Phênhv thưr 2, hnuz 2/5/2016

40 shông têz qơưs VN thôngx ziv bo xeir côx hội

Zuôr xar iz shông đhâu ntâuk zênhx trok châuz, têz qơưs thax zênhz 30/4/1975, txơưv têz qơưs tsênhv yuôr ntâu cêr txov thiêz phiv liv taz sik tsôngv box sđ 2 faz Nam-Bắc tsưr ziv, siêz vav xar njôngr zos muôx iz cơ quan lês car uô têx hâux lưv, chei têz qơưs thiêz tas nro cxix luôs chính trị. Tsênhz tiês thâuv ntu ntơư, pêz têz qơưs cux tsênhv pheiz uô 2 faz, nhiêk muôx nhiêk hâu nov car, ntơư zos chính phủ VN Dân chủ Cộng hòa thiêz Chính phủ Cách mạng tax faz Nam VN. Đhâu cơưv Hiệp thương chính trị hli 11/1975, têz qơưs VN jiês bo xeir côx hội cxuô tưz tâu quyết tinhv zos hnuz 25/4/1976. 40 shông, đhâu xor xưv lox no, đros ntâu lênhx tsôngv box VN, co zos cêr lịch sử thâuv tưs tưz nhoz đreiv hâur sđ siêz tsi plox. Ntơưv đrôngs Hà Nội, txix ciês thâuv tas cik sơưr nzor, nhoz ntâu txox cêr muk lok, tưz pov lov jêv ntưk siz zâuv muk tso ntơưr bo xeir. Têx qơư tso ntơưr bo xeir khênhr tâu tsưr tsix, uô jông trâu ntơưv têx thax tsav muôx ntâu tsôngv box nhoz.  Txơưv tsi tâu muôx cxix cxuô têx chuôz zênhx zuôr trâus txos li nhiv no taz sik cêr shir phaz, lov jêv li heik ntơư mak tsi zôngx ziv muôx tâu. Zơưv Trần Phượng nhoz phường Chương Dương, quận Hoàn Kiếm, thâuv ntơư zos iz lênhx tuz lênhv nhiv kruôr muk uô lênhv lok tror ndo đuô: “ tuôr đeiv ntơưr bo xeir hâur têk, cur lok six shir phaz, cê tso zuk đeiv ntơưr bo, cê tso trâu têx fôngx zưs tuz lênhv tưz tâu tas siv nênhx”.

“ No zos iz cêr lịch sử mak ntâu lênhx nênhs VN li pêz ndo njôngr hâur đruôz siêz tsi plox. Jiês bo xeir no zos heik lok 30 shông pêz têx tuz lênhv, tsôngv box sđ sir jos tir ntâuk trok châuz chiê muôx tâu li hnuz no. Zuk cêr shir phaz thâuv ntơư jông siêz cơưk, cê khur xiv trâu têx fôngx zưs tuz lênhv tâu tas siv nênhx tsi tâu đros pov, pâuz txos hnuz tso ntơưr lov jêv heik co”.

Ntơưv TP Sài Gòn-Nhiv no zos TP HCM, uô ntêx hnuz tso ntơưr bo xeir, yênhx châuv vạn lênhx công nhân, tsôngv box, lênhx nênhs muôx txux chi, shux xênhz….tưz grêk tâus cêr đros muk tso ntơưr bo. Hur tiz si cxuô thax tsav, têx cơ quan, taz viv bộ đội, tsêr kho moz, tsêr cơưv ntơưr, jêx jok….puôr lênhx pov đei qix liêz vok chiê hơưv tok hnuz tso ntơưr bo xeir. Yuôr ntơưv đrôngs faz Trung Đà Nẵng, ziv txos jê jux juk, tsôngv box sđ ziv shir phaz, jông siêz đuô bax tok txos hnuz tso ntơưr bo xeir. Zơưv Lâm Tuyền-iz lênhx canr bôv so lâuk nhoz quận Hải Châu heik, cử tri nhoz ntâu thax tsav, suôv qơư tưz max mav tiz jông sâu bê têx lênhx nênhs tâu bo xeir, siz chos seiz lax thiêz thôngx iz siêz xeir tsov lênhx nênhs lês car uô têx nuv lox têz qơưs:

