Yă tiu môi tiah kố, hên kuăn pơlê ôh tá ‘nâi pro ti lâi xua tâng tê mê kô tro lu\p, tâng chôu ‘măn yă pơtối chu kơdroh tơ’nôm, ki malối [a\ mâu rơpo\ng ki che\n liăn a mâu rơnó hdrối thăm rế pá vâ pêi cheăng. Thế Thắng, Ngế chêh hlá tơbeăng cheăng tung Rơ’jíu Việt Nam a Tây Nguyên ai chêh tối ‘na tơdroăng mê.
Vâ chê môi khế hdrối, rơpon\g pôa Phạm Văn Hà, ối a thôn 6, cheăm Cư Êwi, tơring Chư Kui`, kong pơlê Dak Lak hiăng châ krí xo dêi lối 300 xiâm kơxái tiu, vâ chê 1 ta#n tơdế pơ’leăng tiu. Hlo yă tiu pá kơdâm 100 rơpâu liăn 1 kilố rơpâ ó hluâ tâ hơnăm nah, pôa Hà hiăng chôu ‘măn dêi pơ’leăng tiu.
La troh nôkố, yă tiu thăm rế chu rơpâ ó tâ, chu châ tơdế, rơpo\ng pôa Hà ôh tá khên chôu ‘măn dêi xếo, athế tê xo liăn vâ ai liăn mơdrếo tâi tâng kơxo# liăn ki hiăng che\n, xua hiăng troh hâi khế athế tơvêh. Pôa Phạm Văn Hà tối ăm ‘nâi:
‘’Rêm hơnăm a rơnó kố, yă tiu tê dâng 170 rơpâu liăn 1 kilố. Hơnăm kố, pơ’leăng tiu hmâ tê bu châ lối 90 rơpâu liăn 1 kilố. Nôkố, yă chu rơpâ, rơpo\ng á xuân dế tô tuăn, la mơni kô tơkôm ngăn yă ga ti lâi chía to iâ vâ tê’’.
Maluâ yă tiu hiăng chu rơpâ vâ chê tơdế tâng vâ pơchông ngăn [ă hơnăm nah, la tiô pôa Nguyễn Văn Tỵ, Kăn pơkuâ ngăn khu pêi cheăng tơru\m ‘na chiâk deăng Thống Nhất (ối a bêng Khánh Xuân, pơlê kong kơdrâm Buôn Ma Thuột), mơngế ki pêt tiu xuân ối tro lu\p liăn. Thăm nếo, tâng pêi châ 4 ta#n tung 1 ha, mâu ki ai kơdrum tiu xuân ối châ tơkâ iâ tâng vâ pơchông ngăn [ă mâu hdrê loăng pêt a mâu kong pơlê ki ê.
Pôa Nguyễn Văn Tỵ tối ăm ‘nâi, tê lơ pơtối ‘măn rak cho ngăn tiô kơ tơdroăng ki pơkâ dêi rêm ngế kuăn pơlê, rêm khu mơdró, la ôh tá tơngah yă tiu kơ to kơnâ môi tiah hdrối nah.
‘’Ngế ki dah ai xêh liăn ngân, mê drêng tiu chu rơpâ, vâi ‘măn rak xuân ôh tá tro ki klâi. Laga, [ă mâu rơpo\ng ki ôh tá ai liăn ngân, vâi kô athế thâ tê dêi tiu. Tiô á tơmiât, tê tiu tâng vâ ngăn [ă hơnăm nah ga rơpâ, la tâng vâ ngăn tơchuôm ga ôh tá rơpâ to lâi, 1 kilô tiu dế nôkố tơ’mô [ă 2 kilô tơdế kơphế, yă môi tiah mê ôh tá xê rơpâ ó. Ôh tá tơngah yă tiu kô to kơnâ châ 200 rơpâu liăn 1 kilố, dâng 100 rơpâu liăn 1 kilố xuân chía hôm’’.
Sap apoăng hơnăm troh nôkố, Dak Lak hiăng mơ’no tê ngi kong têa ê châ vâ chê 1 rơpâu 500 ta#n pơ’leăng tiu, vâ chê 30% tơdroăng pơcháu hnoăng cheăng tung hơnăm, tâk châ 2,3% ‘na kơxo# pơ’leăng tiu, la chu kơdroh 25% ‘na kơxo# liăn pêi lo ki tê tiu tơngi kong têa ê. Tiu {ơrô ngăn ‘na tê rôe tơmeăm ngi kong têa ê, cheăng tung Khu ngăn ‘na tê mơdró-cheăng kơmăi dêi kong pơlê Dak Lak ăm ‘nâi, tơdroăng ki pói tơngah yă tiu kô pơtối to kơnâ cho tơdroăng ki pá. {ă kuăn pơlê ki nếo pêi tiu, tê châ liăn, tơdroăng ki chôu ‘măn dêi pơ’leăng tiu mơni kô thăm pro vâi thăm rế chiâng che\n rế hên.
Thế Thắng chêh
Nhat Lisa tơplôu [ă tơbleăng
Viết bình luận