VOV4.VN - Nếu rừng là nguồn sống, là mái nhà che trở của người Hà Nhì, thì suối nước là chỗ dựa tinh thần của cả cộng đồng. Bởi vậy, từ xa xưa người Hà Nhì đã có tục giữ rừng, cúng rừng, bảo vệ nguồn nước. Tín ngưỡng thờ thần rừng, thần nước của người Hà Nhì như một sợi dây tâm linh truyền qua nhiều thế hệ. (Chương trình ngày 3/11/2017)

VOV4.VN - Không giống như tục “bắt chồng” theo chế độ mẫu hệ của nhiều dân tộc thiểu số ở Tây Nguyên, với người Xơ đăng, khi đến tuổi trưởng thành, con trai, con gái đều có quyền đi ‘’hỏi vợ’’ hoặc ‘’hỏi chồng’’. Đặc biệt, trong thời gian thử thách trước khi cưới, nếu một trong hai người vi phạm luật tục hôn nhân, sẽ bị làng xử phạt rất nặng. ​

VOV4.VN - Từ thế kỷ thứ 8, thư tịch cổ đã viết về sự có mặt của người Hà Nhì ở Tây Bắc Việt Nam. Tổ tiên họ thuộc tộc người "Để Khương”, đã di cư từ vùng cao nguyên Thanh Tạng xuống phía nam trước thế kỷ thứ ba. Phần lớn tổ tiên người Hà Nhì hiện nay là lớp cư dân di cư đến Việt Nam khoảng 300 năm trở lại đây.

VOV4.VN - Nếu có dịp đến những gia đình người K’ho ở Lâm Đồng, bạn sẽ không khỏi ngạc nhiên bởi sẽ có rất nhiều điều bất ngờ và thú vị. Điều đầu tiên chính là việc nhìn thấy bà chủ nhà bê lửa.

VOV4.VN - Người K’ho sống theo chế độ mẫu hệ, nên việc cưới hỏi đều do nhà gái chủ động thực hiện. Nếu đã ưng chàng trai nào thì nhà gái phải chấp nhận tất cả những yêu cầu, thách cưới của nhà trai.

VOV4.VN - Khi người M’nông vay mượn của anh em hoặc của bạn bè, họ thường vay lúa, vay tiền, cũng có thể là vật nuôi như trâu, bò, heo... Thời gian vay trong vòng 3 năm, 5 năm, thậm chí lâu hơn. Khi mượn lúa thì họ hứa sẽ trả bằng heo nếu ít năm, trả bằng trâu nếu lâu năm. Thậm chí nếu mượn nhiều trong thời gian dài thì sau này sẽ trả bằng chiêng, bằng ché.

VOV4.VN - Người Hà Nhì chọn ba ngày đẹp là ngày Thìn, Tỵ và Dậu để cúng tổ tiên. Đẹp nhất là ngày Thìn. Bởi vậy, với rất nhiều lễ tết trong năm như : Tết Nguyên đán, lễ cúng rừng, lễ cầu mùa, lễ cúng nguồn nước “Lú khù sụ”, lễ cúng tạ ơn thầy “Dứ dò dò”, lễ cúng thần đất “Thổ ty”, lễ cúng tháng 3, tết đông... hay những sự việc quan trọng như tậu trâu, cưới xin, xây nhà… người Hà Nhì đều chọn làm vào ngày Rồng tháng Chuột.

VOV4.VN - Trong quan niệm của người Cơ ho, vũ trụ bao gồm ba tầng: tầng trời, tầng người sống và tầng người chết. Cao nhất là tầng trời, nơi cư ngụ của các vị thần linh. Đứng đầu trong các vị thần ấy là Yàng N’Du - vị thần khai sáng và quyền năng tối thượng. Bên dưới thần N’Du là thần Lúa (Yàng Coi), thần Đất (Yàng Tía), thần Mặt Trời (Yàng Măt Tơ Ngai), thần Nước (Yàng Đạ), thần Núi (Yang Pnâm), và thần Lửa...

VOV4.VN - Hôn nhân của người Cơ Ho thường diễn ra theo 2 hướng: theo sự hứa hôn giữa bố mẹ chàng trai và bố mẹ cô gái, hoặc theo sự tự do yêu đương giữa đôi trai gái. Trong 2 trường hợp đó thì sự chủ động có thể thuộc về người con trai, có thể thuộc về người con gái. Nhưng việc tác hợp để tiến tới hôn nhân thì quyền chủ động thuộc về gia đình người con gái. Khi tiến hành hôn nhân, quyền đặt vấn đề là của nhà gái.

VOV4.VN - Kpan là tên gọi một loại ghế dài của người Ê Đê, làm bằng thân cây gỗ, đặt trong nhà dài, làm chỗ ngồi của đội cồng chiêng trong các dịp lễ hội. Người Ê Đê coi Kpan là chiếc ghế quyền lực, vì chỉ người giàu có ngôi nhà rất dài mới có ghế Kpan. Và khi cùng ngồi trên ghế Kpan, mọi hận thù, khoảng cách về địa vị sẽ được xóa đi, chỉ có tình cảm chân thành đọng lại.