Hêir nênhs poz ziz ntênhk hội nox mor blêx yiêz, zos iz zav vênhx huôv jông nhoz thax tsav Tây Nguyên

          Pos Kha thị quý, nhoz jos Thái, xã Ea Kiêh, huyện Cư Mga, tỉnh Đắc Lắc hêik pâuz, hêir nênhs poz ziz ntênhk hội nox mor blêx yiêz, tưz muôx đhâu ntâu tiêv lok đros đrêiv zuk hêir nênhs huôv tsar cêr uô nênhx hâur thax tsav faz Tây Nghệ An, tsir lok huôv tsar cêr uô nênhx nhoz trâu Đắc Lắc xar muôx 25 shông. Ntơư zos iz ntênhk hội zov chênhr hâur shông thiêz thâuv zuôr tsưr tsix  ntênhk hội nox mor blêx yiêz uô ntêx iz luz hli, luôs hâux lưv bax cxuô zav li: Chơưr xơưk, txuô hnênhr nti, xơưk poz, uô ndêx cxêz ndêx nxông…Ntơư zos cxuô zav thâuv tưs tsuv tâu muôx hâur hêir nênhs poz ziz ntênhk hội nox mor blêx yiêz.

 “Bax cxuô zav, hâur 3 shông tsưr tsix iz jiês thiêz cxuô luôs hâux lưv bax trâu hnuz ntênhk hội nox mor blêx yiêz, tsuv tâu bax cov cxix cxuô đros trâu cxuô lênhx sđ, muôx cêr shir phaz lul. Hnuz ntênhk hội nox mor blêx yiêz cux chênhr zos yax kriê sđ tsuv tuôr tsês chiê zuk hêir nênhs tsik chiê pôngz plox”.

          Hêir nênhs poz ziz xav tiêk, chiê khưr sâu cov tâu iz chiv kôngz lôngk ntâu, tsuv muôx luz ntux luz têz thiêz tsuv muôx đaz car đêx car ar đros tsưx phưv, têx kôngz lôngk. Chênhr zos li hêik ntơư, thâuv khưr tâu iz chiv kôngz lôngk siêr, tsuv tâu tsưr tsix ntênhk txi côngv luz ntux luz têz thiêz pox côngz zơưv côngz. Ntơư zos jiês chiê côngv thôngx sđ khơưk tsês chiê zuk hêir nênhs têx cêr nênhx vênhx huôv jông tsik chiê pôngz plox.

          Pos Xên Thị Lan, tsir lok trâu Đắc Lắc txix shông 1994 hêik pâuz tiêk: Txơưv nhoz trâu thax tsav qơư nhoz yiêz, taz sik côngv thôngx hêir nênhs poz ziz huôv tsar cêr uô nênhx nhoz thax tsav qơư no cux tsênhv tuôr tâu truôx zuk hêir nênhs têx cêr nênhx vênhx huôv jông tsik chiê pôngz plox. Lar hêik đuô zos thax tsav tỉnh Đắc Lắc thiêz Nghệ An, ntux lax ntux sor jông txơưr tsik siz thôngx; taz sik têx nôngz blêx ntơưv Nghệ An chox muk tsêz chos trâu Đắc Lắc cux siêr trâu hli 9 hli ntux hâur niêx shông, chiê tsưr tsix ntênhk nox mor blêx yiêz huv đros thax tsav qơư nhoz kuz.

           “Nhoz trâu thax tsav qơư nhoz kuz cux zênhx muôx, taz sik thâuv lok trâu ntơưv no pêz cux tsênhv tuôr tsês tâu zuk hêir nênhs têx cêr nênhx vênhx huôv jông đrav ntêx. Phênhv ntâu zos txos trâu hnuz 16 hli 9, pêz tsuv tâu thâux têx blêx yiêz lok tsêr thiêz thâuv txos hli 9 thax tsav qơư tưs cux muôx blêx yiêz thiêz tsưr tsix ntênhk nox mor blêx yiêz”.

          Nhoz trâu Đắc Lắc, hêir nênhs Êđê hâur thax tsav qơư ntơư cux tsưr tsix nox mor blêx yiêz, taz sik ho tsưr uô trâu thâuv têis cik sơưr nzor thiêz tsưr tsix uô zôngx ziv đuô, tsuôk zos muôz kêiz buô chox tsưr tsix uô nox mor blêx yiêz. Taz sik, hêir nênhs poz ziz ntênhk nox mor blêx yiêz tsuv muôx cxuô zav li: mor blâux, toz hâu nhux, oz đra blêx yiêz, cxuô zav nox muôz grêix nhux chox lok uô, chơưr xơưk thiêzátuv muôx tus ndêx cxông chox lok cxok trâu ntơưv yar tiêx. Đhâu bax tâu cxix cxuô, tus txir nênhz mav lok hu đaz xênhz têz xênhz qơư, luz ntux luz têz lok nox đros hâuk, đros tsưx phưv têx kôngz lôngk, sâu tâu nju kôngz thiêz por hưv iz tsêr nênhs tsik muôx moz gênhk, uô luz nênhx yar ntux đris.

