Xar tơưv jông hâur yưr lir vuôz tsuôz kiês nênhs nhoz

 nôngx cxênhz yiêz

          Hâur hâux lưv cxiv tsa nôngx cxênhz yiêz nhoz huyện Yên Bình, zos li ntu xuz thơưx, ploz tsênhr lok phênhv sâu thiêz cơ sở cxuô zav tâu tsov cưv ntâu đuô mak nhoz ntu tov kaz, tiv zix zos ntu 2021-2025, huyện tsov cưv tiv zix txos hâux lưv muôz siêz tsơưr lươngv tênhx qơư nhoz uô nênhx trâu tsôngv box.

          Viv li, côngz xưv por vêv tênhx qơư tâu krêz uô đêz đar txos yênhx chiz coaz, đoanx thêv, côngv thôngx thiêz yênhx lênhx tsôngv box. Têx tuêv jênh phố, jêx jos, ziv chuôz zis uô hâux lưv cxiv tsa thiêz cir hương ước, quy ước hâur tuôr jông vêv xênhz tênhx qơư nôngx cxênhz; cxiv tsa cêr uô nênhx vav mênhx, cxiv tsa chuôz zis vênhx huôv reik đros têx phongz yaox tưr thik; cxiv vênhv tôngv li “Tas nro tsôngv box sik côngv siêz, cxiv tsa luz nênhx vênhx huôv”, phongz yaox cxiv tsa chuôz zis “5 tsi muôx, 3 hur si, 6 tsi muôx, 6 hur si”; phongz yaox “Tas nro tsôngv box sâu por tsês têx vuôz tsuôz kiês nênhs”. Niêv lâuk Ngô Thị Thắm, tsôngv box xã Phú Thịnh, huyện Yên Bình pheiz kênh:“Chuôz zis cux li ntâu lênhx nênhs txơưr cux xar zuk chuôz zis thiêz tênhx qơư tsuv hur đu, taz por vêv xênh”.

          Têx trâur nuv tsêr hur, vax jông, têx hax pax, hax ntông njuôz tâu chos iz ndis qơư nhoz uô nênhx tâu têx chuôz zis nhoz Yên Bình lok six tsov cưv txos. Muk txos têx xã nôngx cxênhz nhoz no cux pov tâu yênhx cán bộ đros tsôngv box uô têx luôk hâux lưv vêv xênhz tênhx qơư, uô cêr muk lok jông jav đuô. Zơưv Chu Quốc Phòng, Bí thư Chi bộ jos Lem, xã Phú Thịnh, huyện Yên Bình pheiz kênh:“Iz luz hlik 2 jiês pêz cux yax six uô, pox nhuôk muk uô lok six chôngz, lok six muôx txơưx jênhv. Cán bộ huyện, xã thiêz cưk kriê têx tsêr cơưv cxaz chuôz mak pox nhuôk lok six shir phaz”

          Côngz tsinhx qơư hlơưr têx vuôz tsuôz kiês nênhs xênhz huôx xã Vĩnh Kiên, tâu huyện Yên Bình chox lok huôx tôngv 2 luz hlik ntâu no đros công suất tax 1 tênhr iz six hơưv. Nhiv no iz hnuz hlơưr muôx nhos 6 tênhr vuôz tsuôz kiês nênhs xênhz huôx. Chiê taz por, tsi uô kiês nênhs tênhx qơư tiv pa pâus, qơư hlơưr vuôz tsuôz kiês nênhs no tsênhv uô cxix luôk yưr lir pa kiês nênhs. Zơưv Nguyễn Duy Tiệp, cán bộ Ban seiz car dự án huyện Yên Bình, tỉnh Yên Bái puz pâuz:“Nhiv no têx vuôz tsuôz kiês nênhs tâu thâux gra lok ntơưv qơư hlơưr vuôz tsuôz kiês nênhs xã Vĩnh Kiên phênhv ntâu zos têx vuôz tsuôz hâur xênhz huôx. Têx hưx teik mak tâu khơưz tso iz kro, yuôr chor mak puôr lênhx muôz hlơưr por tsês”

          Chiê sir zôngv jông qơư hlơưr vuôz tsuôz kiês nênhs, hâux lưv pheiz têx vuôz tsuôz kiês nênhs uô yênhx zav lok six coaz tsôngv. Viv li, têx tiv phaz nhoz hâur dự án tưz cxơưz tiês côngz xưv yax mông, vênhv tôngv tsôngv box sir jos pheiz têx zav vuôz tsuôz kiês nênhs….Pos Phạm Thị Phương, jos Đồng Đầm, xã Vĩnh Kiên puz pâuz:“Sâu têx vuôz tsuôz kiês nênhs tas mak muôz pheiz uô yênhx zav txơưr, pir li têx jâuz cxuô zav mak muôz vâuv uô qir zuôv trâu tsoz chos…. Cur pov lok six muôx chêx cuk, tiv iz zos tsi uô kiês nênhs, tiv oz zos tsi pôngz nhiêx txiêx zuôr qir zuôv”

          Ntơưv Yên Bái, thôngz sâu shông 2023 tso pov, iz hnuz tas nro tỉnh tso lok hâur tênhx qơư 480 tênhr têx vuôz tsuôz kiês nênhs xênhz huôx, bâuv zuôr xar 178 cxênhz tênhr iz shông. Đros 20 qơư yưr lir têx vuôz tsuôz kiês nênhs xênhz huôx mak 90% ntâu têx vuôz tsuôz kiês nênhs tâu sâu tsês thiêz yưr lir. Hâux lưv no tso pov têx tiv phaz li têx sir jos, hâur co muôx huyện Yên Bình hâur hâux lưv por vêv tênhx qơư nhoz uô nênhx, por vêv tsôngv box li đas jos./.

