Cxiv uô 10.000 luz tsêr nhoz trâu tsôngv box pluôs-zos Đảng bôv tỉnh Hà Giang luôs hâux lưv uô tâu truôx hâur 5 shông đhâu

Hà Giang zos iz hâur têx tỉnh muôx chor ziv chuôz zis pluôs ntâu tiv zix têz qơưk, hâur co chor chuôz zis pluôs tsik muôx vax tsêr truôx nhoz zos 10.000 ntâu ziv chuôz zis. Txơưv tiêk hâur têx shông đhâu Đảng thiêz Têz qơưk tưz muôx tsênhv chêi paz cxiv uô tsêr nhoz trâu chuôz zis pluôs, taz sik kror no cux tsênhv tsik tâu hlôngr yiêz luôx tưs. Đros qênhx shênhx co, hli 7/2019, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Hà Giang tso tơưv tsaz yênhx paz cxiv tsa tsêr nhoz truôx jông trâu chor nênhs muôx côngz, bôv đôiv lâul uô luz nênhx pluôs, chuôz zis pluôs txix chor pênhr nhiêx hlôngr yiêz xar hôiv. Đhâu iz shông ntâu kriz uô, tsaz yênhx txêik tâu têx cơ quan, doanh nghiệp, chor nênhs siêz jông, cán bộ, công chức, viên chức thiêz pêx xênhv sâuv cxuô qơư thôngz têz qơưk li têx paz lok six ntâu. Khov uô jông trơưk luôs hâux lưv tso tơưv, tỉnh Hà Giang li têx hâux lưv no tưz sêi đrơưv fuô uô tâu truôx. Nhiv no tas nro tỉnh tưz muôx 3.000 ziv chuôz zis cxiv uô tâu vax tsêr truôx nhoz, tsiv gri muôx 193 tiv đêiv ntâu. Hâur luz tsêr yiêz lox jông, zơưv Lương Xuân Nàm, nhoz jok Giang Nam, xar Thanh Thủy, huyện Vị Xuyên shir phaz hêik:

“Cur tưz muôx luz tsêr yiêz lox jông nhoz lơưv, cur lok six shir phaz thiêz uô tsâus cxuô cấp, nganhx tưz paz uô luz tsêr yiêz trâu pêz nhoz…”.

Đros tsưr ziv tỉnh paz 60 triệu đêiv, phênhv ntâu zos chiê zuôr chuôz lov, têx tiv phaz hêik cán bộ, viên chức, lưx lươngv vũ trang, đoanx hluôk nênhs…sik côngv hnuz côngz, viv li tsiv gri cxiv uô iz luz tsêr thâuv uô tiêr tas muôx 120-150 triệu đêiv. Chor huyện khov lơưr tsưr ziv uô cxuô chiê muôx tsưr ziv uô jông, paz muôx tâu chêx cur siêz thâuv kriz uô. Zơưv Hoàng Đình Phới, Bí thư huyện ủy Quản Bạ hêik:

“Chêx cur co sâuv thax tsav Quản Bạ zos 275 luz tsêr tưz phênhv tưs tâu uô tiêr trơưk tỉnh li têx tsưr ziv zos plas khor, faz nja khor, trur khor sâuv thax tsav huyện. Pêz tsênhv uô nzir tsưr ziv thiêz, co zos tsưr ziv uô cov plas tsêr hur si thiêz trur tsêr truôx. Tas nro chor chuôz zis tsuv luôv têx vuôk pax jông jav thiêz vor têx tôn tsik sor, cxiv tsa tsêr đros têx côngz trinhx vêv xênhz cov huv đros trâu huyện li tsưr ziv cxiv tsa jêx jok yiêz”.

Txos hli 9/2020 Hà Giang tưz cxiv uô tâu muôx 3.336 luz tsêr, ntâu đuô tsưr ziv tso tơưv zos 1.336 luz tsêr. Tas nro chor cán bộ lưx lươngv vũ trang, công chức, viên chức, chor tsưr tsix hôiv đoanx thêv thiêz pox nhuôs sơưr đơư li têx côngz côngv đros chiê cxiv tsa tsêr nhoz ndê txos muôx 1.250.000 hnuz côngz, tas nro tsiv gri muôx 250 tiv đêiv ntâu. Têx chêx cur no puz pov tsaz yênhx tưz tâu uô truôx jông. Zơưv Đặng Quốc Khánh, Bí thư Tỉnh ủy Hà Giang hêik:

