Phá tơ-ê [ă tơdroăng tê rôe vâ chê 1 khế hdrối, mâu hâi ki kố, tíu tê hơ’nêh chu dêi ngoh Nguyễn Văn Huy ối a kơchơ Tân An, bêng Tân An, pơlê kong kơdrâm {uôn Ma Thuột xuân iâ mơngế vâ   rôe. Ngoh Huy tối ăm ‘nâi, sap ing pơrea\ng châi klêa chu châu Phi tâ tú a Việt Nam, hên ngế kuăn pơlê a pơlê kong kơdrâm {uôn Ma Thuột hiăng ôh tá vâ rôe hơ’nêh chu.

Hdrối nah, rêm hâi tíu tê đi đo ai hr^ng tơmối troh rôe, tê châ sap ing 2 troh 2 tă tơdế hơ’nêh chu rêm hâi, laga nôkố bu tê châ dâng 80 kilô.

‘’Sap ing ai pơrea\ng châi klêa chu châu Phi mê iâ ngế troh rôe hơ’nêh chu. Hdrối Têt tá hâi tro tâ pơrea\ng mê châ 90 rơpâu môi kilô, laga nôkố chu kơdroh 70 – 75 rơpâu môi kilô ga xuân iâ mơngế vâ rôe. Hdrối nah rơmêt dêi tơmeăm tê sap ing kơxo má troh 10 chôu kơhâi mê hiăng tâi, nôkố thế troh 6 – 7 chôu kơmăng tê xuân tá hâi teăm tâi’’.

Maluâ yă bú a kơlo 70 – 75 rơpâu liăn môi kilô laga mơngế rôe hơ’nêh chu a Dak Lak xuân ôh tá vâ rôe

Môi tiah, jâ Hoàng Thị Chi, mơngế tê hơ’nêh chu a Kơchơ xiâm pơlê kong kơdrâm {uôn Ma Thuột tối ăm ‘nâi, mơhé hơ’nêh chu a tíu tê xo ing tíu ki tơniăn, ai tâk tam po\ng mơnhên dêi Kơ koan rak tơniăn krúa le\m tơmeăm kâ Dak Lak laga kuăn pơlê xuân ôh tá hêng vâ rôe.

‘’Pơtih tâng chu ki lâi tro tâ pơrea\ng mê vâi hiăng tâp kơđu, chu ki lâi ôh tá tro pơrea\ng mê nếo kơdê, chêh, siê. Hơ’nêh ki kơdê chêh cho chu krúa le\m, châ tâk tam po\ng séa ngăn nhên, xua mê mơngế ki rôe ôh tá préa klâi. Tâng mơngế rôe ôh tá vâ rôe mê hơ-ui mâu ngế ki tê ngin kố [a\ tá mơngế ki păn’’.

Tá hâi hlo pơrea\ng châi klêa chu châu Phi la kuăn pơlê ki păn chu a Dak Lak dế trâm pá xua ôh tá ai mơngế rôe

Tiô tơbleăng nếo má môi ing Kơ koan xiâm pơlât mơnăn Dak Lak tối, a kong pơlê tá hâi châ hlo chu ki lâi tro tâ pơrea\ng chu châu Phi. Pơrea\ng kố hlo tâ tú a mâu kong pơlê, pơlê kong kơdrâm tung lâp tơnêi têa, ki hên a mâu kong pơlê peăng kơnho\ng, pro hlâ tâi tâng mâu chu ki tro tâ pơrea\ng laga ôh tá tâ tú a mơngế. Xua mê, mơngế ki rôe xúa kal tơmiât nhên, ôh tá xê pơtê rôe xúa hơ’nêh chu, chiâng pro pá ăm mâu ngế ki păn.

Xua tuăn tơmiât dêi mơngế ki rôe kế kâ a Dak Lak xuân ối xâu [a\ hơ’nêh chu

Pôa Thủy Lệ Vũ, Kăn pơkuâ Kơ koan xiâm păn [a\ pơlât mơnăn mơnôa kong pơlê Dak Lak tối ăm ‘nâi, kong pơlê dế po rơdâ hên túa vâ mơdât pơrea\ng châi klêa chu châu Phi tâ tú a kong pơlê.

‘’Nôkố tá hâi châ hlo pơrea\ng châi klêa chu châu Phi a kong pơlê Dak Lak, laga kơ koan xiâm pơlât mơnăn dế thâ tơru\m [a\ mâu kơvâ cheăng vâ pơtâng tối troh kuăn pơlê kơchăng hbrâ mơdât pơrea\ng châi klêa chu châu Phi. Ngin pơchân mơngế ki păn drêng rah hdrê mâu tíu ki loi tơngah, ai xiâm kối nhên, ôh tá rôe tung kơchơ mơdró.

Pak^ng mê, klêi kơ’nâi rôe athế pâk pơkeăng vaccine hbrâ mơdât pơrea\ng tro tiô pơkâ dêi Khu xiâm pơkuâ ‘na pêi chiâk deăng [a\ mơnhông thôn pơlê; xôh pơkeăng mơgrúa kơdroăng vâ ví pơrea\ng xông tâ tú’’.

Dak Lak nôkố ai tâi tâng khu chu dâng 750 rơpâu to. Tung kong pơlê xuân ai lối 30 tíu kơdê xâ chêh tơku\m, rêm hâi tê tung kơchơ a mâu tơring, pơlê kong krâm, pơlê kong kơdrâm dêi kong pơlê dâng 1 rơpâu to, tâi tâng dâng 60 troh 70 ta#n hơ’nêh chu. Tâi tâng mâu tíu kơdê xâ chêh pơrá hiăng châ kơvâ cheăng kong pơlê tơku\m séa ngăn đi đo [a\ tâk tam po\ng a hơ’nêh chu; châ djâ troh mâu tíu tê ki loi tơngah, kum kơdroh tíu ê châ tê tơ’mot, ing mê, kâi mơdât pơrea\ng châi klêa chu châu Phi. Tơdroăng mơngế rôe xúa ki ‘nâi tơmiêt cho kal khât vâ kum mơngế păn tơkâ hluâ pá puât môi tiah nôkố.

Tuấn Long chêh

A Sa Ly tơplôu [a\ tơbleăng