Kơdrum deăng păn í dêi pôa Kiều Thơ ối a thôn 9, pơlê kân Ea Knốp, tơring Ea Kar, kong pơlê Dak Lak, păn mơnăn tiô pơkâ ki tơniăn, tơtro [ă tơrêm rôh, rêm khế xông kân dêi khu í. Nôkố kơdrum păn mơnăn dêi pôa Thơ ối păn tơniăn 20 rơpâu to í, mê cho í ai kơtâ, í hdrêng [ă í hiăng kêi vâ tê. Rêm hâi tâng riên rơpo\ng pôa tê châ 9.000 pu\m kơtâ í, 600-1.500 to í hdrê [ă tê châ ta#n hơ’nêh mâu í ki le\m.

‘’Tối ‘na ki tơ-brê pin thế tơmâng ngăn má môi, tiô tơdroăng VietGAP gá ai tơdroăng pơkâ. Rêm tơdroăng pơkâ păn xuân thế chêh ‘măn tâi tâng. Ing tơdroăng pơkâ păn mê pin ‘nâi í ki pin păn le\m lơ ôh’’.

Kơdrum deăng păn í dêi pôa Kiều Thơ, pơlê kân Ea Knốp, tơring Ea Kar

{ă pôa Nguyến Kim Tần ối a thôn Thăng Tiến 3, cheăm Hòa An, tơring Krông Pac\, kong pơlê Dak Lak, păn mơnăn chiâng tơdroăng ki xiâm châ xo tơ’mot kơxo# liăn pêi lo dêi rơpo\ng hngêi pôa. Hơnăm 2015 nah, hngêi pôa ai păn 3 to ro, klêi veăng mot tung tôh tơru\m păn mơnăn dêi cheăm Hoà An, pôa Tần hiăng châ Khu ngăn kuăn pơlê pêi chiâk tơring ăm mung 20 rơtuh liăn ing kơxo# liăn ‘măn kơd^ng to\ng kum kuăn pơlê vâ ‘no liăn cheăng hơ’lêh túa păn mơnăn.

Dak Lak rế hên kuăn pơlê veăng mot tung khu tơru\m cheăng păn mơnăn

Ai kơxo# liăn veăng kơjo kum, pôa Tần rôe tơ’nôm 2 to ro đâi [ă ‘no liăn rôe kơmăi pôe nhâ, xua kih thuât ‘na pro kơdroăng păn, rôe hdrê păn, rak ngăn mâu mơnăn, pêi pro tro tơdroăng păn ai krum bro véa rêi nhâ ối pơtê tung kơdroăng krum  kơnâng kân, tơniăn tơtro ôh tá tro pơreăng, tơniăn ‘na sinh hok, hmâ [ă hyôh kong prâi krúa, tơniăn. Nôkố, khu ro dêi pôa Tần păn hiăng châ 15 to, tâng riân môi hơnăm pro pơxúa ăm pôa châ xo tơ’mot dêi lối 100 rơtuh liăn. Xua mê, kơ’nâi 2 hơnăm pơtối châ mung liăn păn mơnăn nôkố pôa Tần hiăng ai liăn kâi tơvêh dêi liăn ki mung apoăng [ă châ xo tơ’nôm kơxo# liăn po rơdâ túa pêi cheăng păn. Pôa Nguyễn Kim Tần tối:

‘’Hdrối nah, a păn ro tiô khôi hmâ, nôkố á nếo păn tiô túa pro kơdroăng păn hên tiô túa păn vâ tê mơdró. Păn vâ mơdró mê pin thế ngăn krâu khât mâu hdrê ro Đak Man lơ Anrot, pin păn ăm gá piê ai xúa hên tâ tâng vâ pơchông [ă păn hdrê ro ku\n hdrối nah. ‘Na xiâm nhâ ăm ro rêi pin xuân pêt dêi. Tâng riân môi to ro 1 khế châ xo 1 rơtuh mê 10 to ro môi khế pin châ xo dêi ai 10 rơtuh , môi hơnăm ôh tá riân kơxo# liăn tơná ‘no mê pin ối châ xo dêi liăn hên há ăm dêi rơpo\ng hngêi’’.