                                                                                                              Đinh Tuấn-Txâur Vax cxeik nhênhv

                           Xor thêir qơư chos điz, paz tsôngv pêx xênhv tox siêz muôx phênhv sâu tâu ntâu

Niêv lâul Đàm Thị Thảo, nhoz xã Trường Hà, huyện Hà Quảng, tỉnh Cao Bằng chuôz zis zos iz hâur têx ziv chuôz zis tâu sơưv liv txix dưv anr xor thêir qơư chiê chos điz. Đros thiêz bax tâu tsês 100 ntâu tsov đeiv, têz qơưk paz max 150 tsov đeiv, niêv lâul chuôz zis tưz yưv pênhr zuôr têx chuôz zênhx uz no, xor thêir qơư chiê chos điz. Niêv lâul Đàm Thị Thảo heik pâuz: Qơư chos điz co đar muôx iz cxênhz xưv phaz, uô lơưr têx tsưr ziv yiêz, đhok car đêx, tso đêx zưs 2 cxênhz tsoz điz cxuô zav li: Điz cuô.... Đhâu chos siv, seiz pov têx điz hloz lox, tơưs pax jông thiêz txi ndư tax 90%, lox siz luôs:“Xor thêir qơư chos điz li no mak chos tâu ntâu fâuv. Iz shông uô 3 fâuv, yưx tas têx nhiêx txiêx ntiêr nênhs chos, tu, zuôr qir...tâu liv muôx 200 ntâu tsov đeiv”.

Xor thêir qơư chos thiêz zưs đêx li co paz têx tsoz chos hloz lox jông, tsi tok txos ntux paz thiêz tsi yuô trâul caz hmoz tho nox uô ruôr hiêv. Tsi tas li, pêx xênhv tsênhv txo grêk tsơưs tâu nhiêx txiêx viv tsi sir zôngv têx yuôx tsuôs tuô caz, taz por xiv huv hur jông thiêz truôx tuk trâu lênhx nênhs chos, nênhs sir zôngv đas jos. Têx uô tâu jông co tưz cxơưz cxiz pêx xênhv sir jos yưv pênhr uô lơưr têx tsưr ziv uô nox yiêz hâur thax tsav qơư. Tix lâus Nguyễn Văn Quảng nhoz jok Bản Chá, xã Ngọc Đào, huyện Hà Quảng, tỉnh Cao Bằng heik pâuz:“Cur chuôz zis chos điz, thâuv xuz thơưx chor nôngz điz mak zos dưv anr paz max. Têx chiv txuôk lơưr co zos cur zuôr cur nôngz lok chos. Thâuv nhiv kruôr chos, uô lơưr tsưr ziv co, canr bôv kỹ thuật hâur dưv anr tuôx kriê pêz chos thiêz tu, fmông qir. Chos điz li no iz shông uô tâu 3 chiv. Zos moz siêz thiêz tu jông mak muôx phênhv sâu tâu ntâu đuô pir li uô lưv zav tsoz chos txơưr đuô”.

Txix têx cêr huôv tsar, luôs hâux lưv uô tâu li heik sâuv, ntâu chuôz zis pêx xênhv nhoz luôs 2 chas xã txơưr đuô hâur huyện tưz tuôx cơưv shâuv, uô trơưk. Zơưv Đàm Quang Đạo, Chủ tịch Hội nôngx mênhx xã Ngọc Đào, huyện Hà Quảng, tỉnh Cao Bằng ntâuk grê: Têx tsưr ziv, cêr uô nox yiêz ntơưv qơư tưz uô tâu trơưk li ntu têz qơưk huôv tsar, hlôngr yiêz nhiv no:“Shông 2022, huyện Hà Quảng paz max xã Ngọc Đào xor thêir 03 qơư huôv tsar chos têx tsoz chos uz no lơưr tsưr ziv: Têz qơưk 50%, pêx xênhv 50%. Shông xuz thơưx mak têz qơưk paz zuz nôngz thiêz kriê tsưr ziv chos, tu têx tsoz chos. Hâur ntu zuôr txos, Hội Nôngx mênhx tror yax kriê tsôngv pêx xênhv krêz đar têx tsưr ziv huôv tsar uô kôngz nuv hur, công nghệ siêz, chuôz tsar phênhv sâu tâu, paz cxuz cêr yeiz pluôs, sir jos uô yênhx xiv huv OCOP”.

Luôs hâux lưv xor thêir qơư chos điz, uô lơưr tsưr ziv yiêz lok zưs đêx trâu tsoz chos krêz hâu cêr, tsưr ziv huôv tsar uô kôngz trâu tsôngv pêx xênhv ntơưv qơư. Co cux zos six hơưv jông paz pêx xênhv cơưv shâuv tsưr ziv uô nox, buôk ti kỹ thuật, công nghệ yiêz chiê uô tâu têx xiv huv jông, truôx tuk trâu lênhx nênhs sir zôngv đas jos./.

                                                                                        VOVĐB-Riê Lâux cxeik, nhênhv