Chêa, tơmeăm ki le\m tung rêh ối dêi mơngế K’ho
Thứ năm, 00:00, 02/05/2019
VOV4.Sêdang - Tung tơdroăng rêh ối dêi mơngế K’ho tối phá [ă kuăn pơlê hdroâng kuăn ngo a hbêa ngo Trường Sơn - Tây Nguyên tối tơchoâm, sap ing nah chêa hiăng hmâ cho tơmeăm xúa, [ă ôh tá chiâng lôi tung rêh ối, cheăng kâ rêm hâi [ă chiâng ki vêa vong mơhno túa le\m tro dêi mơngế K’ho.

 

 

Hdrối nah, mơngế K’ho rêh ối [ă tơdroăng cheăng pêt báu [ă pêi chiâk. Chêa cho tơmeăm xúa ôh tá chiâng lôi dêi kuăn pơlê vâ pôu drêng lăm a chiâk.

Tiô krâ pơlê, cho pôa K’Tếu ối a thôn Duệ, cheăm Đinh Lạc, tơring Di Linh, kong pơlê Lâm Đồng, tối: Tung môi hơnăm ôh tá xê la lâi xuân châ mot tung kong ko phêa, pơ-ốu, rơchiâ vâ teăn chêa. Tiô hmâ teăm sap ing nah troh nôkố dêi jâ pôa mơngế K’ho, vâ teăn môi to chêa ki le\m, krá kâk vâi hmâ mot tung kong ko phêa a khế 6, khế 7, vâi mot tung kong kân ko phêa, pơ-ốu.

Xua klêi mâu roh kong mêi kân apoăng rơnó, mâu loăng nhâ pơxiâm huăn vâ kân tung hơnăm, tơdroăng ki nếo kố lăm ko phêa teăn chêa, teăn to\n [ă teăn hên tơmeăm ki ê cho tơtro má môi. Xua drêng mê, phêa ôh tá lối kơbâng [ă xuân ôh tá krâ luâ râ, rah mâu phêa ki mâ  xo\n, kông tơdrăng [ă ai pâng kân le\m. Sap ing ko djâ vêh a hngêi têng tô dâng môi pơla măng t^ng ‘nôi hiăng chiâng vâ pâ klêa tơlêa teăn’’.

Pak^ng tơdroăng rah xo phêa mê hơkê vâ krơgi xuân cho tơmeăm ki kal. Hơkê ku\n ko ‘nhíu, hlối heăn há, [ă thế rơkê khât dêi ngế ki pêi kêa vâ teăn cho tơdroăng ki kal vâ pê klêi môi to chêa ki le\m. Vâ pê klêi môi tơmeăm thế tâi hên hâi [ă tơkâ luâ ing tơdroăng hên rôh: tăng tơmeăm, pâ [ă klêa phêa, teăn chêa, teăn pro kơxái chêa [ă pro hơtâk chêa.

Xua mê, rêm tơdroăng ki teăn ai ki kal pơrá phá dêi pó, la ki kal tâ cho tơdroăng pâ, klêa phêa vâ teăn châ chêa [ă kơxái chêa. Xua gá mơdoh hên chôu [ă kal thế rơkê teăn chôa pơlâng.

Chêa ôh ta xê to tơmeăm xúa tâ mâu tơmeăm ing chiâk deăng môi tiah báu, phái… mê gá ối cho mâu tơmeăm ki pá teăn, ngế ki teăn thế rơkê khât, mơhno ki rơkê vâ teăn le\m, rơneăm ăm le\m mơnâ mâ ngăn dêi mơngế ki hriăn teăn.

Chêa dêi mơngế K’ho hlo hên, mê cho: ‘’Sah sơn (rơn noas), sah dà (sớ dà), sớ nùng [ă sớ bơnơr. {ă rêm túa chêa mê vâi hmâ xúa pôu lăm ukô umê, Sah sơn cho pong ki kân, vâi vâ tâ báu. Môi to pong mê tâ châ 50 kg báu. Pong Sớ teăn hên túa kân ai ku\n ai pơrá phá dêi pó, vâi hmâ pôu hnêng têa, pôu hdréa, tâ báu phái [ă pôu djâ lăm a chiâk. To sơ bơnơr (pin tối chêa) vâi hmâ pôu lăm hêi, lăm kơchơ. Xua chêa mê gá ku\n, teăn pá rơneăm hên túa ngăn le\m mơnâ mâ pro ăm gá rế le\m dêi mơngế kơdrâi ki pôu.

Jâ Ka Hơn ối a tôh kơpho# K’Ming, pơlê kân Di Linh, tơring Di Linh, kong pơlê Lâm Đồng ăm ‘nâi: Hdrối nah, tung tơdroăng rêh ối cheăng kâ rêm hâi dêi mơngê K’ho, um méa pong, chêa hiăng chiâng tơmeăm ki hmâ ôh tá xê to [ă tơdroăng rêh ối hdroâng kuăn ngo a Lâm Đồng mê tá mâu hdroâng kuăn ngo a hbêa ngo Trường Sơn – Tây Nguyên’’.

Pong, chêa ôh tá xê to tơmeăm xúa ki ôh tá chiâng lôi tung tơdrơăng rêh ối cheăng kâ dêi mơngế K’ho, mê ối rak hnoăng ki ki kal tung mâu rôh po leh mơd^ng dêi hdroâng kuăn ngo, mơtiah: Mơd^ng xối Xeăng, Kâ báu nếo [ă hên pro t^ng ki ê. {ă drêng kuăn ‘ne\ng hiăng xo on veăng, pong, chêa xuân cho tơmeăm ki vâ ăm kuăn cháu lăm châi peăng hngêi dêi mế.

Nôkố, drêng tơdroăng rêh ối hiăng hơ’lêh, mâu tơmeăm xúa hiăng teăng ăm kuăn mơngế chơ djâ mâu tơmeăm ki pê lo ing chiâk, pong rế vâ hía lôi tung rêh ối dêi hdroâng kuăn ngo, malối [ă mâu rơxông nếo. La tơdroăng cheăng ‘’teăn pong, chêa’’ hiăng ai sap ing nah troh nôkố, chiâng khôi túa ki le\m dêi kuăn ngo K’ho, kal pơtối châ râk vế.

Gương tơplôu [ă tơbleăng

 

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC