A kơdrum pêt plâi sầu riêng rơdâ lối 1 hectar pêt tơvât tung kơdrum kơphế dêi pôa Hà Văn Hào ối a thôn Tân Bắc, cheăm Ea Kênh, tơring Krông Pac\ dế krí dêi plâi. Vâ chê 10 ngế cheăng krí plâi sầu riêng, dế tâ tung rơxế trút djâ lo a troăng vâ tê ăm mâu khu mơdró ki lăm rôe.
Pôa Hào ăm ‘nâi, kơdrum pôa ai 320 xiâm loăng plâi sầu riêng Dona [ă J6, tung châ gá tr^ng pơ’leăng ku\n pêt tơvât tung kơdrum kơphế ing lối 10 hơnăm hdrối nah. Hơnăm nah, pôa châ xo dêi vâ chê 25 ta#n plâi. Hơnăm kố kơnôm ing rak ngăn krâu khât, kong prâi mêi tô tro mơni kô châ hluâ tơdế. Pôa Hào ăm ‘nâi: rơnó kố, rơpo\ng hngêi pôa kô châ xo dêi lối 2 rơtal liăn.
‘’Hơnăm nah châ xo 25 ta#n plâi tê, hơnăm kố mơni châ sap ing 40-45 ta#n. Plâi gá le\m kâ ngeăm, ilá gá lo tơ’mô, kơtôu gá le\m [ă ngiât, châ plâi tr^ng pơ’lea\ng ku\n. ‘Na yă tê hơnăm nah dâng 45-48 rơpâu liăn 1/kg. Rơnó kố sôk ro ‘nâng, kuăn pơlê ngin châ xo dêi liăn châ hên troh rơtal hlối, mơhé vâ pốu xuân tá hlo u lâi ôh’’.
Ngế pêt plâi sầu riêng a Dak Lak hâk ro xua plâi tê ai yă kơnâ
Tơdroăng krí [ă tê plâi sầu riêng ôh tá xê hlo kơdrâm mơngế a mâu kơdrum loăng, ai hên tíu khu mơdró rôe drô troăng kân kơxo# 26 ki tơkâ luâ Phước An [ă Vi [an hnê ngăn mâu cheăm Ea Yông, Ea Kênh, Ea Knếch, Ea K’Ly [ă Hòa Đông kơdrâm to mơngế troh lăm rôe. Drô troăng kân, mâu rơxế kân, rơxế hon đa ai krâ kơjôi toi pá ro\ng tâ pêng to plâi sầu riêng djâ lăm tê a mâu tíu tê mơdró rôe plâi sầu riêng.
Ngoh Dương Quốc Khánh, mơngế ki lăm rôe ối a pơlê kong kân Đà Nẵng, ngế ki hmâ rôe plâi sầu riêng lối 5 hơnăm kố ối a kơpong kố ăm ‘nâi: Rơnó krí plâi sầu riêng hơnăm kố kô rôe dâng 20 rơpâu tâ#n chơ djâ troh a kơno tuk Khánh Hòa vâ tê.
‘’Plâi sầu riêng hơnăm kố hên tâ hơnăm nah mơni sap ing 30-40%, chiâng ai plâi hên [ă hlối le\m xua châ kuăn pơlê rak ngăn krâu khât pêi pro tro tiô kih thuât tâ. Pơla kố yă tê ai 70 rơpâu/1kg a kơdrum, môi hâi pin krí dâng 60-70 ta#n. Tíu tê mê a lăm tê a kơno tuk, vâ vâi rôe klêi mê hlối châ tê ăm mâu kong têa môi tiah Sinuâ, Siam, Lếo, vâ hnối tê ăm hên kong tea ki ê’’.
Yă tê plâi sầu riêng a kơdrum pơla kố troh 70 rơpâu liăn 1/kg
Krông Pac\ cho kơpong ki xiâm pêt hên plâi sầu riêng a Dak Lak. Lâp tung tơring pêt dâng 1.500 ha loăng plâi sầu riêng, tung mê, lối 1.000 ha loăng ki hiăng kân dế ai plâi, ki hên pêt a mâu cheăm Ea Yông, Ea Kênh, Ea Knếch, Ea K'ly, Hòa Đông [ă pơlê kân Phước An. Hơnăm kố kong mêi tro tô ‘ló, sầu riêng ai plâi hên, tê hlối kơnâ yă tâng riên 350 rơpâu ta#n. {ă yă tê môi tiah nôkố sap ing 60-70 rơpâu liăn 1/kg, mơngế ki pêt hdrê loăng plâi kố kô châ xo dêi 2.000 rơtal liăn.
Tiô pôa Nguyễn Huy Hoàng, Ngế pơkuâ [ơrô ngăn chiâk deăng [ă mơnhông mơdêk thôn pơlê dêi tơring Krông Pac\ tối, mâu hơnăm achê kố, ing tơdroăng tê mơdró sầu riêng hên rơpo\ng hiăng chiâng kro mơdro\ng.
Kong têa ki rôe hên plâi sầu riêng má môi cho Sinuâ [ă Lếo
Pôa Hoàng ăm ‘nâi, tung la ngiâ, [ơrô kô tí tăng ‘nâi ple\ng mâu tơdroăng tối ăm Vi [an tơring, kơvâ ngăn ‘na chiâk deăng dêi kong pơlê tơbleăng mơjiâng inâi plâi sầu riêng cho plâi ki hôm dêi kong pơlê:
‘’Vâ plâi sầu riêng dêi Krông Pac\ ai hên ngế châ ‘nâi a tíu ngin pêt, ngin hiăng mơjiâng inâi ăm plâi sầu riêng dêi tơring. Vâ pêi tơdroăng kố, pak^ng mơjiâng khu pêi cheăng tơru\m ki hmâ pêt loăng plâi, mê ngin hiăng mơjiâng khu tơru\m tê rôe plâi sap ing apoăng tá troh tơdroăng tê. Pơtối mê, ngin kô mơjiâng trang web vâ drêng po ngăn a trang web mê rêm ngế kuăn pơlê tung kong pơlê, mâu ngế tung lâp tơnêi têa troh mâu ngế kong têa ê kô ‘nâi plâi sầu riêng ngin’’.
Tuấn Long chêh
Gương tơplôu [ă tơbleăng
Viết bình luận