Hdrong nhe\n kâ ‘nhiê loăng plâi a rơnó rơxăm (inâi pơxá nâl Ăngle cho Armyworm, inâi  khoa hok cho Spodoptera frugiperd). Kố cho ôa hdrong ki nếo hlo, mơni lăm kâ nhiê ó troh lâp lu, pro tơ’nhiê hên loăng plâi, malối cho alâi.

Klêi tí tăng ngăn hiăng ‘nâi nhên hdrong nheăn mot kâ ‘nhiê a Việt Nam, Khu xiâm ngăn ‘na chiâk deăng [ă mơnhông mơdêk thôn pơlê hiăng tơbleăng hlá mơ-éa hnê mơhno mâu kơ koan cheăng ‘na tơdroăng kố [ă mâu kong pơlê thế ngăn x^ng xoăng, ăm ‘nâi ki hên lơ iâ, kơxo# ôa hdrong kâ ’nhiê alâi [ă mâu loăng plâi ki ê; hnê kuăn pơlê xúa mâu tơdroăng hbrâ mơdât ôa hdrong kâ ’nhiê a rơnó rơxăm vâ kơdroh ki tơ’nhê.

Hdrong nheăn kâ ‘nhiê ó a loăng plâi maluâ alâi

Tiô Khu xiâm ngăn ‘na hdrê loăng pơkeăng xôh kơdê ôa hdrong, tung lâp tơnêi têa ai dâng 1 rơtuh ha lâi. Mâu kong pơlê kơpong K^ng têa kơx^ tơdế tơnêi têa peăng Hdroh tơdế tơnêi têa [ă Tây Nguyên nôkố ôa hdrong kâ ‘nhiê loăng plâi rơnó rơxăm dế kâ ‘nhiê lâp lu. Tơdroăng tơbleăng mâu tơdroăng vâ ‘nâi kơnó túa ôa hdrong kố cho kal păng ‘nâng kum ăm kuăn pơlê hbrâ mơdât.

Pôa Nguyễn Qúy Dương, Kăn pho\ ngăn hdrê loăng pơkeăng xôh kơdê ôa hdrong ăm ‘nâi, mâu kong pơlê kal tối deăng pêt alâi a tơrêm hơnăm vâ ai troăng hơlâ pơkâ nhên vâ hbrâ mơdât ôa hdrong kâ ‘nhiê. Tâng alâi hiăng kân lối 50 hâi pôi tá hbrâ mơdât xếo xua ôh tá tơ-[rê. Hdrê alâi pá xôp 50 hâi tơnêi pêt gá rơdâ to lâi, kơlo ki hdrong kâ ‘nhiê gá ti lâi mê nếo pơkâ hôm hbrâ mơdât há lơ ôh, tơniăn vâ kơd^ng liăn, cheăng tơ-[rê má môi.  ‘’Ki kal má môi thế achê [ă klâng’’ - Pôa  Dương ai tối tiah mê.

Re\ng châ ‘nâi pro tơ’lêi hlâu vâ séa ngăn ôa hdrong kâ ‘nhiê a rơnó khía rơxám

‘Na hbrâ mơdât ôa hdrong kâ ‘nhiê a rơnó rơxăm, Khu ngăn hdrê loăng plâi [ă pơkeăng xôh kơdê ôa hdrong răk ngăn pơreăng kâ nhiê tu\m, mê cho: Tơdroăng pêi pêt loăng plâi: po văng krúa nhâ rơtâ tá kơdrum  pêt alâi vâ kơdroh tíu ai ôa hdrong kâ ‘nhiê. Po tơnêi klêi mê têng tơnêi khăng kơtâ ôa, hdrong ki xo#m tung tơnêi hlâ lơ tơ’lêi  tro kuăn kiâ ki kơneăm kơdê hlâ. Hơ’lêh pêt alâi, klêi mê báu klâng klêi mê rôh kơdê hdrong ki xo#m tung tơnêi.

Tơdroăng pêi [ă ko\ng: Đi đo lăm séa ngăn dêi klâng chiâk, malối a pơla alâi sap 3-6 hlá vâ re\ng châ hlo tíu ôa kơtâ, xo#m, hnêi klêi mê hlối xo on chôu. Xúa pló a kơnoh on tâng ôh xo têa kơ [o\ng ki lếo hên têa ok a pơla xiâm hnông alâi vâ kơdê hdrong ki ối kơbâng.

Tơdroăng pêi pro [ă sinh hok: Kơdroh xúa pơkeăng xoh kơdê ôa hdong vâ kring vế mâu kuăn kiâ kâ ‘nhê ôa hdrong nheăn rơnó khía rơxăm. Xua mâu kế ki pro ing kơmeăn ngiât, kơmeăn bông, vi khuân Bt, virus NPV vâ xôh kơdê ôa hdrong ki ku ku\n. Drêng kơ’nêi kơtâ ôa (oâ mâ khêi), mâu kuăn kiâ ki mê kô rup kâ hdrong kơbâng ki nếo xêi.

Tơdroăng pro vâ kơdê: pêi kơtro, kơdê oâ hdrong [ă on [ă tơdroăng pêi krêa mơheăm mơngiơk tr^ng ai Pheromore ki chiâng kơtâ, pê kơtro ki pro chô ngeăm lơ pê [ă tơdroăng ‘măn on vâ kơdê pu pế ki pơxiâm xông kân. Lơ pê mâu loăng plâi tiô tơdroăng pêi pêt a băng deăng pêt alâi, kal thế pêt tơvât tung deăng nhâ rui, alâi nhe\n re\ng tâ tâng vâ pơchông [ă rơnó tơchoâm tơ’lêi djâ pro chiâng troh vâ kơtâ. Xúa kơtro pêi mâu ôa ki hiăng kân, hnê tíu kơtâ [ă xôh sap ing hdrong ku\n a mâu deăng pêt loăng plâi.  

Tơdroăng xúa hoă hok. Xua mâu trếo pơkeăng xôh kơdê oâ hdrong ki ăm phêp chiâng vâ xúa xoh vâ kơdê ôa hdrong ki hiăng hên hơnăm pơla 1-3 (pơla alâi sap 3-6 kơtâ hlá), xôh a kơxo má lơ a peăng kơxê ăm rơngiâp. Xúa pơkeăng xôh kơdê oâ hdrong tiô pơkâ 4 tro (tro pơkeăng, tro chôu, tro tơdroăng pơkâ xôh hên lơ iâ, tro túa)

Tơdroăng châ ‘nâi re\ng lơ hrá xuân kal vâ hbrâ mơdât ôa hdrong nheăn kâ ‘nhiê. Ing mê, kuăn pơlê kal thế lăm ngăn klâng chêk, tung péa hâi lăm ngăn klâng chêk môi hdroh, lăm ngăn klâng tiô troăng hơlâ khía pê, lăm ngăn a ‘noăng klâng [ă pơla tơdế klâng. Thế tơtro\ng tâi tâng mâu kế lu\m kơtâ ôa, kơtâ ôa ki nếo xêi lơ kơtâ ôa hdrong ki nếo pro tơkru\n. Ki xiâm dêi ôa hdrong nheăn kâ ‘nhiê tiô rơnó a rôh ki hdrong kơbâng kâ ‘nhiê tơ’lêi ‘nâi. Xua mê, kuăn pơlê kal thế lăm ngăn rêm hâi vâ re\ng châ ‘nâi vâ teăm xôh kơdê túa ôa hdrong ki kố.

Gương tơplôu [ă tơbleăng