Đhiê pax vuôs Xòe-zos heik tơưv têx muôx hâur luz nênhx

Nhạc xòe Thái...

          Zơưv Lò Văn Biến, muôx 90 shông hnuz nhôngs, nhoz jos Cang Nà, phường Trung Tâm, thị xã Nghĩa Lộ, tỉnh Yên Bái, tưz sir tas đas jos, tsưr ziv nhênhz chơưv, sâu tsês, hôx phưx 6 jax đhiê pax vuôs xòe trâur lâuk, tâu seiz zos hâur pâus trâu têx jax đhiê pax vuôs txơưr. Zơưv Biến puz pâuz, têx jax pax vuôs tưz muôx đros đreiv thiêz nênhs Thái đhâu ntâu cxênhx nênhs txos nhiv no. Thâuv uô tiêr iz luôk hâux lưv coaz tsôngv tưs, tir ntâuk zênhx tros châuz, tsiêx kuk, cxuô lênhx nênhs tsi phênhz pêx hluôk tuz lok sik hluôk nxeik, pox niêv lok sik txir nênhx, lâuk nênhs lok sik mê nhuôs zâu ho sik đros tuôr tês đhiê pax vuôs iz ndis chuz hluôr tơưs tsênhv chis lox. Huôx tôngv no tâu uô tsi so, jux jus yênhx iz cêr cor cav, thiêz yênh iz jax đhiê pax vuôs xòe jông. Viv li thiêx li heik, têx jax pax vuôs chênhr zos paz heik tơưv têx muôx hâur luz nênhx li lox tôngv tsiv uô, heik lok nênhs Thái li luz nênhx vênhx huôv chinhz yênhx. “Kror jông tiv zix zos txix cấp thênhv siêz, cấp kis, nênhs lâuk, nênhs hluôk xar siz jê đuô mak tsuôk đhiê pax vuôs xòe. No tso pov têx fênhx zav hâur luz nênhx, viv li nênhs Thái muôx jiês tsưr tsix thuôr cêr lov jêv, nox yôngz, cxênhv tsêr yiêz... mak tsi đhiê pax vuôs xòe mak tsi lov jêv, tsi yênhx côngz”.

          Nghệ nhân Điêu Thị Siêng nhoz xã Nghĩa An, thị xã Nghĩa Lộ tỉnh Yên Bái puz pâuz: Xòe Thái muôx ntâu jax, taz sik tas nro puôr lênhx zos xar tơưv txix 6 jax pax vuôs xòe trâur lâuk. Thâuv đhiê têx jax pax vuôs no phênhv ntâu pox niêv nênhs Thái hnhar tsôngs yo mênhx cxưx Thái, ntông fuôv: “Têx jax pax vuôs xòe puôr lênhx zos cxênhx pos zơưs tsês chiê, co zos têx tsiv grê đros thiêz têx cxênhx nênhs. Đhiê pax vuôs xòe muôx đros đreiv cux xưk li tsuv nox mor, hâuk đêx hâur niêx hnuz”.

          Thax tsav Mường So thâuv ntêx (muôx têx xã Bản Lang, Khổng Lào thiêz Mường So, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu) cux tâu pâuz txos zos qơư muôx vênhx huôv đhiê pax vuôs xòe trâur lâuk. Lơưr zơưv Nông Văn Nảo, nghệ nhân nhoz Mường So, đhiê pax vuôs Xòe Thái tâu pâuz muôx txos 36 jax đhiê, taz sik khênhr đhiê tiv zix zos têx jax pax vuôs li: đhiê pax vuôs đros mov cuv zix, đros fuôv, đros tul nzuôv, tuôr tês đhiê iz ndis lox.... “ Thâuv ntêx đhiê pax vuôs xòe qir thơux zôngx ziv xưz, đhiê tsi lơưr tsưr ziv tưs, txơưv li đhiê xưz, taz sik jux jus tsôngv box txoưx xar tơuv têx jax đhiê jông. Khênhr tâu đhiê, lênhx tưs cux txơưx đhiê, viv li sik zâuv đhiê, đhâu co zaz zâuv tâu chôngz lênhx nênhs sik đros đhiê”.

