Vâ chê 20 hơnăm pêt loăng plâi sầu riêng tung kơdrâm kơphế, maluâ trâm mâu hơnăm ki yă plâi sầu riêng chu rơpâ, bu 7 rơpâu troh 8 rơpâu liăn môi kg, nâ Hồ Thị Cảnh, ối a thôn 8, cheăm }ư Dliê Mnông, tơring }ư Mgar, kong pơlê Dak Lak xuân pơtối pêt tơvât tung [a\ng vâ chê 8ha. Nâ Cảnh tối ăm ‘nâi, nah pêt sầu riêng ki hên vâ hding tô, hding khía ăm loăng kơphế, vâ pêt ăm tiêu hếo. Laga, mâu hơnăm achê kố, yă plâi sầu riêng to kơnâ xua mê rơpo\ng hiăng tơtro\ng rak ngăn, ti tăng ple\ng tơ’nôm mâu kih thuât vâ sầu riêng kơ’muăn plâi tơpo reăng tơtro tâ.  Kơnôm mê, maluâ yă kơphế, tiu ôh tá tơniăn [a\ kơnâ môi tiah hdrối, rơpo\ng nâ xuân pêi lo liăn tơniăn:

‘’Sap ing dâng 5,6 hơnăm ngiâ kố mê yă plâi sầu riêng xuân to kơnâ [a\ mâu ngế ki lăm rôe hên. Drêng á pêt loăng plâi mê xuân ôh tá ‘nâi loăng ki lâi păn loăng ki lâi xua mê mơ-eăm rak ngăn, mê ngin mơ-eăm rak ngăn’’.

Pêt tơvât [ă loăng plâi kâ ki ê tung kơdrum deăng kơphế kum kuăn pơlê châ pêi lo liăn

Xuân xúa tâi tơnêi pêt kế tơmeăm khoăng, vâ mơdêk pêi lo liăn, ngoh Nguyễn Xuân Cuộc, ối a cheăm Ea Ngai, tơring Krông {uk, kong pơlê Dak Lak hiăng pêt tơvât hên loăng plâi kâ tung [a\ng deăng 2 ha kơphế. Tiô ngoh Cuộc tối, tơnêi a kong pơlê tơtro [a\ mâu loăng plâi ton hâi môi tiah kơphế, tiêu. Laga, mâu hơnăm achê kố, loăng kơphế rế hía rế krâ, pêi lo kơdroh, tơdroăng vêh pêt trâm hên pá puât, tơdrêng amê yă kơphế pơtối chu kơdroh.

Klêi kơ’nâi ti tăng ple\ng mâu túa pêt tơvât châ tơ-[rê tung kơpong, hơnăm 2014, ngoh Cuộc pơkâ kho\m pêt tơvât lối 100 xiâm plâi [ơr booth [a\ 100 xiâm loăng plâi sầu riêng tung kơdrum kơphế. Troh nôkố, mâu loăng plâi pêt tơvât hiăng plâi, pêi lo liăn châ hr^ng rơtuh liăn môi hơnăm:

‘’Loăng kơphế rế hía rế krâ, plâi iâ, pêi lo liăn ôh tá bê hên mê á hiăng pêt tơvât mâu loăng plâi kâ ki ê tung kơdrum kơphế. Nôkố á xuân ôh tá chiâng tối châ tơ-[rê tâ lơ ôh, laga á pêt tơvât tơ’nôm mâu loăng plâi kâ môi tiah plâi [ơr, sầu riêng tu\m têk. Pơtih tung [a\ng mê, ki kố lu\p mê châ xo ki tá’’.

Pêt tơvât [ă loăng plâi kâ ki ê tung kơdrum deăng kơphế cho tro troăng prôk tung pơla yă tê rôe a kơchơ đi đo hơ'lêh

Tiô Khu pơkuâ ‘na pêi chiâk deăng [a\ mơnhông mơdêk thôn pơlê kong pơlê Dak Lak, kong pơlê nôkố ai vâ chê 40 rơpâu ha kơphế pêt tơvât mâu loăng plâi kâ ki ê môi tiah tiu, [ơr, sầu riêng, plâi hôt. Tung mê, hên má môi cho pêt tơvât tiu [a\ plâi [ơr.

Pôa Huỳnh Quốc Thích, Pho\ pơkuâ ‘na pêi chiâk deăng [a\ mơnhông mơdêk mơnhên, kố cho troăng prôk ki tơtro tung tơdroăng pêt hên loăng plâi kâ, tơtro [a\ kong prâi hơ’lêh [a\ mơdêk châ tơ-[rê tung cheăng kâ ăm mâu ngế pêi chiâk deăng nôkố:

‘’Hên túa pêi pêt tơvât tung kơdrum kơphế môi tiah tiu, loăng plâi sầu riêng hiăng châ tơ-[rê cheăng kâ. Tiô á kố cho môi tơdroăng ki tơtro xua drêng mơdêk pêi lo liăn tung môi [a\ng deăng mê kuăn pơlê ai liăn rak ngăn ăm loăng kơphế le\m tâ’’.

H’Xíu H’Mok chêh

A Sa Ly tơplôu [a\ tơbleăng