Theo UBND tỉnh Đắk Nông, việc khai thác, chế biến và sử dụng quặng bô xít ở tỉnh được triển khai đã 17 năm nhưng đến nay mới chỉ dừng lại ở sản phẩm alumin, chưa có nhôm và sản phẩm sau nhôm.

Việc đầu tư xây dựng các công trình, dự án cũng như xin chủ trương khảo sát, đầu tư các dự án trên địa bàn tỉnh đều vướng mắc do liên quan đến quy hoạch khoáng sản bô xít. Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành có liên quan tham mưu tháo gỡ nhưng đến nay các vướng mắc, bất cập chưa được giải quyết thấu đáo, làm ảnh hưởng lớn đến phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương.

Quy hoạch mới nhất về thăm dò, khai thác, chế biến và sử dụng các loại khoáng sản, tại Đắk Nông vẫn chồng lấn với 28.000ha rừng, nhiều công trình, hạ tầng an sinh xã hội, thậm chí chồng lấn cả dự án trọng điểm quốc gia Cao tốc Gia Nghĩa- Chơn Thành mới được Quốc hội phê duyệt chủ trương đầu tư tháng 6/2024.

Những năm qua, một số nhà đầu tư lớn đã đến Đắk Nông đề xuất đầu tư các tổ hợp dự án theo quy hoạch. Nhưng hiện vẫn còn vướng mắc, như đấu giá quyền khai thác khoáng sản hay đấu thầu dự án; thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư;  khu vực đặt nhà máy alumin ... Do đó, tỉnh Đắk Nông chưa có đủ cơ sở pháp lý để hướng dẫn Nhà đầu tư thực hiện các thủ tục hồ sơ pháp lý có liên quan.

Ông Hồ Văn Mười, Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Nông cho biết, bô xít cần phải được xem xét là một loại khoáng sản đặc thù và có cách ứng xử phù hợp. Quốc hội, Chính phủ cũng đã lắng nghe, ghi nhận các kiến nghị của địa phương. Lúc này, tỉnh rất cần sự tích cực phối hợp của các bộ, ban, ngành để có thể sửa đổi Luật Khoáng sản vào kỳ họp Quốc hội tới đây.

Sau các ý kiến tại buổi làm việc, ông Trương Thanh Hoài, Thứ trưởng Bộ Công thương nhìn nhận, Đắk Nông đã tích cực, chủ động thực hiện Kết luận 31 của Bộ Chính trị và Quy hoạch 866 của Thủ tướng Chính phủ. Một số khó khăn, vướng mắc thuộc thẩm quyền, tỉnh đã chỉ đạo tháo gỡ, giải quyết kịp thời. Với những khó khăn, vướng mắc tỉnh kiến nghị, Bộ Công thương ghi nhận và sẽ phối hợp với các bộ, ban, ngành tham mưu Chính phủ, Quốc hội, sớm tháo gỡ để tỉnh có thể triển khai các nhiệm vụ kinh tế, xã hội.

Thứ trưởng Bộ Công thương cũng đề nghị các sở, ban, ngành của tỉnh cần nghiên cứu, xem xét kỹ các quy định của pháp luật để áp dụng một cách linh động, phù hợp với thực tiễn. Có một số vấn đề rất khó, rất vướng là vì tỉnh áp dụng chưa đúng các điều khoản của luật. Ông Trương Thanh Hoài  gợi ý tỉnh Đắk Nông giải quyết được ngay những vướng mắc liên đối với những dự án nằm trong vùng quy hoạch bô xít nhưng chưa triển khai.

Riêng đối với các dự án, công trình, nhất là các dự án điện gió tại Đắk Nông đã triển khai trên quy hoạch bô xít nhưng trình tự, thủ tục làm trái Luật, sẽ phải thông qua Quốc hội xem xét, cho ý kiến; nếu làm trái với Nghị định thì phải được Chính phủ xem xét.

Tỉnh Đắk Nông có 6 dự án điện gió tổng công suất 430MW được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt bổ sung Quy hoạch điện VII điều chỉnh, nhưng cả 6 dự án này đều nằm vùng quy hoạch bô xít. Thanh tra Chính phủ đã kết luận sai phạm và kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Công an tiếp nhận hồ sơ, tài liệu để xem xét, điều tra liên quan đến việc quản lý, sử dụng đất 5 dự án (trừ dự án Asia Đắk Song 1 do chưa triển khai thi công)./.