          Chuôz zênhx phưx vưv đhiê pax vuôs xòe khênhr muôx: trax tính tâuv, kênhx, đruôs, nxêz tôngx....têx chuôz lov co đror lok six jông mnôngs thâuv đhiê pax vuôs, tsuôk li hu zâuv cxaz sđ sik đros đhiê pax vuôs. Zơưv Lừ Văn Bánh, nghệ nhân yuôz kênhx đhiê pax vuôs xòe, ntâuk đruôs, nxêz tôngx nhoz jos Nà Và, xã Viêng Lán, huyện Yên Châu, tỉnh Sơn La shir phaz heik: “Txix thâuv tsênhv zâu cur tưz shâuv ntâuk đruôs, ntâuk nxêz tôngx, yuôz kênhx, thiêz jux jus cur lok six nhiêv. Nhiv no txơưv tưz muôx hnuz nhôngs siêz, taz sik thâuv hâur jos muôx ntênhs phêv, shir phaz tos cheix ntux yiêz...cur cux xưk li pox nhuôs hâur jos ho sik đros ntâuk đruôs, ntâuk nxêz tôngx, yuôz kênhx chiê sđ đhiê pax vuôs xòe, tso tsês têx cêr khưr, cêr txov hâur luz nênhx. Thâuv đhiê pax vuôs xòe shir phaz tos cheix ntux yiêz thâuv tưs cux tsuv muôx đruôs thiêz nxêz tôngx, muôx kênhx”.

Nhạc xòe....

          Ntơưv tỉnh Điện Biên, têx ntênhs phêv li xên bản, xên mường thiêz ntâu ntênhs phêv chax chês lox zâu txơưr cux puôr lênhx đhiê pax vuôs xòe, đros ntâu tsưr ziv đhiê txơưr....Pos Lò Thị Ơn, nhoz xã Noong Hẹt, huyện Điện Biên puz pâuz: “ Đhiê pax vuôs xòe zos đhiê hâur têx hnuz lov jêv, hnuz tsiêz hnuz ntênhs. Pêz tuôr tsês tsưr ziv đhiê pax vuôs txix thâuv ntêx txos nhiv no. Iz jax đhiê nưs muôx nưs têx kror txơưr, taz sik cux muôx tul tsi hlôngr yiêz lơưr six hơưv. Thâuv tsênhv zâu đhiê têx jax pax vuôs co, txos nhiv no tưz muôx 60 shông cur tsênhv six fênhx đhiê têx jax pax vuôs xòe li co”./.

VOVTB-Txâur Vax cxeik nhênhv

Huôv tsar truôx txux chi, vênhx huôv jông

          Nhạc xoè……..

          Thị Xã Nghĩa Lộ, tỉnh Yên Bái muôx 196 paz tuz nxêik nthuôr uô cêr lov jêv, hêik cưr cxiêx nhoz trâu cxuô luz jêx jos; hâur ntơư muôx 15 paz tsik so nthuôr uô cêr lov jêv, đhiê pax vuôs. Ntơư cux chênhr zos chor tuz nxêik hluôk tuôr tsês thiêz huôv tsar tâu zuk hêir nênhs têx txux chi, vênhx huôv jông cxôngx nzor, hêik trâu tsôngv kruô sđ pâuz txos: Lường thị Minh, zos iz lênhx nxêik nhoz  Xã Nghĩa An shir phaz lul hêik pâuz: “Nthuôr uô cêr lov jêv, đhiê pax vuôs cux iz zav li têx txux chi, vênhx huôv txơưr. Xar đhiê pax vuôs cov tâu trơưk tsưr ziv siêz xar, tsuv sir cov tas đas jos tsưr ziv cơưv shâuv thiêz tsik so cơưv shâuv thiêz pâuz tâu têx muôx liv lok têx txux chi, vênhx huôv jông cxôngx nzor”

          Txix shông 2013, thị xã Nghĩa Lộ tâu tsưr tsix sêiz njuôk shuôk fâu ntơưr kriê cơưv lok hêir nênhs poz ziz têx txux chi, vênhx huôv đhiê pax vuôs hâur thax tsav Nghĩa Lộ-Mường Lò; zos Lò Văn Biển cxiv sâu hêik lok hêir nênhs poz ziz têx txux chi, vênhx huôv đhiê pax vuôs hâur côngv thôngx. Đhâu ntơư, hâur thị Xã Nghĩa Lộ thiêz huyện Văn Chấn nhiv no, tưz muôx 5 cxênhz ntâu lênhx tuz nxêik pâuz nthuôr uô cêr lov jêv, đhiê pax vuôs. Txix ntơư, thị xã Nghĩa Lộ tưz uô tâu tiêr luôs hâux lưv tso tơưv thiêz muôx yênhx cxênhz lênhx tuz nxêik hluôk nthuôr uô cêr lov jêv. Zơưv Lương Mạnh hà, phưv chủ tịch uỷ ban thị xã Nghĩa Lộ shir phaz lul hêik pâuz: “Pêz tsênhv zuôr tror sir jos kriê cơưv cxuô zav txux chi, vênhx huôv jông nthuôr uô cêr lov jêv. Lar hêik zos kriê cơưv hâur cxuô luz tsêr cơưv ntơưr. Đros co, tror huôv tsar, cxiv tsa cxuô paz tuz cxêik nhoz cxuô luz jêx jos, khơưk tsês thiêz huôv tsar truôx zuk hêir nênhs poz ziz têx cêr lov jêv đhiê pax vuôs tsik chiê pônz plox”