‘Nâi nhên păn mơnăn cho kơvâ cheăng kâ ki kal tung pêi chiâk deăng, mơdêk păn ro tê lo liăn châ rơtal tung hơnăm cho troăng hơlâ pêi pro ki xiâm pơtối mơdêk ki ai pơxúa tung pêi chiâk deăng, xua mê, kong pơlê Dak Lak hiăng séa ngăn ‘na tơdroăng ki ối pá tung păn mơnăn [ă tơbleăng troăng hơlâ ‘mâi hơ’lêh, tơ’nôm ăm tơdroăng pơkâ păn pơla hơnăm 2016-2020 [ă tơdroăng pơkâ pơtối mơnhông mơdêk păn mơnăn, ngăn păn mơnăn cho xiâm ki pro tơ-[rê tung pêi chiâk deăng, mơdêk ki pơxúa tung kơvâ păn mơnăn tâng riân châ 7% tung hơnăm; mơdêk ki pơxúa tung kơvâ păn mơnăn tung tơdroăng pêt păn dêi kơvâ pêi chiâk deăng châ 24% a hơnăm 2020, tâk ki păn mơnăn a kơdrum deăng [ă kơmăi kơmok châ 25-30% tung tâi tâng ki pơxúa ‘na păn mơnăn 2020, châ 45-50% a hơnăm 2030 ah.

Vâ ai tiah tơdroăng pơkâ mê, pôa Thủy Lệ Vũ, Kăn ngăn păn mơnăn [ă pơlât mơnăn Dak Lak ăm ‘nâi, pak^ng tơdroăng pêi pro tơdrêng mâu troăng hơlâ ‘na hdrê, kih thuât păn rak ngăn, kế kâ, kơdroăng păn, pơkeăng pơlât mơnăn [ă tah mâu têa ‘mêi vâ re\ng châ hên mâu mơnăn păn [ă mơnăn ki păn ai hơ’nêh le\m mê tơdroăng veăng kum liăn ăm mâu rơpo\ng păn mơjiâng troăng hơlâ păn tơniăn krúa tro tiô pơkâ [ă ki xiâm châ tơ-[rêi dêi kơvâ cheăng.

‘’Pak^ng mâu túa păn tiô pơkâ VietGAP, lơ mâu tíu păn tơniăn ôh châ tâ tú pơreăng mê ngin xuân pêi pro troh tơdroăng mơjiâng kơpong tơniăn oh tá ai pơreăng tâ tú a mâu tơring vâ pêi pro tro tơniăn ăm mâu mơnăn păn krúa tê tung tơnêi têa mê ngin pơkâ tê ăm kong têa ê. Tơdrêng amê, mơdêk hnê tối vâ kuăn pơlê hơ’lêh ing păn mơnăm iâ utâi utá, kuăn pơlê hơ’lêh cheăng păn mơnăn tơchoâm hên vâ tơ’lêi séa ngăn pơreăng lơ tâ tú, vâ tơniăn ‘na sinh hok kô pro ăm tơmeăm ki păn krúa, kơdroh pro ‘mêi hyôh kong prâi mơdêk ki tơ-[rê dêi mơnăn păn kong pơlê Dak Lak‘’.

{ă tơdroăng păn mơnăn hên tiô troăng hơlâ mơdêk ki ai pơxúa, tơru\m [ă păn mơnăn xo hơ’nêh ing tơdroăng pêi troh tê mơdró, mung mâu hdrê [ă hơ’nêh vâ ai mâu hơ’nêh tê krúa tơniăn ôh tá tro pơreăng, tơniăn sinh hok kô pro ăm mâu kế kâ tơniăn ăm mơngế ki rôe kâ, hmâ [ă hyôh kong prâi, mơdêk kơvâ păn mơnăn a Dak lak châ tơ-[rê tơniăn ton ta ah.

Hương Lý chêh

Gương tơplôu [ă tơbleăng