Trax

          Đros trâu têx suôz sênhr hêik cưr cxiêx, đhiê pax vuôs, cux muôx chôngz lênhx kruô tuôx đros côngv tsưr tsix ntênhk hội nox mor blêx yiêz shir phaz lul. Zơưv Y Quynh K buô, hêir nênhs Êđê, nhoz xã Ea kueh, huyện CưMga hêik pâuz:

          Băng: “Ntơư zos lơưr tsiêz nox mor blêx yiêz, cur pov lov jêv hênhr thiêz jông hênhr. Viv ntơư zos vênhx huôv xã hội, hêir nênhs poz ziz li luz nênhx đros trâu tsôngv px zuk hêir nênhs hâur thax tsav cux tuôx đros côngv cêr lov jêv nox mor blêx yiêz hur tiz si. Ntơư zos iz cêr nênhx vênhx huôv jông, cxươz cxiz cxuô hêir nênhs sđ muôx cêr côngv siêz huôv tsar cêr uô nênhx jông”

          Nhiv no, hêir nênhs poz ziz nhoz xã Ea kuêh, huyện Cư Mga, ntênhk nox mor blêx yiêz tsênhv tâu chôngz lênhx kruô pâuz txos.Thiêz ntơư cux zos iz kro cxươz cxiz cxuô hêir nênhs sđ tsuv tuôr tsês chiê zuk hêir nênhx têx cêr nênhx vênhx huôv jông tsik chiê pôngz plox cov muôx đros đrêiv hâur luz nênhx./.

                                                     (Tsu cxêik nhênhv-VOVTN)

Uô hlôngr yiêz têx txux chi tsưr ziv heik gâux, cưr cxiêx: Njiê seiz txix hội nthuôr uô lov jêv 3 thax tsav

Hâur qơư lox đar nthuôr uô cêr lov jêv, têx suôz gâux, cưr cxiêx 3 thax tsav qơư tưz sênhr heik tâu jông uô trâu lênhx nênhs seiz moz siêz nhiêv seiz txos đuô, txơưv tiêk no zos jiês xuz thơưx tâu tuôx mnôngs thiêz seiz nthuôr uô cêr lov jêv. Yuôr đros thiêz zơưv Nguyễn Bắc Việt, nhoz TP Hạ Long têx suôz sênhr, txux chi hâur jax gâux tưz uô trâu zuk tror ndo txos têx cêr chiv nhênhv đrav ntêx thâuv zơưv nhoz uô công nhân hâur têx luz hlik, hnuz nhôngs faz Trung tsênhv sir jos tir ntâul trok châuz:

“Cur pov lok six jông. Cur nhiêv cơưk, iz jiês muôx heik gâux li no cur ho tuôx seiz, lar heik zos muôx heik gâux Huế. Jâuv tưs txơưv tiêk zuôr uô txơưr li chas, taz sik zov chênhr zos sênhr heik tâu jông, uô trâu lênhx nênhs seiz nhiêv, uô tâu li têx muôx tsênhz tiês hâur luz nênhx xênhz huôx niêx hnuz xưz”.

Ntơưv hội nthuôr uô lov jêv, heik gâux cưr cxiêx 3 thax tsav qơư nhiv kruôr tsưr tsix ntơưv TP Hạ Long, 100 ntâu jax gâux, cưr cxiêx, txux chi uô si lov jêv, hâur co muôx têx suôz sênhr heik gâux thâuv nzor li: Gâux then trâur lâuk thiêz têx suôz sênhr heik txơưr đuô....tâu têx lênhx txơưx hu gâux, heik cưr cxiêx tuôr tsês chiê thiêz tror cxiv uô đros trâu têx txux chi uô hlôngr yiêz fiv đros luz nênhx, têx txux chi vênhx huôv chuôs li tưz pôngz plox jux juk hâur luz nênhx ntu nhiv no. Pos Nguyễn Thị Mai Hương, Giám đốc Tsênhv qơư vênhx huôv tỉnh Thanh Hóa heik:

“Iz chas nthuôr uô têx txux chi vênhx huôv thâuv ntêx mak pêz moz siêz, cxơưz cxiz cxuô thax tsav qơư, sđ xeir têx suôz sênhr, txux chi uô hlôngr yiêz mê njik têx suôz sênhr heik gâux, cưr cxiêx đrav ntêx, uô li chas chiê fiv đros trâu ntu niêx hnuz nhiv no. Tsi tiêk têx gâux, cưr cxiêx, pêz tsênhv tuôr tsês chiê hur si têx txux chi đhiê uô si lov jêv....thiêz. Pêz gra 3 txux chi tuôx nthuôr uô lov jêv, nthuôr uô têx txux chi heik lol chor tuz lênhv đrav ntêx tir ntâul trok châuz Lam Sơn. Taz sik iz chas ntơư, pêz ho đhiê uô têx txux chi lov jêv đros trâu. Chiê trâu têx hluôk lơưr nhiêv seiz đuô têx txux chi cêr lov jêv thâuv ntêx”.