          Ntơưv cxuô luz xã Khổng Lào, Bản Lang, Mường So, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu, hâur iz luz jos muôx 2-3 paz tuz nxêik nthuôr uô cêr lov jêv đhiê pax vuôs. Ntâu tsênhv qơư tưz muôx têx txux chi, vênhx huôv jông co chox lok kriê trâu cxuô luz tsêr cơưv ntơưr, chiê cxơưz cxiz tsôngv tuz nxêik hluôk nhiv no khơưk tsês zuk hêir nênhs têx txux chi, vênhx huôv jông cov muôx đros đrêiv hâur luz nênhx. Tus muôv Lò thị Hồng, nhoz jos Hổi Én, xã Mường So shỉ phaz lul hêik pâuz: “Thâuv tưs txos tsiêz 30 mak chor tuz nxêik hluôk tưz shir phaz lul nthuôr uô cêr lov jêv, đhiê pax vuôs. Txơưv lênhx tưs cux tok njôngr txos trâu têx hnuz tsiêz chiê cxuô lênhx sđ nthuôr uô cêr lov jêv, hêik cưr cxiêx, đhiê pax vuôs”

          Zơưv Vương Thế Mẫn, chủ tịch uỷ ban huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu cux hêik pâuz tiêk: tsôngv px poz ziz nhoz faz Bắc, hâur ntơư muôx  poz ziz đơưz nhoz Phong Thổ, tưz tâu UNESCO côngz jênhv zav txux chi, vênhx huôv nthuôr uô cêr lov jêv, đhiê pax vuôs, zos iz zav txux chi, vênhx huôv jông, tâu sâu tsês trâu têz qơưs têx ntâuz ntơưr. “Hêir nênhs poz ziz têx txux chi, vênhx huôv nthuôr uô cêr lov jêv, đhiê pax vuôs hâur thax tsav huyện Phong Thổ thiêz thax tsav faz Bắc mak pêz tưz tso tơưv luôs hâux lưv kriz huôv tsar uô du lix txuôk đros hêir nênhs poz ziz têx txux chi, vênhx huôv jông nthuôr uô cêr lov jêv, đhiê pax vuôs, muôx cxuô nhoz trâu têx jêx jos”

          Nhạc xoè…………….

          Zơưv Nguyễn Hoàng Hiệp, phưv Giám đốc sở vênhx huôv tỉnh Điện Biên cux hêik pâuz tiêk: Xor xưv UNESCO côngz jênhv zav txux chi, vênhx huôv nthuôr uô cêr lov jêv, đhiê pax vuôs, tâu sâu tsês trâu têz qơưs têx ntâuz ntơưr, cux chênhr zos cxơưz cxiz trâu tsôngv tuz nxêik hluôk nhiv no tuôr cov tâu tsês zuk hêir nênhs têx txux chi, vênhx huôv jông tsik chiê pôngz plox. Chênhr zos li hêik ntơư, nhiv no xav hur si tỉnh Điện Biên tưz muôx 1.150 ntâu paz tuz nxêik hluôk nhoz trâu cxuô luz jêx jos tsik so nthuôr uô cêr lov jêv, đhiê pax vuôs. “Trơưk li ngênhx njuôk xav, iz chas hâur têx hnuz kriz ntênhk hội, ntơưv cxuô luz jêx jos vênhx huôv, du lix cux tsik so kriz nthuôr uô cêr lov jêv, đhiê pax vuôs trâu tsôngv kruô oz chas têz qơưs tuôx uô si, ndis shuôk têz qơưs pâuz txos”./.

Tsu cxêik nhênhv-VOV Tây Bắc