“ Lênhx tiz nênhs tưs muk uô lênhv, uô tâu nuv jông, tâu Đảng thiêz Mặt trận heik kriê mak tâu bo xeir hlo. Lơưr xar tiêk, lênhx nênhs lês uô Đảng, têz qơưs têx hâux lưv zos lênhx nênhs moz siêz, sir đas jos, tsưr ziv viv têx nuv têz qơưs, viv px. Lơưr nyei muôx cuz nxor, nyei tsi muôx cêr thôngx siêz, viv li cử tri siêz vav xar njôngr cov bo tâu têx lênhx heik ntơư lok lês uô têx nuv lox, chox car tsôngv  px chiê sđ muôx cêr thôngx siêz, uô nênhx shir phaz lus”.

Jiês bo xeir hnuz 25/4/1976 tưz yênhx hnuz hội thôngx ziv tas nro têz qơưs. 23 tsov ntâu lênhx cử tri đros thiêz sđ puôr lênhx muôx vax huôv siz luôs tâu tso ntơưr bo tưz siz zâuv lov jêv ntưk muk tso ntơưr, bo tâu 429 lênhx đại biểu muôx txâuk tsưr ziv, pênhr xưv lês uô têx nuv lox têz qơưs. Jiês tas nro sđ tso ntơưr bo xeir no tưz uô tâu yênhx côngz jông đros thiêz xar muôx 99% cử tri muk tso ntơưr. Txơưv tiêk ntơư zos jiês tiv 2 bo xeir cxuô hâur tas nro têz qơưs taz sik cux tâu hu zos côx hội khóa 6 viv thâuv ntơư têz qơưs tsi tâu thôngx ziv, faz Bắc cux tsênhv tsưr tsix bo xeir thiêz jiês bo xeir no tưz taz por uô tâu jông trơưk li chei pêz têz qơưs. Lơưr PGS-TS Nguyễn Trọng Phúc, kuz Viện tsar viện lịch  sử Đảng, Học viện chính trị quốc gia HCM, co zos kror zov chênhr thiêz jông yax. Jiês bo xeir shông 1976 tsênhv muôx liv lok six lox trâu thôngx ziv tas nro têz qơưs:

“ Côx hội khóa 6 jiês cơưv xuz thơưx tâu cơưv lok thâuv kaz hli 6, hâur hli 7 shông 1976, quyết tinhv hlôngr yiêz pêz têz qơưs bê hu yênhx têz qơưs Cộng hòa XHCN  Việt Nam, xav tinhv xeir têz qơưs qix đei, đrôngs tsênhv qơư. Tiv 2 cux tsuv heik mênhx txos, ntơư zos đhâu 30 shông tir ntâuk trok châuz, tsưx phưv têz qơưs phiv liv li ntơư, jiês bo xeir hli 4/1976 cux muôx liv jông thiêz lox bâuv li jiês bo xeir hnuz 6/1/1946 đros thiêz chênhz yênhx uô tsưr tas nro tsôngv box sđ. Têx li heik sâuv lok six zov chênhr, viv tas nro 2 faz Nam-Bắc, sđ têx côngz đas jos, tsưr ziv, lar heik zos tas nro tsôngv box cêr sik thôngx siêz chiê uô tâu. Li ntơư, jiês bo xeir shông 1976 muôx liv lok six lox lok sâuv thôngx ziv tas nro têz qơưs côngv iz siêz, iz tsưr ziv, hâur cêr muk”.

Nhạc nền bài ca thống nhất

40 shông tưz đhâu lok xav txix thâuv têz qơưs VN thôngx ziv jiês bo xeir ntơư, taz sik txos nhiv no cux tsênhv nhoz đreiv hâur sđ đruôz siêz tsi plox. Co zos têx tsưr ziv, cêr thôngx siêz siz chos cxiv tsa thiêz tsưx phưv truôx têz qơưs./.

( TTT-Riê Lâux cxeik, nhênhv)