“Txos nhiv no tsaz yênhx tâu kriz uô lok six jông thiêz Ban chox kriê xav jênhv tiêk hâux lưv chox kriê tsuv tâu uô jông. Tas nro cxiv luôs chính trị txix cấp tỉnh đros uô. Phiv liv tiv zix zos huiz tôngv pênhr jos xar hôiv hóa. Tiv oz zos muôx nhiêx lơưv mak uô li chak chiê uô tâu tsêr trâu pêx xênhv nhoz. Viv thax tsav nhoz Hà Giang mak phiv liv lok lox tôngv, lênhx nênhs. Viv li Ban chox kriê xav jênhv lưx lươngv chênhr chiê paz trâu pêx xênhv uô tsêr nhoz thâuv muôx nhiêx paz, co zos lưx lươngv côngz an, quân sự, pênhz phax, thiêz chor đoanx thêv, jêx jok uô cê đros paz trâu pêx xênhv”.

Đảng bôv tỉnh Hà Giang li tsaz yênhx cxiv uô tsêr nhoz trâu tsôngv box pluôs, nênhs muôx côngz, bôv đôiv lâul muôx tsiv gri lox, paz trâu pêx xênhv muôx luz nênhx tsâu sor đuô; tsênhv tsênhz zos hâur ntu đhâu, tưz paz uô trâu tsôngv box cxuô mênhx cxưx nhoz tỉnh ntus đriv Hà Giang njênhs đuô trâu ntu 2020-2025./.

(VOV1-Lik Thox cxêik nhênhv)

Qir tiv uô moz suôz liêz thiêz tsưr ziv kho moz

          Qir tiv uô moz suôz liêz?

          Moz suôz liêz zos tiv iz zav caz moz cik đhâu zôngr tov. Muôx 4 zav caz uô moz suôz liêz, muôx bê hu uô Den-1; Den-2; Den-3 thiêz Den-4. Zav zôngr cik moz muôx bê zos Aedes aegypti, thâuv trâus zôngr tov mak caz moz gas lok trâu lênhx nênhs chor nyar hâur luz chêr đhâu qơư zôngr tov.

          Zôngr Aedes aegypti khênhr tov lênhx nênhs hâur đruôz hnuz, tiv zix zos niêv zôngr khênhr tov thiêz cik moz trâu lênhx nênhs. Caz moz suôz liêz thâuv gas tâu lok hâur lênhx nênhs luz chêr muôx nhos 8-11 hnuz thiêx pov huôv moz. Thâuv trâus zôngr tov, caz moz lok hâur lênhx nênhs chor nyar cxôngx 2-7 hnuz. Hâur ntu co, zos trâus zôngr Aedes tov mak caz moz zuôr cik trâu zôngr.

          Thâuv tưz jông moz, luz chêr zuôr muôx đas jos tir tar tâu moz, taz sik tsuôk tir tar tâu zav caz moz uô moz yưv xưz. Tsênhv muôx 4 zav caz moz txơưr, thiêz njuôs xav cux zuôr tror trâus moz tiv têx caz moz txơưr. Kror coaz tsôngv zos tsuv xav tênhv tâu têx moz yưv chiê muk kho moz.

          Têx njuôs xav uô chuôz ndê hâux lưv trâus cik moz suôz liêz?

          Têx njuôs xav uô chuôz ndê hâux lưv trâus moz suôz liêz hnhar:

          - Nhoz uô nênhx lok sik muk uô si ntơưv têx qơư muôx moz suôz liêz huôv xênhz.

          - Mê nhuôs tsi tâu muôx 12 shông;

          - Pox niêv thiêz nênhs muôx tơưr greix đơưz mos.

          Têx tsưr ziv tưs zôngv chiê kho moz suôz liêz?

          Tsi muôx tsưr ziv kho moz suôz liêz, phênhv ntâu moz cux zuôr jông jux juk hâur 2 ciêz. Kror coaz tsôngv zos têx bác sĩ zuôr chơưv kho chiê txar jav têx moz yưv hnhar. Phênhv ntâu têx bác sĩ heik nênhs moz tsuv so thiêz hâuk ntâu đêx. Muôz yuôx chiê txu grês iz chêr cuz sor, thôngx cxix chor yuôx no cux paz tsi uô moz poz kêx cxa.

          Đros têx lênhx nênhs trâus moz suôz liêz hnhar, tsuv chox zênhx max muk tsêr kho moz chiê tâu ciêr chênhr chơưv kho./.

(Thu Thùy- Txâur Vax cxeik nhênhv)