Pơkoăng Et rok dêi hdroâng Bơhnéa ga bu pro ku\n xo, ôh tá ai tơdroăng ki thế diâp kế tơmeăm ki kố ki mê, ôh tá ai tơmeăm ki kơnâ môi tiah mâu hdroâng kuăn ngo ki ê a Tây Nguyên. Pơkoăng châ tơku\m po tiô tơdroăng ki péa pâ rơpo\ng ai dêi xêh, bú kal athế ai xiâm drôu, hơ’nêh í, hơ’nêh chu. Pơkoăng ki kố bu pro môi hdroh a hngêi peăng kơnốu lơ peăng kơdrâi xuân hôm.

Vâ tơku\m po pơkoăng Et rok kố, hngêi peăng kơnốu [ă hngêi peăng kơdrâi athế hbrâ ki vâ iâ hlái ai tu\m 5 xiâm drôu, cho vâ pơtih tối 5 to i nâi: Xiâm drôu ăm prế roi, xiâm drôu ăm prế óng mế, xiâm drôu ăm krâ pơlê, xiâm drôu ăm vâi droh rơtăm, [ă xiâm drôu ăm mâu ngế ki vâi krếo troh ôu kâ. Ngăn tiô kơ tơdroăng ki rơpo\ng hngêi ai, xuân chiâng pôh môi to lơ 2 to chu vâ ăm tơmối kâ [ă xuân xing xoăng ăm kuăn pơlê djâ vêh kâ dêi a hngêi.

Tâng mê cho rơpo\ng ki chía kro, mê vâi kô poh kâ ro lơ pôh kâ kơpôu vâ pro pơkoăng. Tâng péa pâ hngêi peăng pá kơdrâi, peăng pa kơnốu pơrá xơpá, vâi xuân ối pro pơkoăng, xuân ai pơlê pơla, hdroâng hdrê troh ôu kâ, mê rêm rơpo\ng, hdroâng hdrê athế veăng tơrá môi iâ vâ pro pơkoăng mê.

Tiô jâ Pưk, ối pơlê Don, bêng Quang Trung, pơlê kong kơdrâm Kon Tum, kong pơlê Kon Tum tối: Drêng krếo vâi krâ-nho\ng o lăm ôu kâ mê ngế dôh, ngế mế athế prôk ahdrối, mâu vâi krâ, hdroâng hdrê prôk tiu mơ’nui. Mâu vâi rơtăm prôk tiô pá ro\ng ngế dôh, mâu vâi droh prôk tiô ‘na ro\ng ngế mế. Pơtối mê, nôu pâ, vâi krâ dêi péa pâ. Nôu pâ ngế mế, ngế dôh prôk ahdrối, tâi tâng hdroâng hdrê dêi péa pâ prôk mơ’nui lăm ôu drôu. Mâu ngế ki troh ôu drôu râng kơ’lo drôu, diâp ăm prế óng mế, vâi pơrá hơniâp ro ôu drôu, kâ kơchâi.

Jâ Pưk hơ’muăn tối tiah kố:

‘’Ôu drôu pơkoăng óng mế hiăng ai sap ing chal vâi krâ nôu pâ, jâ pôa roh ton nah. Hdrối nah, lăm troh ôu kâ pơkoăng óng mế 3 rơxông cháu chái ki vâ iâ mâu jâ pôa xuân athế ai drôu xiâm, í, hdroâng hdrê ki achê, vâ lot ‘nâng xuân athế ai chu. Tâng rơpo\ng ki lối xơpá xuân athế ai môi to í. La nôkố tơdroăng mê thăm rế pro iâ tâ, môi kong kếo drôu lak, kơtâ í âp, lơ kơ-[ăn ke\o xuân hiăng hôm’’.

Ôu kâ pơkoăng maluâ ôh tá pro ki klâi kân, la xuân ai tá pơlê pơla veăng lăm troh, veăng hơniâp ro. Xua ti mê, maluâ vâi krâ-nho\ng o hdroâng Bơhnéa a bêng Quang Trung, pơlê kong kơdrâm Kon Tum (kong pơlê Kon Tum) hiăng tiô khôp Pâ Xeăng hiăng châ hr^ng hơnăm kố, la túa tơlá Et rok kố xuân ối châ rak vế dêi tiah mê.

