zôngv ntơưr BHYT

          - Đros shux xênhz lớp 1: ntơưr BHYT qir zôngv txix hnuz xiêz 1/10 shông xuz thơưx hâur cấp cơưv.

          - Đros shux xênhz lớp 12: ntơur muôx tsiv grê sir zôngv txos tas hnuz 30/9 hâur shông cơưv.

          - Đros shux xênhz cơưv đại học shông tiv 1 hâur khóa cơưv: ntơur muôx txux zôngv txix thâuv muk cơưv, tsi xav shux xênhz lớp 12 li ntơur tsênhv yuôr six hơưv sir zôngv.

          - Shux xênhz kaz khóa cơưv: ntơưr BHYT muôx tsiv grê txos kaz hnuz hâur hli suôv câuv khóa cơưv.

          Hâur têx shôngk đhâu, hâux lưv krêz uô côngz xưv BHYT shux xênhz tưz muôx ntâu chêx cuk jông. Hâur shông cơưv 2021-2022, tas nro têz qơuk muôx muôx nhos 18 tsov ntâu lênhx shux xênhz cxaz chuôz BHYT, tax 96% tas nro shux xênhz. Shux xênhz cxaz chuôz BHYT tsi taz tâu sơưv têx jix vuv y tế yiêz jông, nhiêx phí siêz thâuv môngr tsi jông trâus moz gênhs, paz chuôz zis txu grês phênhv tưs têx phêv liv lok nhiêx txiêx seiz njuôs thiêz kho moz, mak tsênhv tso pov têx mê nhuôs thiêz chuôz zis li txơưx jênhv hâur hâux lưv pheiz kênh têx luôk hâux lưv tsi jông đros côngv thôngx./.

(Thu Thùy- Txâur Vax cxeik nhênhv)