Txix ciês hmo uô lov jêv xuz thơưx, hội nthuôr uô cêr lov jêv 3 thax tsav qơư tưz uô ntâu txux chi vênhx huôv nhiêk txơưr nhiêk trâu sđ seiz li: Têx tuz nhuôs Tây Nguyên nthuôr uô têx txux chi cêr lov jêv heik gâux đros trâu đhiê pax vuôs; lok sik têx lênhx nxeik Poz Ziz li têx suôz sênhr heik lol tox siêz faz Tây Bắc...... Hur tiz si puôr lênhx uô jông, heik txos têx txux chi vênhx huôv tâu tuôr tsês, por hưv chiê, paz uô chi cax jông VN têx txux chi vênhx huôv xưk li Lương Nguyên, lênhx  txơưx hu gâux, sênhr suôz heik cưr cxiêx uô Tsar ban giám khảo jiês sik tưr thik no li lul heik:

“Cur xar, uô heik lol iz tsưr ziv txơưr đuô, iz txux chi yiêz lok têx suôz gâux, cưr cxiêx. Têx txux chi vênhx huôv zos iz cêr lov jêv thâuv tưs tưz zuôr uô hlôngr yiêz trơưk six hơưv, hnuz nhôngs. Nênhs quan họ thâuv shông 40 lơưr sênhr suôz heik li no, taz sik txos shông 50 mak muôx heik txơưr. Viv têx lul heik cux hlôngr, thiêz tsưr ziv uô cêr lov jêv nhiv no, cur  pov uô tâu jông thiêz fiv đros đuô trâu luz nênhx. Têx heik co cux zos iz cêr shir phaz viv cux tsênhv por hưv chiê, uô tâu trơưk li têx txux chi đrav ntêx, viv li seiz cux fiv đros trâu luz nênhx nhiv no”.

Tuôr chiê, por hưv tsês, xeir cxiv uô têx txux chi jông thiêz kriê trâu cxênhx hluôk pâuz, cơưv shâuv uô đuô zos lok six zuôr trâul txos chiê nthuôr uô đreiv hâur luz nênhx trâu sđ seiz tsi chiê pôngz plox. Hội tưr thik uô cêr lov jêv tưz tsês chiê ntâu đuôz, txux chi jông trâu tsôngv kruô đruôz siêz thiêz no cux zos six hơưv chiê kruôs txos têx lênhx txơưx sênhr suôz, nthuôr uô lov jêv hâur ngênhx vênhx huôv. Niêv lâuk Đoàn Băng Thanh nhoz Cần Thơ thiêz tix lâus Lìn Xênhv Thox nhoz huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai heik:

“Lok six nhiêv cơưk thiêz cur mak lok six moz siêz, chiê zuk cơưv shâuv đhiê uô cêr lov jêv, đhiê uô têx txux chi vênhx huôv trâur lâuk đrav ntêx. 3 shông uô ntêx mak cur cux đros uô lov jêv thiêz zuk tol lok six ntêr chiê tâu tror nthuôr uô têx cêr lov jêv li no, cur xar tsuv tsưr tsix, muôx têx 2 shông uô iz jiês thiêx tsi yuô ntêr”.

“Tsuv muôx tsênhv chei paz trâu têx lênhx txơưx hu gâux, heik cưr cxiêx, đhiê uô lov jêv pâuz tsênhz lok têx txux chi vênhx huôv trâur lâuk; muôx têx tsênhv chei cxơưz cxiz lơưr cơưv shâuv, uô tâu jông chiê kriê trâu cxênhx hluôk cov chor hluôk nhiêv thiêz đros moz siêz por hưv jông tsês têx txux chi vênhx huôv ntơư”.

Hâux lưv xar tơưv, cxiv sâu têx suôz gâux, cưr cxiêx yiêz khov lok têx gâux, cưr cxiêx lâuk đrav ntêx, cxaz nzir têx suôz sênhr heik jông, pax luk yiêz cux zos tsưr ziv yax kriê, gra têx txux chi cêr lov jêv txos trâu tsôngv box hâur têz qơưk, sâuv ntiêx têz chiê sđ luz nênhx shir phaz, lov jêv đuô. Thiêz co zos tsưr ziv jông chiê por hưv, tuôr tsês têx txux chi vênhx huôv trâur lâuk đrav ntêx tsi chiê pôngz plox./.

 (VOVĐB-Riê Lâux cxeik, nhênhv)