{ă xua hdroâng Bơhnéa ôh tá ai inâi kơjôi, vâ pôi tá tro xo dêi pó tung môi hdroâng hdrê, mơheăm chhá ing roh ki ôu drôu pơkoăng kố vâ kum ăm vâi krâ-nho\ng o ‘nâi dêi hdroâng hdrê, maluâ vâi lăm rêh ối, pêi cheăng a pơlê ki ê.

Nâ Mari, ối a pơlê Don tối:

‘’Mâu vâi ngoh nâ o ối a pơlê ki hơngế maluâ ai trâm dêi pó hên hdroh la ôh tá ‘nâi nho\ng o, môi hdroâng hdrê dêi pó. La drêng veăng ôu kâ Et rok kố vâi nếo ‘nâi. Sap ing nôu pâ, jâ pôa hiăng hnê tối sap nah tá troh nôkố, pin xuân athế hnê tối ăm kuăn cháu tơná pin la ngiâ, vâ khôi túa, vêa vong kố châ rak vế đi đo [ă vâ hdroâng hdrê achê, hngế 4 lơ 5 rơxông xuân ‘nâi dêi pó, lăm pôu dêi pó, tơpui tơno dêi pó drêng ai tơdroăng khéa hơ’nêng xuân môi tiah hâi ki hơniâp op, sôk suâ’’.

Cho ngế ki tí tăng chêh ‘măn, thâo xo mơhno túa le\m tro [ă ‘nâi ple\ng nhên khôi túa dêi hdroâng Bơhnéa, pôa A Jar, ối a pơlê Don, bêng Quang Trung, pơlê kong kơdrâm Kon Tum, kong pơlê Kon Tum tối ăm ‘nâi, ôu drôu pơkoăng óng mế hdrối nah bu ai to mâu pơlê peăng mâ hâi luô pơlê kong kơdrâm Kon Tum tê, môi tiah pơlê Don, pơlê Tơngia hmâ tơku\m po tiah mê. La mâu hơnăm achê pơla kố, xuân ai mâu pơlê dêi hdroâng Bơhnéa peăng mâ hâi lo pơlê kong kơdrâm Kon Tum xuân châ pơtối rak vế túa tơlá Et rok.

Pôa A Jar mơnhên tối:

‘’Xua ti lâi túa tơlá kố xuân ối châ rak vế troh hâi kố? Ki má môi, xua ga cho tơdroăng ki tơchuâm dêi pơlê pơla; ki má péa ôh tá mơhrê hên liăn ngân, mơ’nhê hên kế tơmeăm, ga xuân tơtro [ă tơdroăng rêh ối ki ối pá puât dêi vâi krâ-nho\ng o pin. Ing pơkoăng óng mế kố, vâi krâ-nho\ng o, hdroâng hdrê dêi péa pâ, mâu roi tơxêu vâi ‘nâi nhên dêi pó, ai tơdroăng kân tơdroăng ku\n vâi xuân pơrá veăng to\ng dêi pó. Á pói rơhêng vâ, túa tơlá Et rok kố xuân ối châ vâi krâ-nho\ng o tơku\m po đi đo drêng pơkoăng óng mế’’.

{ă ‘’hdroâng ki ôh tá ai inâi kơjôi’’ môi tiah Bơhnéa, vâi krâ-nho\ng o pá păng ‘nâng vâ ‘nâi dêi hdroâng hdrê tâng ối a pơlê ki hơngế dêi pó, iâ châ trâm dêi pó, iâ châ tơpui tơno [ă dêi pó, malối [ă rơxông kuăn ’ne\ng cháu chái. Xua ti mê, pơkoăng óng mế ki tối dêi Et rok kố cho môi tung mâu tơdroăng ki vâ kuăn ‘ne\ng cháu chái châ ‘nâi dêi pó, kơnó dêi pó cho môi hdroâng hdrê.

Kố xuân cho tơdroăng ki vâ tơru\m pơla khu pơlê pơla, ti xê to ‘nâi dêi pó pơla mâu roi, tơxêu pơla péa pâ, pá dôh, pá mế, mê tâi tâng hdroâng hdrê dêi péa pâ xuân chiâng roi tơxêu dêi pó. Xua ti mê, túa tơlá Et rok dêi hdroâng Bơhnéa xuân ối nhuo#m pâ rak vế dêi, malối tung tơdroăng rêh ối chal nếo nôkố.

AmaZưt chêh

Nhat Lisa tơplôu [ă tơbleăng